27 5. Мәтіндегі ақпаратпен танысып, қоғам белсен ділерінің пікіріне
қатысты ойла рың ды жазың дар. Мән мә тін бо йын ша тілдік бір лік-
тердің орфогра фия лық нормаға сай болуын қадағалаңдар. Жақты,
жақсыз сөйлемдерді ажы ра тыңдар.
Жабайы алманың эволю ция лық тарихын зерттеуші ға -
лым дар әлем де гі ал ма атаулының арғы атасы Қа зақ стан да,
оның ішінде Ал ма тыда екенін дәлелдеді. «Nature Com mu ni-
cations» жур на лын да «Malus domestica» атты алма сұ ры бы-
ның біздің елімізден тара ғандығы, Жібек жолымен Шығыс
пен Батыс елдеріне жетіп, одан әрі Американы жау ла ғандығы
жа зыл ды.
Ала тау дың бөктерінде 950–1250 метр биіктікте «Сиверс»
жабайы алмасы өседі… Миллиондаған жыл осы өңір ді мекен
еткен алма бағы қазір жойылуға шақ тұр.
Соңғы жылдары қоғам белсен ділері: «Алматының сим-
во лы, қазақстандықтардың мақтанышы – «Апорт» алмасы
азайып барады», – деп дабыл қағуда. «Олардың бұл алаң дау-
шылығы негізсіз емес, – дейді Экология және ор нық ты да му
институтының директоры Құ ра лай Кәрі баева. – Бір кез дегі
жасыл желекке оранған ару қа ла да бақ тар ота лып, ор ны на
зәулім ғи ма рат тар тұрғызылды. Ол тұр мақ, ерекше қор ға-
ла тын аумақ са на тын дағы Алатау бөк те рі не зәу лім сарай лар
са лынып, алма бағы аяусыз қира тыл ды. Со ның салдары нан
алма түрлері нің ата сы – Алма ты «Апор ты» жо йы лып ке ту дің
аз-ақ алдында тұр», – дей ді ол…
(Дина Имамбаева) 6. Жағдаяттық тапсырманы орындаңдар.
Жа по ния да Са ку ра ның гүл де ге нін та ма ша лау си яқ ты
дәс түр бар. Осын дай ша ра лар эко ло гия лық мә де ни ет ті
қа лып тас ты ра ды. Егер сендер эко лог ма ман бол саңдар, ал ма
мен қыз ғал дақ тың та би ғи ата сын сақ тап қа лу үшін қан дай
іс-ша ра лар ұй ым дас ты рар едіңдер?
7. «Қа зақ стан – ал ма мен қыз ғал дақ тың Ота ны» та қы ры бын да анық-
тамалық не сипаттамалық эс се жа зып, жай сөйлемдер мен құр-
ма лас сөйлемдерді ажыратыңдар.