Өлшеу диапозоны деп - құралдың қателігі орнатылған көрсеткіш диапазонының бөлігі алынады. Өлшеу диапозоны құралдың маңызды сипаттамасы болып табылады. Егер өлшеу шкаласы 0-ден N -ға дейін өзгерсе онда қүралдың сипаттамасында диапазонды 0....N шектерінде көрсетеді. Өлшеудің 0-ге дейінгі төменгі шегі бар құралдар қатарында өлшеудің жоғарғы шегінен 0.....25% арасында қателігі болады. Сондықтан көптеген құралдарда өлшеудің төменгі 0-дік шегі жоқ, мысалы 100....1000 Н/м2. Құбырларды жүктеуге болмайды бірақ кейбір құралдар жүктеуді шыдайды. Бірақ уақыт өтуі мен өлшеудің жоғарғы шегінде қателік өседі.
Құралдың басқа сипаттамасы оның сезімталдығы болып табылады. Яғни есептеу құралының өлшенетін шаманың өзгеруін сезу қасиеті; құралдың сезімталдығы ретінде құралдың көрсеткішінің өзгеруін келтіретін ең аз өлшенген шама мәнін алуға болады.
Құралдың негізгі сипаттамасы оның дәлдігі. Ол қателіктер қосындысымен сипатталады. Өлшеу құралдары дәлдік кластарына бөлінеді.
Тұрақтылық – бүл есептік құрылғының бір шама көрсеткішінің қамтамассыз ету қасиеті. Уақыт өтуімен материалдың ескіру нәтижесінде құрал көрсеткіштерінің тұрақтылығы бұзылады. Құралдың тұрақтылығы көрсеткіштіңтүрленуімен анықталады. Сондықтан тұрақтылықты орнату кезінде мүмкіндіктік түрленудің Wд шамасын қалыптандырады. Өйткені, түрлену (варияция) бір белгімен қабылданады, ал мүмкін болатын қателіктерде теріс және оң мәнді болады, онда Wд = 0,5 вд, мұндағы вд - құралдың теріс қателігі.
Барлық өлшеу құралдарына белгілі бір мөлшерде магниттік өріс әсер етеді. Сондықтан электр өлшеуіш құралдар қатары магниттік өріс әсерінен және электростатикалық құбылыстардан қорғануы керек. Арнайы метрологиялықәдебиеттерде 1 -ші және 2-ші категориядағы қорғаныс сызбалары шығарылған.
Соңғы жылдары әр түрлі үрдістерді зерттеу кезінде электрлік, электрондық, жиіліктік радиоизотоптық құралдар кең қолдана бастады. Мұндай құралдар ережеге сай шаңнан, вибрациядан газ және жарықтан қосымша қорғанысты қажет етеді. Осындай қорғаныстың болмауы мүмкін мөлшерден асатын қателіктер туғызуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |