Тақырыбы: «Философияның қалыптасуы және дамуы»



бет2/4
Дата18.05.2023
өлшемі21.71 Kb.
#473932
1   2   3   4
Философияның қалыптасуы және дамуы

Герменевтика – батыс философиясында кең тараған мәтіндердің мағынасын дұрыс оқу және пайдалану әдісі, бұл классикалық емес философияның бір саласы.




  1. Философияның негізгі бағыттары

Өркениетті адамзат өзін қоршаған әлемде өзін тануды үйрене салысымен, «ғалам – адам» қатынасының жүйесін теориялық тұрғыдан анықтау қажеттілігі туындады, сондықтан философияның негізгі бағыттары анықталды:

  • Материализм

Ғаламның негізін материалдық принцип – табиғат, ауа, су, от, атом, алейрон, материя құрайды. Адам – табиғи дамып келе жатқан материяның туындысы. Ол атрибутивті және субстанционалды, сонымен қатар, санаға ие. Бар нәрсенің бәрі рухани құбылыстарға емес, материалдық құндылықтарға негізделген. Адамның бар болуы оның сана-сезімін анықтайды, ал өмір сүру тәсілі оның ойлауының дамуына ықпал етеді.
МатериалистерДемокрит, Гераклит, Ф.Бэкон, Т.Гоббс, Д.Дидро, Л.Фейербах, Ф.Энгельс.

  • Идеализм

Ғаламның негізі – рухани ұстаным – идея, Құдай, дүниелік ерік, рух. Адам объективті дүниенің емес, белгілі бір рухани принциптің туындысы. Бүкіл объективті дүние объективті (әлемдік рух, Құдай) немесе субъективті (Адам) рухтан, санадан, ақылдан, сезімнен жасалады. Сана болмысты анықтайды. Адамның ойлауы оның өмір жолын анықтайды.
Идеалистер – Платон, Д.Юм, Дж.Беркли, И.Фихте, И.Кант, Г.Гегель, А.Шопенгауэр, Ф.Ницше, Вл. Соловьев, Н.Бердяев, П.Флоренский.

  • Дуализм

Жеткілікті тұрақты философиялық бағыт, оған сәйкес ғалам екі тәуелсіз принципке негізделген: рухани және материалдық; сана және материя. Олар бір мезгілде, параллель, бір-бірінен тәуелсіз өмір сүреді. Тән рухқа тәуелді емес, рух тәнге тәуелді емес; психика мидың жүйке процестеріне тәуелді емес; ми сананың субстраты емес.
Дуалистер – Р.Декарт, Т.Рибот, В.Вундт, X.Липпс.
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет