тақырып. Этиканың заңдар жинағы мен іскерлік қасиеттердің концепциясы


, 8 - тақырып. Іскерлі қатынастардың этикасы



бет2/16
Дата06.10.2023
өлшемі54.65 Kb.
#479983
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Дәріс 8

7, 8 - тақырып. Іскерлі қатынастардың этикасы.
Коммуникация этикасы. Iскер байланысты енгiзу техникасы. Байланыс кезендерi. Қақтығыстарды шешу. Байланыстар тәртiбi. Әдеп тәртiбi.
Iскер қатынас - бұл адамдардың қызметтiк ортада жүзенге асатын көп жоспарлы, күрделi дамуы процессы
Олардың мүшелерi арнаулы статустарға, мақсаттарға жетуде, нақты тапсырмаларды шешуде көзге түседi.
Арнай байланыстық тәртiп нормалары бойынша «жазбаша» және «жазбаша емес» бойланыстары белгiлi. Қызметтегi қабылданған тәртiп және форма iскер әдеп деп аталады. Оның негiзгi қызметi - адамдар арсындағы тәртiптiлiктi қалыптастыру. Екiншi қызметi мақсаттылық және тәжiрбиелiк. Қазiргi замандағы қызмет әдебi ұлтаралық белгiлерге ие, өйткенi оның негiзi 1720 жылы «бас регламентте» 1 Петр дәуiрiнде енгiзiлген, онда шет елдiк идеялар ұсынылған.
Iскер әдеп тәртiптiң 2 тобын бөлiп қарастырады:
- бiр ұжымдағы мүшелердiң мәртебелерi бойынша қарым-қатынас нормалары;
- етекшiнiң және бағынушының вертикалды байланысын насихаттау.
Жалпы талаптары жұмыстағы ұжыммен серiктестiктермен жақсы қарым-қатынаста болуға негiзделедi. Мұнда сүйiспеншiлiк және жаратпаушылық орын алмауы керек. Iскер iс-әрекет сөйлеген сөзiнен де көрiнедi. Сөздiк әдептi дұрыс қолдану-тiлдiк тәртiптiң қоғамдық нармаларына сәйкес, дайын «формуланы» қолдануға мүмкiндiк беретiн ұсыныс, алғыс т.б.
Қарым-қатынас ешқандай мәселесiз болу үшiн келесi кезендерден өтуi керек:
- байланысты қалыптастыру (танысу). Басқа адамды түсiну, өзiн басқа адам ретiнде сезiну;
- қарым-қатынас жағдайын бақылау, өткендi ойлау, үзiлiске шыдау;
- қызықты мәселелердi талдау;
- мәселелердi шешу;
- байланысты аяқтау (одан шығу).
Ақпаратпен алмасу тәсiлi бойынша iскер қарым-қатынасты ауызша және жазбаша деп 2-ге бөлiнедi.
Монологияның түрiне мыналар жатады:
- амандасып сөйлесу;
- сауда-саттық сөйлесу (жарнама);
- ақпараттық сөйлесу;
- баяндама (жиналыстарда, отырыстарда).
Диалогиялық түрi:
- iскер сөйлесу. Тек қана бiр тақырыпқа байланысты қысқа уақыттық байланыс;
- iскер әңгiме - шешiм қабылдауда қолданылатын ұзақ уақытқа созылатын ақпаратпен алмасу;
- байланыстар - кез келген сұрақты ашу мақсатында оны талқылау;
- интервью - мөрлерде, радио, телевиденияларда тiлшiлермен сөйлесу;
- пiкiр сайыс;
- кеңес (жиналыс);
- пресс конференция;
- іскер байланыстық әңгiме - үздiксiз «тiрi» диалог;
- телефондық әңгiме (дистантты) вербалды емес коммуникациядан тұрады.
Қақтығыстарға түрлiше анықтама берiледi,бiрақ барлығы келiспеушiлiк формасы ретiнде қолданылады, егер адамдар арасында қақтығыс болса, олар жабық және ашық түрде болады, бiрақ барлығы осындай келiспеушiлiктiң негiзiнген туындайды.
Қақтығыстардың обьективтi себептерiн бiрнеше үлкен топтардың негiзiнде қарастыруға болады:
- бөлiске түсетiн ресурстардың шектеулiлiгi;
- мақсаттық құндылықтың тәртiп әдiстерiнiң квалификация деңгейiнiң бiлiмiнiң әртүрлiлiгi;
- жауапкершiлiктi бөлiсуде тапсырмалардың дұрыс орындалмауы;
- нашар коммуникациялар.
Қақтығыстарды шешу толығымен немесе жартылай себептердiң ескеруiнен және қақтығыс мүшелерiнiң мақсатының өзгеруiнен тұрады.
Қақтығыстарды басқару-бұл қақтығыстарға қатысатын адамдар тәртiбiнiң мақсатты түрде қақтығысқа әкелуiнiң себебi. Қақтығыстарды басқаруда көптеген әдiстер қолданылады.

Кесте 1 - Қақтығыстар қызметi







Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет