Талдау негізінде қазіргі заманғы ақпараттық қоғам дамуының негізгі
О.Шпенглердің «Еуропаның құлдырауы» еңбегі
жүктеу/скачать 133.04 Kb. Pdf көрінісі
|
| О.Шпенглердің «Еуропаның құлдырауы» еңбегі
О.Шпенглердің «Еуропаның құлдырауы» еңбегінде мəдениеттер мен өркениеттердің дамуының циклдік заңдылықтары зерттеледі. Шпенглер əртүрлі мəдени дəуірлерді талдап, əрбір өркениет өзінің ерекше өмірлік циклінен өтеді: туу, гүлдену жəне құлдырау. Ол бұл еңбегінде Еуропаны өзінің шарықтау шегіне жеткен, құлдырау жолында тұрған өркениет ретінде көрсетеді. Шпенглер мəдени жəне əлеуметтік белгілерге назар аударады, оның пікірінше, Еуропа үшін осы дəуірдің аяқталуын көрсетеді. Оның жұмысы өркениеттердің өмірлік циклдері туралы сыни ойлауды ынталандырады жəне еуропалық тарих пен жалпы əлемдік мəдениеттің болашағы туралы сұрақтарды тудырады. Шпенглердің концепциясының бастысы – мəдениет пен өркениет арасындағы қарама-қайшылық. «Мəдениет, Шпенглердің ойынша, дəуірді ерекшелендіретін, сонымен бірге оны тұтастық, экономикалық, саяси, рухани, діни, діни, саяси, саяси, рухани, рухани, рухани, рухани, рухани, ұлттық, біртұтас стиль ретінде жасайтын ойлау мен шығармашылық формаларының белгілі бір ішкі бірлігі. практикалық, көркем өмір». Мəдениет – тарихтың негізгі мазмұны. «Əр мəдениет жеке адамның жас кезеңдерінен өтеді. Əрқайсысының өз балалық шағы, өз жастық шағы, өз ерлігі мен кəрілігі бар». Мəдениет – «жоғары дəрежедегі адам даралығы». «Əрбір жаңа мəдениет жаңа дүниетаныммен оянады». «Əр мəдениеттің өз өркениеті бар». Мəдени-тарихи формалардың дамуында екі кезең бар: мəдениет (альпинизм), өркениет (шығу). Əрбір мəдениеттің өзіндік жаны болады, бірінші кезеңде бұл жаннан тіл, сенім, өнер, ғылым жəне мемлекет пайда болады, екінші кезеңде жан кенеттен дірілдеп, мəдениеттің құлдырауына, өлуіне əкеледі. Жас дақылдар егістік гүлдеріндей гүлдейді, кəрілер тың ормандағы шіріген бұтақтарын қылшық еткен алып қураған ағаштарға ұқсайды. Мəдениеттің құлдырауының, оның өркениетке өтуінің ерекшеліктері: «Массалау» жəне ауылдардың орнына алып қалалар. Қазіргі қала тұрғыны – жаңа көшпенді жəне атеист, ол үшін ең бастысы – батырлық мифтер мен патриотизм емес, ақша мен билік. Əлемдік үстемдік үшін соғыстар;Мемлекет басында тиран отыр;Технологиямен шамадан тыс қанығу; Шпенглер сегіз ұлы мəдениетті анықтады: Египет мəдениеті;Вавилон мəдениеті;Қытай мəдениеті;Үнді мəдениеті;Мезоамерикандық мəдениет;Ежелгі мəдениет - дене мəдениеті.;Араб мəдениеті – Таяу Шығыс мəдениеті, оның бастамасын Шпенглер ертедегі христиандықпен байланыстырады.;Фауст мəдениеті – 1000 жылдары пайда болған жəне символы Фауст болып табылатын еуропалық ерік мəдениеті. Ол 19 ғасыр өркениетінде өлгенге дейін бірқатар кезеңдерден өтті – роман, готика, ренессанс, барокко, рококо;Ол оянған орыс-сібір өркениетін тоғызыншы ұлы мəдениет деп есептеді; Бұл еңбектің аталу себебіне қатысты:Шпенглердің Еуропаға қатысты пессимистік болжамы Еуропа жастары мен шетелдік жаулап алушылардың қуанышында көп ұзамай құлдырау мен өлімге тап болады деген болатын. О.Шпенглердің «Еуропаның құлдырауы» еңбегінде өркениеттер мен мəдениеттердің циклдік дамуын терең талдау. Шпенглердің соңғы тұжырымдары еуропалық өркениеттің болжамды құлдырауын оның өмірлік циклін басқа мəдениеттер тарихындағы ұқсас процестермен салыстыру арқылы көрсетеді. Шпенглер құлдырау белгілеріне, оның ішінде оның теориясы бойынша еуропалық өркениеттің құлдырауын сипаттайтын мəдени жəне əлеуметтік өзгерістерге назар аударады. Оның еңбектері жаһандық контексте мəдени формалардың болашақ дамуы мен өркениеттер тағдыры туралы пікірталас тудырып, пікірталас тудырады. жүктеу/скачать 133.04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|