Технологиясы



Pdf көрінісі
бет12/45
Дата10.01.2024
өлшемі2.9 Mb.
#488823
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   45
Құрылымды материал технологиясы. Құю өңдірісі

3.2 Үлгі жиынтығы 
Үлгі жиынтығы - құю пішініне сәйкес келетін қалыпта қуыс түрінде 
қалыптастыруға қажетті технологиялық жабдықтар мен керек-жарақтар 
жиынтығы. Үлгілер, үлгі плиталар, өзекше жәшіктер және басқа да 
құрылғылардың кешенін үлгі жиынтығы қамтиды. 
Құйма үлгі (сурет 9, а) бейімделу болып табылады, оның көмегімен 
құю қалыптар қалыпта алынған құйманың конфигурациясына жақын 
пішіні мен өлшемі бар қуыс алынады. Үлгілер ажырамайтын, ажырайтын 
бөліктерімен және т.б. болады.
9-сурет. Құйма үлгісі (а), вентиль қорабына арналғанмодельдік 
табақша (b) және өзекті жәшік (c): 
1 - орталықтандыру шиптер; 2 - өзекшілік белгілері; 3 орталықтандырушы 
істіктер; 4 - металдық плита; 5 –құймалардың үлгілері; 6- құюжол жүйесі 
элементтерінің үлгілері. 


24 
Үлгілік плита (сурет 9, б) - оған үлгілер мен құю жол жүйесінің 
элементтері бекітілген металл плита. Ол машина қалыптау арқылы, әдетте 
пайдаланылады. 
Өзекше қорабы (сурет 9, в) - өзекшелерді жасау үшін 
пайдаланылатын құрылғы. Өзекше жәшіктер шайқағыш, жалғағыш, толық 
т.б. болады. 
Құю үлгінің нұсқаулығының сызбасын жасаудың бастапқы құжаты 
бөлшек сызбасы (сурет 10а) болып оңда үлгі мен қалыптың жалғағыш
құю кезінде қалыпта құйманың орналасуы механикалық өңдеу әдіптері, 
қалыпты бұрыштар, өзектер саны, өзектер белгілерінің өлшемдері, өзек 
шеттері және т.б. көрсетілген қалыптық элементтерімен құйма 
Құю қалыптар құйма элементерінің сызбаларын жасау 3.1125-
88МЕМСТ сәйкес жүзеге асырылады 
Үлгі мен қалыптың жалғағыштардың беті өзектердің ең аз саны 
мен алынбалы бөліктері бар үлгіні қалыптан еркін босатуды қамтамасыз 
етуі тиіс. Бұл ретте құйманың өңделетін беттер негізінен төменгі жарты 
қалыпта орналасуытиіс, бұл құйманың тығыз өңделген бөлігін алуға 
кепілдік береді. Суреттегі үлгі мен қалыптың ажырайтын беті MF сызығы 
мен бағыты бойынша белгіленеді, жоғарғы В және төменгі Н белгіленеді 
(10-сурет, б). 
10-сурет. Вентиль қораптың бөлшек элементтерінің сызбалары (a) 
және құю қалыбы (b)
Механикалық өңдеуге арналған әдіп 1 - дайындалған геометриялық 
дәлдік пен дененің беткі қабатының сапасын қамтамасыз ету үшін 
өңделетін беттерден құйманы механикалық өңдеу процесінде жойылатын 
металл қабаты. Суретте толық жіңішке сызықпен механикалық өңдеуге 
арналған әдіптер қолданылады. Өңдеу белгілерінің алдында цифралармен
26645-85 ГОСТ-қа сәйкес әдіп мөлшерін көрсетеді. 
Қалыптау еңістері4 үлгіні қалыптан оны сындырмай алу үшін және 
өзек жәшігінен өзектерді еркін жою үшін қолданады. Еңістердіқалыптан 
үлгілерді алу бағыты бойынша жасайды. Қалыптық еңістер мөлшерлері
ГОСТ 3212-92-ға сәйкес таңдалады және сызбада көрсетіледі. 


25 
Қабырғаларды 5 жұптастыруы жіктеу құймаларда дөңгелетулі 
орындайды қалыптан үлгіні алу жеңіл болуы, құймаларда сызаттардың 
және шөгіндік шұңғылша пайда болуын алдын алу үшін. 
Құймаларды берілген өлшемдер бойынша жасау үшін оның үлгісі 
шөгуі санынан үлкен болу тиіс. Соңдықтан құйма-үлгілі нұсқау 
сызбасында шөгуі санын процент бойынша көрсетеді. 
Құю қалыптарының сызбасын әзірлеукезінде барлық 3өзектерді 
және 

өзекті 
белгілердің 
өлшемдерін 
және 
түрлерін, 
өзектердіңшекараларын белгілейді, өзектерді орнатқызу жазықтарын,
газдар жинау арнасымен оларды өзектен шығару орындарын көрсетеді.
Өзек белгілері мен олардың өлшемдерінің конфигурациясы
өзектердің қалыпқа жеңіл отыруын және оның тұрақтылығын қамтамасыз 
етуітиіс. Осы мақсатта арнайы құлыптар көзделген.Өзектер белгілерінің
өлшемдерін 3212-92 МЕМСТбойынша өзекөлшемдерін, қалыптау 
әдісін және оның формасының орналасуын есепкеала отырып 
тағайындайды.
Модельдер мен өзек жәшіктерді бірлікті және сериялы өндіріс үшін 
ағаштан дайындайды, ал жаппай өндіріс үшін шойын, алюминий 
құймаларынан, пластмассалардан дайындайды.
Металдық үлгілерді, үлгілік плиталарды және өзектік жәшіктерді 
ағаш үлгі бойынша құм қалыптарда құюмен алынған құйма 
дайындамалардан жасайды. Содан кейін дайындамаларды әмбебап, 
токарлық, фрезерлік, бұрғылау, бұрғылау және басқа да станоктарында 
өңдейді.Үлгілерді өңдегеннен кейін алдын ала дайындалған плиталарға 
орнатады. 
Металл үлгілі плиталар менөзектік жәшіктерді жаппай және ірі 
сериялыөндірісте пайдаланады. Олар аса берік, дәл, кішігірім бетінің 
кедір-бұдырына ие және сақтау кезінде деформацияланбайды. Металл 
үлгілі плиталарды және өзектік жәшіктерді қолданып құю қалыптарын 
жасау құймалардың беткі қабаттарының жақсы сапасы мен жоғары 
дәлдігін қамтамасыз етеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   45




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет