Чакар
Варъали рукул Чакар
Ибан т1уйчил гьак1рик1ар,
Узизи буйрухърик1ар:
– Неш рик1ар: «Г1ях1мад, – рик1ар, –
Х1у шичи укьен, – рик1ар, –
Хъалира бушка, – рик1ар.
– Г1ур, – рик1ар, – даим, – рик1ар, –
Умули вашен, – рик1ар, –
Дурсрира делч1ен, – рик1ар.
– Г1ур, – рик1ар, – дагван, – рик1ар, –
Къяна мабурид, – рик1ар, –
Къавгъа мадирид, – рик1ар.
– Х1у, – рик1ар, – г1ях1си, – рик1ар, –
Урши ветаи, – рик1ар, –
Илх1ели дигарцада
Варъара лугас», – рик1ар.
V. Назмулизир тикрардик1ути дугьби дургни. Илди синонимти сарил-ах1енал белгибирни.
Баян. Текстлизир дахъал цагъунти тикрардирути дугьби лерли хьалли, илди синонимтили дирути ах1ен. Синонимти мяг1нализир цаличи ца гъамти дугьби сари. Иш назмулизитигъунти тикрардик1ути дугьбас тавтолоияла дугьби бик1ар.
VI. Х1яз «Тамашала дугьби». Чедаахъибти дугьбала мягна баянбарая.
1. Нуни муриси дерг беркунра. Х1ела ц1едеш милккъа дерг!
2. Иш х1ела г1ях1си белк1 саби. Х1ела у мургьили белк1!
3. Чуднала дарг бизити сари. Х1уни багьудлуми дарг!
VII. Синонимти дургни.
1. Хаиндеш – … 2. Урчи – … 3. Харбуз – … 4. Гьалабла – … 5. Юлдаш – … 6. Хъарбаркъ – … 7. Тахьдеш – … 8. Хъябшси – … 9. Пикри – … 10. Х1исаб – …
Жавабти. 1. Ламарт. 2. Ябу. 3. Вякья. 4. Убла. 5. Ашна. 6. Амру. 7. Урехи. 8. Излукь. 9. Кьас. 10. Суал.
VIII. Тема каргьахъни.
Ишбарх1и нушани аргъира:
1. Мяг1нализир цаличи ца гъамти дугьбас синонимти или бик1ни.
2. Текслизир тикрардик1ути дугьбани синонимтала мер бузахъес х1едирни. Илдигъунти дугьбас тавтолоияла дугьби бик1ни.
3. Синонимтани бурусила мяг1на дурусбирни, илдани нушала мез жагадирни ва давлачердирни.
IХ. Хъули х1янчи бедни. Синонимтачил х1язани пикридарес ва тетерадунази делк1ес.
Тема 6. Синонимтала кьадри.
Кружокла мурад: а) мез давлачердик1нила кьяйдуртачила буч1антала багьуди мурхьбиахъни; б) дурх1нази синонимтала кьадри аргъахъни.
Кружокла г1яг1ниахълуми: словарьти. суратуни, схемаби.
I. Хъули х1янчи ахтардибарни ва г1ях1ил бажардибиркути дурх1нас кьимат бедлугни.
Дурх1нази синонимтала кьадриличила аргъахъни.
Синонимтачил х1язани даимдарни. Х1яз «Синонимтала ящик».
(сурат)
1. Аманат. 2. Тилади. 3. Х1ямбал. 4. Ц1ерхьси. 5. Чурхси.
Жавабти. 1. Васият. 2. Бусрав. 3. Махлихъ. 4. Вабзси. 5. Кьяркьси.
IV. Х1яз «Чили дахъал дала «урчи» ибси девлис синонимти?»
Жавабти. Урчи, тази, айгъир, бидав, анц1ил, ябу, газа, ялгъан, ахта.
V. Х1яз «Чили дахъал дала «хя» ибси девлис синонимти?»
Жавабти. Хя, лакьай, туллай, къанда, хъябц1а.
VI. Х1яз «Чили дахъал далав «Дец1» ибси девлис синонимти?»
Жавабти. Дец1, дардани, анц1кьи, шишимти, пикруми, кьакьадеш, челукьути.
VII. Синонимтала къяй алк1ахъес буч1антачи хъарбарни.
Пашманси – ?
Жаваб. Пашманси – хумарси – х1яйранси – марайси – вакьунси – кьакьавак1ибси – ц1умик1уси – к1ант1ивак1ибси – шишимтазивси – пикрумазивси – дарданазивси – дец1аназивси – анц1кьилизивси.
Достарыңызбен бөлісу: |
