Темекіге қарсы орталықтың үлгі штаттары
Мамандар Лауазымдар саны
Дәрігер 1,0
Мейірбике 1,0
Салауатты өмір салтын қалыптастыру саласы қызметін жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының қызметі туралы ережеге
Темекіге қарсы орталықтың (кабинет) медициналық және медициналық емес жабдықтардың тізімдемесі
№
|
Жабдықтардың атауы
|
Өлшем бірлігі
|
Саны
|
1.
|
Жұмсақ жиһаз (диван)
|
дана
|
1
|
2.
|
Кресло
|
дана
|
2
|
3.
|
Телефон-факс
|
дана
|
1
|
4.
|
Медицина қызметкеріне арналған үстел
|
дана
|
2
|
5.
|
Орындықтар
|
дана
|
4
|
6.
|
Медициналық темір шкаф 1-жақтаулы сейфімен
|
дана
|
1
|
7.
|
Көрсетуге арналған нақпішіндер (жүрек, өкпе, бауыр және басқа органдар)
|
дана
|
10
|
8.
|
Смокилайзерлер
|
дана
|
1-3
|
9.
|
Темекі тартудің алдын алу жөніндегі бейнероликтер мен фильмдер көрсетуге арналған теледидар
|
дана
|
1
|
10.
|
Роллер (ақпараттық-білім беру топтамасы)
|
дана
|
1
|
11.
|
Тренажер (жүгіретін жолақ, велотренажер)
|
дана
|
1
|
12.
|
Еденге қойылатын механикалық таразы
|
дана
|
1
|
13.
|
Тонометр
|
дана
|
1
|
14.
|
Бой өлшеуіш
|
дана
|
1
|
15.
|
Электрондық монитор (темекі тартудің алдын алу жөніндегі бейнероликтер холлда көрсету үшін)
|
дана
|
1
|
16.
|
Киім шкабы
|
дана
|
1
|
17.
|
Кітап шкабы
|
дана
|
1
|
18.
|
DVD
|
дана
|
1
|
19.
|
Компьютер мониторымен және басқа құрамдас бөліктерімен
|
дана
|
1
|
20.
|
Мультимедиялық жабдықтар
|
дана
|
1
|
21.
|
Ноутбук
|
дана
|
1
|
2-қосымша
Фагерстрем тесті
Сұрақ
|
жауап варианттары
|
ұпай саны
|
Сіз оянған соң қанша уақыттан кейін темекі тартуға ұмтыласыз?
|
5 минут ішінде
|
3
|
6 мен 30 минут ішінде
|
2
|
31 мен 60 минут ішінде
|
1
|
60 минуттан кейін
|
0
|
Темекі тартуға тыйым салынған орындарда өзіңізді ұстау қиын ба?
|
иә
|
1
|
жоқ
|
0
|
Басқаларға қарағанда қай уақыттағы темекіден өзіңізді ұстау қиынырақ?
|
таңғы
|
1
|
келесі
|
0
|
Сіз күніне қанша темекі тартасыз?
|
10 немесе одан аз
|
0
|
11-ден 20-ға дейін
|
1
|
21-ден 30-ға дейін
|
2
|
30-дан көп
|
3
|
Сіз таңертең немесе күні бойы қай кезде темекіні көбірек тартасыз?
|
таңертең
|
1
|
күні бойы
|
0
|
Төсек тартып ауырған кезіңізде темекіні уақытылы тартасыз ба?
|
иә
|
1
|
жоқ
|
0
|
Ұпай саны
|
|
|
Нәтижелерді бағалау:
0-3 ұпай – төмен деңгейдегі тәуелділік. Темекіні тоқтатуда басты көңілді психологиялық факторға аудару қажет.
4-5 ұпай – орташа деңгейдегі тәуелділік. Никотинді алмастыру дәрі-дермектерін қолдану дұрыс.
6-10 ұпай – жоғары деңгейдегі тәуелділік. Темекіден бірден бас тарту ағзаға жағымсыз сезімдер тудыруы мүмкін. Ол сезіммен никотинді алмастыратын дәрілер қолдану арқылы күресуге болады. Бірақ оның әсер етуіне аса сенуге болмайды.
3-қосымша
Хорн сауалнамасы
Сұрақтар
|
ылғи
|
жиі
|
жиі емес
|
сирек
|
ешқашан
|
А. Мен өзімді босаңсытып алмау үшін темекі тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Б. Темекіні соңына дейін тартып болмайынша рахат аламын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
В. Темекі тарту арқылы мен рахаттанамын және босаңсимын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Г. Мен бір нәрсеге ренжіп, ашуланғанда темекі тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Д. Менің темекім таусылып қалса мен оны алғанша уақыт төзгісіз болып кетеді
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Е. Мен оны өзім байқамастан автоматты түрде түгел тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Ж. Мен өзімді ынталандыру және күш-қуатымды көтеру үшін тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
З. Мезгілдік рахатты темекі тарту кезінде аламын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
И. Темекі тартқаннан рақаттанамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
К. Менің көңіл-күйім болмай, ренжіген кезімде темекі тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Л. Темекі тартпаған кезде өзімді жақсы сезінемін
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
М. Алдыңғы тартқан темекімнің түтіні әлі күл сауытта өшпегенін байқамастан, жаңа темекіні тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Н. Өзім асығып отырып темекі тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
О. Темекінің түтініне қарап кейде рахаттанамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
П. Босаңсып, ыңғайлы отырғанда темекі тартқым келеді
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Р. Өзімді жабырқау сезінгенде және барлық жағымсыз нәрселерді ұмытқым келген кезде тартамын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
С. Егер мен біраз уақыт темекі тартпасам, темекіге деген аштықты сезінемін
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Т. Темекіні аузыма салған соң оны қашан тартып қойғанымды байқамай қаламын
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Темекі тарту түрі:
А+Ж+Н – «Ынталандыру» («ыстық кофенің» сергітетін әсеріне сену)
Б+З+О – «Темекімен ойнау» («серіктес үшін» темекі тарту ерекшелігі)
В+И+П – «Босаңсу» (тек қолайлы жағдайда)
Г+К+Р – «Қолдау» (эмоциялық күш-қуатты төмендету құралы ретінде)
Д+Л+С – «Қалау» (темекіге физиологиялық тәуелдік)
Е+М+Т- «Рефлекс» шартты түрде темекі тарту
Хорн сауалнамасы бойынша нәтижелерді бағалау
А-дан Т-ға дейін 18 мақұлдама!
Темекі тартудың әр 6 түріне 3 мақұлдамадан келеді.
Әр мақұлдамаға ұпай түрінде 5 жауап вариантарынан келеді.
Темекі тарту бойынша ұпайлар 11 және одан көп ұпай – темекіні мына себептермен тартады, 7-11 шектеумен тартады деген сұрақ топтары бойынша жинақталады.
Әсер ету тәсілі
-
Дәрілік
-
Психотерапевтік (аутогенді жаттығумен қоса)
-
Тыныс алу гимнастикасы (темекі тарту түрінен ынталандыру немесе тынышталдыру жаттығулары)
-
Сумен жүргізілетін ем-шаралар (су құю,массажды Шарко душы, циркулярлық, су асты, тыныштандыратын ванна, шомылу)
-
Дене белсенділігін арттыру
-
Диетотерапия
4-қосымша
№ _________ шылымқорды тіркеу картасы
Аты-жөні: _________________________________ Жасы _______________
Мекен-жайы: ______________________________Телефон ______________
Отбасы жағдайы ____________Білімі __________Кәсібі ________________
Хал-жағдайы, шағымы ____________________________________________
Қабаттаса жүрген ауру ____________________________________________
Бойы ____ Салмағы __________ тамыр соғуы ___________ артериалдық қысым _______________ Апное _______________ темекі тартуды бастаған кезі ______________Темекі тартудың жалпы өтілі _______________________
Бір күндік тартылған темекі саны_____________________________________
Темекі түрі ________________________________________________________
Тәуелділік деңгейі (дәреже) __________________________________________
Темекіден бас тартқанда ұсынылған тәсілдер әсері _______________________
5-қосымша
Темекіні тастау уәждемесінің деңгейін (дәрежесін) бағалау
-
Егер темекіні тастау оңай болса, сіз тастар ма едіңіз?
Жоқ – 0
Мүмкін, жоқ – 1
Мүмкін, иә - 2
Бәрі де мүмкін иә - 3
Әрине иә - 4
-
Сіз қаншалықты темекіні тастағыңыз келеді?
Мүлде тастағым келмейді – 0
Тастауды кішкене қалаймын – 1
Орташа қалаймын – 2
Қатты қалаймын – 3
Тастағым келеді – 4
Ұпай саны _______________
6-дан жоғары ұпай саны – жоғары уәждеме
4-6-ға дейін ұпай саны - әлсіз уәждеме
3-тен төмен ұпай саны – уәждеме жоқ
6-қосымша
Сауалнама: Әлеуметтік жағдайда темекі тарту
таңдалған жауапты сызып, ұпайды есептеңіз
1) Үйдегі жақындарыңыз темекі тарта ма?
Иә, жолдасым ____________________________________________________ 0
Иә, басқа отбасы мүшелерім________________________________________ 1
Иә, көршілерім ___________________________________________________ 2
Жоқ, ешкім тартпайды _____________________________________________ 3
2) Сіздің темекіден бас тартқаныңызға жақындарыңыз қалай қарайды?
Қарсы ___________________________________________________________ 0
Мазақтап ________________________________________________________ 1
Немқұрайлы _____________________________________________________ 2
Мақұлдайды _____________________________________________________ 3
3) Сіздің жұмыстағы ұжымдастарыңыз темекі тарта ма?
Иә, көбі жұмыс орнында ___________________________________________ 0
Иә, кейбіреуі жұмыс орнында _______________________________________ 1
Иә, тағайындалған орында __________________________________________ 2
Жоқ, ешкім тартпайды _____________________________________________ 3
4) Сіздің ұжымдастарыңыз темекіден бас тартқаныңызға қалай қарайды?
Қарсы ___________________________________________________________ 0
Мазақпен ________________________________________________________ 1
Немқұрайлы ______________________________________________________2
Мақұлдайды ______________________________________________________3
Ұпай жиынтығы ______________
0-ден 3 ұпайға дейін
Достарыңыз бен туыстарыңыз сіздің темекі тастағаныңызға көмектеспейді. Сондықтан сізге өз шешіміңізден нық тұрып және таныс шылымқорларыңыздың пікіріне көңіл аудармауыңыз керек.
4-тен 8 ұпайға дейін
Көп нәрсе сіздің өзіңіздің темекіні тастауға деген құлшынысыңызға байланысты, бұған байланысты әркімнің өз пікірі бар. Біреу өзінің жақсы шылымқор серіктестерінен айырылғысы келмеуі мүмкін.
9-дан 12 ұпайға дейін
Егер сіз темекіні тастасаңыз сіздің таныстарыңыз бен туыстарыңыз қолдау көрсетеді. Барлық темекіні тастағысы келетін адам осындай жағымды жағдайға тап болмайды. Оны пайдаланып қалыңыз.
7-қосымша
Сауалнама: Сіздің темекі тарту ерекшелігіңіз
таңдалған жауапты сызып, алынған ұпай санын қосыңыз
-
Темекі тартқаныңызға қанша жыл болды?
20 жылға жуық ____________________________________________ 0
15-пен 19 жыл арасы ________________________________________ 1
5-пен 14 жылға дейін ________________________________________ 2
4 жылдан төмен ____________________________________________ 3
2. Үнемі тартуды қай жастан бастадыңыз?
7-ден 10 жасқа дейін _________________________________________ 0
10-нан 15 жасқа дейін ________________________________________ 1
16-дан 20 жасқа дейін ________________________________________ 2
20 жастан кейін _____________________________________________ 3
3. Күніне қанша темекі тартасыз?
20 темекіден көп _____________________________________________ 0
15-20 темекі _________________________________________________ 1
5-14 темекі __________________________________________________ 2
5 темекіден аз _______________________________________________ 3
4. Екі мақұлдаманың біреуін таңдаңыз:
- уақытылы үнемі тартамын
- күннің бірінші жартысынан екінші жартысына қарағанда тұрақсыз түрде тартамын
5. Таңертең аш қарынға темекі тартасыз ба?
Иә, үнемі ___________________________________________________ 0
Иә, сирек ___________________________________________________ 1
Жоқ _______________________________________________________ 2
-
Темекі тарту үшін түнде оянасыз ба?
Иә, жиі _____________________________________________________ 0
Иә, сирек ___________________________________________________ 1
Жоқ _______________________________________________________ 2
-
Көшеде кетіп бара жатып тартасыз ба?
Ылғи _______________________________________________________ 0
Жиі ________________________________________________________ 1
Сирек ______________________________________________________ 2
Ешқашан ___________________________________________________ 3
Ұпай жиынтығы _________________
0-ден 6 ұпайға дейін – темекі тартудың 1 деңгейі
7-ден 12 ұпайға дейін - темекі тартудың 2 деңгейі
13-тен 18 ұпайға дейін - темекі тартудың 3 деңгейі
8-қосымша
Сауалнама: Темекіден бас тартуға психологиялық дайындық
өзіңіз келіскен мақұлдаманы таңдап нөмірін белгілеңіз
-
Темекіні тастау үшін барлық күшімді саламын
-
Жақындарым темекіні тастауға көндіруде
-
Дәрігерлер темекіні тастауды ұсынады
-
Менің шылымқор достарым маған күлсе де мен темекіні тастаймын
-
Маған көмектессе мен темекіні өз еркіммен қоямын
-
Менің досым темекіні тастайды, мен де оған серіктесем
-
Мен көптен бері темекіден бас тартқым келеді
-
Өзім үшін темекіден бас тарту әдісін тапқым келеді
-
Темекіден бас тартуға тырысып көремін
-
Мен кейде темекі тартуды тастағым келеді, кейде тастағым келмейді
-
Мен бірінші рет темекіден бас тарту шешімін қабылдап отырмын
-
Мен көптен бері темекіні тастауға тырысып жүрмін
-
Менің темекіні тастайтыным немесе тастамайтыным көмек сұрап қаралған маманыма байланысты
-
Менің темекіні тастайтыным немесе тастамайтыным өзіме байланысты
-
Темекіні тастаудың оңай емес екенін түсінемін
-
Дәрігерлердің темекіні мүлдем тастауыма бір нәрсе жасағанын қалаймын
-
Мені темекіден бас тартуға көндіру қажет
-
Мені темекіден бас тартуға көндірудің қажеті жоқ
-
Темекі тарту менің денсаулығыма зиян
-
Темекі тарту менің келбетімді бұзады
-
Темекі түтінінің исі жиіркенішті
-
Темекі обырмен ауыру қаупін көбейтетінін білемін
-
Менің өкпем тазару үшін темекіні тастаймын
-
Темекі тарту төзімділікті және еңбекке қабілеттілікті төмендетеді
-
Темекі тарту маған адамдармен араласуға көмектеседі
-
Егер темекіні тастасам тамақтан кейін темекі тартпау қиынға соғады
-
Темекіні тастасам маған темекі тартпайтындар арасында қиын болады
-
Толып кетпеу үшін темекі тартамын
-
Темекіні тастауға менің күш-жігерім жетпейді
-
егер адам темекіні тастаса, ол шынымен темекі тартпаған.
Достарыңызбен бөлісу: |