С лекейд ң және ауыз сұйықтығы құрамы
С лекей 99,0% судан, 0,6-1,0% органикалық және органикалық емес
заттардан тұрады. С лекейд ң органикалық емес компоненттер -
кальций тұздары, фосфаттар, калий мен натрий қосылыстары,
хлоридтер, бикарбонаттар, фторидтер, роданиттер және т.б.
С лекейд ң құрамындағы кальцийд ң мөлшер (1,2 ммоль/л) қан
сарысуына қарағанда төмен. Кальцийд ң көп бөл г иондалған
жағдайда табылады, ал қалған бөл г – фосфаттармен б р ккен
жағдайда (гидроксиапатит) немесе белоктармен байланысты. Ауыз
сұйықтығының рН төмендеген кезде гидроксиапатит ер г шт г н ң
қарқындылығы жоғарылайды. Сонымен қатар, ауыз сұйықтығының
құрамында фтор анықталады. Авторладың көб с оның саны тұрақты
деп есептейд , б рақ кейб р ғалымдардың п к р бойынша, фтордың
мөлшер көптеген т сжег с бар адамдардың ауыз сұйықтығында аз
деп мәл мдейд .
Сілекей қызметтері
Қорғаныш қызмет – ылғалдануы мен к легей
қабатпен (муцинн ң) жабылуы оны кебуден,
жарылулардың түз лу нен және механикалық
т т ркенд рг щтерд ң әсер нен сақтайды.
Ас қорыту қызмет – тағам түй нд н ң
қалыптастырумен және оны жұтумен көр нед .
Бактерицидт к, Фибринолитикалық, Плазма ұюту,
минералдаушы, тазарту
•Тұтқырлығы 1,2 - 2,4
•Буферлық сиымдылығы
•Осмотикалық қысымы 0,15 - 0,30 мм рт.ст
•Сутек иондарының концентрациясы рН- 6,5-7,5 нейтральд
•рН – 5,0 орта, т сжег , көм рсулар барады
Сілекейдің қасиеттері
Слекейдң бр маңызды қасиет - буферл к сыйымдылығы, яғни слекей
қышқылдар мен слтлерд нейтрализациялауға бейм және ол бикарбонатты,
фосфатты, ақуызды жүйелермен анықталады. Слекейдң буферл сыйымдылығы
әртүрл факторлардың әсер етунен өзгеред. Мысалы, ұзақ уақыт бойы көмрсулы
диетаны қолдану кезнде слекейдң буферлк сыйымдылығы төмендейд, ал
жоғары белокты диетаны сақтау кезнде - жоғарылайды.
Стимуляцияланған слекейдң (тамақ шу уақытында жиналған слекей) буферл
сыйымдылығы тамақ қабылдау аралығында бөлнген слекейге қарағанда жоғары
болады.
Көптеген әдебиеттердег мәлметтер бойынша слекейдң буферл сыйымдылығы
жоғары болған адамдарда тстердң кариеспен зақымдануы аз кездесед деп
жазылған.
|
