Толықтыратын немесе металл бҧйымдарын бӛлшектерді қосумен, машиналар
Еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасы
жүктеу/скачать 0.79 Mb.
|
Еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасыСлесарлық жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы Слесарьдің ӛндірістік қызметі жҧмыстың жағдайлары мен сипатының әртҥрлілігі салдарынан жҧмыста ерекше кӛңіл бӛлуді, пайдалануға тура келетін жабдықтармен жан-жақты танысуды талап етеді. Ӛндірістік тапсырмаларды орындау ҥшін слесарь әр тҥрлі қҧралдарды (механикаландырылған, электрлендірілген, пневматикалық), сондай-ақ бҧрғылау, қайрау және басқа жҧмыстар ҥшін станок жабдықтарын, әртҥрлі қҧрылғыларды, механизмдер мен кӛлік-кӛтеру қҧралдарын пайдалану қажет. Аталған жҧмыс сипаты слесарьдан техника қауіпсіздігі ережелерін білу және оларды қатаң сақтаудды талап етеді. Әрбір слесарь қауіпсіздік техникасы бойынша барлық талаптарды білуге және қатаң орындауға міндетті,ал цех, учаске әкімшілігі жҧмыс орнын барлық қажеттіліктермен қамтамасыз етуге және қауіпсіздік ҥшін қалыпты еңбек жағдайларын жасауға тиіс. Қауіпсіздік техникасының жалпы талаптары: Жаңа (таныс емес) жҧмысты алған кезде шеберден қауіпсіздік техникасы бойынша қосымша нҧсқама талап етуге. Жҧмысты орындау кезінде мҧқият болу керек, бӛтен істер мен сӛйлесулерге алаңдамау керек және басқаларды алаңдамау керек. Зауыт аумағында (аулада, ғимаратта, кірме жолдарда) келесі ережелерді сақтау: а) Электр крандар краншылары мен қозғалып келе жатқан кӛлік жҥргізушілері беретін сигналдарға мҧқият болу және оларды орындау; б) кӛтерілген жҥк астында болмауы; в) ӛтуге арналмаған жерлерде ӛтпеу және қозғалып келе жатқан кӛлік алдында жол жҥрмеу; г) конвейер мен рольгангтер арқылы белгіленбеген жерлерде ӛтпеуге және олардың астына тҥсуге, қоршаудың сыртына рҧқсатсыз кіруге болмайды; д) электр жабдығына, клеммаларға және электр сымдарына, жалпы жарық беретін арматураға жанбауға және электр шкафтардың есіктерін ашуға болмайды; е) цех әкімшілігі тапсырмаған машиналарды, станоктар мен механизмдерді (авариялық жағдайлардан басқа) қоспауға және тоқтатпауға. Жарақат алған жағдайда жҧмысты тоқтату, бҧл туралы шеберге хабарлап, медпунктке бару керек. [5. c 21] Шебер немесе оны алмастыратын адам болған жазатайым оқиға туралы актіні уақтылы жасау және осындай жағдайлардың қайталануын ескерту шараларын қолдану ҥшін бҧл туралы цех әкімшілігіне дереу хабарлауға міндетті. Жҧмыс басталар алдында қауіпсіздікті қамтамасыз ету шарттары: Жҧмыс киімін ретке келтіруге, жеңдердің жиегін қалың резеңкемен ілуге немесе ҧстауға, галстук, орамал немесе орамал ҧштарын алып тастауға, киімдерді себілетін ҧштары болмайтындай етіп толтыруға, шашты тығыздап алып тастауға, бас киімін жеңілдетуге.Жеңіл аяқ киімде жҧмыс істеуге тыйым салынады. Жҧмыс орнын мҧқият қарап, оны ретке келтіру, жҧмысқа кедергі келтіретін барлық бӛгде заттарды алып тастау.Қҧрал мен бӛлшектер артық қимылдардан аулақ болу және жҧмыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету ҥшін орналастыру.Ӛзінің жҧмыс орнын таза және тәртіппен ҧстауға. Қҧрал-саймандардың, қҧрылғылар мен жеке қорғаныс қҧралдарының қорғаныс кӛзілдіріктерінің, резеңке қолғаптардың болуын және жарамдылығын тексеру. Жҧмыс кезінде тек жарамды қҧралдар мен қҧралдарды қолдану керек. Қол қҧралымен жҧмыс істегенде, қҧрал келесі талаптарға сай болуын қадағалау: а) слесарлық , балғалар мен қҧмыралар тегіс, сәл дӛңес беті болуы, тҧтқаларға сенімді салынуы және болат сыналармен бекітілуі тиіс; б) тҧтқаларға арналған ҧштары бар барлық қҧрал-саймандар (егегіштер, аяқтар, шаберлер және т. б.) аспаптың ӛлшемдеріне сәйкес келетін ағаш тҧтқалармен, оларды жарудан сақтайтын бандаж сақиналарымен жабдықталуы тиіс; в) кесетін қҧрал-саймандардың (тісті, крейцмейсельдер, тескіштер, сақалдар, қысу және т. б.) қисық және сынған ҧштары, жарықтары және қылталары болмауы тиіс, олардың бҥйір қырлары ӛткір қабырғалары болмауы тиіс; г) гайка кілттері гайкалар мен болттардың бастарының ӛлшемдеріне сәйкес болуы тиіс және жарықтар мен кенжарлардың болмауы тиіс, ине кілті мен гайканың қырлары арасындағы тӛсемдерді қолдануға және оларды қҧбырлармен немесе басқа да иінтіректермен ӛсіруге тыйым салынады. Жылжымалы кілттердің жылжымалы бӛліктерінде әлсіз болмауы тиіс. Жҧмыс қҧралын жҧмыс орнына тасымалдау ҥшін арнайы сӛмке немесе жәшік дайындауға, аспапты қалталарда тасымалдауға тыйым салынады. Жҧмыс орнының жарықтандырылуы жеткілікті және жарық кӛзін соқыр етпейтінін тексеру. Станоктар мен беттерде кернеуі 36 В жоғары жергілікті жарықтандыруды пайдалануға тыйым салынады. Егер тасымалданатын электр шамды пайдалану қажет болса, шамның қорғаныс торының бар-жоғын, бау мен оқшаулағыш резеңке тҥтіктің ақаусыз-жоғын тексеру қажет. Тасымалданатын шамдардың кернеуі 12 В жоғары болмауы тиіс. Талмен жҧмыс істегенде олардың жарамдылығын тексеру, жҥкті шағын биіктікке кӛтеру және тежегіштің, арқанның және шынжырдың сенімділігіне кӛз жеткізу.Тальдерді ілуге арналған орынды шебер немесе бригадир кӛрсетуі тиіс, тальды шебердің немесе бригадирдің рҧқсатымен ғана бекітуге болады. Тальдердің Бекітілу беріктігіне ерекше назар аудару. Егер жанында электрмен дәнекерлеу жҧмыстары жҥргізілсе, кӛз бен бетті ультракҥлгін сәулелердің әсерінен қорғау ҥшін қалқан орнатуды талап ету немесе арнайы қорғаныс кӛзілдіріктерін кию қажет. Егер жҧмыс электр сымдары мен электр қондырғыларының жанында жҥргізілсе, электриктерден жҧмыс уақытында токты сӛндіруді талап ету, егер мҧны істеу мҥмкін болмаса, онда жҧмыстарды жҥргізу кезінде міндетті тҥрде шебер немесе механик болуы тиіс, қауіпті орындарды қоршау қажет. Станоктар мен механизмдердің қозғалатын бӛліктерінің жанында жҧмыс істеу кезінде қауіпті орындарды қоршауды талап ету. Қайрау станогында жҧмыс істеу алдында станоктың жай-кҥйі мен жарамдылығын тексеру : а) қорғаныс қаптамалары станокқа сенімді бекітілген; б) кӛмекші дҧрыс орнатылған, яғни кӛмекші шеті мен шеңбердің жҧмыс беті арасындағы саңылау тегістелетін бҧйымның қалыңдығының жартысынан аз және 3 мм артық емес; в) кӛмекші бҧйымның шеңберге жанасуы шеңбердің ортасынан немесе одан жоғары, бірақ 10 мм-ден аспайтын кӛлденең жазықтықта жҥргізілетіндей етіп орнатылған , кӛмекші орнын ауыстыру тек станок толық тоқтағаннан кейін ғана жҥргізуге рҧқсат етіледі; г) зімпара шеңберінің соғылмағандығын және оның бетінде ойық немесе жарықтар жоқ; д) дӛңгелек берік бекітілген. Фланецтер мен шеңбер арасында қалыңдығы 0,5-1 мм тӛсемдер, тығыз қағаздан, картоннан немесе резеңкеден жасалған болуы тиіс.; е) шаңсорғыш қондырғы жарамды кҥйде болады және станок жҧмысы кезінде шаңды жоюды қамтамасыз етеді; ж) станоктың дҧрыс қорғаныс жылжымалы экраны болады. Егер экран болмаса, қорғаныс кӛзілдірігін кию керек. Абразивті шеңберді қайрау және қосу кезінде шеңберге қарама-қарсы емес, одан бірнеше жаққа (бҧрылыс) тҧру керек. Станоктарда жҧмыс істегенде станок жерге қосылғанына кӛз жеткізу керек. [5. c 33-35] Жҧмыс кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету шарттары: Тикпен жҧмыс істегенде ӛңделетін бӛлшекті сенімді қысу керек. Тик иінтірегін тҥсіру кезінде аяғы бойынша соққыдан және рычаг бастары мен бҧранданың арасында қолды қысудан сақтану керек. Тискаға орнату кезінде ауыр бӛлшектермен абайлап ҧстаңыз. Бӛлшектерді ажыратуды немесе қосуды қажет ететін жҧмыстар кезінде кувалда мен тесік кӛмегімен тесуді қысқышпен ҧстау керек; тесу мыстан немесе басқа да жҧмсақ металдан болуы тиіс. Жҧмыс істеп тҧрған кувалдаға қарсы тҧруға болмайды,оның жанынан тҧру керек. Металл кескен кезде тістеуішті сынбайтын шынысы немесе торы бар қорғаныш кӛзілдіріктерін пайдалануға болады. Айналасындағыларды қорғау ҥшін сақтандырғыш қалқандарды немесе торды қою қажет. Шебер жҧмыс істеген кезде екінші ҧшын арнайы қаламмен (футлярмен) жабу керек. Металды қолмен немесе жетекті қол арамен кескен кезде пышақты мықтап бекіту керек. Қайшымен кесу кезінде қылшық болмауы ҥшін қайшылардың жартысы арасында қажетті саңылау реттелуі тиіс,ал қайшылардың ӛздері жақсы қайралуы тиіс. Тексеру қҧралдары, плиталар, сызғыштар, сыналар қҧлай алмауы ҥшін оларды верстакаға немесе бӛлінген жерге қою немесе сенімді орнату керек. Дәнекерлеу шамымен жҧмыс істегенде келесі ережелерді сақтау: а) осы шамға арналмаған жанғыш сҧйықтықты қолданбау; б) жанғыш шамға және ашық оттың жанында жанармай қҧюға болмайды; в) шамға ауаны рҧқсат етілген қысымнан артық қысуға болмайды; г) жанармай ыдыстан артық болмауы тиіс; д) шам тығынын бас тартқанға дейін тығыз орау; е) ақау табылған кезде дереу жҧмысты тоқтатып, дәнекерленген шамды ауыстыру. Электр аспабы жҧмыс істеген кезде: а) аспапты міндетті тҥрде жерге қосу; б) егер жҧмыс кернеуі 36 В жоғары болса, резеңке қолғаптарда және диэлектрлік галоштарда немесе резеңке кілемшеде жҧмыс істеу; в) Егер қауіпсіз штепсельдік қосылыс болмаса, электр қҧралын тарату қҧрылғыларына қоспауға; г) электр аспабын қоректендіретін сымдарды механикалық зақымданудан сақтау; д) электр аспабын тасымалдаған кезде оны сымнан емес, тҧтқадан ҧстап тҧру; е) электр аспабы бҧзылған кезде шебердің рҧқсатынсыз оны жӛндеуді ӛзі жҥргізбеуге; ж) кесу қҧралын толық тоқтағанға дейін ауыстыруға болмайды; з) жҧмыста ҥзіліс болған немесе электр энергиясын беруді тоқтатқан кезде аспапты сӛндіру; и) қосымша баспалдақтарда 2,5 м астам биіктікте тасымалданатын электр қҧралымен жҧмыс істеуге болмайды; к) барабандардың, қазандықтардың және басқа да металл конструкцияларының ішіндегі жҧмыс кезінде трансформаторлар мен тҥрлендіргіштерді ішке енгізбеуге тиіс. Пневматикалық қҧралмен жҧмыс істегенде: а) ауаны іске қосар алдында қҧралдың ҧшып кетуін болдырмау ҥшін ӛңделетін бетке соңғысын тығыз қысу; б) қҧралды тҧтқаға емес, шлангқа апару; [5. c 45-46] жүктеу/скачать 0.79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|