Түрік қағанаты Анықтамасы: Қазақстан жеріндегі орта ғасырлардағы мемлекет. Хронологиясы
жүктеу/скачать 0.65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4.Жерленген жері
- 5.Хронологиясы
- 8 .Саясаты
- 10.Мәдениеті
- 1 2.Қасым ханның заңы
- 1 4.Заң ережелері
- 1 5.Басып алған жерлері
| §37.Қасым хан
1.Анықтамасы: Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығының XVI-XVIIғасырлардағы дамуы. 2.Қасым хан 3.Шығу тегі:Жәнібек ханның ұлы 4.Жерленген жері: 1.Мұхамед Хайдардың дерегінде: 1518жылы қайтыс болған. 2.Орыс дерегінде: 1521жылы қыста Сарайшық қаласында қаза тапқан. 5.Хронологиясы:1511-1518жылдары билік етті 6 .Территориясы:Сырдария, Түркістан аймағы. 7 .Астанасы: Бастапқы кезде Сығанақ қаласы; кейін Түркістан қаласы 8 .Саясаты: 8.1.Ішкі- қазақ хандығы саяси әлеуметтік-экономикалық жағынан дамыды. 8.2. Сыртқы- көрші мемлекетпен дипломатиялық қатынас орнатты.
9.1.Сыр бойындағы қалаларды өзіне қарату үшін, Қасым хан Мауаранахр билеушісі Шайбани ханмен және оның ұрпақтарымен тоқтаусыз соғыс жүргізді. 9.2.Мұхамед Шайбани қаза болғаннан кейін, Қасым хан Сайрамды өзіне қаратты. 9 .3.Ташкентті билеп тұрған Шайбани ұрпағы Сүйініш қожаға шабуыл жасап, ұрыс сәтсіз болып, хан Сайрамға оралады. 10.Мәдениеті:Орта Азия хандарымен, Еділ бойындағы елдермен, Батыс Сібір хандығымен, Ресей мен сауда-саттық және дипломатиялық байланыстар жасалды. 1 1.Деректер: 11.1.Бабыр: «…жұрттың айтуына қарағанда, қазақ сұлтандары мен хандарының бірде біреуі бұл халықты дәл Қасым хан сияқты бағындыра алмаған.Оның қарамағындағы атты әскер саны 300 мыңға жуық еді.» 11.2.Мұхамед Хайдар Дулати: «Қасым бүкіл Шығыс Дешті Қыпшақ даласына билік жүргізгендігін, халқының саны миллионнан астам болғандығын айтады.» 11.3.Қадырғали Жалайыри: «Жәнібек ханның ұлдарының арасында аса белгілі болғаны Қасым еді.Ұзақ уақыт бойы атасының ұлысына билік етті.Аймағындағы ұлыстарды өзіне қаратты.Ол туралы аңыздар әр жерде көп тараған, көпке мәлім болған» деп жазады. 1 2.Қасым ханның заңы: «Қасым ханның қасқа жолы» 1 3.Шығу тегі:Академик Ә.Х.Марғұланның айтуына қарағанда заң елдегі саяси жағдайдың шиеленіскен кезінде туған.Бұл заң қазақтың от ауызды, орақ тілді, елге сыйлы билерінің ықпалымен халықтың ерте заманнан ұстанып келген «Жарғы» заңын күшейткен. 1 4.Заң ережелері: 1.Мүлік заңы: жер дауы, мал-мүлік дауы. 2.Қылмыс заңы: кісі өлтіру, талау, шапқыншылық жасау, ұрлық істеу. 3.Әскери заң: аламан міндеті, қосын жасақтау, қара қазан, ердің құны, тұлпар ат. 4.Елшілік жоралары: майталман шешендік, халық- аралық қатынастағы сйпайылық,әдептілік. 5.Жұртшылық заңы: ас, той, мереке, думан, ат жарыс, бәйге ережелері. 1 5.Басып алған жерлері:Сырдари бойындағы қалалар, Оңтүстікте Жетісу жеріндегі – Шу, Талас, Қаратал, Іле өзендері, Солтүстікте және Шығыс Солтүстікте Ұлытау өңірі, Балқаш көлінен асып Қарқаралы тауы, Батыс Солтүстікте Жайық өзенінің алабын қамтыды. жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|