Түрлі денелердің ұзындықтарын өлшеу


Тақырыбы:Шарлардың соқтығысуы



бет8/9
Дата12.04.2024
өлшемі4.72 Mb.
#498465
1   2   3   4   5   6   7   8   9
мфет 41 экс

Тақырыбы:Шарлардың соқтығысуы
Жұмыстың мақсаты: Шарлардың орталықтан тыс серпімді соқтығысуын өлшеу
Қажетті құрал - жабдықтар:Vascak виртуалды модельдеуші бағдарламасы.
Қысқаша теориялық түсінік:
Соқтығысу – екі немесе бірнеше денелердің, аз уақыт ішінде бір-бірімен әрекеттесуі.
Екі түрлі соқтығысу бар: абсолют серпімді және абсолют серпімсіз.
Абсолют серпімді соқтығыс
Абсолют серпімді соқтығыс кезінде кинетикалық энергия потенциалдық энергияға айналады және керісінше. Бұл жағдай екі дененің толық энергиясы және толық импульсі сақталады.
Массалары m1 және m2 шарлардың соқтығысқанға дейінгі жылдамдықтары v10 және v20соқтығысқаннан кейінгі жылдамдықтары vжәне v2 болса, сонда сақталу заңдары:


Абсолют серпімсіз соқтығыс
Абсолют серпімсіз соқтығыс кезінде деформацияның нәтижесінде, кинетикалық энергия жартылай немесе толығымен ішкі энергияға (жылуға) айналады. Соқтығыстан кейін денелер не бірдей жылдамдықпен қозғалады, не тыныштық күйде тұрады. Абсолют серпімді соқтығыста тек импульстың сақталу заңы орындалады, ал механикалық энергия сақталмайды.
бұдан 
Жұмыс барысы:

Абсолют серпімсіз соқтығыс

Қорытынды.Зерттеу барысында импульстың сақталу заңының жұмыс істеу принципін көрдік.

Тақырыбы:Үйкеліс күші
Жұмыстың мақсаты: Тыныштық және сырғанау үйкеліс күштерінің масса мен дененің бетіне тәуелділігімен танысу
Қ ажетті құрал - жабдықтар:


  1. Ағаш дене

  2. Динамометр

  3. Арнайы жүргізілетін дене

Қысқаша теориялық түсінік:


Үйкеліс күші — дененің тіреу бетімен сырғанаған кезде әсер ететін күш; жанасатын денелердің сұйықтар немесе газдардың қабаттарынын салыстырмалы орын ауыстыруына кедергі жасайтын күш[1], электромагниттік күштер қатарына жатады. Дене беті тегіс болмайды. Бір дене екінші дененің бетімен қозғалғанда осы тегіс емес жерлер деформацияланады, үйкеліс күштері пайда болады.
Қатты денелер бірінің бетімен бірі қозғалғанда олардың арасында сұйық немесе газ тәрізді зат болмаса, онда пайда болатын үйкелісті құрғақ үйкеліс деп атайды. Құрғақ үйкеліс тыныштық үйкелісі және сырғанау үйкелісі болып екіге бөлінеді. Үйкелістің тербеліс үйкелісі деп аталатын түрі де кездеседі. Тыныштық үйкелісі мына формуламен анықталады: Fүйк=μN
Ал дене қозғалып бара жатқанда сырғанау үйкелісі пайда болады:
Fсырғанау=μN
мұндағы, N — тіректің денеге әсер ететін реакция күші; μ — үйкеліс коэффиценті. Дененің жылдамдығы артқан сайын сырғанау үйкелісі азая түседі. Үйкелістің пайдалы әрі зиянды жақтары бар. Машиналардың көптеген бөлшектері бірімен бірі әсерлескенде олардың арасындағы үйкеліс зиянды болып шығады. Оны азайту мақсатында бөлшектерді майлайды. Кей кездері үйкеліс коэффициентін азайту мақсатында, сырғанау үйкелісін подшибниктерде қолданып, тербеліс үйкелісімен алмастырады.
Жұмыс барысы:

  1. Алдымен ағаш тақтайға арнайы жүргізілетін денені ортатыңыз

  2. Динамометрмен тарту күшін кестеге жазыңыз

  3. Ллл денені іліп,днамометр көрсетуін 2-кестеге жазыңыз

  4. Қорытынды жасаңыз

1-кесте

Ағаш тақтай

Үйкеліс мәні

S1




S2




F3




  1. Кесте

Нажуан

Үйкеліс мәні

S1




S2




F3






  1. Кесте

Ағаш

Үйкеліс мәні

S1




S2




F3




Қорытынды.


Үйкеліс күші беттерінің арасындағы жанасу ауданына тәуелді еместігін,үйкеліс коэффициенті жанасатын беттердің қасиеттеріне тәуелдіекенін,
тыныштық үйкеліс күші сырғанау үйкеліс күшінен артық болатына және масса артқан сайын үйкеліс күші артатынына эксперименттік түрде көз жеткіздік


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет