Марказлашган иситиш тизими
Қозонлар ва қозонхона ускуналари
|
|
|
|
|
|
1
|
Чўян қозонлар бўлинмаларидаги дарзлар
|
Сув сизади сув сизишидан чийиллаган товуш чиқади
|
а) тизим қозон орқали сув билан тез тўлган
|
а) тизимга сув фақат орқага қайтиш магистрали орқали берилади қозонлардан келувчи бўшатиш қувурига тескари клапан ўрнатилади
|
|
|
|
б) қозонларнинг пастки қисмида кир кўп тўпланиб қолган
|
б) қозонлар ҳар йили рўпара бўлинмадаги пастки тешиклар орқали сув чиқарган ҳолда ювиб тозаланади
|
|
|
|
в) бўлинмаларнинг ички юзасида қасмоқ ҳосил бўлган
|
в) қозонлар ишқор билан ёки хлорид кислотанинг ингибирланган эритмаси билан тозаланади.Тизимдан сув сизиш сабаблари бартараф этилади ва зарур бўлмаса у бўшатилмайди
|
|
|
|
г) форсункалар ёки газ горелкали қурилмалар тури ва тизимига кўра қозонларга тўғри келмайди
|
г) қурилмалар алмаштирилади (улар ўтхона бўшлиғи узунлиги ва ҳажми бўйича бир текис қизишини таъминламоғи лозим
|
2
|
Чўян қозонларнинг ниппелли бирикиш жойларидаги сув сизиши
|
Қозон ўтхонасига сув томади (юқориги ниппелдан сув сизади дудбуронларнинг қозон ўтхонаси билан туташувчи қисмида сув тўпланиб қолгани туфайли тортиш ёмонлашади (пастки ниппелдан сув сизади)
|
а) ниппеллар бўғизларга мосланмаган
|
а) Перебрать котлы с устранением причины обнаруженных дефектов
|
|
|
|
б) ниппелли бирикиш жойлари асбест чилвир билан ҳаддан ташқари зичланган
|
б) шунинг ўзи
|
|
|
|
в) ниппеллар занглаган
|
в) шунинг ўзи
|
3
|
Қозон бўлинмалари ўртасида 2 мм дан катта тирқишлар бор
|
Қозон ўтхонасининг пастки қисмида аланга тиллари четга оғади чиқаётган газларнинг ҳарорати баланд бўлади
|
а) қозонлар сифатсиз йиғилган
|
Қозонлар қисмларга ажратилиб қайтадан йиғилади қишда эса тирқишлар ўтга чидамли тупроқ ва майдаланган асбестдан тайёрланган мастика билан беркитилади (вақтинчалик чора сифатида)
|
|
|
|
б) ниппелли бирикиш жойларини зичлаш учун керагидан кўп миқдорда асбест чилвир ишлатилган
|
|
4
|
Пўлат қозонлардан сув сизиши
|
Ўтхона ёки кулхонага сув томади (ички барабандан сув сизади) қоплама намиққанлиги сабабли тортиш ёмонлашади (ташқи барабандан сув сизади
|
а) деворлар занглаган
|
а) ғиштин таянч билан қозон ўртасига асбест чилвир тиқилади. Қопламадаги ёриқлар дарҳол беркитилади чунки чиқиб кетаётган газларга ана шу ёриқлар орқали совуқ ҳаво аралашади. Қозонларга сув келиши камайтирилади. Бунинг учун эса тизимдан сув сизиш сабаблари бартараф қилиниши керак.
|
|
|
|
б) тизим қозонлар орқали сув билан тез тўлаётганлигидан парчин михлар ва чоклардан сув сизмоқда
|
б) тизимларга сув фақат орқага қайтиш магистрали орқали берилади қозонлардан келувчи бўшатиш қувурига тескари клапанлар ўрнатилади.
|
5
|
Пўлат қозонларнинг девори букилиб кўтарилган
|
Металл қип-қизил бўлиб қолади (носозлик пайдо бўлишининг бошида девор носоз жойининг шакли ўзгаради)
|
а) қасмоқ қатлами бор
|
а) қозонлар ҳар йили зубило ёки қаттиқ сим-чўтка билан қасмоқдан тозаланади
|
|
|
|
б) сув мойлар билан ифлосланган
|
б) қозонга сув сув ўтказгичдан келмаётган бўлсагина сувдан намуналар олиниб текширилади.Букилган жой 70 мм дан катта бўлмаганда деворни қиздирган ҳода тўғриланади. 70 мм дан катта бўлганда эса шикастланган жой кесиб олинади ва ямоқ солиб пайвандланади.
|
6
|
Ҳароратнинг етарлича кўтарилмаслиги
|
а) сувнинг ҳарорати ҳаддан ташқари паст бўлади
|
а) қозонларининг исиш сирти етарли эмас
|
а) ҳаво бериш ўтхоналари қурилади ёки қозонларнинг иситиш сирти катталаштирилади
|
|
|
|
б) ёқилғининг сифати ёмон
|
б) лойиҳада кўрсатилган ёқилғи ишлатилади ёки ўтхона фойдаланилаётган ёқилғига мослаб ўзгартирилади
|
|
|
|
в) ҳаво бериш қурилмалари носоз
|
в) ҳаво кириш йўлидаги нозичликлар (қозонхона полига брандспойтдан сув қўйилганда унинг тепасида ҳаво пуфакчалари пайдо бўлишидан аниқланади) ҳамда ҳаво йўли ва ҳаво бериш қутиси шамоллатиш қурилмасига уланган жойлардаги нозичликлар бартараф этилади шамоллатиш қурилмаси кирдан тозаланади узатманинг бўшашиб қолган тасмаси таранглаштирилади ёки ясси тасмаси узатма понасимон тасмали узатма билан алмаштирилади)
|
|
|
|
г) дудбурон яхши тортмаяпти
|
г) дудбурон лойиҳага биноан узайтирилади
|
|
|
|
д) қасмоқ ва қурум бор
|
д) қозон қасмоқ қурум ва кулдан тозаланади
|
|
|
б) қайтаётган сувнинг ҳарорати жуда паст бўлади
|
а) орқага қайтиш магистрали изоляцияси ёмон аҳволда ёки йўқ
|
а) изоляция тузатилади
|
|
|
|
б) орқага қайтиш магистралининг каналдаги қисмини сизот сувлар босган
|
б) каналда нам ўтказмайдиган қатлам ҳосил қилинади ёхуд орқага қайтиш магистрали асбест-цемент қувурлар –ғилофлар ичида ўтказилади.
|
|
|
в) қозондаги буғ босим ниҳоятда паст бўлади
|
в) чиқариб ташловчи сақлаш қурилмасининг баландлиги етарли эмас ёки юкли сақлаш клапани созланмаган
|
в) чиқариб ташловчи қурилманинг баландлиги талаб этилган ўлчамгача оширилади ёки сақлаш клапани созланади.
|
7
|
Узатиш ва қайтиш магистралларидаги сув ҳароратлари ўртасидаги фарқ катта
|
Иссиқ сув ҳарорати меъёрида қайтаётган сувники эса ҳаддан ташқари паст бўлади
|
а) тизимда ҳисоблаб аниқланганидан кам сув айланмоқда. Насоснинг иш унуми керагидан оз
|
а) корпус кирдан тозаланиб узатма тасмаси таранглаштирилади(ёки ясси тасмали узатма понасимон узатма билан алмаштирилади) насоснинг иш унуми керагича оширилади ёки унинг ўрнига унумлироқ насос ўрнатилади
|
|
|
|
б) ёмон монтаж қилинганлиги ёки қувурларда кир ва туз йиғилганлиги туфайли тизимнинг қаршилиги лойиҳадагидан каттароқ
|
б) насоснинг айланиш сони керагича оширилади ёки ўрнига қувватлироғи қўйилади
|
|
|
|
в) қозонхонадаги ёки иссиқлик хонасидаги бирорта сурма қопқоқ охиригача очилмаган
|
в) ишлаётган қозонлар ва насоснинг ҳамма задвижкалари охиригача очиб қўйилади ёки бузилган сурма қопқоқ тузатилади (агар у охиригача очилмаётган бўлса)
|
|
|
|
г) қувурларнинг изоляцияси ёмон аҳволда ёки йўқ
|
г) изоляция тузатилади
|
|
|
|
д) ертўладаги каналлар ёки ер остига ётқизилган қувурларни сизот сувлар босган
|
д) каналда нам ўтказмайдиган қатлам ҳосил қилинади ёки орқага қайтиш магистрали асбест-цемент қувурлар-ғилофлар ичида ўтказилади
|
8
|
Узатиш ва қайтиш магистралларидаги сув ҳароартлари ўртасидаги фарқ кичик
|
Иссиқ сув ҳарорати меъёрида қайтаётган сувники эса жуда баланд бўлади
|
Насосларнинг иш унуми ҳаддан ташқари юқори
|
Насосларнинг айланишлар сони камайтирилади ёки улардаги сурма қопқоқ бироз беркитиб қўйилади.
|
9
|
Қозонлар қопламасининг газбуронлари емирилган
|
Тортиш ёмонлашади ва қозондан қозонхонага газ чиқади
|
Қопламанинг сифати ёмон қопламаси қуримасдан туриб қозон жадал ишлатилган пойдевори сифатсиз терилгани сабабли қозон чўккан
|
Пойдевор қопламасининг сифатли бўлиши таъминланади дастлабки бир неча кун мобайнида қозон кичик жадалликда ишлатилади
|
10
|
Тортиш етарли эмас
|
Сув ҳарорати ёки буғ босими керагича кўтарилмайди
|
а) дудбуронининг ўтхона билан туташган қисми нам тортган (чиқаётган газларнинг ҳарорати пастлигидан билинади)
|
а) дудбуронининг ўтхона билан туташган қисми нам ўтказмайдиган қатлам билан қопланади ёки сизот сувлар дренажи қурилади
|
|
|
|
б) дудбуроннинг ўтхона билан туташган қисми зич эмас (зичлиги бузилган жой яқинлаштирилган шам алангасининг оғишидан аниқланади)
|
б) дудбуронининг ўтхона билан туташган қисмидаги зичлиги бузилган жойлар лой билан беркитилиб унинг ўзи сувалади ва бўялади.-
|
|
|
|
в) бўлинмалар орасидаги газбуронларга нарса тиқилиб қолган
|
в) бўлинмалар орасидаги газбуронлар иситиш мавсуми давомида камида 2-3 марта кул майда ёқилғи ва қурумдан тозаланади
|
|
|
|
г) кожух чўян қозонга зич тегиб турмаяпти
|
г) кожух қозонга унинг тозалаш қопқоқлари эса жойига яхшилаб мосланади кожух билан қозон оралиғига асбест картон қўйилади кожух четларидаги ҳамма тирқишлар майда асбест қўшилган ўтга чидамли лой билан беркитилади
|
|
|
|
д) дудбуроннинг ўтхона билан туташган қисми ва дудбуроннинг оғзига нарса тиқилиб қолган
|
д) тиқилиб қолган нарсалар олиб ташланиб дудбуроннинг ўтхона билан туташган қисмининг бузилган жойи таъмирланади унинг ичида қолиб кетган қолип тахтаси ёндирилади бурилиш жойлари яқинида тозалаш тешиклари очилади
|
|
|
|
е) дудбурон кесимининг юзаси етарли эмас
|
е) дудбурон кесимининг юзаси керагича оширилади
|
|
|
|
ж) ишламаётган қозон ортидаги шибер очиқ
|
ж) ўтёқарларга бундай хатога йўл қўйиш мумкин эмаслиги тушунтирилади
|
|
|
|
з)қозонхонага ташқаридан кам ҳаво келмоқда (қозонхонага кириш эшиги очилганда тортиш даражаси яхшиланишидан билинади)
|
з) янги ҳаво киритадиган ва қозонлар ортидаги исимаган ҳавони чиқариб юборадиган шамоллатиш қурилмаси ўрнатилади
|
11
|
Қўлда ишлатиладиган насослар носоз
|
Сув бермай қўяди
|
а) клапанлар зич тегиб турмайди (Алвейлар насосида)
|
а) клапанлар тагидаги қистирмалар янгиланади
|
|
|
|
б) паррак билан корпус ўртасидаги тиргак жуда катта (Альвейлер» насосида)
|
б) насос алмаштирилади
|
|
|
|
в) қопқоқ корпусга тегиб турмайди ( «Альвейлер» насосида)
|
в) ҳаддан ташқари қалин қистирма ўрнига 3 мм дан қалин бўлмаган янгиси қўйилади
|
|
|
|
г) поршен манжети ейилган (насос БК)
|
г) манжет янгиланади
|
12
|
Циркуляцион насосларнинг носозлиги -
|
а) ишлаганда ҳаддан ташқари шовқин чиқади
|
а) насос нотўғри йиғилган
|
а) носозлик бартараф этилади
|
|
|
|
б) насос ва двигател битта ўқда нотўғри марказланган
|
б) насос двигателга қистирмали болтлар ёрдамида бириктирилади
|
|
|
|
в) яриммуфталардаги болтлар бўш маҳкамланган
|
в) носозлик бартараф этилади
|
|
|
|
г) тасмали узатма металл ёрдамида уланган -
|
г) улаш учун фақат хом теридан қилинган тасма ишлатилади
|
|
|
|
д) насоснинг айланишлар сони ниҳоятда катта
|
г) бу насос кам айланишлар сонида керакли иш унуми ва босимини таъминлайдиган (ҳисоблаб аниқланади) янги насос билан алмаштирилади
|
|
|
|
е) иситиш қувурлари девор ёки ораёпмаларга букир қилиб маҳкамланган -
|
е) бу жойларда қувурлар товуш ўтказмайдиган материал билан тўлдирилган гилза ичига олинади -
|
|
|
|
ж) насоснинг босим ҳосил қиладиган қисмида ёки оралиқ патрубокда ғудурлар ғуддалар бор
|
ж) насос қисмларга ажратилиб ғудур ёки ғуддалар кесиб олиб ташланади ёки кўчма чархтош билан йўқотилади -
|
|
|
|
з)пойдевори сифатсизлигидан насос титрайди ёки пойдевор бўйлаб силжийди
|
Пойдевор алмаштирилиб у билан насос ўртасига эгилувчан қистирмалар қўйилади.Насос пружина ва пўлат амортизаторли асосга ўрнатилса натижа яхшироқ бўлади
|
|
|
|
и) қувурлар насосга букир қилиб бириктирилган
|
и) қувурлар арматураланган резина шлангдан қилинган улоқ ёрдамида бириктирилади.
|
|
|
б) насоснинг иш унуми ва у ҳосил қиладиган босим камаяди
|
а) тасма кучли сирпанмоқда
|
а) тасма таранглаштирилади ёки ясси тасмали узатма понасимон тасмали узатма билан алмаштирилади
|
|
|
|
б) насос кураклари ифлосланган -
|
б) ғилдирак тозаланади
|
|
|
|
в) сўрувчи қувурлардаги салниклар ёки фланецлар орқали ҳаво сўрилаётир
|
в) салник бураб маҳкамланади ёки унинг тиқмаси янгиланади фланецлар бураб маҳкамланади ёхуд улар орасидаги қистирма алмаштирилади
|
|
|
|
г) насос ғилдираги тескари томонга айланади(двигател электр тармоғига нотўғри уланган
|
г) носозлик бартараф этилади
|
|
|
|
д) насослар айланма линиясининг сурма қопқоғи очиқ ёки зичлиги бузилган
|
д) сурма қопқоқ зич қилиб беркитилади ёки зарур бўлса тузатилади
|
|
|
в) насос ёки двигател ҳаддан ташқари қизийди
|
а) насос кир ёки қум билан ифлосланган
|
а) насос қисмларга ажратилади ва тозаланади
|
|
|
|
б) салник кучли бураб маҳкамланган(двигател ўчирилгандан кейин насос аста-секин эмас балки дарҳол тўхтайди)
|
б) салник бўшаштирилади ёки алмаштирилади
|
|
|
|
в) мойловчи ҳалқа қисилиб қолган ёки шикастланган
|
в) ҳалқанинг қисилиб қолиш сабаби бартараф этилади ёки у алмаштирилади
|
|
|
|
г) мойда кир ва қум кўп
|
г) ифлос мой чиқариб олиниб подшипниклар керосин билан юқиб тозаланади ва мойлаш қутиларига мой тўлдирилади
|
13
|
Ҳаво берадиган вентиляторнинг носозлиги
|
а) ишлаганда ҳаддан ортиқ шовқин чиқади
|
а) айланишлар сони жуда катта
|
а) вентилятор кам айланишлар сонида керакли иш унуми ва босимни таъминлайдиган янгиси билан алмаштирилади
|
|
|
|
б)вентиляторнинг кожухининг айрим жойлари шикастланган
|
б) носозлик бартараф этилади
|
