В. И. Вернадскийдің биосфера – ноосфералық концепциясы.

7. Оспанова А.К. Экология және тұрақты даму.-Павлодар,2010

8. Булекбаев К.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау.-Алматы,2011

9. С.Ж.Колумбаева.,Р.М.Білдебаева.,М.Ә.Шәріпова Экология және

тұрақты даму оқу құралы. –Алматы,2012.

10.Бейсенова Р.Р. Экология және тұрақты даму.-Алматы,2012.

11. Әлинова М.Ш.Экология және тұрақты даму.-Алматы,2012

12. Ә.Т.Қанаев., С.Т.Түлеуханов.,З.Қ.Қанаева.Биожүйелер экологиясы. - Алматы.2013

Жоспар:

1. В.И.Вернадскийдің биосфера туралы ілімі

2. Биосфера құрылымы. Қасиеті мен қызметі

3. Геологиялық (үлкен) зат айналымы

4. Биологиялық (кіші ) зат айналымы

5. Биогеохимиялық (циклдар) зат айналымы

4. Биосфера эволюциясы

5. Ноосфераның пайда болуы мен дамуы

Биосфера (грек тілінен аударғанда bios - өмір, sphaira – шар деген мағынаны білдіреді) – барлық тiрi организмдердi және осы организмдермен үздiксiз алмасып тұратын планета заттарын жинақтаған Жердiң ерекше қабаты.

• "Биосфера" терминiн ең алғаш ұсынған көрнектi австриялық геолог – Э.Зюсс (1875 ж.). Ол биосфераны Жердiң ерекше қабаты деп түсіндірді. Бірақ та биосфера туралы ілімнің негізін салушы академик В.И.Вернадский болды, ол «тіршілік аймағы » туралы түсінікті дамытты.
• Академик В.И.Вернадскийдiң биосфера мәселелерi жөнiндегi негiзгi идеялары ХХ ғасырдың басында қалыптаса бастады. Оның "Биосфера" атты еңбегi 1926 жылы жарыққа шықты.
• Биосфераның белгілі шекарасы бар, ол атмосфераның төменгі бөлігін, литосфераның жоғарғы қабатын және барлық гидросфераны алып жатыр.