Абай атындағы ҚазҰПУ-нің ХАБАРШЫСЫ, «Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар» сериясы, №1(72), 2022 ж.
236
ЖАС ҒАЛЫМДАР ЗЕРТТЕУЛЕРІ
ИССЛЕДОВАНИЯ МОЛОДЫХ УЧЕНЫХ
RESEARCH OF YOUNG SCIENTISTS
ӘӨЖ 930.1
МРНТИ/ IRSTI/ ҒТАМР: 03.09 https://doi.org/10.51889/2022-1.1728-5461.25
М.Алиев
1*
, Х.Сутеева
2
1
Абай атындағы ҚазҰПУ, Тарих және құқық институтының PhD студенті,
Алматы қ., Қазақстан, E-mail:
amels@list.ru
2
т.ғ.д., профессор. Абай атындағы КазҰПУ.
Алматы, Қазақстан, E-mail: suteeva5
@mail.ru
ӘЛ-ФАРАБИ МЕН ИБН ХАЛДУН ЕҢБЕКТЕРІНДЕГІ МЕМЛЕКЕТТІЛІК ПЕН ӘДІЛЕТТІЛІК
МӘСЕЛЕСІНЕ ТАУХИДТЫҚ КӨЗҚАРАС
Аңдатпа
Бұл мақалада С.М. Бациеваның «Историко-социологический трактат Ибн Халдуна «Мукаддима»»
атты монографиясының негізгі ұстанымын сыни көзқараста талдай келе, ортағасырлық ірі ғалымдар Әл-
Фараби мен Ибн Халдун еңбектеріндегі мемлекеттілік пен әділеттілік мәселесі таухидтық тұрғыдан
қарастырылады. Осы ортағасырлық ғалымдардың мемлекет пен әділеттілік туралы ой-толғамдары мен
тұжырымдары жүйесінің түп-негізгі мен қайнар көзі өз бастауын қайдан алатындығына үңіліп, оған
ғылыми баға беруге тырысады. Бүгінгі таңда Әл-Фарабидің «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарас-
тары жайлы» трактаты мен Ибн Халдунның «Мұхаддімаһ» атты еңбегіндегі «Идеалды қоғам құру»
концепциясын тек саяси-әлеуметтік тұрғыдан ғана қарастыру – осы тұжырым аясын тарылтып, ондағы
кейбір мәселелерді дұрыс түсіну мен қабылдауға кедергі келтіретіндіктен
таухидтық-теологиялық
көзқарастың да қалыптасуына түрткі болып отыр. Өйткені, күллі әлемге Ислам ғалымдары атпен танымал
аталмыш әмбебап ғалымдардың ой-пікірлерін тек қазіргі кездегі саясаттану мен әлеуметтану, тарих пен
философия секілді ғылымдар шеңберінде шектеп қою үлкен қателікке жол ашады, өйткені олардың ой-
тұжырымдары өз бастауын Құраннан алып, Таухидке тірейді. Сондықтан
олардың еңбегі таухидтық
көзқарасқа сүйене отырып, заманауи теориялар аясында діни-теологиялық тұрғыдан жаңаша талдануы
тиіс.
Кілт сөздер: Таухидтық көзқарас, материалистік көзқарас, иман, имам, Қайырымды қала
басшысы, мемлекет, билік.
Алиев М.
1*
, Сутеева Х.
2
1
PhD студент 2-го курса Института Истории и Права,
КазНПУ имени Абая. Алматы, Казахстан, E-mail:
amels@list.ru
2
д.и.н., профессор. КазНПУ имени Абая, Алматы, Казахстан.
E-mail: suteeva51
@mail.ru
Достарыңызбен бөлісу: