tСВ = tОБН + tСООБ + tОБР.ИНФ. + tСБ + tСЛ + tБР

_сл^{60 * L}

мұндағы: L - өрт бөлімінен объектке дейінгі арақашықтық, км;



_сл^{60 *3}4,5мин.

2. Өртің еркін даму уақытындағы отпен өтілген жолды анықтаймыз:

мұндағы: ₁ = 10 мин – 0,5V_л жылдамдығымен өрттің тарау уақыты, анықталмаған кестелі көлемінің температуралық режимінен.

_t_СВ -₁ = 15 - 10 = 5 мин.
Оқпандарды берген уақытқа дейін от келесі бөлмеге тарайды және өрттің даму пішіні тік бұрышты болады.

3. Өрт ауданын анықтаймыз:

мұндағы, а – өрт шебінің ені;

4. Өрт сөндіру ауданын анықтаймыз:

Тікбұрышты формалы өрт кезінде және дамып жатқан өрт фронты бойынша оқпандарды берген кезде:

S_Т = n*a*h_Т= 2*12*5 = 120 м²

Мұндағы, a – бөлме ені, м.

n – оқпанды беру бағытының саны.

h_Т – оқпанмен сөндіру тереңдігі, қол оқпандары үшін-5м, лафетті оқпандар үшін –10м деп қабылданады.

мұндағы, J_тр – су берудің қажетті интенсивтілігі, л/(с м²),

6. Қорғауға өрт сөндіру құралдарының қажетті шығынын анықтаймыз, қорғау ауданын анықтаймыз:

мұндағы, S_З= S_ст+ S_1эт +S_3эт = 158,4+144 +144 =446,4 м²

Q = Q + Q

Q = 12 + 11,16 = 23,16 л/(м²*с)

8. Өрт сөндіру үшін оқпандар санын анықтаймыз:

N = Q/q_СТ = 12/3,5 = 4 ст. «Б»

9. Көрші бөлмелерді қорғау үшін оқпандар санын анықтаймыз:

N = Q/q_СТ

N = 11,16/3,5 = 4 ст. «Б»

10. Судың нақты шығынын анықтаймыз:

Q = N^Т_СТ * q_СТ + N^З_СТ * q_СТ

Q = 4 * 3,5 + 4 * 3,5 = 28 л/с

Салыстырамыз Q и Q

11. Объекттің сумен қамтылуын анықтау:

мұндағы, Q_В – су тораптар жүйесінің су беруі, л/с;

Объект сумен қамтылған.

12. Өрт автомобильдерінің қажетті санын анықтау:

N_М = Q/0,8*Q_Н

мұндағы, Q_Н – өрт автомобилінің сорғышының шығыны, л/с.

13. Бөлімшелер санын анықтау:

N_ОТД = Q/Q_ОТД

мұндағы, Q_ОТД - бір бөлімше бере алатын өрт сөндіру заттарының шығыны, л/с.

14. Қажетті жеке құрам санан анықтау:

N_ЛС = N*3 + N*2 + N_М + N_ПБ + N_СВ + N_РАЗ =

мұндағы: N*3 – өрт сөндіру бойынша оқпандар позициясында тұрған адамдар саны, оқпаншыларды қоса (ГТҚҚ буындары да ескеріледі);

N*2

15. Негізгі тағайындалған бөлімдердің қажетті санын анықтау және гарнизонды кесете бойынша өртке шақыру номерін анықтау:

16. Өрт сөндіру құралдарын беру бойынша шекті арақашықтықты анықтау:

мұндағы: H_Н – сорғыштағы қысым, м.;

17. АЦ-да МӨСБ-1 қарауылы екі бөлімше құрамында бере алатын өрт сөндіру құралдарын анықтаймыз. МӨСБ-1 қарауылы түтінденген бөлмеге бір оқпаннан бере алатын екі ГТҚҚ буыны ғана бар, сонда:

мұндағы: N_отд – өрт орынына келген АЦ-дағы бөлімше саны;

Сәйкесінше, өртке бірінші келген бөлім өрт сөндіруге қажетті оқпандар санымен қамтамасыз ете алмайды.

Бірінші келген бөлімнің күш пен құралдарды кіргізу сәтіндегі өрттегі жағдай және бірінші ӨСБ қабылданған шешімдер:

1. 
   барлау барысында анықталды:
   

• 
  жанып жатқан бөлмеде адамдар жоқ, бірақ басқа қабаттарда адамдар бар, қауіпті факторлар олардың өміріне қауіп төндіруі мүмкін;
  
• 
  Медикаменттер қоймасындаөрт ауданы 144 м² құрады;
  
• 
  өрттің тарау жылдамдығы 1 м/мин.
  

Бірақ бірінші бөлім күш пен құралдарды өрт сөндіруді қамтамасыз ете алмайды, өртке келгендер:2 АЦ-40 МӨСБ-1.

Өрттегі жағдайды және МӨСБ-1 жеке құрамының тактикалық мүмкіндіктерін есекре отырып адамдарды құтқару бойынша шараларды жүргізу үшін үш барлау тобы ұймдастырылды және ГТҚҚ буынымен өрт сөндіругебір РС-50 оқпаны берілді. 1-ші ӨСБ КҚЖБО-қа қосымша күш пен құралдардың келуі үшін шақырудың жоғарылатылған номерін хабарлайды.

№ 2 жоғарылатылған шақыру бойынша күш пен құралдарды енгізу сәтіне дейінгі өрттегі жағдайды анықтау

1. №2 шақыру бойынша келген өрттің пайда болуынан соңғы бөлім оқпандарын бергенге дейінгі өрттің даму уақытын анықтаймыз:

τ_св² = τ_св¹ + τ_сл² + τ_бр = 18 + 8 + 2,5 = 28,5 мин.
мұндағы, τ_сл = ^{60 *5}8мин.

40

2. №2 шақыру бойынша келген ӨСБ-3 оқпандарды беру сәтіне дейінгі өрттің ауданын анықтаймыз.

Алынған мағыналар бойынша ^S₁ және V₀

кестеге сәйке (қосымша 7 /14/), табамыз _m

мұндағы, V₀ = 4,20 м3/кг- жануға ауа шығыны.
^S₁ = ⁴⁵ = ¹

S 258 6
S_пола = 108

_m = 3.8

Жылулық ағын тығыздығын ауа шығынының коэффициенті және өрттің мүмкін даму уақытын біле отырып «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетулер номограммасы бойынша өрттің ортакөлемді температурасын анықтаймыз.

Есептеулер көрсеткендей өрттің ауданы бірінші келген бөлім сәтінен соңғы келген сәтіне дейінгі мезгілде өзгермеген, сонымен бірге ағу қуыстары мен жылу алмасу беттерінің ауданы өзгермеген. Сәйкесінше орта көлемді температураны тек қана келесі уақыт аралықтарында анықтаймыз:

^I18 мин. , ^II28,5 мин. – бөлімнің келу уақыты

t_ср¹⁸ = 350^оС; t_ср²⁹ = 375^оС.
Түтіндену дәрежесі:

Өрт сөндіруге күш пен құралдар көрші бөлмелер жағынан есік қуысы арқылы енгізілгенін ескере отырып және олардың саны уақыт аралығында ^I^II өзгермейді. Сәйкесінше газ алмасуға қатысатын қуыстардың ауданы өзгермейді.

Есік қуыстары 1/3 жұмыс жасауын, ал жану өнімдерін жоюға 2/3 жұмыс жасауын ескере отырып бейтарап аймақтың орналасу биіктігін анықтаймыз.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі болады:

_п.г

мұндағы, Н_пр = 2,25м – газ алмасуға қатысатын ең биіт есік қуысының биіктігі;

_в_п.г – сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы.

Жану өнімдерінің тығыздығын «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетілулердің 4-қосымшасы бойынша интерполяция әдісімен анықтаймыз:
_п.г = ^I_{п г} - ^I_{п г} ^{- II}_{п г} -( t_ср -t¹) ;

t_ср¹¹ - t_ср¹

1. t_ср = 350^оС кезінде, _п.г =  - ^{ - } -( 350 -300) = 0,571 кг/м³

2. t_ср = 375^оС кезінде, _п.г =  - ^{ - } -( 375 -300) = 0,548 кг/м³

3. h_н.з.= ^2,25 = 0,96 м




Газ алмасуға қатысатын қустар әртүрлі днңгейде ашық кезінде бейтарап аймақтың биіктігін анықтаймыз.

Есік қуыстарые аламыз – ағысқа жұмыс жасайтын.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі былай болады:

S²₂ _п.г

_{в ,} _п.г - сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы, кг/м³;

S_{1 ,} S₂ – қуыстар ауданы, м²;

H_п - қуыс биіктігі, м;

H - қуыстар орталығының арасындағы арақашықтық, м.

1. t_ср = 350^оС кезінде,

 0,571

2. t_ср = 375^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^18,5 = 8,48 м.

2  _ 1,342 ₊₁

 0,548

3. t_ср = 410^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^18,5 = 8,23 м.

2  _ 1,342 ₊₁

 0,518

• 
  ^{адамдарға қауіптің төнуін;}
  
• 
  ^{олардың орналасу орынын, құтқару жолдары мен әдістерін;}
  
• 
  ^{өрт орыны мен өлшемін, оттың тарау жодарын;}
  
• 
  ^{мүмкін күш пен құралдарды енгізу жолдары мен бағыттарды;}
  
• 
  ^{ғимаратта кернеудің шешілуі жүргізілгенін;}
  
• 
  ^{конструкцияны бұзу және ашу қажеттігін және орынын;}
  
• 
  ^{шешуші бағыттың дұрыс таңдалғанын;}
  
• 
  ^{көшіру жолдарын қорғау қажеттігін және жану өнімдерін шығару мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{қымбат қондырғыны қорғауды немесе көшіруді ұйымдастыру.}
  

1. 
   ^{штаб бастығы;}
   
2. 
   ^{тыл бастығы;}
   
3. 
   ^{объект әкімшілігінің өкілдері;}
   
4. 
   ^{қаланың өзара қызмет өкілдері.}
   

• 
  ^{барлауды жүргізуге және өрттегі жағдайды бағалауға; тез арада адамдарды құтқаруды ұйымдастыруға және өзі басқаруға, бар күш пен құралдарды пайдаланып үрейді басуға;}
  
• 
  ^{шешуші бағытты, қажетті күш пен құралдарды, жауынгерлік әрекеттер әдістерін анықтауға;}
  
• 
  ^{бөлімдерге тапсырмалар қоюға, олардың өзара әрекеттерін ұйымдастыруға және қойылған тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз етуге;}
  
• 
  ^{үзіліссіз өрттегі жағдайдың өзгеруін қадағалауға және сәйкес шешімдерді қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт орынына келісімен оның сырт көрінісі бойынша ПСЧ-ға ақпараттар беруге; шешімдерді қабылдап және бұйрықтар бергеннен кейін өрт мекен-жайын, не жанып жатқанын, қандай күш пен құралдар әрекетке кіргізілгенін, қосымша күш пен құралдар қажет екендігін хабарлауы керек; КҚЖБО-пен үзіліссіз байланыта болуға, жиі-жиі өрттегі жағдайларды және қабылданған шешімдер туралы хабарлап тұруға;}
  
• 
  ^{қосымша күш пен құралдарды бөлек-бөлек емес бір мезгілде шақыруға, және оларды қарсы алуды ұйымдастыруға;}
  
• 
  ^{өртке аға бастық келісімен жағдай туралы, өрт сөндіру бойынша қабылданған шешімдер туралы, өрт орынында қандай күш пен құралдар бар екендігін, әрекетке кіргізілгендерді, қосымша шақырылғандары туралы баяндауға;}
  
• 
  ^{жағдайға байланысты өртте жедел штабты ұйымдастыруға және оның орналасу орынын анықтауға;}
  
• 
  ^{жедел штабқа оның орналасу орынын және оған барлық қабылданған шешімдерді хабарлакға;}
  
• 
  ^{күш пен құралдардың резервін ұйымдастыруға, жұмыс жасаушыларға дем алуға, жылынуға және құрғақ киімге киінуге мүмкіндік беріп жиі-жиі ауыстыруға;}
  
• 
  ^{басқарушы құрам арасынан қауіпсіздік шараларын сақтауға міндеттіні тағайындауға; қажет жағдайда медициналық көмек пунктін ұйымдастыруға;}
  
• 
  ^{өртке күш пен құралдар әртүрлі бағыттардан келген жағдайда тыл бастығына қозғалыс және байланыс құралдарымен көмекшілер бөлуге;}
  
• 
  ^{өрт сөндіруге қатыстырылатын қызметтермен өзара әрекет ұйымдастыруға, объекттің инженерлі-техникалық жұмысшыларымен тұрақты байланысты ұстауға және объек нұсқауымен және ұсыныстарды ескере отырып сөндіру құралдары және әдістері туралы шешімдер қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт себебін анықтауға шаралар қабылдауға;}
  
• 
  ^{нақты өртеу немесе өрттің басқа себептері белгілі болған кезде өрт алғаш пайда болған орынын сақтауға, мемлекеттік өрт бақылау жұмыскерлерін қатыстырып өрт туралы акт толтыру үшін қажетті өрт себебі болған заттар мен мүліктерді сақтауға;}
  
• 
  ^{өзі жанудың жойылғандығына көз жеткізуге, жойылған өрт орынын бақылау қажеттігін анықтауға;}
  
• 
  ^{құнды матриалдарды көшіру бойынша, төгілген судан қорғауды жэәне полиция қызметкерлері келгенше көшірілген құнды материалдардың күзетіне шеімдер қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт орынынан бөлімдердің және өзара әрекетті қызметтердің кету тәртібін анықтауға.}
  

• 
  ^{шақырылған күш пен құралдарды енгізгенге дейін от қандай ауданға тарау мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{оқпандарды беру үшін, адамдарды құтқару бойынша жұмыс көлемін, ғимарат конструкциясын бұзу мен ашу және мүліктерді көшіру бойынша қажетті күштер санын;}
  
• 
  ^{арнайы қызметтердің қатыстыру қажеттігін;}
  
• 
  ^{суды автоцистерналармен жеткізу қажеттігін немесе суды айдаумен беруді ұйымдастыруды.}
  

7. Жүргізуші өрттегі жұмыс кезінде ӨСБ бұйрығысыз суды беруге немесе тоқтатуға, автомобильді сорғыш жұмыс жасап тұрған кезінде қозғалтуға тыйым салынады.