Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3


-мысал. Ядролық реакциялардың энергетикалық шығымы



Pdf көрінісі
бет186/197
Дата05.10.2023
өлшемі2.75 Mb.
#479900
түріЗакон
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   197
f6176e30d73c3b0

1-мысалЯдролық реакциялардың энергетикалық шығымы. 
Төменде келтірілген ядролық реакцияны қарастырайық: 
 
мұнда сол жақта – бастапқы ядролар, ал оң жақта жаңа пайда болған ядролар. 
Осы реакцияға энергияның сақталу заңын қолданайық: 
 
 
Əрбiр бөлшектің толық энергиясын 
түріңде беруге 
болатындыған ескере отырып, мұндағы 
сəйкес бөлшектің тыныштық 
массасы, 
оның кинетикалық энергиясы, сонда алдыңғы өрнектi жазамыз: 
 
 
мұндағы 
жəне 
ядролардың реакцияға дейінгi жəне одан кейінгi 
қосынды кинетикалық энергиялары. Осыдан: 
 
 
Бұл теңдiктің сол жағы − берiлген жүйенің ядроларының қосынды 
кинетикалық 
энергиясының 
өсiмшесi, 
яғни 
ядролық 
реакцияның 
энергетикалық шығымы деп аталатын шама, оны 
əрпiмен белгiлейдi. 
Сонымен 
 
Бұл шаманың таңбасы ядролық реакцияның түрінe байланысты оң да, теріс те 
болуы мүмкін. Сонымен ядролық реакцияның энергетикалық шығымы 
ядролардың реакцияға дейінгi жəне одан кейінгi қосынды тыныштық 
массаларының айырымымен анықталады. Бұл қатынасқа кіретін барлық 
шамаларды жеткiлiктi жoғaры дəлдiкпен тəжiрибеде өлшеп, сөйтiп тендiктің 


250 
өзін де тексеруге болады. 
Нақты бiр реакцияны қарастырайық 
Li
¹H
2 He 
Бұл ядролардың өлшенген тыныштық массалары (массаның атомдық бiрлiгі - 
м.а.б.) сəйкес түрде 7,0160; 1,0078 жəне 4,0024 м.а.б. Осыдан ядролардың 
тыныштық массаларының қосындысының реакция нəтижесіңде 0,019 м.а.б.- не 
кемігенін көремiз. 1 м.а.б.-ның энергияға шаққанда 931,4 МэВ екендiгін 
ескерсек, онда 
Q= 0,019·931,4 МэВ = 17,7 МэВ. Бұл шама тəжiрибе нəтижесін 
үлкен дəлдiкпен дəлелдейдi. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   197




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет