Тезистің түрлері. Тезистер, тек категориялық мәлімдемелер немесе бір нәрсені жоққа шығару қарапайым деп аталады. Егер тезистерде тұжырымдар ғана емес, айтылған ойлардың негіздемесі де болса, олар күрделі деп аталады.
Рефераттарды жазу реті. Ең алдымен, тақырыппен жоспар құру керек, содан кейін өз субтитрлері бар мәтін бөлігін - жоспардың абзацын оқып, оның мәнін түсініп, жеке ережелерді тұжырымдау керек. Осы позицияларды жазыңыз. Бұл тезистер. Мұндай жұмыс мәтіннің барлық фрагменттерімен орындалуы керек.
Шебер құрастырылған тезистер бірінен соң бірі жалғасады. Жазбаны ашатын бірінші тезис ең жалпы болып табылады. Бұл белгілі бір дәрежеде төмендегілердің мазмұнын анықтайды. Соңғы, соңғы дипломдық жұмыстың мақсаты алдыңғылардың барлығын қорытындылау болып табылады.
Зертханалық жұмыс № 12
Тақырып: Студенттердің ғылыми жұмыстарының тілі мен безендірілуіне қойылатын талаптар
Тапсырма 1. Ақпараттық мәтінді жоспарлаңыз (таңдауыңыз бойынша мәтін):
Нұсқау: Ақпараттық мәтіннің жоспарын құру кезінде ұсынылған ұсыныстарды пайдаланыңыз.
Ұсыныстар: Ақпараттық мәтіндік жоспар құру.
Мәтіндік жоспар — бұл оның мазмұнының ең қысқа жазбасы, кейде ол үш-төрт жай сөйлемнен тұруы мүмкін. Жоспар мәтінді беру реттілігін көрсетеді, дереккөз бойынша ұзақ мерзімді жұмыс кезінде басты нәрсеге назар аударуға көмектеседі. Жоспардың көмегімен жадтағы баспа материалының үлкен көлемін еске түсіру өте оңай. Мәтіндік жоспарды құра білу логикалық ойлауды дамытуға, өз ойын нақты тұжырымдап, дәйекті түрде жеткізу дағдысын қалыптастыруға ықпал етеді. Сонымен қатар, жоспар қысқа мәтінді жазудың конспектілер мен рефераттар сияқты басқа түрлерін жазуға көмектеседі, сонымен қатар өзін-өзі бақылауды ұйымдастыруға көмектеседі.
Жоспар түрлері: сұраулы, атаулы, тезис, жоспар-негізгі сызба.
Бұл жоспарлардың әрқайсысы мәтіннің ақпараттық орталықтарын өзінше түсіреді.
Сұрақтарды құрастыру кезінде сұрақ сөздерді қолданады (не? нелер не болды? және т.б.).
Дипломдық жұмыс әдетте абзацтың ақпараттық орталығымен сәйкес келеді. Атаулы сөйлемдерден құралған номинативті жүйенің тезистері және предикаты бар сөйлемдерден тұратын вербальды жүйенің тезистері бар. Іс-әрекет зат есіммен белгіленетін жоспар (мысалы, «Эссеге материал дайындау»), — номиналды, ал іс-әрекет белгісіз формадағы етістік арқылы көрсетілсе (мысалы, «Рефератқа материал дайында»)
Жоспар – тірек схемасы мағыналық тіректерден тұрады. Мұндай тіректер мәтіннің негізгі мазмұнын көрсететін диаграммалар мен түйінді сөздер болуы мүмкін.
1.Жоспарды құру кезіндегі әрекеттердің реттілігі: 2.Мәтінді тұтастай түсіну үшін оны толық оқып шығыңыз;
Қайта оқу кезінде мәтіндегі мағыналық шекараларды, яғни бір ой аяқталып, екіншісі басталатын жерлерді анықтаңыз және белгілеңіз;
Әрбір таңдалған фрагментке жоспардың нүктесі болатын атау беріңіз;
Мәтінді қайта қарап шығыңыз, ойдың өзгеруінің шекарасы мен сөздің дәлдігі дұрыс қойылғанына көз жеткізіңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |