Мазмұны
КІРІСПЕ
|
3
|
1. АҚМОЛА ОБЛЫСЫНЫҢ ӨРТ ҚАУІПСІЗДІК САРАПТАМАСЫ
|
4
|
1.1. Ақмола облысы ТЖД «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі» ММ бөлімшелерінің 2014 жылғы жауынгерлік жұмыстарының талдауы
|
4
|
2. СТРАТЕГИЯЛЫҚ МӘНДЕГІ НЫСАНДАРДА ӨРТ СӨНДІРУ ТАКТИКАСЫ
|
13
|
2.1. Энергетика нысандарындағы өрттің даму және оны сөндіру ерекшеліктері
|
13
|
2.1.1. Электростанциялар мен подстанциялардың өрт-тактикалық сипаттамасы
|
13
|
2.1.2. Өрттердің даму ерекшеліктері
|
15
|
2.1.3. Өрт сөндіру тактикасы және ұйымдастырылуы
|
17
|
2.2. Машина залдарында өрттерді сөндіру
|
21
|
2.3. Трансформаторларды, реактор және май ажыратқыштарды сөндіру
|
22
|
2.4. Кабельді имараттарда өрттерді сөндіру
|
23
|
2.5. Техника қауіпсіздігі
|
29
|
3. НЫСАННЫҢ ЖЕДЕЛ-ТАКТИКАЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАҒЫ СИПАТЫ
|
30
|
3.1. Нысанның жедел-тактикалық сипаты
|
30
|
3.1.1. Өндірістік нысан туралы жалпы мәліметтер
|
30
|
3.2. Бу қазандығы цехы
|
30
|
3.3. Турбинді цех
|
32
|
3.4. Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету
|
33
|
3.5. Технологиялық үдерістің өртке қауіптілігі
|
39
|
4. ЖЭО-ында ӨРТТІ СӨНДІРУДІ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ БОЙЫНША ИНЖЕНЕРЛІК-ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ШҰҒЫЛ-ТАКТИКАЛЫҚ ШЕШІМДЕРГЕ ТАЛДАУ ЖАСАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ
|
42
|
4.1. Технологиялық регламент
|
42
|
4.2. Төтенше жағдайларды оқшаулау және жоюға өндіріс объектісін дайындауды қамтамасыз ету
|
42
|
4.3. Қауіпсіздікті қамтамасыз етудің техникалық шешімдері
|
43
|
4.4. Хабарлау және өрт сөндірудің автоматика жүйесінің сипаттамасы
|
45
|
5. НЕГІЗГІ ӨРТ АВТОКӨЛІКТЕРІНДЕ БӨЛІМШЕЛЕРДІҢ ТАКТИКАЛЫҚ МҮМКІНДІГІ
|
46
|
6. ЖЭО ӨРТТІ ЖЫЛЖЫМАЛЫ ӨРТ ТЕХНИКАСЫМЕН СӨНДІРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ
|
52
|
6.1. Машина залындағы өрттің негізгі өлшемдерін болжамдау
|
52
|
6.2. Өрттің сөндірілуін ұйымдастыру
|
59
|
6.3. ЖЭО ашық паркінде өрттің негізгі өлшемдерін болжамдау
|
62
|
6.4. Өрт сөндіруді ұйымдастыру
|
66
|
7. ҚАБЫЛДАНҒАН ШЕШІМДЕРДІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗГІ
|
70
|
8. ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ӨРТ СӨНДІРУ КЕЗІНДЕ ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ
|
73
|
ҚОРЫТЫНДЫ
|
75
|
ӘДЕБИЕТ
|
76
|
КІРІСПЕ
Шаруашылықтың барлық салаларында электр энергиясын пайдаланудың қарқынды өсімі электр қондырғыларының өрт қауіпсіздігін арттыруға баса назар аударуды қажет етеді.
Атқаратын міндеттері әр алуан нысандардың өртке қарсы жағдайын саралау көбінесе электр жабдықтарының және электрқондырғыларының толығымен техникалық жағдайына байланысты. Осы деректі толық бағаламау арқылы елеулі материалдық зиянға алып келетін өрттің (оның ішінде ірі) туындауына алып келеді.
Статисткалық мәліметтер бойынша электрқондырғысынан туындайтын өрттер еліміз бойынша жалпы көрсеткіштен шамамен 28 %-ды құрайды. Жекелеген жаңдайларда өрт соңы өлімге немесе адамдардың жарақат алуына соқтырады.
Өнеркәсіптік және ауылшаруашылығы кәсіпорындарындағы электростанцияларда, энергетикалық қондырғыларда туындаған өрттерден келтірілетін шығын айтарлықтай. Сонымен, жылу электростанцияларының бірінде өрт болды және кабелді коммуникацияларға ғана ақау келтірілді. Тікелей шығын бірнеше ондаған мың теңгені құрады. Бірақ, көптеген кәсіпорындардың электрмен қамтамасыз ету жүйелерінің бұзылуынан, жабдықтардың тұрып қалуынан және өнімнің шығарылуының қысқаруынан бірнеше жүздеген мың теңгеге зиян келтірілді.
Статистикалық мәліметтер бойынша энерго нысандарындағы өрттер келесі тәсілмен бөлінеді: жылу электростанцияларында – 52 %; подстанцияларда – 43 % және гидроэлектростанцияларда – 5 %.
Өрттер мен тұтануларды олардың туындау орны бойынша бөлу келесі түрге ие болады:
Трансформаторлар мен реакторлар – 43 %;
Жылу және жылуберу қоймалары, тозаң дайындау қондырғылары – 25 %;
Электр машиналары (генераторлар, гидрогенераторлар, синхронды компенсаторлар) – 16 %;
Кабелді ғимараттар – 9 %;
Электростанциялар мен подстанциялардың басқа да ғимараттары – 7 %.
Бұл ірі энергетикалық нысандарда өртті болдырмау және оны сөндіру мәселелеріне баса назар аудару қажеттігін растайды. Қызмет көрсетуші қызметкерлер электр жабдығының өрт қауіпсіздігінің ерекшеліктері мен туындаған өртті (тұтануды) сөндіру бойынша іс-әрекеттер тәртібін білетін болса электр қондырғыларынан болатын өрттердің көпшілігінен сақтандыруға, ал олардың келтірілген шығындарды азайтуға болады.
1. АҚМОЛА ОБЛЫСЫНЫҢ ӨРТ ҚАУІПСІЗДІК САРАПТАМАСЫ
1.1. Ақмола облысы ТЖД «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі» ММ бөлімшелерінің 2014 жылғы жауынгерлік жұмыстарының талдауы
«Қазақстан Республикасы ІІМ ТЖК Ақмола облысы ТЖД Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі (Көкшетау қ.)» ММ 2014 жылғы қызметі (әрі қарай – Қызмет) тұрғын үйлерде, ауылшаруашылық объектілерінде авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізудің және өрт сөндірудің сапасын арттыруға, жеке құрамның жауынгерлік дайындық деңгейін арттыруға, бөлімшелердің материалды-техникалық базасын нығайтуға бағытталды.
2014 жылғы жұмыстың талдауы 2013 жылғы ұқсас кезеңмен салыстырғанда келесідей болып табылады:
«Ақмола облысы ТЖД ӨС және АҚЖҚ» ММ бөлімшелерінің 2014 жылғы жауынгерлік жұмыстарының жиынтық кестесі
|
|
№
|
Атауы
|
2014 ж.
|
2013 ж.
|
+ (%)
|
Кезекші қарауылдардың шығуы, барлығы:
|
13781
|
16181
|
-14,8
|
1.
|
Дабыл бойынша кезекші қарауылдардың шығуы, олардың ішінде:
|
2509
|
2081
|
20,6
|
а)
|
Гарнизон шеңберіндегі өрттерге
|
893
|
757
|
18,0
|
Гарнизон сыртындағы өрттерге
|
2
|
|
-
|
б)
|
авариялық-құтқару жұмыстары
|
431
|
479
|
-10,0
|
в)
|
өрт есебіне жатпайтын жану оқиғалары
|
1181
|
844
|
39,9
|
г)
|
жалған
|
2
|
1
|
100,0
|
2.
|
өрт сөндіру-тактикалық оқулар
|
44
|
179
|
-75,4
|
3.
|
өрт сөндіру-тактикалық сабақтар
|
1400
|
2310
|
-39,4
|
4.
|
Су көздерін тексеру
|
233
|
307
|
-24,1
|
5.
|
Кесте бойынша сабақтар
|
6994
|
8977
|
-22,1
|
6.
|
Механикаланған барлаушы
|
367
|
422
|
-13,0
|
7.
|
Шығулар тізбесі
|
2234
|
1905
|
17,3
|
8.
|
Мемлекеттік өрт есебі жүргізілмеген объектілерге (аумақтан тысқарлық және т.б.)
|
|
|
-
|
Өрт объектілері бойынша шығу саны
|
895
|
757
|
18,2
|
1.
|
Адамдар көп келетін объектілерге
|
10
|
15
|
-33,3
|
2.
|
Тұрғын үйлер
|
704
|
603
|
16,7
|
3.
|
Табиғи өрттер: - орман (шымтезек)
|
12
|
2
|
500,0
|
- дала
|
1
|
|
-
|
4.
|
Басқа объектілердегі өрттер
|
168
|
137
|
22,6
|
Барлық жойылған өрттер (тіркелді):
|
975
|
825
|
18,2
|
1.
|
Бір қарауылдың күшімен
|
728
|
601
|
21,1
|
а)
|
- автоцистернаның сыйымдылығынан бірінші бағанға
|
537
|
442
|
21,5
|
б)
|
- су көздеріне АЦ орнатумен
|
32
|
29
|
10,3
|
в)
|
- бірнеше автоцистернаның сыйымдылығынан
|
143
|
118
|
21,2
|
г)
|
- бағандарды берусіз
|
16
|
12
|
33,3
|
д)
|
Өрт сөндірудің рациялық жүйесін қолданумен
|
|
|
-
|
2.
|
Қосымша күштер мен құралдарды тарумен
|
165
|
156
|
5,8
|
3.
|
Өрттер, сөндірілген ДПФ, тұрғындармен және т.б.
|
82
|
68
|
20,6
|
Облыс орталықтарында жойылған өрттер, оның ішінде
|
132
|
137
|
-3,6
|
1.
|
Бір қарауылдың күшімен
|
104
|
121
|
-14,0
|
а)
|
- автоцистернаның сыйымдылығынан бірінші бағанға
|
64
|
81
|
-21,0
|
б)
|
- су көздеріне АЦ орнатумен
|
7
|
6
|
16,7
|
в)
|
- бірнеше автоцистернаның сыйымдылығынан
|
30
|
31
|
-3,2
|
г)
|
- бағандарды берусіз
|
3
|
3
|
0,0
|
д)
|
- Өрт сөндірудің рациялық жүйесін қолданумен (IFEX, Арғымақ)
|
|
|
-
|
2.
|
Қосымша күштер мен құралдарды тарумен
|
28
|
16
|
75,0
|
3.
|
Өрттер, сөндірілген ДПФ, тұрғындармен және т.б.
|
|
|
-
|
Облыстың қалаларында жойылған өрттер
|
260
|
236
|
10,2
|
1.
|
Бір қарауылдың күшімен
|
244
|
209
|
16,7
|
а)
|
- автоцистернаның сыйымдылығынан бірінші бағанға
|
167
|
138
|
21,0
|
б)
|
- су көздеріне АЦ орнатумен
|
15
|
9
|
66,7
|
в)
|
- бірнеше автоцистернаның сыйымдылығынан
|
58
|
61
|
-4,9
|
г)
|
- бағандарды берусіз
|
4
|
1
|
300,0
|
д)
|
- Өрт сөндірудің рациялық жүйесін қолданумен (IFEX, Арғымақ)
|
|
|
-
|
2.
|
Қосымша күштер мен құралдарды тарумен
|
11
|
21
|
-47,6
|
3.
|
Өрттер, сөндірілген ДПФ, тұрғындармен және т.б.
|
5
|
6
|
100,0
|
Ауылдық жерлерде жойылған өрттер
|
583
|
452
|
29,0
|
1.
|
Бір қарауылдың күшімен
|
380
|
271
|
40,2
|
а)
|
- автоцистернаның сыйымдылығынан бірінші бағанға
|
306
|
223
|
37,2
|
б)
|
- су көздеріне АЦ орнатумен
|
10
|
14
|
-28,6
|
в)
|
- бірнеше автоцистернаның сыйымдылығынан
|
55
|
26
|
111,5
|
г)
|
- бағандарды берусіз
|
9
|
8
|
12,5
|
2.
|
Қосымша күштер мен құралдарды берумен
|
126
|
119
|
5,9
|
3.
|
Өрттер, сөндірілген ДПФ, тұрғындармен және т.б.
|
77
|
62
|
24,2
|
Мемлекеттік өртке қарсы қызметі жоқ елді мекендерде сөндірілген өрттер
|
|
|
-
|
1.
|
Орын алған өрттердің жалпы саны, оның ішінде:
|
456
|
349
|
30,7
|
а)
|
Мемлекеттік өртке қарсы қызметпен сөндірілген өрттер
|
285
|
225
|
26,7
|
б)
|
Ерікті өртке қарсы қалыптасулармен жойылған өрттер
|
43
|
34
|
26,5
|
в)
|
Тұрғындармен сөндірілген өрттер
|
34
|
28
|
21,4
|
г)
|
Мемлекеттік өртке қарсы қызметтің ДПФ, тұрғындармен бірлесіп жойылған өрттер
|
94
|
62
|
51,6
|
Өртті сөндіру кезінде қолданылды
|
|
|
-
|
1.
|
- көбікті бағандар және көбікті генераторлар (рет)
|
33
|
31
|
6,5
|
а)
|
УКТП "Пурга"
|
15
|
10
|
50,0
|
б)
|
ГПС-600
|
18
|
21
|
-14,3
|
2.
|
- көбік шығарғыш жұмсалды (литр)
|
6442,2
|
3775
|
70,7
|
3.
|
- өрт сөндіретін ұнтақтан жұмсалды (кг)
|
|
|
-
|
ГТҚҚ қатысуымен сөндірілген өрттер:
|
|
|
-
|
1.
|
- ГТҚҚ бір буыны
|
212
|
187
|
13,4
|
- аппарат түйінінің жалпы жұмыс уақыты, (минут)
|
4724
|
4594
|
2,8
|
2.
|
- ГТҚҚ екі немесе бірнеше буын
|
17
|
15
|
13,3
|
- аппарат түйінің жалпы жұмыс уақыты (минут)
|
1020
|
779
|
30,9
|
Автотехникаларды, авариялық-құтқару жарақтарын қолдану
|
|
|
-
|
1.
|
Автосаты (автобаспалдақ)
|
46
|
27
|
70,4
|
2.
|
Жеңдік автокөліктер
|
4
|
|
-
|
3.
|
Сорғыш станция
|
6
|
|
-
|
4.
|
АСА
|
63
|
89
|
-29,2
|
5.
|
АСО
|
|
|
-
|
6.
|
Сулы газ сөндіру автокөліктері
|
|
|
-
|
7.
|
ПиРо көп мақсатты өрт сөндіру автокөлігі
|
|
|
-
|
8.
|
Басқа арнайы автокөліктер
|
16
|
21
|
-23,8
|
9.
|
Щаң сорғыш
|
|
|
-
|
10.
|
Механикаланған құралдар
|
5
|
26
|
-80,8
|
Өрт орнына шығарып салу уақыты:
|
894
|
757
|
18,1
|
1.
|
- 5 минут дейін
|
243
|
218
|
11,5
|
2.
|
- 5 бастап 10 минут дейін
|
217
|
181
|
19,9
|
3.
|
- 10 минут астам
|
434
|
358
|
21,2
|
4.
|
Өрт орнына бірінші бөлімшенің шығарып салудың орташа уақыты, (мин.)
|
18,9
|
17,9
|
5,6
|
5.
|
Облыс орталығында өрт орнына бірінші бөлімшенің шығарып салудың орташа уақыты, (мин.)
|
7,9
|
7,4
|
6,8
|
6.
|
Облыс қалаларында өрт орнына бірінші бөлімшенің шығарып салудың орташа уақыты, (мин.)
|
6,8
|
6,8
|
0,0
|
5.
|
Жергілікті елді мекендерде өрт орнына бірінші бөлімшенің шығарып салудың орташа уақыты, (мин.)
|
28,1
|
27,9
|
0,7
|
Өрт орнына келгеннен бастап оны жоюға дейінгі уақыт
|
894
|
757
|
18,1
|
1.
|
- 15 минут дейін
|
124
|
117
|
6,0
|
2.
|
-15 бастап 30 минут дейін
|
152
|
128
|
18,8
|
3.
|
- 30 бастап 1 сағатқа дейін
|
238
|
197
|
20,8
|
4.
|
- 1 сағаттан 2 сағатқа дейін
|
232
|
164
|
41,5
|
5.
|
- 2 сағаттан жоғары
|
148
|
151
|
-2,0
|
6.
|
Өртті тоқтатудың орташа уақыты
|
27,1
|
27,5
|
-1,5
|
7.
|
Өртті жоюдың орташа уақыты
|
88,9
|
76,7
|
15,9
|
Өрттердің нәтижесі:
|
|
|
-
|
1.
|
Адамдар құтқарылды (барлығы):
|
93
|
184
|
-49,5
|
2.
|
Адамдар шығарылды (барлығы):
|
173
|
909
|
-81,0
|
3.
|
Өрттерде адамдар қаза тапты барлығы:
|
37
|
25
|
48,0
|
а)
|
- оның ішінде балалар
|
1
|
|
-
|
4.
|
Өрттерде адамдар жарақат алды: (барлығы):
|
9
|
7
|
28,6
|
5.
|
Өрт сөндіру бөлімшелері келгенге дейін өрттерде адамдар қаза тапты (барлығы):
|
36
|
25
|
44,0
|
а)
|
- оның ішінде балалар
|
1
|
|
-
|
ЖКО жіберілді (штаттық автотехникада барлығы)
|
1
|
|
-
|
1.
|
- шақырту бойынша шығарып салу кезінде
|
|
|
-
|
2.
|
- басқа жағдайларда
|
1
|
|
-
|
Өртке қарсы қызмет қызметкерлерімен қайғылы оқиғалар жіберілді (барлығы):
|
|
|
-
|
1.
|
Оның ішінде қайғылы жағдай
|
|
|
-
|
2
|
Қаза тапқандардың саны
|
|
|
-
|
2014 жылдың бірінші жартыжылдығында Қызметтің бөлімшесі 13781 рет шықты, оның ішінде:
Дабыл бойынша – 2509 рет немесе шығудың жалпы санынан 18,2 %, оның ішінде:
-
Өрттерге – 895 рет немесе дабыл бойынша шығудың жалпы санынан 35,6 % ;
-
Авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге - 431 рет немесе дабыл бойынша шығудың жалпы санынан 17,1 %;
-
Өрт есебіне жатпайтын жану жағдайына – 1181 рет немесе дабыл бойынша шығудың жалпы санынан 47 %;
-
Жалған – 2 рет немесе дабыл бойынша шығудың жалпы санынан 0,08 %.
-
Өрт сөндіру-тактикалық оқулар, сабақтар 44/1400 рет немесе 10,4 % шығудың жалпы санынан.
-
Су көздерінің 233 рет немесе 1,6 % шығудың жалпы санынан.
-
Кесте бойынша сабақтарға 6994 рет немесе 50,7 % шығудың жалпы санынан.
-
Механикаланған барлау 367 рет немесе 2,6 % шығудың жалпы санынан.
-
Басқа шығулар 2234 рет немесе 16,2 % шығудың жалпы санынан.
Облыстың жеке құрамының жауынгерлік және қызметтік дайындығын үнемі жетілдіру Қызметтің негізгі және бірінші деңгейлі тапсырмасы болып табылады. Жеке құрамның жауынгерлік және қызметтік дайындығы «Қазақстан Республикасы ТЖК өртке қарсы қызмет гарнизондары мен бөлімдерінің жеке құрамын дайындау ережесімен» реттеледі, осыан сәйкес аталған бағыттағы барлық жұмыстар жүргізіледі және жоспарланады. Барлық бөлімшелерде кезекті оқу жылының басталар алдында жоспар-кестелер құрылады: жылдық жауынгерлік дайындық; күндізгі және түнгі уақытта өрт сөндіру-тактикалық оқулар (сабақтар) жүргізу; ТОЖҚҚ жеке құрамның дайындығы, психологиялық дайындықтың және щаң камерасындағы от жолағында; өрт сөндіру кәртішкелерін және жедел жоспарларды әзірлеу; өрт сөндіруді және авариялық-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру бөлімімен тексерілетін аудандарды ауданның, қаланың шұғыл сипаттамасының ерекшеліктерін, техника тізбесін, оқу материалды-техникалық базасының есебімен және Қызмет бастығының бекітуімен оперативті-тактикалық тұрғыдан меңгеру (қорғалатын объектілер). Жеке құрамның жауынгерлік дайындығының қорытындысы шығарылады: қарауылдарда – тоқсан сайын (қарауыл бастығымен), бөлімшелерде – жылына 2 рет (күнтізбелік жылға және жартыжылдыққа комиссиялық хаттамаларды толтырумен); оқудың әрбір кезеңінде өткен жыл үшін оқу қорытындысына талдау жүргізіледі және барынша терең меңгеруге жататын негізгі пәндерді анықтаумен тақырыптық жоспарларды қайта қарау жүргізіледі.
Қызмет бөлімшелерінің жеке құрамының жайынгерік дайындығының негізін өрт сөндіру-тактикалық жұмыстар және өрт сөндіру-тактикалық тапсырмаларды шешу үшін құрайды. Оқу ауданның және қаланың барлық гарнизонында айына бір, сабақ айына екі рет жүргізіледі. 2014 жылы Қызметтің бөлімшелерімен 44 өрт сөндіру-тактикалық оқу және 44 өрт сөндіру-тактикалық сабақ жүргізілді.
2013 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда: тәжірибелік тұрғыдан барлық ұстанымда дабыл бойынша шығу санының артуы бақылауға алынған:
-
өрттерге – 18 %;
-
өрт есебіне жатпайтын жану жағдайына – 39,9 %;
-
авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге бақылау төмендетілген - 10 %;
2014 жылы облыс аумағында барлығы 975 өрт өткен жылғы 825 өртке қарсы, 150 өртке артқан.
728 өрт бір қарауыл күшімен жойылды, 165 өрт жағдайында өртті жою үшін қосымша күштер мен құралдар талап етілді. 229 өрт жағдайында өртті сөндіру кезінде демалу органдарын қорғайтын жеке құралда қолданылды (әрі қарай – ТОЖҚК).
82 өрт мемлекеттік емес өртке қарсы қалыптасумен және тұрғындармен жойылды, өрткен жылы бұл көрсеткіш 68 өртті құрады.
Достарыңызбен бөлісу: |