Диагностикалау әдісі. Зертханалықзерттеужұмыстарызақымданғантеріденқышымақотырынтуғызатынкенелердінемесеолардыңжұмыртқаларынтабуғабағытталған. Әдетте, кенелероғаншалдыққанмалдыңнемесехайуанныңсаутеріменқотырғашалдыққанжерініңшекарасындакөптепкездеседі. Қотырға диагноз қоюүшінқырындыалады. Олүшінқандауырментерініңбетінқырып, қабыршыққырындыныбірыдысқа (кішкене стакан, шынытүтікке, Петри шынысы, т.б.) жинапалады. Кенелердің тек терініңбетіндеғанаемес, қалыңқабатында да жүретінінескеріп, терінітереңдете, қанаралассөлшыққанғадейінтереңқырукерек (0,5см3көлемінде).
Алынған қырындынысолжердеқолма-қолнемесезертханағажеткізіпзерттейді.
Зертханаға жіберетінтеріқырындысын, түбіндеылғалданғансүзгішқағазы бар, зертханалықшыныыдысқасалады. Ыдыстыңқақпақтағыжігінпарафинменнемесепластилинментығындапқояды. Әр бас малданалынғанқырындыныжекешынытүтіктергенемесекішкенецеллафандорбашаларғасалып, қағазбенорап, зертханағажөнелтеді.
Тері қырындысынан, тірікенелердінемесеөлісін, немесеоныңбөлшектерініздеп табу үшінморталдықәдістердіпайдаланады.
1. Алынған теріқырындысынсағатнемесепәншынысынасалып, үстінекөлемібұданекіеседей 10%-тік натрий немесе калий сілтісінтамызады. Қырындықабыршақтардұрысезілуүшін, қосындыны 25-40 минут қойыпқояды. Зерттеужұмысынжеделдетуүшінқосындыны 60-700-қа дейінқыздыруғаболады. Сонансоңзерттелетінқосындыныбірнешепәншынысынабөлшектеп, бетінжапқышшыныменбастырып, микроскоптыңеңкішіұлғайтқышыменқарайтылған фонда тексереді.
2. М.П. Добчин әдісі.Шынытүтікке 1 мл 10%-тік натр ертіндісінқұйып, оғантеріқырындысынсалып, 1-2 минут қыздырады. Оданәрі 3-5 минуттансоңшынытүтікті 55%-тікқантнемесе 60%-тік гипосульфит ерітіндісіментолықтырады да, 5 минутқақойыпқояды. Содансоңжіңішкесымілмегіменерітіндініңбетіненалынғанбірертамшысұйықтыпәншынысынасалып, жапқышшыныменжауып, микроскоппензерттейді.
Виталдық немесетірікенелердііздеп табу әдістері тек қанақотыртүрлерінажыратыпқоймай, жүргізілген ем жұмыстарының да нәтижесінанықтауғамүмкіндікбереді.
Д.О. Приселкованың әдісі.
1.Алынған тері қырындысынзертханалықшынытостағанғанемесесағатәйнегінесалып, үстінеекіеседей керосин қосады. Сонансоңинеменнемесеқандауырменқырындықабыршақтарындұрыстап ара-ластырады да, оныңжекебөлшектерінпәнәйнегінесалып, микроскоптыңеңкішіұлғайтқышыментексеріпқарайды. Қотыркенелерікеросинде 4 сағаттайтіршілігінсақтайды.
2. Тері қырындысынсағатәйнегінесалып, үстінесегізеседей су құйып, араластырады да, 15 минут 35-400С-та термостаттаұстайды. Содансоңсағатәйнегіндегіқырындынымикроскоптыңеңкішіұлғайтқышыментексереді. Кенелержылы суда қимылдап, жақсыкөрінеді.
3. Тері қырындысынзертханалықшыныаяққа, немесе Петри табақ-шасынасалып, оны төңкеріп, жылукөзінеқойып, 5-10 минут қыздырады (450). Осы кездетеріқыбыршақтарыарасынанпсороптиджәнетерікеміргішхориоптидкенелеріжыбырлапшығабастайды, ал 12-15 минуттансоңқышымақотыркенелері - саркоптидтершығады. Шыныаяқтымикроскоппеннемесеұлғайтқышшыныменқарап, тірікенелердіанықкөругеболады.
4. Жаңадан алғантеріқырындысынқарақағазбетінесалып, астыңғыжағынан 350-қа дейінқыздырады. Жылуәсерінен 3-5 минуттансоңқабыршақтарарасынанкенелерақноқаттартәріздесжыбырлапшығабастайды. Олардыжайкөзбеноңайкөругеболады.
Достарыңызбен бөлісу: |