263 өтініш келіп түсті, оның ішінде: 244

Банк секторы

2009 жылғы қазан айында Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігіне (бұдан әрі – Агенттік) жеке және заңды тұлғалардан 263 өтініш келіп түсті, оның ішінде: 244 жазбаша өтініш және ҚР электронды Үкіметі порталының блог-платформасына (бұдан әрі – блог-платформа) Агенттік Төрайымының атына келіп түскен 19 өтініш, олардың:

– 127 – екінші деңгейдегі банктердің (бұдан әрі – банктер) қызметіне қатысты (жалпы санының 48,29 %), 152 қаралған өтініштің (өткен кезеңдерде келіп түскен 89 өтінішті қоса алғанда) – 1 негізделген (жалпы қаралған санының 0,66 %);

– 12 өтініш – банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметіне қатысты (жалпы санының 4,56 %), 12 қаралған өтініштің (өткен кезеңдерде келіп түскен 7 өтінішті қоса алғанда) – 1 негізделген (жалпы қаралған санының 8,33 %);

– 33 өтініш – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметіне қатысты (жалпы санының 12,55%), 40 қаралған өтініштің (өткен кезеңдерде келіп түскен 29 өтінішті қоса алғанда) – 5 негізделген (қаралған өтініштердің жалпы санынан 12,50 %);

– 9 өтініш – бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің қызметіне қатысты (жалпы санының 3,42 %), 15 қаралған өтініштің (өткен кезеңдерде келіп түскен 9 өтінішті қоса алғанда) – 0 негізделген;

– 16 өтініш – жинақтаушы зейнетақы қорларының (бұдан әрі – ЖЗҚ) қызметіне қатысты (жалпы санының 6,08 %), 12 қаралған өтініштің (өткен кезеңдерде келіп түскен 3 өтінішті қоса алғанда) – 0 негізделген;

– 39 ҚР заңнамасының нормаларына түсіндірмелер беру туралы өтініштермен және ҚР заңнамасына өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі ұсыныстармен жеке және заңды тұлғалардың сұратулары (оның ішінде қаржы ұйымдардың) (жалпы санының 14,83 %);

– 27 өтініш Агенттіктің құзырына кірмейтін мәселелер бойынша (жалпы санының 10,27 %).

2009 жылғы қаңтардан бастап қазанға дейінгі кезеңде Агенттікке жеке және заңды тұлғалардың 3106 өтініш келіп түсті (оның ішінде «Тәуба» АҚ мүшелерінің 1299 өтініші кіретін 1 хат), оның ішінде:

– 1387 өтініш – банктердің қызметіне қатысты (жалпы санының 44,66 %), 1373 қаралған өтініштің (2008ж. келіп түскен өтініштерді қоса алғанда) – 93 негізделген (жалпы қаралған санының 6,77 %);

– 124 өтініш – банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметіне қатысты (жалпы санының 3,99 %), 119 қаралған өтініштің – 5 негізделген (жалпы қаралған санының 4,20 %);

– 334 өтініш – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметіне қатысты (жалпы санының 10,75 %), 338 қаралған өтініштің – 123 негізделген (жалпы қаралған санының 36,39 %);

– 85 өтініш – бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің қызметіне қатысты (жалпы санының 2,74 %), 91 қаралған өтініштің негізделгені – 15 негізделген (қаралған шағымдардың жалпы санының 16,48 %);

– 232 өтініш – ЖЗҚ қызметіне қатысты (жалпы санының 7,47 %), 248 қаралған өтініштің – 9 негізделген (жалпы қаралған санының 3,63 %);

– 729 ҚР заңнамасының нормаларына түсіндірмелер беру туралы өтініштермен және ҚР заңнамасына өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі ұсыныстармен жеке және заңды тұлғалардың сұратулары (оның ішінде қаржы ұйымдардың) (жалпы санының 23,47 %);

– 215 өтініш Агенттік реттемейтін мәселелер бойынша (жалпы санының 6,92 %).

2009 жылғы 10 ай ішінде 2169 өтініш қаралды, олардың – 245 негізделген (жалпы қаралған санының 11,30 %).

** - барлық өтініштер негізделген болып табылған жоқ

Төменде алдыңғы есепті кезеңде келіп түскен өтініштерді қарау барысы туралы мәліметтер келтірілген ***.

***- алдыңғы есеп беру кезеңдеріндегі мәліметтер нақтыланған

Мынадай мәселелер халық үшін өзекті болып қалуда:

- банктердің заем беру күні және өтеу күнгі теңгенің есептеу бағамының шетел валютасына қатынасы ретінде есептелінетін төлемді индексациялау коэффициентін қолдануының күшін жою;

- банктердің ипотекалық займдарды қайта қаржыландырудан бас тартуы және ипотекалық займдарды қайта қаржыландыруға берілген өтініштерді ұзақ уақыт қарауы;

• 
  заемдарды өтеу бойынша мерзімін ұзарту мүмкіндігін беру, ипотекалық заем бойынша сыйақы ставкасын азайту жағына қарай қарау және заем бойынша өсімпұлды алып тастау;
  
• 
  кепілге салынған мүлікті соттан тыс тәртіпте сату;
  
• 
  банктік заем бойынша ай сайынғы төлем мөлшерін дұрыс есептемеу.
  

Агенттік есепті кезеңде жеке және заңды тұлғалардың шағымдары мен өтініштерін қарау нәтижесінде мынадай бұзушылықтарды анықтады:

- «Еуразиялық Банк» АҚ ағымдағы шотты жүргізу үшін алынатын комиссияны бір жақты тәртіппен заңсыз ұлғайту бөлігінде «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан әрі – Банктер туралы Заңның 39-бабы) 39-бабының талаптарын бұзған, осыған байланысты Агенттік Банктің атына заңсыз есептен шығарылған комиссияны қайтару жөнінде көрсетілген хат жіберді;

- «Нұрбанк» АҚ Агенттіктің сұратуына толық емес ақпарат берген, осыған байланысты Банкке қатысты жазбаша ұйғарым шығарылды.

Агенттік бұдан бұрынғы есепті кезеңдерде жеке және заңды тұлғалардың шағымдары мен өтініштерін қарау нәтижесінде мынадай бұзушылықтарды анықтады:

- «Банк ЦентрКредит» АҚ Банктер туралы Заңның 39-бабының талаптарын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Екінші деңгейдегі банктердің ипотекалық қарыздарды қайта қаржыландыруының кейбір мәселелері туралы» 17.02.09 ж. №179 қаулысымен (бұдан әрі – ҚР Үкіметінің №179 қаулысы) бекітілген Екінші деңгейдегі банктердің ипотекалық қарыздарды кейіннен қайта қаржыландыруы үшін "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы салатын ақшалай қаражаттың банктік салым талаптарын (бұдан әрі – Қайта қаржыландыру талаптары) бұза отырып, банктік заем шарттарына Банктің бір жақты тәртіппен сыйақы ставкасын, валютаны, заем мерзімін, өтеу тәртібін және т.б. өзгерту құқығын енгізу бөлігінде бұзушылықтар анықталды. Осыған байланысты Агенттік Банкке қатысты жазбаша ұйғарым шығарды;