4 Дитерпеноидтар
жүктеу/скачать 6.69 Mb.
|
|
2 ) Пиненнің; гидрленуі пинанға әкеледі (2,6,6-триметил[3.3.1]гептан. Жұмсақ гидрлеу кезінде (платина қара, бөлме температурасы) негізінен цис-пинан түзіледі, қатты — цис - және транс-пинан қоспасы. Қышқыл катализаторларының қатысуымен (P2O5, BF3, TiO2) пинендер полимерленеді — сұйылтылған органикалық және бейорганикалық қышқылдардың әсерінен дипентенге, терпиноленге, терпинендерге, терпинеолға, терпингидратқа айналады, TiO2 қатысуымен 150°C температурада камфенге изомерленеді. Ауаны оттегімен тотықтырған кезде α-пинен құрамында оттегі бар қосылыстардың, негізінен вербенол мен вербенонның қоспасына айналады. Хлорсутек α-пиненге қосылған кезде тұрақсыз 2-хлорпинан түзіледі, ол борнилхлорид пен фенхилхлоридке қайта топтастырылады 3) Борнеолдар алынуы : борнилацетат гидролизі; эфир майларынан бөліну (борнеол); пинендерді ылғалдандыру (борнеол); қышқыл катализаторының қатысуымен және кейіннен эфирлерді (изоборнеол) сабындандыру арқылы сірке немесе құмырсқа қышқылымен камфенге әсер етеді 4)Дитерпеноидтар Ә деттегі родопсин пигменті (визуалды күлгін) құрамында каротиноидты хромофор ретінде 11-цис-ретинал және опсин ақуызы бар. Сурет. 8.11 ретинал, Ретинол (А дәрумені) және В-каротин арасындағы байланысты көрсетеді. Жануарлар Ретинолды өсімдік тектес каротиноидтардан синтездейді, ал ретинал ретинолдың ферментативті тотығуымен торлы қабықта алынады. Опсин - бұл тек таяқшаларда кездесетін боялған ақуыз (фотопсин Колада кездеседі- бөшкелерде; ретиналмен байланысқан кезде иодопсин түзеді 5 Холестан туындылары холестерин эргостерин Үш белсенді ацетат молекуласының бес көміртекті мевалонатқа айналуы. Гэпр-де орын алады. Мевалонаттың белсенді изопреноид-изопентенил пирофосфатқа айналуы. Алты изопентенилдифосфат молекуласынан отыз көміртекті сквален изопреноидының түзілуі. Скваленнің циклденуі ланостерол. Кейіннен ланостеролды холестеринге айналдыру. Кейбір организмдерде стероидты синтезде реакциялардың басқа нұсқалары болуы мүмкін (мысалы, бес көміртекті молекулалардың пайда болуының мевалонатты емес жолы). Холестерол көптеген түсті реакциялар береді, бұл оны сапалы анықтауға және сандық анықтауға мүмкіндік береді. Көбінесе Сальковский реакциясы қолданылады: құрамында холестерин бар Үлгі хлороформмен өңделеді, концентрацияланған күкірт қышқылы қосылады. Хлороформ қабаты қызыл түске боялады, ал қышқыл қабаты жасыл флуоресцентті болады 6 Холан туындылары Холан кыщкылы Жане дезоксихолан кышкылы Әртүрлі сипаттағы реакциялардағы холан қышқылдары Холан қышқылдарының жаңа туындыларын мақсатты түрде синтездеудің, сондай-ақ олардың негізінде дәрі-дәрмектерді алудың бірнеше тәсілдері бар. Басқа көздерді талдау[21], холан қышқылының күрделі эфирлерін катализатор ретінде минералды қышқылдардың қ атысуымен Артық спирттермен қайнату арқылы алуға болатындығын көрсетеді Екінші өт қышқылдарына мыналар жатады: 1. дезоксихол қышқылы, 2. литохол және 3. урсодезоксихол қышқылы. Екіншіден, ішек-бауыр айналымында физиологияға әсер ететін мөлшерге тек дезоксихол қышқылы қатысады, ол қанға сіңіп, содан кейін өт құрамында бауыр шығарады. Өт қышқылдарының ішінде ең көп таралғаны хол қышқылы болып табылады. Өт қышқылдары организмде әдетте амидтер түрінде болады. Карбоксил тобы бойынша (пептидтік байланыс арқылы оларға h2nch2cooh глицинінің немесе h2nch2ch2so3h тауринінің қалдықтары қосылады). Э стран туындылары , стероидты гормондардың синтезін ынталандырады; ұрық жұмыртқасынан бас тарту реакциясын тежейтін иммуносупрессивті әсерге ие. Май секрециясын ынталандырады. Денедегі прогестеронның жетіспеушілігі бедеуліктің етеккірдің бұзылуының жиі кездесетін себептерінің бірі болып табылады Э строгендер әйелдердің етеккір циклін бақылайды. Ең маңыздысы эстрон мен эстрадиол, эстран көмірсутегінің туындылары. Олардың құрылымының айрықша белгісі-хош иісті а сақинасының болуы, сонымен қатар С-17-де бүйірлік тізбектің болмауы және С-10-да метил тобы Прегнан туындылары К ортикостероидтар бүйрек үсті безінің кортикальды затында түзіліп, көмірсулар мен тұз алмасуын реттейді. Олардың бүйірлік тізбегі С-17 гидроксикетон тобы ретінде екі көміртекті қамтиды. Мысал ретінде кортикостерон мен преднизолонды келтіруге болады, олардың маңызды құрылымдық сипаттамасы альфа, бета-қанықпаған кетон жүйесі болып табылады А сақинасында Андросове туындылары Андростан туындылары:• анаболикалық әсер ететін андрогендік гормондар және жартылай синтетикалық туындылар (анаболикалық стероидтер): тестостерон пропионаты, метилтестостерон, метандиенон (метандростенолон), метандриол (метиландростендиол), нандролон фенилпропионаты (феноболин), нандролон деканоаты (ретаболил), Ципротерон ацетаты (аядрокур), пипекурония бромиді. Эстран туындылары: * эстрогендік гормондар: этинилэстрадиол, эстрадиол эфирлері. Гликозидтер-негізінен өсімдік тектес органикалық сипаттағы табиғи көмірсутекті заттар. Гликозидтер молекуласының құрамына қант (молекуланың бұл бөлігі Геликон деп аталады) және қантсыз бөлігі - агликон немесе генин кіреді. Грек префиксі" а "теріске шығаруды білдіреді, агликон аудармада"қантсыз" дегенді білдіреді. Агликон мен қант бір-бірімен эфирге ұқсас байланыс арқылы байланысады. Жүрек гликозидтері-бұл молекуланың стероидты бөлігі агликон рөлін атқаратын қосылыстар. Бұл жағдайда агликон Генин деп аталады. Өсімдік тектес жүрек гликозидтерінің гениндеріне дигитоксигенин мен строфантин жатады. Дигитоксигенин және строфантин жүктеу/скачать 6.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|