ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3-деңгейлі СМЖ
құжаты
|
УМКД
|
УМКД 042-18-15.1.18/03-2013
|
УМКД
«Әлем әдебиетінің тарихы» пәнінің оқу әдістемелік материалдары
|
______ 2013 жылғы
№ 1 басылым
|
5В020500 – «Филология: қазақ тілі» мамандығына арналған
Әлем әдебиетінің тарихы
ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР
СЕМЕЙ
2013
Мазмұны
1. Глоссарий
2. Әдебиеттер
3. Курстың тақырыптық жоспары
4. Дәрістер
5. Семинар сабақтары
6. ОСӨЖ
7.СӨЖ
8. Курс бойынша емтихан сұрақтары
9.Тест тапсырмалары
10.Пән бойынша оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыздандыру картасы
1 ГЛОССАРИЙ
-
Әдебиеттану – сөз өнерін, тарихи әдеби процессті, әдебиет дамуының заңдылықтарын, көркем шығармалар мен қаламгердің шығармашылық ғұмырбаянын зерттейтін ғылым.
-
Әдебиеттің ұлттық сипаты - әдеби шығарманың ұлттық тіл, ұлттық дүниетаным, тарихи-поэтикалық зерде аясында қалыптасқан қаламгер туындысы.
-
Әдебиеттің халықтық сиапты – шығарманың халық мүддесіне сай идеялық – көркемдік сапасы.
-
Библиография - әдебиеттанудың анықтама мағлұматтар беретін көрсеткіштер жинағы.
-
Жанр - әдеби шығармалардың жеке түрлері, көркем әдебиеттің салалары.
-
Тақырып - әдеби шығармада сөз болатын басты мәселе, шығарма мазмұнының негізгі арқауы, айтылатын жай жағдайлардың бағыт-бағдары.
-
Әдеби шығармашылық – қаламгердің көркем туындылар тудырудағы еңбек процесі.
-
Көркем әдебиеттің табиғаты – көркем өнердің халықтық, танымдық, тәрбиелік, көркемдік, эстетикалық мәндері.
-
Автор - өнер туындысын дүниеге әкелуші қаламгер.
-
Композиция - әдеби шығарманың құрылысы, оның үлкен кішілі бөлім бөлшектерінің бір-бірімен қисынды түрде қиюластырылып, әр түрлі тәсілмен байланыстырылған тұтастық бірлігі.
-
Әдеби байланыс – ұлттық әдебиеттер арасындағы көркемдік дәстүрлер жалғастығы, ықпалдастығы.
-
Өлең – ауызша және жазбаша туған поэзиялық шығармалар.
-
Поэма – оқиғаны өлеңмен баяндап айтатын сюжетті немесе адам сезімін лирикалық сарында суреттейтін сюжетсіз жыр-толғау түріндегі шығарма.
-
Араб поэтикасы – араб әдебиетінің теориялық мәселелерін, оның жанрлық түрлерін, өлең құрылысын, тілі мен стилін зерттейтін дербес ғылым саласы.
-
Түркітану – түркі тілдес халқтардың тілін, тарихын, әдебиетін, мәдениетін зертейтін ғылымдар саласы.
-
Нәзира – Шығыс поэзиясындағы танымал шығармаға «жауап қату» түрінде, өнер сынасу, жыр бәйгесіне түсу мақсатында жазылған шығармалар.
-
Абыралы көтерілісі – 1931 жылы ақпан-наурыз айларында Кеңес өкіметінің күштеп ұжымдастыру, мемлекетке мал тапсыру саясатына қарсы туған халық көтерілісі.
-
Алаш автономиясы – 1917 жылы 5-13 желтоқсанда Орынбор қаласында өткен ІІ жалпы қазақ съезінде жарияланған қазақ елінің ұлттық тәуелсіз автономиялық мемлекеті.
-
Аноним - әдеби шығарманың түрлі себептермен, әсіресе, саяси жағдайларға байланысты авторы көрсетілмей жариялануы.
-
Араб мәдениеті – ислам діні негізінде араб тілін ғылыми және әдеби тілге айналдырған араб және түрік тіліндегі халықтардың мәдени мұралары.
-
Аруз – орта ғасырдағы түрік поэзиясында созылыңқы және қысқа буындардың белгілі заңдылықпен кезектесіп келуінен жасалған өлең өлшемі.
-
Ар ілімі – Шәкәрімнің философиялық концепциясы, макрокатегория.
-
Әділет – адамның өмір сүру жағдайлар мен сапасын білдіретін әлеуметтік –этикалық категория.
-
Бармақ өлшемі – әр жолындағ буын сандарының біркелкі келу заңдылықтарына негізделген түркі халықтары поэзиясының өлең өлшемі.
-
Бекзаттық – адам бойындағы туған тегі, алған тәрбиесі мен көрген өнегесі негізінде сіңісті болған қасиет.
-
Гипноз – адам мен жоғары сатыдағы жануарлардың ұйқыдағ күйіне ұқсас жағдайының ерекше түрі.
-
Ғазал – Шығыс поэзиясындағ бір ұйқасқа құрылған метирикалық өлең түрі.
-
Ғақылия – болмысты ақылмен талдап ұғыну.
-
Дидактика – көркем шығарма арқылы беру.
-
Хамса – бес поэма.
-
Диуан – парсы әдебиетіндегі бір немесе бірнеше ақын шығармаларының жинағының атауы.
-
Мәнді сөздер – Шәкәрімнің афоризмдері.
-
Жәдидшілдік – ХІХ ғасыр соңы ХХ ғасыр басында Ресей империясындағы түркі тілдес халқтардың қоғамдық-саяси және мәдени –тағылымдық қозғалысы.
-
Изоморфтық – Шәкәрім поэзиясындағы мазмұн мен түр сәйкестігі.
-
Иман – Алла өсиетін және оның елшісі Мұхамед пайғамбар ғ.с. айтқандарын жүрекпен қабылдау. Шәкәрімде осы және ізгілік, адалдық, жалпы адамдық қасиеттердің жиынтығы ретінде көрініс берген.
-
Гуманизм – адам баласын сүю.
-
Магнетизм – электр токтары мен магнит өрісі арасындағ өзара әсерлер.
-
Мазһаб – дін ғұламаларының әдилә - и – шарғиядан шығарған тұжырымдары, ойлары мен үкімдерінің жинағы.
-
Орыс Императорлық Географиялық қоғамының Семей бөлімшесі – ғылыми зерттеу мекеме.
-
Реминисценция - өзге шығарманы еске түсіретін нышан.
-
Спиритизм – ХІХ ғасырда АҚШ-та қалыптасқан о дүниеге, аруақтарға сенетін ағым.
-
Тәңіршілдік – түркі халықтарының әлемде тұңғыш туғызған монотеистік діні және дүниетанымы.
-
Түркі өркениеті – түрік текті халықтардың рухани және материалдық құндылықтары.
-
Шежіре – халықтың шығу тегін аталық, рулық негізде жүйелеу. Тарих ғылымының бір саласы.
-
Әдебиеттер:
-
Тронский И.М. История Античной литературы.- М., 1987.
-
История всемирной литературы. – М., 1984. – Т. 1.
-
Антология греческой литературы: в 2-х т. – М., 1989.
-
Антология римской литеартуры. В 2-х т. – М., 1991.
-
Тахо-Годи А.А. Греческая мифология. – М., 1989.
-
Хрестоматия по античной литературе: в 2-х т.: (т. 1 – греческая литература,
т. 2 – римская литература) // Н.Ф. Дератани, А. Тимофеева. – М., 1965.
-
Мифы народов мира: Энциклопедя: в 2-х т. – М., 1982.
-
Кун Н.А. Легенды и мифы Древней Греции и Древнего Рима. – М., 1987.
-
История зарубежной литературы ХІХ в. – М., 1983. – ч. 2.
-
История зарубежных литератур. – М.: МГУ, 1970.
-
Берковский Н. Романтизм в Германии. – Л., 1973.
-
Боброва М. Романтизм ХІХ в. – М., 1972.
-
История зарубежной литературы ХІХ в. – М., 1983. – ч. 1, 2.
-
Зарубежная литература ХІХ в. Романизм. Критический реализм. Хрестоматия /
Под ред. Я.Н. Засурского. – М., 1979.
-
Проскурин Б.М., Яншенкина Р.Ф. История зарубежной литературы ХІХ в.
Западноевропейская реалистическая проза. – М., 1998.
-
Зарубежная литеартура ХХ в. / Под ред. Гражданской З.К. – М., 1979.
-
История зарубежной литературы ХХ в. – М., 1984.
-
Зарубежная литература ХХ в. Хрестоматия. – М., 1975-1986. – Т. 1.
-
Тимофеева В.М. Зарубежная литература 1917-1975. – Минск, 1976.
Қосымша әдебиеттер:
-
Лосев А.Ф. История античной эстетики: в 7-и т. – М., 1963-1979.
-
Поэтика древнегреческой литературы. – М., 1981.
-
Поэтика древнеримской литературы. – М., 1989.
-
Гаспаров М.Л. Занимательная Греция. – М., 1995.
-
Восток-Запад. Исследования. Переводы. Публикации. – М., 1988.
-
Античные гимны. – М., 1988.
-
Реизов В.Г. Из истории европейских литератур. – Л., 1970
-
Реизов Б.Г. Французский роман ХІХ в. – М., 1974.
-
Уилсон Э. Мир Чарльз Диккенса. – М.: Прогресс, 1975.
-
Дмитриев А.С. Теория западноевропейского романтизма. – М., 1980.
-
Дьяконова Н. Английский романтизм. – М., 1978.
-
Эстетика раннего французского романтизма. – М., 1982.
-
Ковалев Ю. Эдгар Аллан По. – М.-Л., 1984.
-
Злобин Г. По ту сторону мечты. Страницы американской литературы. – М., 1985.
-
Уварова Ю.П. Современный французский роман (60-80). – М., 1985.
-
Барабаш Ю. Мировой литературный процесс и литература наших дней. – М., 1979.
-
Модернизм. Анализ и критика основных направлений. – М., 1987.
-
Царик Д.К. Типология неоромантизма. – Кишинев, 1984.
-
Рубкевич А.М. От Фрейда к Хайдаггеру. – М., 185.
Негізгі шығармалар
Антикалық әдебиет
-
Гомер. Илиада. Одиссея.
-
Гсеиод. Труды и дни
-
Алкей. Сапфо. Анакреонт.
-
Эсхил. Прикованный Прометей. Орестея.
-
Софокл. Антигона. Царь Эдип.
-
Еврипид. Медея. Ипполит. Электра.
-
Аристофан. Лягушки. Облака.
-
Лонг. Дафнис и Хлоя.
-
Плавт. Два Менхма. Привидение.
-
Верглий. Энеида.
-
Гораций. Стихотворения.
-
Овидий. Любовные элегии. Метаморфозы.
-
Апулей. Золотой осел.
-
Гофман. Крошка Цахес. Золотой горшок. Записки кота Мурра.
-
Гейне. Книга песен. Путевые картинки. Германия, зимняя сказка.
-
Байрон. Паломничество Чайльд Гарольда. Гяр. Корсар. Дон Жуан.
-
Шелли. Восстание ислама. Освобожденный Прометей.
-
В. Скотт. Роб Рой. Айвенго. Квентин Дорвард.
-
Гюго. Предисловие к драме «Кромвель». Собор Парижской богоматери. Отверженные.
Девяносто третий.
-
Ж. Санд. Индиана. Орас.
-
Мюссе. Исповедь сына века.
-
Стендаль. Расин и Шекспир. Красное и черное. Ванина Ванини.
-
Бальзак. Шуаны. Гобсек. Отец Горио. Евгения Гранде. Утраченные иллюзии.
-
Мериме. Новеллы.
-
Флобер. Госпожа Бовари. Воспитание чувств.
-
Бодлер. Цветы зла.
-
Ш. Бронте. Джейн Эйр.
-
Диккенс. Записки Пиквикского клуба.. Оливер Твист.
-
Теккерей. Ярмарка тщеславия.
-
Э. Золя. Западня. Нана.
-
Ги де Мопассан. Жизнь. Милый друг. Новеллы.
-
А. Франс. Остров пингвинов.
-
М. Пруст. В поисках утраченного времени.
-
Р. Роллан. Очарованная душа. Кола Брюньон.
-
А. Камю. Посторонний. Чума.
-
А. Уальд. Портрет Дориана Грея.
-
Д. Голсуорси. Собственник.
-
Т. Манн. Будденброки. Новеллы.
-
Л. Фейхтвангер. Гойя.
-
Ремарк. На западном фронте без перемен. Три товарища.
-
Ф. Кафка. Превращение. Процесс.
-
Брехт. Матушка Кураж.
-
Лондон. Мартин Иден. Северные рассказы.
-
Хемингуэй. Прощай, оружие!
-
Драйзер. Американский трагедия.
Қазақ тіліндегі аудармалар:
-
Эзоп мысалдары. – А., 1976.
-
Троя сұрапылы және оның батрылары. – А., 1988.
-
Ежелгі дүние тарихы / Ред. Д.Г. Редер, Е.П. Черкасова. – А., 1976. – 3-бөлім.
-
Машкин Н.А. Ежелгі Рим тарихы. – А., 1970.
-
Кун Н.А. Ежелгі Греция мифтері мен аңыздары. – А., 1979.
-
Мольер. Сараң. Таңдамалы шығармалар. Әңгімелер мен пьесалар. / Ауд. Ғ. Мүсірепов. А.,
1956. – 3 т.
-
Гете. Өлеңдер мен балладалар. – А., 1965.
-
Гете. Фауст. – А., 1982.
-
Гете. Таңдамалы лирикалар. – А., 1983.
-
Шиллер. Балладалар мен өлеңдер. – А., 1966.
-
Шиллер. Зұлымдық пен махаббат. – А., 1948.
-
Дефо Д. Робинзон Крузоның өмірі мен оның басынан кешірген таңғажайып оқиғалары. –
А., 1937, 1991.
-
Дефо Д. Теңізде жүзуші. Робинзон Крузоның өмірі мен басынан кешкен тамаша оқиғалары. –
А., 1951.
-
Свифт Дж. Гулливердің саяхаттары. – А., 1951.
-
Свифт Дж. Гулливер лилипуттар арасында. – А., 1939.
-
Бальзак Горио атай. – А., 1984.
-
Бальзак. Үзілген үмітте. – А., 1985.
-
Бальзак. Шегірен былғары. – А., 1954.
-
Бальзак. Памела Жиро. – А., 1949.
-
Гюго В. Гаврош. – А., 1949.
-
Гюго В. 1993 ж. – А., 1971.
-
Гюго В. Өлеңдер. – А., 1974.
-
Козетта. – А., 1984.
-
Мериме П. Кармен. – А., 1951.
-
Мериме П. Матео Фальконе. – А., 1955.
-
Стендаль. Қызыл мен қара. – А., 1961.
-
Бодлер. Өлеңдер. – А., 1976.
-
Бернс Р. Өлеңдер. – А., 1979.
-
Байрон Дж. Теңіз көкжалы. Таңдамалы шығармалар. – А., 1997.
-
Диккенс Ч. Оливер Твистің басынан кешкендері. – А., 1984.
-
Диккенс Ч. Бастилия тұтқыны. – Қызылорда, 1982.
-
Скотт В. Квентин Дорвард. – А., 1987.
-
Скотт В. Айбынды батыр Айвенго. – А., 1981.
-
Теккерей У. Күйкі тіршіліктің жәрмеңкесі. – А., 1970.
-
Эдгар По. Алтын қоңыз. Әңгімелер. – А., 1967, 1984.
-
Купер Ф. Аңсоғар. – А., 1982.
-
Уитмен У. Өлеңдер. (Шөптердің жапырағы). – А., 1967.
-
Гейне Г. Лирика. – А., 1971.
-
Гейне Г. Аңыз, ертегі -өлеңдер. – А., 1965.
-
Хемингуэй Э. Қош бол майдан! – А., 1979.
-
Хемингуэй Э. Шал мен теңіз. – А., 1966.
-
Хемингуэй Э. Килиманджаро қарлы тау. – А., 1977.
-
Гирн Г. Комедианттар. – А., 1983.
-
Драйзер. Американ трагедиясы. – А., 1960.
-
Брехт Б. Өлеңдер. – А., 1972.
-
Белль Г. Қайда едің, Адам? – А., 1967.
-
Ремарк Э.М. Батыс майданда өзгеріс жоқ. – А., 1985.
-
Фейхтвангер Л. Испан хикаясы. – А., 1991.
-
Сент-Экзюпери. Атажұрт. – А., 1989.
-
Сент-Экзюпери. Кішкентай шахзада. – А., 1967.
-
Маркес Г.Г. Жүз жылдық жалғыздық. – А., 1985.
3.Сабақтардың тақырыптық жоспары
3.1. Тақырыптық жоспар
№
|
Тақырыптың аты
|
|
|
Ежелгі әдебиетінің тарихы
|
Лекция
|
Практ. сабақ
|
СОӨЖ
|
1
|
Антика дүниесінің өнері деп аталатын ежелгі Грекия мен Рим мәдениетінің әлемдік өркениетте алатын орны. Мифология. Гомер дастандары «Илиаданың» мазмұны – троя соғысы туралы аңыз. Соғыс, ерлік эпопеясының композициялық ерекшелігі; кейіпкерлер мен тәңірлер бейнесі.
|
1
|
1
|
|
2
|
«Одиссея» шытырман оқиғалы эпопея, композиция ерекшелігі. Гомердің қоғам, уақыт деректері, поэмалардың шыққан жері, тарихы, көркемдік шеберлігі. Гомер проблемасының басталуы және осы замандағы хал-ахуалы, негізгі теориялары.
|
1
|
1
|
|
3
|
Грек лирикасының (ҮІІ-ҮІ ғғ. б.з.д.) қалыптасуы. Грек лирикасының түрлері. Элегия жанры (Архилок, Минерм). Меликалық поэзия. Алкей, Сапфо. Анакреоит махаббат, дастархан басы өлеңдері, жағдай мен сезімнің қайшылығы. Пиндардың одалары.
|
1
|
1
|
|
4
|
Грек драмасының қалыптасуы, фольклормен байланысы. Бірінші грек театрының пайда болуы. Эсхил – «трагедияның атасы». «Бұғауланған Прометей». Трагедияның проблематикасы және әдебиеттік тағдыры. Софокл. «Антигона» трагедиясы: конфликтік мәні, жеке адам мен мемлекет проблемасы. «Эдип патша».
|
1
|
1
|
|
5
|
Еврипид – «Сахнадағы философ». «Медея» трагедиясы: жеке адамның ішкі әлемін бейнелеуі. Софокл мен Еврипидтің творчестволық әдістері.
|
1
|
1
|
|
6
|
Грек комедиясының кезеңдері. Аристофан – «комедияның атасы». «Бақа» комедиясы - әдебиетке көзқарас және тәрбие, ағарту мен қоғамның моральдық аспектілері. Жаңа антикалық комедиясының қалыптасуы. Менандр шығармашылығы, негізгі тақырыптары. Антикалық романы: шыққан уақыты, генезисі. Лонгтың «Дафнис және Хлоя» романын талдауы.
|
1
|
1
|
|
7
|
Полис дәуіріндегі Рим әдебиеті. (б.з.д.ІІІ-І ғ.). Рим әдебиетінің кезеңдері, пайда болуы мен дамуы. Рим театры. Плавт пен Теренций шығармашылығы. Принциапат дәуірі өнерінің жалпы сипаттамасы. Вергилий творчествосы. «Буколики», «Георгики» - бірінші кезеңнің шығармалары. «Энеида» поэмасы: Гомер эпосына қатынасы, адам мен тағдыр концепциясы, саяси тенденциясы. Әйел бейнесі және оның поэмадағы орны. Вергилий эпосының жаңашылдық әдісі.
|
1
|
1
|
|
8
|
Рим прозасы (Цезарь, Цицерон). Цицеронның шешендік өнер туралы трактаттары. Катулл творчествосы. Гораций шығармашылығы. Лирикасының жанры. Ақын мен поэзия туралы одалар.
|
1
|
1
|
|
9
|
Овидийдің өмір мен творчестолық жолдары. «Метаморфоза» поэмасының талдауы. Еуропа мәдениетіндегі Овидийдің орны. Апулейдің «Алтын есек» романы. Сюжет және композиция ерекшелігі. Үстеме новеллалар және олардың романдағы қызметі.
|
1
|
1
|
|
|
Орта ғасыр мен қайта өрлеу әдебиеті
|
|
|
|
10
|
Орта ғасыр әдебиетінің сипаттамасы. Христандықтың пайда болуы. Батырлық эпикалық дастандарының қалыптасуы. «Роланд туралы жыр» - француз халықтық эпосы, оның сюжеті, проблематикасы.
|
1
|
1
|
|
11
|
«Нибелунг туралы поэма» - неміс батырлық эпосының ең атақты ескерткіші. «Сид туралы жыр» - атақты испан поэмасы.
|
1
|
1
|
|
12
|
Клерикалдық әдебиеттің жанрлары (көрінісі, әулиелер өмірі, рухани ән айтулар). Куртуездық әдебиеті: лирика және роман. «Тристан мен Изольда» - серілік роман: негізгі проблемасы, кейіпкер бейнелеуі. Вагант поэзиясы. Қала әдебиетінің тарихи шартта пайда болуы. Жанрлары: фаблио, шванки, аллегориялық эпос – негізгі ерекшелігі.
|
1
|
1
|
|
13
|
Еуропа әдебиетіндегі қайта өрлеу дәуірі (ХҮІ-ХҮІІ ғғ.). Қайта өркендеген әдебиеттің гуманизмі. Тұлғаның жан-жақты дамуы. Антикалық жәдігер және қайта өркендеген әдебиет. Дантенің өмірі, оның өз уақытындағы саяси тартысқа қатынасы. «Құдіретті комедия» - философиялық, көркем синтезі орта ғасырдың әдебиеті мен гуманисті мәдениетінің бірінші шығармасы.
|
1
|
1
|
|
14
|
Фр. Петрарка. Дж Боккаччо. «Декамерон» шығармасы: негізгі проблематикасы, композициясы.
|
1
|
1
|
|
15
|
Испанияның әлеуметтік-тарихи процесінің ерекшелігі. Рыцарь идеалының насихаты. Рыцарлық романның қалыптасуы. Мигель Сервантес – испан гуманизмінің атақты өкілі. «Дон Кихот» романы – испан ренесанс прозасының қорытындысы: әлеуметтік және философиялық мәні; Дон Кихот бейнесінің эволюциясы, Сервантестік реалистік шеберлігінің ерекшелігі. Франсуа Рабле – француз гуманизмінің өкілі. «Гаргантюа мен Пантагрюель» романы: негізгі проблемасы, кейіпкер жүйесі.
|
1
|
1
|
|
16
|
Ағылшын гуманизмі мен қайта өрлеу әдебиетінің негізгі этаптарының дамуы. Шекспир – қайта өрлеу дәуірінің атақты өкілі. Авторлық проблемасы. Шекспир творчествосының негізгі кезеңдері. Сонеттердің ерекшелігі. Шекспир комедиялары. Шекспирдің «Ұлы трагедиялары» Шекспирдің эстетикасындағы типизациялық тәсілдер. Шекспир пьесаларындағы диалектика мен образдардың ішкі дамуы, творчестволық әдістің ерекшелігі. Еуропа мәдениетіндегі Шекспир қызметі.
|
1
|
1
|
|
17
|
М. Сервантестің «Дон Кихот» романының сипаттамасы, кейіпкерлерінің жүйесі.
|
1
|
1
|
|
18
|
Лопе де Вега – Испан халық драматургиясының негізгі атақты өкілі. Тарихи материалындағы Лопе де Веганың әлеуметтік-саяси драмасы (Звезда Севильи). Халық батырлық драма. Лопе де Веганың махаббат туралы комедиясының ескі ұғымға сену қайшылығы («Собака на сене»). Лопе де Веганың драматургиялық шеберлігі, оның фольклор дәстүрімен байланысы. Шекспирдің «Гамлет» трагедиясының қарама-қайшылығы, оның дамуы: трагикалық сипатының ерекшелігі, бейне жүйесі.
|
1
|
1
|
|
|
ХҮІІ-ХҮІІІ ғғ. әдебиеті
|
|
|
|
19
|
Классицизм әдісінің ерекшеліктері. Корнельдің шығармашылығы және оның кезеңдері. Корнель әйгілі драматург және классцист «Сид» трагедиясы. Расин творчествосы. «Андромаха» трагедиясы. Клацисистік доктрина және Расин трагедияларының құрылымы. Корнель мен Расин драматургиялық жүйелері. Мольер творчествосы. Мольердің «Тартюф», «Дон Жуан» шығармаларының дүниежүзілік классикадан орын алуы. Мольердің театр басшысы, режиссер, актерлік қызметі, сіңірген еңбегі.
|
1
|
1
|
|
20
|
Мольердің көп қырлы «Дон Жуан» шығармасының әлем әдебиетіндегі орны. Тартюф – көркемдік жинақталған бейне. Тартюф жиындық тұлға. Мольер системасындағы «Мещанин во дворянстве» буржуазия әшкерелеудегі маңызы.
|
1
|
1
|
|
21
|
Буалоның «поэтикалық өнер» эстетикалық трактатының негізгі тезистері. Классицизмнің эстетикалық категориялары: ой, үлгі, ұнамдылық. Корнельдің «Сид» трагикомедиясын талдау: басты кейіпкерлерінің бейнеленуі. Расин трагедияларының құрылымы. («Андромаха», «Федра»). Адамның жан дүниесін бейнелеудегі шеберлігі. Жағымды кейіпкер жасаудағы үлгілері. Расин және Шекспир.
|
|
|
|
22
|
ХҮІІІ ғ. әдебиетіне кіріспе. Ағарту дәуіріне сипаттама. Ағылшын ағартушыларығындағы ұлттық ерекшелік. Д. Дефоның шығармашылығы. Дефо – журналист. «Робинзон Крузо» романындағы жазушының әдістері. «Еңбек» және оның романдағы бейнеленуі. ДЖ. Свифт шығармашылығы. Свифттің «Гулливердің саяхаты» романандағы көтерген басты мәселелері, композициясы. «Робинзонада» деген түсінік. Филдинг творчествосы. «Том Джонстың хикаясы» - прозадағы күлдіргі эпос. Сентитентализм. Стерннің «Сентиментальды саяхат» романының өзіндік ерекшеліктері.
|
1
|
1
|
|
23
|
Вольтердің шығармашылығы. Вольтердің драматургиясы және оның ерекшелігі. Ағарту классицизмі. «Философиялық повестер». «Кондид» негізгі проблемасы, кейіпкер жүйесі.
|
|
|
|
24
|
Француз ағартушылығы. Энциклопедист Дени Дидроның шығармашылығы. Дидроның «Монахиня» романындағы ойдан шығару мен көркем жинақтаудың ара қатынасын белгілеуі. Ж.Ж. Руссо. Руссоның сентиментальдық романның тәжірибесі, хат түрінде жазылған «Жаңа Элоиза». Бомаршенің Фигаро туралы трилогиясы.
|
|
|
|
25
|
Неміс ағартушылары «Дауыл мен тықсыру» әдебиеті. Гете творчествосы. Лирикасы. «Жас Вертердің қайғы қасіреті» - әлеуметтік жәнее сентиментальдық психологиялық роман. Гетенің «Фауст» трагедиясы: философиялық мағынасы, проблематикасы, композициясы. Алғы сөздің міндеті, көркемдік ерекшелігі. Негізгі кейіпкерлері – Фауст, Мефистофель, Вагенр, Маргарита. «Фаустың» әлеуметтік мағынасы.
|
1
|
1
|
|
26
|
Неміс әдебиетінің театр теоретигі Лессингтің дүниетанымы, дін мен теологиясы қарсы тартыс үстінде қалыптасуы. Лессингтің ой толғамдары, өзінен кейінгі ағартушыларға өнегелі мектеп. «Эмиллия Голоттидегі» - неміс абсолютизміне қарсы тұруы.
|
|
|
|
27
|
Ф. Шиллер шығармашылығындағы бүлікшіл рухы мен бірінші саяси тенденциялық тәжірибесі. («Қарақшылар», «Зұлымдық пен махаббат»).
|
|
|
|
|
ХІХ-ХХ ғғ. әдебиеті
|
|
|
|
28
|
Романтизм және творчестволық әдіс проблемасы. Романтизм эстетикасы. Неміс романтизмінің ерекшелігі. «Йен» және «Гейдельберг» мектептер. Э.Т. А. Гофман жаңашылдығы. Романтикалық мысқыл (сайқымазақ) және гротеск. («Мурр мысықтың естелігі»). Гармонияның синтездік романы. «Ек әлемдік» түсінік, оның философиясы, аллегориялық тәсілі. («Золотой горшок», «Крошка Цахес»). Ағылшын романтизмінің ерекшелігі. Байрон - әлем әдебиетіндегі романтизм бағытының белгілі өкілі. Творчестволық шолу.
|
|
|
|
29
|
Байронның «Чайльд Гарольдтың саяхаты» шығармасының проблематикасы, композициясы. Лиро-эпикалық туралы мағлұмат «Байронизм» проблемасы.
|
1
|
1
|
|
30
|
Шелли творчествосының ерекшелігі: нәзік лиризм және фантастика («Азатталған Прометей»). В. Скотт әлем әдебиетіндегі тарихи романның негізін салушы. Француз романтизмі және оның ерекшелігі. В. Гюго – романтизмнің теоретигі, «Кромвель» драмасына алғы сөз. «Париж- тәңір анасының шіркеуі» романындағы романтикалық патетика, символдар, қарама-қарсылық ерекшеліктері.
|
|
|
|
31
|
ХІХ ғ. реализм бағытының қалыптасуы. Романтизм мен реализмнің байланысы. Стендаль шығармашылығы. Стендальдың «Расин мен Шекспир» трактаты. «Қызыл мен қара» романындағы кейіпкердің эволюциясы, композиция мен стилі. Бальзак. Эстетикалық көзқарасы.
|
1
|
1
|
|
32
|
Бальзактың «Адам әжуасының» түпкі ойы мен шығу тарихы. «Гобсек», «Горио атай», «Евгения Цанде» шығармаларындағы буржуазиялық пайдакүнемділікті әшкерелеуі.
|
1
|
1
|
|
33
|
Мерименің творчествосына шолу. Классикалық новеллалары («Кармен»). Реалистік бағытқа қосқан үлесі. Флобердің творчествосы. Жазушының философиялық, эстетикалық позициясы. «Мадам Бовари» романындағы «Бықсыған дүние» - «Мир плесени». Флобердің «объективтік мәнері». Флобердің ХХ ғ.әдебиетіне салған жолы.
|
|
|
|
34
|
Ағылшын реализмі. Диккенс творчествосы, кезеңдері. «Оливер Твист», «Домби и сын» дейінгі эволюциясы. Диккенстің сатирасы мен юморы. Творчестволық әдісінің ерекшелігі.
Теккерей шығармашылығы. «Көрсеқызарлардың кітабы» («Книга снобов») – ағылшын буржуазиялық-ақсүйектер қоғамын әшкерелеу. «Күйкі тіршіліктің жәрмеңкесі» романы: бейнені типтеу ерекшелігі, реалистік сатирадағы шеберлігі.
|
1
|
1
|
|
35
|
ХХ ғ. әдебиет процесінің ерекшелігі. Саяси оқиға ықпалы (әлем соғыс, фашизм). Капитализмнің жалпы қиыншылығы мен модернистік әдебиет. Антифашистік қарсыластыққа қатысушы-жазушылар, олардың творчестволық өнімі. Б. Шоудың творчествосы. Театр, әрекет құруы. Драма жанры «Экстраваганция». Б. Шоу драмасының саяси проблематикасы.
|
1
|
1
|
|
36
|
Әлем әдебиетіндегі «жоғалтылған ұрпақ» түсінігі. Француз әдебиетінде – А. Барбюс «Огонь», ағылшын әдебиетінде Р. Олдингтон «Смерть героя», неміс әдебиетінде – Э.М. Ремарк «На западном фронте без перемен», АҚШ әдебиетінде Э. Хемингуэй «Прощай, оружие!»
|
1
|
1
|
|
37
|
Модернизм әдебиеті: дадализм мен сюрреализм, критикалық реализм. Роже Мартен дю Гардың творчествосы «Семья Тибо» романының ерекшелігі.
|
|
|
|
38
|
Р. Роллан «Очарованная душа» - жазушының ақырғы көркем идеясының эволюциясы. Модернизм бағыты: экзистенциализм (А. Камю, Ж.-Н. Сартр), абсурд театры.
|
|
|
|
39
|
Ежелгі шығыс әдебиеті. Көне Үнді әдебиетінің асыл мұралары – «Махабхарата», «Рамаяна» поэмалары. Неміс тарихи романдарының дамуы. Т. Манн, Г. Манн, Л. Фейховтар.
|
1
|
1
|
|
40
|
Шығыс поэзиясы. Физули, Навои, Сағди, Фирдоуси, Рабиндрат, Тагор творчествосына шолу. Неміс әдебиетіндегі интеллектуалды жанрдың қалыптасуы
|
1
|
1
|
|
41
|
ХХ ғ. Жапон әдебиетінің өкілдері – Н. Соэки, А. Воноске, Кобо Абэнің «Чужое лицо» романының проблематикасы. Қазіргі әйгілі жазушысы Харуки Муракалис. Модернизм бағытының өкілдері
|
|
|
|
42
|
Қазіргі Қазақстан жазушылары. С. Санбаев «Белая аруана», «Көк ажал», «Когда жаждут мифа», Р. Сейсенбаев «Трон Сатаны», «Отчаяние или мертвые бродят в песках», О. Сүлейменов творчествосына шолу. Ақындар: А. Еженова, Б. Кенжеев, Б. Канапьянов, т.б.
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |