МҰНАЙ МЕН ГАЗҒА БАЛАМАЛЫ ЖАҢҒЫРТПАЛЫ ЭНЕРГИЯ КӨЗІ – КВАРЦ ТЫҢ ҚАЗАҚСТАН МЕН ЕГИПЕТТЕГІ КЕН ОРЫНДАРЫНЫҢ ГЕОЛОГИЯЛЫҚ–ГЕНЕТИКАЛЫҚ ТИПТЕРІ, РУДАЛАРЫНЫҢ МИНЕРАЛОГИЯЛЫҚ–ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, ОЛАРДЫ БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ ЖӘНЕ ТИІМДІ ИГЕРУ ЖОЛДАРЫ
6D070600 – «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»
Заед Мохамед Ахмед Мохамед
АҢДАТПА
Диссертациялық жұмыс күн сәулесін бойына сіңіріп, оны электр энергиясына айналдыратын табиғи минералдар, олардың ішінде осындай қасиетке ие элемент кремнийдің шикізаттық қоры ретінде пайдаланылатын кварц туралы тарихи және ғылыми деректерді жинап, теориялық тұрғыдан талдау жасау, Қазақстан мен Египет кварц кен орындарының геологиялық-генетикалық, формациялық-минерагениялық, минералогиялық-геохимиялық және технологиялық ерекшеліктерін өндірісте пайдаланылып жатқан өркениетті елдер кендерімен салыстыра зерттеу арқылы сол кен орындарында жоғары технологиялық материалдар өндірісін, оның ішінде күн энергиясы кластерін құру және дамытуға пайдаланылатын аса таза кварц шоғырларын табуға перспективасы барларын сұрыптауға арналған.
Жұмыстың мақсаты. Жаңғыртпалы энергия көздері ретінде пайдаланылатын минералдар туралы баспада жарияланған мәліметтерді жинап, теориялық тұрғыдан талдау жасай отырып, Қазақстан мен Египет кен орындары туралы мәліметтермен салыстыру, соның нәтижесінде анықталған параметрлерді негізге ала отырып күн сәулесін электр энергиясына айналдыруға жарамды табиғи минералдар кен орындарын іздеу және бағалаудың критерийлерін әзірлеу және оларды шикізат ретінде пайдалануға перспективалығына қарай реттеу.
З
ерттеу әдістері. Қойылған мақсатқа жету үшін мынадай әдістемелік жиынтықтар пайдаланылды: - мұнай мен газға баламды жаңғыртпалы таза энергия көзіне тікелей немесе шикізат болуға жарамды минералдарды пайдаланатын өркениетті елдер тәжрибесі мұқият зерттелді, - жаңғыртпалы энергия көзі ретінде пайдалануға жарамды минералдарды іс жүзінде пайдаланудың тиімділігі және экологиялық қауыпсыздығы салыстырылды, - жаңғыртпалы энергия көзі ретінде пайдалануға жарамды минералдардың шикізат қоры туралы мәліметтер толықтырылды, олардың кен орындарын перспективалық жағдайына қарай жүйелеу, сапасына қарай іріктеу критерийлері әзірленіп, оларды тиімді игеру мүмкінділігі негізделді.
Жұмыстың нәтижесі. Диссертациялық жұмыс жаңғыртпалы энергия көзі ретінде пайдалануға жарамды минералдар, соның ішінде кварц туралы соңғы бес жыл ішінде пайда болған жалпы әлемдік, оның ішінде Қазақстан мен Египет бойынша тарихи және ғылыми мәліметтерді теоретикалық тұрғыдан анализ жасалған тұңғыш монографиялық еңбек. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде мұнай мен газға баламды жаңғыртпалы энергия көздері ғылыми ұғымдарды кеңейтуге, осындай экологиялық таза және экономиялық тұрғыдан тиімді, атмосфераны және айналадағы ортаны көміртек диоксидімен ластаудан, климатты әлемдік жылылыққа ұшыраудан қорғауды қамтамасыз ететін, экологиялық таза күн энергиясы кластерін құру және өркендетуге қажетті кремнийдің шикізат қоры – кварц кен орындарын тиімді игеруге жағдай жасауға жаңаша ұмтылыс басталады.
Жұмыс нәтижелерін ендіру деңгейі. Зерттеулер нәтижесі 10 Халықаралық ғылыми форумдарда баяндалды, орыс және ағылшын тілдерінде жазылған 19 ғылыми еңбектері (16 мақала және и 3 тезисах баяндама тезистері), Халықаралық ғылыми конференция еңбектер жиынтығы мен шетел басылымдарында, ҚР Білім және ғылым министрлігіне, Оңтустік Кореяның КЕТИ Институтына, Қытай Халық Республикасының Жаңа энергия Институтына Қазақстанның Қытаймен шекаралас аудандарында орналасқан кен орындары кварцтарының «күн сәулесі кремнийі» қоры болуына жаралымдылығын бірлесе зерттеп, сол кен орындарын тиімді игеру үшін таукен мекемелерін және кремийден жоғары технологиялық өнімдер, оның ішінде күн сәулесі батареяларын шығаратын бірлескен тау-кен өнеркәсіптері мен зауыттарын құруға жоспарланған бағдарламаларға енгізілді.
Пайдалану облыстары. Жаңғыртпалы энергия көздерін алуға жарамды минералдық шикізаттар қорларын құру және таза энергия өндірісін дамыту.
Экономикалық тиімділігі және пайдасы. Орындалған зерттеулер нәтижесінде Қазақстан және Египет жер қойнауларында кварцтың минералогиялық, геохимиялық, химиялық және элементтік құрамына сәйкес өте таза категорияға жататын дәстүрлі, дәстүрлі емес және жаңа түрлерінің таусылмас қоры бар екендігі, сол кварц шикізат қорлары негізінде экологиялық таза күн энергетикасы өндірісін және басқа да экспортқа бағытталған жоғары технологиялық шикізаттар, арнайы бұйымдар өндірісін қалыптастыру мүмкіндігі нақты деректер мен нәтижелерге сүйене отырып тұңғыш дәлелденді.
ГЕОЛОГО-ГЕНЕТИЧЕСКИЕ ТИПЫ, МИНЕРАЛОГО–ТЕХНОЛОГИЧЕС –КИЕ ОСОБЕННОСТИ РУД, КРИТЕРИИ ИХ ОЦЕНКИ И ПУТИ РАЦИО- НАЛЬНОГО ОСВОЕНИЯ МЕСТОРОЖДЕНИЙ КВАРЦЕВОГО СЫРЬЯ КАЗАХСТАНА И ЕГИПТА, КАК АЛЬТЕРНАТИВНОГО НЕФТИ И ГАЗУ
ВОЗОБНОВЛЯЕМОГО ИСТОЧНИКА ЭНЕРГИИ
6D070600 – «Геология и разведка месторождений полезных ископаемых»
Заед Мохамед Ахмед Мохамед
АННОТАЦИЯ
Диссертационная работа посвящена сбору, теоретическому анализу и обобщению исторических и научных сведений по использованию природных минералов в качестве сырьевой базы, главным образом, кварцевого сырья как источника элитного кремния – концентратора и преобразователя солнечной энергии в электрическую, сравнительному изучению геолого-генетических, формационно-минерагенических, минералого-геохимических и технологических особенностей месторождений кварцевого сырья развитых стран, Казахстана и Египта с целью оценки их перспектив на обнаружение в них залежей особо чистого кварца, ценного материала для создания и развития индустрии высокотехнологичных материалов, в том числе кластера солнечной энергетики.
Цель работы. Провести сбор и теоретическое обобщение опубликованных исторических и научных сведений по использованию природных минералов в качестве возобновляемых источников энергии, сравнительный анализ их с подобными материалами по Казахстану и Египту, разработать геолого-генетические, рудно-формационные, минералого-геохимические, технолого-минералогические и материаловедческие критерии оценки выбранных видов минералов и элементов и их месторождений, используемых в качестве сырьевой базы для создания кластера чистой энергетики по степени перспективности.
М
етоды исследования. Для достижения поставленной цели и решения задач были использованы следующие методические приемы: - изучен опыт развитых стран по выявлению минеральных видов, пригодных для использования в качестве альтернативных нефти и газу возобновляемых источников энергии путем сбора, обработки, анализа и интерпретации исторических и научных сведений, опубликованных работ и патентов, - проведен сравнительный анализ эффективности использования возобновляемых источников энергии, степени экологической безопасности их использования, - проведен анализ состояния сырьевой базы возобновляемых источников энергии, систематика их месторождении по степени перспективности и разработаны критерии их оценки по качеству и обоснованы возможности рационального освоения.
Результаты работы. Диссертационная работа представляет собой первое научно-теоретическое обобщение исторических и научных сведений последних пяти лет по возобновляемым источникам энергии, в том числе, и, в основном, кварцам и элитному кремнию вообще, по Казахстану и Египту, в частности. Результаты исследований позволяют значительно расширить научные знания об альтернативных нефти и газу возобновляемых источниках энергии, по новому подойти к решению рационального освоения месторождений кварцевого сырья как источника элитного кремния, необходимого для создания и развития кластера экологически чистой более экономичной солнечной энергетики, способной обеспечить защиту окружающей среды от загрязнения диоксидом углерода и климат от глобального потепления.
Внедрение результатов исследований. Результаты исследований докладывались на 10 Международных форумах. Основное содержание работы изложены в 19 научных работах, написанных на русском и английском языках (16 статьях и 3 тезисах докладов), опубликованных в трудах международных научных конференций и зарубежных периодических изданиях, включены в инновационные проекты, отправленные на рассмотрение в Минобразования и науки РК, в Институт КЕТИ (Южная Корея) и Институт новых энергии (КНР) для проведения совместных научно-экспериментальных исследований кварцевого сырья Казахстана на предмет их пригодности для использования в качестве сырьевой базы элитного кремния для солнечной энергетики и рационального освоения месторождений кварца приграничных районов путем создания совместных горнорудных предприятии и заводов для производства солнечных батареи.
Области применения. Создание сырьевой базы возобновляемых источников энергии и производство чистой энергии.
Экономическая эффективность и значимость работы определяются тем, что проведенными исследованиями впервые на основе конкретных материалов доказано наличие в недрах Казахстана и Египта неисчерпаемых запасов традиционно используемого, нетрадиционного и нового вида кварцевого сырья, относящегося по минералогическому, геохимическому, химическому и элементному составу к категории особо чистого кварца, на базе которых можно создать и развивать индустрию экологически чистой солнечной энергергетики и других высокотехнологичных экспортоориентированных материалов и изделий.
GEO-GENETIC TYPES, MINERALO-TECHNOLOGICAL FEATURES OF THE QUARTZ DEPOSITS, THE CRITERIA FOR THEIR EVALUATION AND THE WAY OF THEIR RATIONAL DEVELOPMENT IN KAZAKHSTAN AND EGYPT, AS AN ALTERNATIVE ENERGY SOURCE OF PETROLEUM AND GAS
6D070600–«Geology, prospecting and exploration of solid minerals»
Zayed Mohamed Ahmed Mohamed
SUMMARY
The dissertation is devoted to the collection of theoretical analysis and synthesis of historical and scientific information about the use of natural minerals as raw materials (quartz raw materials) as a source of elite silicon - concentrators and converters of solar energy into electricity, as well as, the comparative study of the geological-genetic, formation-mineragenic, mineralo-geochemical and technological features of the quartz deposits of the developing countries, Kazakhstan and Egypt to evaluate their prospects for developing an advanced hi-tech industries, including solar energy clustering.
The work purpose: collection and summarization of published information about the use of natural minerals as renewable energy, comparative analysis with similar materials in Kazakhstan and Egypt, to develop a geo-genetic, and ore-formation, mineralo-geochemical, techno-mineralogical and evaluation criteria of selected minerals and elements used as raw materials to create a cluster of clean energy according to their perspective.
Research methods: To achieve these goals and targets were used the following methods: - studying the experience of developed countries to identify the mineral species that are suitable for use as an alternative renewable energy sources to oil and gas, through the collection, processing, analysis and interpretation of historical and scientific information, published papers and patents and carrying out a comparative analysis of the effectiveness of use of renewable energy, ecological safety of their use – carrying out analysis of the situation of the renewable energy base resources, classification of their deposits on the degree of viability and development criteria for evaluation according to their characteristics and possibility of application.
R
esults: the thesis represents the first scientific and theoretical summarization of the last five years historical and scientific information about renewable energy, including quartz and elite silicon in general, in Kazakhstan and Egypt in particular. The results of the study significantly expanded the scientific knowledge of the renewable energy as an alternative to oil and gas, by the development of the quartz raw material deposits as a source of elite silicon required for the creation and development of the ecologically clean solar energy clustering, which are capable to protect the environment from pollution and carbon dioxide and climate from global warming.
Implementation of research results: The research results were presented at the 10 international forums. The main content of the work was presented in 19 scientific papers written in Russian and English (16 articles and 3 abstracts), published in the proceedings of international scientific conferences and international periodicals, are included in innovation projects, sent to the Ministry of Education and Science for consideration, sent to Institute of Kate (South Korea) and Institute of New Energy (China) to conduct joint scientific and experimental studies on the quartz raw materials of Kazakhstan and the degree of their suitability for use as a raw material base of elite silicon for solar energy and sustainable development of cross-border quartz deposits areas through a joint venture of mining companies and factories to produce solar batteries.
Fields of application: Creating a resource base of renewable energy and clean energy production.
Economic efficiency and work importance are defined by the fact that this study firstly was based on specific materials that proved the existence in Kazakhstan and Egypt inexhaustible, non-traditional new types of quartz raw materials related to the mineralogical, geochemical, chemical and elemental composition of the high-purity quartz category, on which ecologically clean solar energy industry can be created and developed, as well as other high-tech materials and products directed to export.
Достарыңызбен бөлісу: |