7 сынып бойынша тақырыптық тест
Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттер (6-9 ғ). Түрік қағанаты
1.Мұқан қаған тұсында түріктерді атады
А)Ұлы жеңімпаздар В)Елхан ұрпақтары С)Ұлы Даланың қожасы Д)Жеңілмейтіндер Е)Ұлы Жібек жолын бақылаушылар
2.Араб қолбасшысы Күтейба ибн Мүслим Шашты басып алды
А)718 жылы В)714 жылы С)724 жылы Д)914 жылы Е)754 жылы
3.Түрік этнонимінің қытай жылнамаларында белгілі болған уақыты
А)581 жылы В)542 жылы С)442 жылы Д)603 жылы Е)552 жылы
4.Түрік тайпаларының қыстақ-кенттері қайдан табылды?
А)Арал бойынан В)Отырар маңынан С)Жетісудан Д)Тараз маңынан Е)Сайрам жерінен
5.Түрік қағанатында тайпааралық соғыс қашан басталды?
А)542 жылы В)545 жылы С)581 жылы Д)552 жылы Е)603 жылы
6.«Елхан» атағын алған түрік қағаны
А)Тобо В)Бумын С)Қара-Еске Д)Анағұй Е)Мұқан
7.545 жылы түріктердің бейбіт қатынаста болған мемлекеті
А)Қытай В)Ғұн С)Рим Д)Византия Е)Қаңлы
8.Түрік тайпаларының қыстаулары орналасты
А)Тау бөктерлерінде В)Құнарлы жерде С)Жылы аймақта Д)Шөлді жерлерде Е)Далалықта
9.Түрік қағанатындағы наным-сенім
А)Отқа табыну В)Жерге табыну С)Табиғатқа табыну Д)Көкке табыну Е)Ата-баба аруағына сиыну
10.Қытай билеушілерінің түріктерге төлеген салығы
А)50 мың тең жібек В)30 мың тең жібек С)10 мың тең жібек Д)1 мың тең жібек Е)100 мың тең жібек
11.Бумын қағанның мирасқоры (-лары)
А)Мұқан В)Қара-Еске С)Тардуш Д)Анағұй Е)Тон Ғ)ИштемиG)Үшлік Н)Шегу
12.Түрік қағанатының өмір сүрген жылдары
А)756–940 жылдары В)704–756 жылдары С) 942–1212 жылдары Д)552–603 жылдары Е)603–704 жылдары
13.Түріктер Солтүстік Кавказ бен Қара теңіз бойына үстемдік етті
А)6 ғасырдың 30-жылдары В) 6 ғасырдың 70-жылдары С)6 ғасырдың 60-жылдары Д)6 ғасырдың 40-жылдары
Е)6 ғасырдың 50-жылдары
14.Алтай тайпаларын бағындырған қаған
А)Тобо В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қара-Еске
15.Қазақстан аумағында құрылған алғашқы феодалдық мемлекет
А)Батыс Түрік В)Оғыз С)Шығыс Түрік Д)Түргеш Е)Түрік
16.Түркітілдес тайпалардың ортақ атауы
А)Теле В)Ұйғыр С)Қырғыз Д)Тирек Е)Моңғол Ғ)ҮйсінG)Оғыз Н)Дулу
17.Түріктердің эфталиттерді жаулап алған кезі
А)603–704 жылдары В)552–603 жылдары С)570–580 жылдары Д)552–554 жылдары Е)563–567 жылдары
18.Қара-Еске қағанның жужандарды жеңген жері
А)Алтай В)Каспий теңізі бойы С)Саян таулары Д)Букрат таулары Е)Сары өзен маңы
19.Сауда байланысын дамыту мақсатында Иран,Византиямен байланыс орнатқан түрік қағаны: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
20.Түрік тайпаларының ерте феодалдық мемлекеттері аталды: А)мемлекет В)ұлыс с)сұлтанат Д)қағанат Е)хандық
21.Түріктердің жаппай отырықшылана бастаған кезі: А)5 ғ В)7 ғ С)4 ғ Д) 9 ғ Е)8 ғ
22.Жужандар Түрік қағанатынан түпкілікті жеңілді қай қаған тұсында А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
23.Түрік қағанатының негізін қалаған қаған: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
24.Теле сөзінен түрік атауы қалыптасқаны туралы айтылды кімдердің деректерінде: А)қытай В)соғды С)грек Д)иран Е) парсы
25.581ж Түрік қағанатында боғлан оқиға: А)қуатты елге айналды В)екіге бөлінді С)моңғолдарға шабуылдады Д) ішкі талас тартыс Е) Бумын өлді
26.Аварларды Букрат тауының етегінде 2 ші рет жеңген түрік қағаны: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
27.Түрік этононимі қытай жылнамаларында қай жылдан бастап кездеседі: А)452ж В) 542ж С) 603ж Д)682ж Е)704ж
28.Түрік қағанаты өмір сүрген жылдар: А) 603-704ж В) 704-756ж С)756-940ж Д)552-603ж Е)682-744ж
29.Түрік қағанатын қай жылы,қай қаған құрған: А) Қара еске,553ж В)Мұқан, 551ж С) Бумын, 552ж Д) Иштеми, 522ж Е) Қарашор 603ж
30.Түрік қағанаты қай жылы 2 ге бөлініп кетті: А) 603ж В) 756ж С) 704ж Д) 940ж Е) 1212ж
31.552ж Бумын қаған өз тәуелсіздігін алған жужандардың қағаны: А)Цян Лун В) Шыңғысхан С) Анағұй Д) Мәлікшах Е) Елюй Дашы
32.Бумын қаған қай рудан шыққан: А)апарн В) ашина С) аршак Д) торғауыт Е) дүрбіт
33.552ж Бумын өлгеннен кейін билікке келген қаған: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
34.Қай қағанның тұсында қытайлар түріктерге 100 мыңға тең жібек матасын төлеп отырған: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
35.Қай қағанның тұсында түріктердің шығыстағы саяси ықпалы күшті болды: А)Қара Еске В)Мұқан С)Бумын Д)Иштеми Е)Қарашор
36.10 түмен қолмен Иштеми қағанның басып алған тайпасы: А)Cоғдылар В)Түріктер С)Селжұқтар Д)Эфталиттер Е)Телелер
37.568ж түріктер қай елдерге қарсы әскери сауда келісімін жасады: А)эфталит В)Византия,Иран С)Парсы Д) Қытай Е) Моңғол
38.Түріктер отырықшылық қалалар дамыту ісін кімдерден үйренді: А) қырғыз В) ойрат с) керейіт Д) соғды Е)башқұрт
39.Түрік қағаны туралы қытай монахы Сюань Цзянь не деп айтты: А) қаған кәрі деп айтты В) қаған жасыл жібектен шапан киген деп айтты С) қаған өте әділетті Д) қаған егделеу келген қайратты Е( қаған отырықшылықты дамытты деп айтты
Батыс Түрік қағанаты (603-704 жылдар)
1.Орта Азиядағы басқару жүйесін қайта құрған билеуші
А)Тон В)Тардуш С)Шегу Д)Үшлік Е)Ешбар
2.Батыс Түрік қағанатында сот істерін атқарған
А)Шад В)Бектер С)Басқақтар Д)Бұйрықтар Е)Ябғу Ғ)Тархандар G) Елтебер Н)Беклербектер
3.Түрік қоғамында құлдықтың болғандығын аңғартатын дерек
А)«Тоныкөк» В)«Авеста» С)«Таншу» Д)«Күлтегін» Е)«Тарих жазбалары»
4.Шығыс Түрік қағанатының өмір сүрген жылдары
А)552–603 жылдары В)682–744 жылдары С)756–940 жылдары Д)704–756 жылдары Е)603–704 жылдары
5.Батыс Түрік қағанатының алғашқы билеушісі
А)Бумын В)Қара-Еске С)Мұқан Д)Анағұй Е)Тардуш
6.Қытаймен тиімді шарт жасасқан Шығыс Түрік қағаны
А)Күлтегін В)Қапаған С)Тоныкөк Д)Білге Е)Құтлық
7.Қағанаттағы жоғарғы билеуші және әскербасы
А)Ұлық В)Патша С)Ябғу Д)Түменбасы Е)Қаған
8.Батыс Түрік қағанатының халқы
А)Он-оқ бұдун В)Елтебер С)Тирек Д)Теле Е)Түрік
9.Батыс Түрік қағанатындағы негізгі шаруашылық
А)Жартылай малшаруашылығы В)Қолөнер С)Кен өндіру Д)Суармалы егіншілік Е)Көшпелі малшаруашылығы
10.Түріктер жаппай отырықшылана бастады
А)8 ғасырдың соңында В)6 ғасырдың соңында С)8 ғасырдың ортасында Д)7 ғасырдың бас кезінде
Е)6 ғасырдың бас кезінде
11.659 жылы Жетісуға басып кірген мемлекет
А) Шығыс Түрік қағанаты В)Орта Азия елдері С)Иран Д)Византия Е)Қытай
12.Шегу қағанның билік құрған кезі
А)552–554 жылдары В)610–618 жылдары С)603–704 жылдары Д)552–603 жылдары Е)563–567 жылдары
13.Батыс Түрік қағанатының орталығы
А)Мыңбұлақ В)Суяб С)Сауран Д)Сайрам Е)Тараз
14.Батыс Түрік қағанатында билік үшін талас басталды
А)627 жылы В)603 жылы С)630 жылы Д)610 жылы Е)704 жылы
15.Батыс Түрік қағанатында сот істерін атқарушылар
А)Елтебер В)Таттар С)Ябғулар мен шадтар Д)Бұйрықтар мен тархандар Е)Қара бұдундар
16.704 жылы Қытай басқыншыларын жеңген қаған
А)Үшлік В)Ешбар Елтеріс С)Білге Д)Құтлық Е)Қапаған
17.Батыс Түрік қағанатының билеушілері
А)Тоныкөк В)Шегу С)Үшлік Д)Инанч Білге Е)Елюй Даши Ғ)Тон G)Мұса Н)Тардуш
18.Салықтың «қанмен өтейтін» түрі
А)Майдан шебінің алдыңғы қатарында жүру В)Азық-түлік тапсыру С)Бағалы аң терілерін тапсыру
Д)Әскерге бару Е)Ауыр жұмыстар атқару
19.«Қаған жасыл жібектен желбегей шапан киген» – деп жазған
А)Геродот В)Махмуд Қашғари С)Cюань Цзянь Д)Әл-Макдиси Е)Прииск
20.Тон қағанның одақтасы болған ел
А)Қытай В)Эфталиттер С)Иран Д)Шығыс Түрік қағанаты Е)Византия
21.ҮІ-ҮІІғ Жетісуға қоныстанған ел: А)қырғыз В)ойрат С)керейіт Д)соғды Е) башқұрт
22.Батыс түрік қағанатында қағаннан кейінгі билік кімдерге берілді: А)беклербек В)ұлықтарға С)уәзір Д)даруға Е)селиф
23.Батыс түрік қағанатында ябғу,шад, елтебер атағы кімдерге берілген: А)қаған руынан шыққандарға В)елшілерге С)салық жинаушыларға Д)қарапайым халыққа Е)ақсүйектерге
24.Батыс түрік қағанатының сол қанатына енген , саны жағынан көп болған тайпа: А)қарлұқ В)оғыз С)нушеби Д)түркеш Е)дулу
25.ҮІІ ғасырдың басында Батыс түрік қағанатының одақтасы болған ел: А)Иран В)Византия С)Парсы Д)Рим Е) Қытай
26.ҮІІ ғасырда «он оқ будун» жүйесін енгізген қағанат: А)Шығыс Түрік қағанаты В)Батыс түрік қағанаты С)Түрік Д)Қарлұқ Е)Оғыз
27.Батыс түрік қағанатының солтүстік шығыс шекарасы шектесіп жатты: А)Қытай В) Моңғолия С)Тарбағатай Д) Византия Е)Мәуеренахр
28.Шығыс түрік қағанаты Моңғолияда өз мемлекетін қалпына келтірді: А)552ж В) 682ж С) 744ж Д) 756ж Е) 704ж
29.Батыс түрік қағанаты қай жылдары өмір сүрген: А) 603-704ж В) 704-756ж С)756-940ж Д)552-603ж Е)682-744ж
30.Батыс түрік қағанатының астанасы: А)Суяб В) Мыңбұлақ С) Күңгіт Д) Ашнас Е)Баласағұн
31.Батыс Түрік қағанатаның жазғы ордасы: А)Суяб В) Мыңбұлақ С) Күңгіт Д) Ашнас Е)Баласағұн
32.Он оқ бұдұн тайпаларының мекендеген негізгі жерлері: А) Қаратаудан Жоңғар алатауына дейін В) Балқаштан Тарбағатай дейін С)Сыр бойын Д) Жайық алабы Е) Елек,Қобда өзендері
33.Батыстүрік қағанатының құрамына қосымша кірген тайпалар: А)найман, барлас В) ғұн,сармат С) түргеш,үйсін Д) қарақытай Е) моңғол
34.Батыстүрік қағанатының алғашқы қағаны: А)Тон В)Шегуй С)Ешбар Елтеріс Д) Тардуш Дато Е) Үшлік
35.Шегуй қағанның билік құрған жылдары: А)603-610ж В)610-618ж С)618-630ж Д)630-634ж Е) 634-659ж
36.Тон қағанның билік құрған жылдары: А)603-610ж В)610-618ж С)618-630ж Д)630-634ж Е) 634-659ж
37.Тон қағанның кезіндегі жергілікті жерден салық жинаушыларды қалай атаған: А)даруға В) басқақ С) селиф Д) жасауыл Е)атабек
38.634ж бастап нушеби тайпасынан сайланған қаған: А)Тон В)Шегуй С)Ешбар Елтеріс Д) Тардуш Дато Е) Үшлік
39.Батыс түрік қағанатын тәуелсіздігінен айырып,астанасын басып алған кімдер: А) Иран в)Парсы С)Византия Д) Қытай Е)Рим
40.Батыс түрік қағанатының орнына келген мемлекет: А)Қарлұқ В)Түркеш С) Түрік Д) Шығыс түрік Е) Оғыз
41.Батыс түрік қағанатында қарапайым халықты қалай атаған: А)тат В) яланкуг С) қарабұдын Д) қарасүйек Е)құлдар
42.Батыс түрік қағанатында сот істерін атқарушылар: А)ұлық В)уәзір С)қаған Д) бұйрықтар мен тархандар Е) даруға, басқақтар
43.Батыс түрік қағанатында құлдарды қалай атаған: А)тат В) яланкуг С) қарабұдын Д) қарасүйек Е)құлдар
44.Батыс түрік қағанатының негізгі шаруашылығы: А) бырыңғай көшпелі В)жартылай көшпелі С)отырықшылық Д) бырыңғай сауда Е) қалалаық мәдениет
45.Шығыс түрік қағанаты өмір сүрген жылдар: А) 603-704ж В) 704-756ж С)756-940ж Д)552-603ж Е)682-744ж
46.Моңғолия жерінде шығыс түрік қағанаты қалпына келтірілген жыл: А) 452ж В) 542ж С) 603ж Д) 682ж Е)704ж
47.Шығыс түрік қағанатының негізін салушы: А)Қапаған В)Білге С) Күлтегін Д)Құтлық Елтеріс Е) Ешбар Елтеріс
48.Шығыс түрік қағанаты қай қағанның тұсында қуатты елге айналды: А)Қапаған В)Білге С) Күлтегін Д)Құтлық Елтеріс Е) Ешбар Елтеріс
49.Қытайдың Таң империясымен күрескен Шығыс түрік қағанатының басшылары: А)Қапаған В) Білге,Күлтегін С) Мұқан Д) Құтлық Елтеріс Е) Ешбар елтеріс
50. Түріктердің отқа табынғандығын дәлелдейтін дерек: А)Земархты жанып тұрған оттан өткізу В) Земархты өртеу С) от құдайын жасауы Д) от құдайына құрбандық беру Е) отпен аластау
51.Селифтерді бақылап тұрған адамдар: А)жасауыл В) Төлеңгіт С) даруға Д) басқақ е) тат
52.627ж Батыс түрік қағанаты көмек қолын созған мемлекет: А) Иран В)Византия С) Парсы Д)Рим Е)Қытай
537Он оқ бұдұн тайпаларының құрамына кірді: А) қара сары түргеш В) дулу нушеби С)соғды татар Д) қарлұқ оғыз Е) үйсін қаңлы
Түргеш қағанаты (704 -756 жылдар)
1.Үшлік қаған билік жасады
А)Оғыз мемлекетінде В)Түрік қағанатында С)Түргеш қағанатында Д)Батыс Түрік қағанатында
Е)Қарлұқ мемлекетінде
2.Сұлудың орнына келген қаған
А)Жыпыр В)Білге С)Күли шор Д)Тұқарсан Құтшар Е)Баға тархан
3.Түргеш теңгелері соғылған қала
А)Күнгіт В)Тараз С)Испиджаб Д)Баласағұн Е)Суяб
4.Соғды жерінен арабтар қуып шығарылды
А)748 жылы В)749–753 жылдары С)720–721 жылдары Д)715–738 жылдары Е)717 жылы
5.Сұлу қағанның шығыстағы жағдайды жақсартуда қолданған тәсілдері
А)Құдандалық жолмен шешті В)«Қанмен өтейтін» салық түрін енгізді С)Арабтарға ойсырата соққа берді
Д)Алтайдағы теле тайпасына шабуылдады Е)Басқару жүйесін қайта құрды
6.Түргеш мемлекетінің әлсіреуі нәтижесінде Қарлұқ қағанаты құрылды
А)655 жылы В)912 жылы С)816 жылы Д)756 жылы Е)715 жылы
7.Түргеш қағанатының негізгі жер аумағы
А)Моңғолия В)Жетісу С)Маңғыстау Д)Алтай Е)Сырдария бойы
8.«Соғдылықтардың ішінде түрікше сөйлемейтіндері жоқ» – деп жазған ғалым
А)Сюань Цзянь В)М. Қашғари С)Ж. Баласағұни Д)Әл-Марвази Е)В. Бартольд
9.Арабтардың Сұлу қағанға қойған аты
А)Ержүрек В)Қанішер С)Көшбастаушы Д)Жеңімпаз Е)Сүзеген
10.Түргештер туралы алғашқы деректер
А)Соғды жазбалары В)Тоныкөк жазбалары С)Aраб деректері Д)Күлтегін жазбалары Е)Парсы деректері
11.Атлах шайқасында бірігіп шайқасты
А)Түргештер мен қытайлар В)Қарлұқтар мен қытайлар С)Арабтар мен қытайлар Д)Арабтар мен қарлұқтар
Е)Түргештер мен Шығыс Түрік қағандығы
12.Түргештерде шаруашылықтағы негізгі мәселенің бірі
А)Су көздерін табу в)Жер иелену С)Аң аулау Д)Маусымдық көшке дайындық Е)Кен орындарын игеру
13.Соғдылықтардың Жетісуға көптеп келе бастаған уақыты
А)6–8 ғасырлар в)6 ғасыр С)8–9 ғасырлар Д)6–7 ғасырлар Е)8 ғасыр
14.Сұлу қағанның Тоқарстандағы арабтарды жеңген жылы
А)737 жылы В)717 жылы С)738 жылы Д)715 жылы Е)704 жылы
15.Орданы Суябтан Талас қаласына көшірген қаған
А)Күли шор В)Сұлу С)Баға тархан Д)Үшлік Е)Қапаған
16.Түргеш қағанатының орталығы
А)Испиджаб В)Талхир с)Мыңбұлақ Д)Суяб Е)Тараз
17.Түргеш қағандығын билеушілері
А)Құбылай В)Жамұқа С)Үшлік Д)Шағатай Е)Сұлу Ғ)Төле G)Темуджин Н)Ван
18.Түргеш қағанаты құлады
А)756 жылы В)751 жылы С)706 жылы Д)738 жылы Е)748 жылы
19.Орта Азияда өмір сүрген иран тілдес халық
А)Cоғдылар В)Түріктер С)Селжұқтар Д)Эфталиттер Е)Телелер
20.Араб басқыншыларына қарсы шайқаста Сұлу қаған бірлескен ел
А)Қытай В)Шығыс Түркістан С)Орта Азия халықтары Д)Парсылар Е)Хазар қағанаты
21.Соғдылардың Түркістан мен Жетісуға қоныс аударуы саудаға байланысты деп айтқан: А)Әл Марвази В)Левшин С)Бартольд Д)Рубрук Е) Марко Поло
22.Соғдылар ежелден қоныстанған өзендер алабы: А)Еділ,Жайық В)Орхон,Селенгі С)Зеравшан, Қашқардария Д)Сырдария, Амудария Е) Балқаш
23.Ертеортағасырлар кезеңіндегі мемлекеттерді ата: А) найман,жалайыр В)түркеш,қарлұқ С) қаңлы,ғұн Д)керейіт , моңғол Е)қарахан
24.Түркі тілдес тайпалардың ортақ атауы: А) бұдұн В)дулу С) теле Д) оғыз Е) өгіз
25. Батыс түрік қағанатының орнына өз мемлекетін құрған түркеш билеушісі: А)Тон В) Шегу С)Ешбар елтеріс Д) Тардуш Дато Е) Үшелік
26.Соғдылардың кәсібі егіншілік және сауда деп жазған қытай саяхатшысы: А)Сюань Цзянь В) Сыма цянь С)Конфуций Д) Лоа Цзы Е) Сыма Сянжу
27.Соғдылардың арасында түрікше сөйлемитіні жоқ деп айтқан кім: А) М.Қашқари В) Бартольд С) Сюань Цзянь Д) Макдиси Е) Плано Карпини
28.Сұлу қағанға шығыстағы саяси жағдайын түбегейлі жақсартуға мүмкіндік берген оқиға: А) басып алды В) теңге шығарды С) келіссөздер жүргізді Д) құдандалық жолмен реттеді Е) одақтасқа айналды
29.Атлах шайқасының тарихи маңызы: А) жерлер кеңейді В) беделі артты С) Орта азияда ислам тарады Д) сауда дамыды Е) батырлар көбейді
30.737ж Тоқарстандағы арабтарды талқандауға түргештермен біріккен тайпа: А)оғыз В) ұйғыр с) қарлұқ Д) үйсін Е)қаңлы
31.748ж Түркештердің Суяб қаласын басып алғандар: А) араб В) парсы с) грек Д)қытай е) соғды
32.Түркеш қағанатының тәуелсіздігі үшін 3 жақты күрес жүргізген А) Үшлік в) Сұлу С) Тұқарсан Құтшар Д) Жыпыр Е)Елтеріс
33.ҮІІІғ басында Түркеш қағанатының құрылуына жол ашқан оқиға: А) Үшліктің Қытайға қарсы күресі В) Сұлудың құдандалық реттеуі С)Жыпырдың атлах шайқасы Д) Түріктердің 2 ге бөлінуі Е) Сауданың дамуы
34.Түркештер туралы деректер қайда кездеседі: А) Авеста В) Цянь Хоньшу С) Күлтегін Д) Талас жазуы Е) Соғды
35.Түркеш қағанатының негізгі территориясы: А) Оңтүстік Қазақстан В) Балқаш С) Жетісу Д) Тарбағатай Е) Сыр бойы
36.Түркештердің астанасы: А)Суяб В) Мыңбұлақ С) Күңгіт Д) Ашнас Е) Баласағұн
37.Түркештердің жазғы ордасы: А) Суяб В) Мыңбұлақ С) Күңгіт Д) Ашнас Е) Баласағұн
38.Түркеш қағанатының жері неше әкімшілік аймақтан тұрған: А)36 в) 20 С) 15 д) 45 Е)10
39.Түркеш қағанатында әр аймақ қанша әскер ұстаған: А)5000 В) 10000 С) 30000 Д) 7000 Е) 2000
40.Үшлік қағанның қайтыс болуын пайдаланып қалғысы келген Шығыс түрік қағаны: А)Қапаған В)Білге С)Күлтегін Д) Құтлық елтеріс Е)Ешбар елтеріс
41.715-738 жылдары билік құрған Түркеш қағаны: А)Үшлік В) Сұлу С)Тұқарсан Құтшар Д) Жыпыр Е) Елтеріс
42.Сұлу қаған тұсында түркештерге батыстан қауіп туғызғандар: А)араб В)Парсы С) грек Д) қытай Е)соғды
43.720-721 жылдары соғды жерінде арабтарды жеңген Сұлудың әскербасысы: А)Тұқарсан В) Барақ С)Кули-Шор Д)Аршақ Е) Оғұлшақ
44.Сұлуға арабтардың берген лақап аты: А) Қабан В) Көкжал С)Бөрі Д) Мүйізді Е)Жалынды
45.Түркеш қағанаты өмір сүрген жылдар: А) 603-704ж В) 704-756ж С)756-940ж Д)552-603ж Е)682-744ж
46.Сұлу қағанды Навакент қаласында өлтірген: А)Баға тархан В) Барақ С) Кули-Шор Д) Аршақ Е) Оғұлшақ
47.Сұлу қаған өлген соң билікті жалғастырған баласы: А)Үшлік В) Кули Шор с)Тұқарсан Құтшар Д) Жыпыр Е)Елтеріс
48.Сары және қара түркештер арасындағы билік үшін күрес неше жылға созылды: А)35 в)40 С) 15 Д) 20 Е) 5
49.751ж Атлах шайқасында кім кімдермен соғысты а) түркештер арабтармен В) түркеш,арабтар қытайларға қарсы С)қытай, түркеш арабтарға қарсы Д)қарлұқтар түркештерге қарсы Е) қарлұқ,түркеш арабтарға қарсы
50.Қытайлықтардың Жетісудан біржолата кетуіне әсер еткен оқиға: А)Тоқарстандағы шайқас в)Атлах шайқасы С)Навакент шайқасы Д) Қатуан шайқасы Е) Отырар апаты
51.Түркештердің соңғы қағаны: А)Үшлік В) Сұлу С)Тұқарсан Құтшар Д) Жыпыр Е) Елтеріс
52.Түркештердің соңғы қағанын биліктен кетіріп, билікті қолына алған тайпа: А)оғыз В) қарлұқ С) қимақ Д)қарахан Е)қыпшақ
53.Тұңғыш түрік теңгелері табылған қала: А)Тараз В) Алмалық с) Талғар Д) Қойлық Е) Весидж
Қарлұқ қағанаты (756-940 жылдар)
1.Қарлұқтардың қыстауларда тұрақтаған уақыты
А)Бес-алты ай В)Бір-екі ай С)Он екі ай Д)Жеті-сегіз ай Е)Үш-төрт ай
2.Қарлұқ қағанатының өмір сүрген мерзімі
А)704–756 жылдары В)552–603 жылдары С)756–940 жылдары Д)766–775 жылдары Е)603–704 жылдары
3.Қарлұқтардың Жетісуға жылжу себебі
А)Саудаға байланысты В)Араб шапқыншылығы С)Батыс Түрік қағандығынан жеңілуі Д)Салықтың өсуі
Е)Ұйғыр қағанатынан жеңілуі
4.Қарлұқтардың қосалқы шаруашылығы
А)Былғары өңдеу В)Зергерлік С) Мал өсіру Д)Аң аулау Е)Темір балқыту
5.Саманилердің діни ықпалы тараған аймақ
А)Баласағұн В)Cуяб, Қашғар С)Испиджаб, Тараз Д)Атлах, Шаш Е)Құлан, Талғар
6.840 жылы Ұйғыр қағанатын тас-талқан етіп жеңеді
А)Керейіттер В)Наймандар С)Меркіттер Д) Жалайырлар Е)Қырғыздар Ғ)ҚоңыраттарG)Қарлұқтар
Н)Танғұттар
7.Қашқардың түрік билеушілері басып алған Қарлұқ қағанатындағы қала
А)Мирки В)Суяб С)Баласағұн Д)Барысхан Е)Тараз
8.7 ғасыр басындағы қарлұқтар құрамындағы тайпа саны
А)2 В)1 С)3 Д)5 Е)9
9.Қарлұқтарды «ежелгі түріктер» деп жазған
А)Қытай деректері В)Күлтегін жазбалары С)Соғды деректері Д)Түрік деректері Е)Араб-парсы деректері
10.756 жылы Түркеш қағандығын құлатып, билікті өз қолына алды
А)Қыпшақ В)Қимақ С)Қарлұқ Д)Оғыз Е)Қарахан
11.Қарлұқтарға «ғазауат соғысын» жариялап, шабуылдады
А)Ұйғырлар В)Арабтар С)Парсылар Д)Саманилер Е)Түргештер
12.Қарлұқтардың қыстаудағы баспаналары салынды
А)Күйдірілген кірпіштен В)Қамыстан С)Киізден Д)Саз балшықтан Е)Шикі кірпіштен
13.Қарлұқ тайпаларының негізгі топтасқан жері
А)Алтай тауының баурайы В)Қаратаудан Жоңғарияға дейін С)Алтай тауынан Балқашқа дейін
Д)Қашқария Е)Жетісу
14.Зират басына қойылатын тас мүсіндер
А)Қорған В)Мумия С)Балбал Д)Құлпытас Е)Сардоба
15.Қарлұқтардың арабтарға қарсы күресі созылды
А)25 жылға В)20 жылға С)50 жылға Д)2 ғасырға Е)1 ғасырға
16.Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі созылды
А)10 жылға В)20 жылға С)15 жылға Д)5 жылға Е)25 жылға
17.«Қарлұқтар тұрған аймақ ең бай жерлер» – деп жазылған қолжазба
А)«Тоныкөк» В)«Диуани лұғат ат-түрік» с)«Күлтегін» Д)«Құтадғу білік» е)«Худуд әл-алам»
18.Қарлұқтардың мемлекет құрып, күшейе бастағанын көрсететін дерек
А)Сюань Цзянь еңбегі В)Әл-Марвази еңбегі С)Махмұт Қашқари еңбегі Д)Күлтегін жазбасы
Е)«Араб-қыпшақ» сөздігі
19.Түрік жазуларының ішіндегі ең атақтылары
А)«Соғды жазуы» В)«Бехистун» С)«Күлтегін», «Тоныкөк» Д)«Қорқыт ата» Е)«26 таңбалы жазу»
20.Саманилер жаулап алған қарлұқ қалалары: А)Испиджаб Тараз В) Суяб Тараз С) Тараз Баласағұн Д) Атлах Суяб Е)Қашқар
21.Қарлұқ бірлестігінің құрамына кірген тайпалар: А)түргеш,ұйғыр В) фаракия, оғыз С) бұлақ,ташлық Д) ұйғыр, қырғыз Е) бұлақ,түркеш
22.Жазба деректерде 5 ғ бастап тирек тайпаларының құрамында кездесетін тайпа: А)қарақытай В) қарлұқ с) қимақ Д) қарахан Е)қыпшақ
23.Қарлұқтар 9 тайпадан тұрады деп айтқан зерттеуші: А)Әл Макдиси В) Әл Марвази С) М.Қашқари Д) М.Дулати Е) Таншу хроникасы
24.Қарлұқ құрамына кірген 9 тайпаны ата: А) жікіл, бескіл,көкеркін В) жікіл,бескіл, қидан С)ажлар,имек, ланиказ Д) қимақ,ажлар, бұлақ Е)бұлақ,лазана, имек
25.Қарлұқ қағанатының астанасы: А) Суяб в)Мыңбұлақ С) Күңгіт Д) Ашнас Е) Баласағұн
26.766-775 жылдары қарлұқтар жаулап алған жер: А) ұйғыр В) қимақ С) қарақытай Д) Қашқар Е) Зеравшан
27.9 ғасырда қарлұқтар жеңіліс тапқан тайпа: А)ұйғыр в) қимақ С) қарақытай Д) қидан Е) түркеш
28.840ж қырғыздар қарлұқтармен бірігіп қай қағанатты құлатты: А) ұйғыр В) қимақ С) қарақытай Д) Қашқар Е) Зеравшан
29.Қарлұқ қағанатының негізін салушы қаған: А)Сатұқ Боғра В) Білге Күл Қадірхан С) Оғұлшақ Д) Базар арслан Е)Мұса
30.Саманилерге қарсы күрескен Білге Күл Қадірханның балалары: А) Мұса, Хасан Боғра В) Тон,Шегу С) Оғұлшақ ,Базар Арслан Д)Сатұқ Боғра,Сүлеймен ілік Е)Мұса,Насыр
31.Саманилердің дін үшін соғысы қалай аталған: А)ғазауат В) діншілдер соғысы С) ислам жолы Д) тамұқ Е) ұлы жол
32.Қарлұқтардың арабтарға қарсы соғысы неше ғасырға созылды: А) 1 в) 2 С) 3 Д) 4 е) 5
33.Қарлұқ қағанатын әлсіретіп билікке таласқандар кімдер: А)ұйғыр В) қырғыз С) Қарахан Д) Қашқар түрік билеушілері Е) арабтар
34.Қарлұқ қағанаты неше жыл өмір сүрген: А) 100 В)200 С) 300 Д) 150 Е) 50
35.Қарлұқ қағанаты өмір сүрген жылдар: А) 603-704ж В) 704-756ж С)756-940ж Д)552-603ж Е)682-744ж
36.Қарлұқтар елінде 25 қала мен қоныс бар деп айтылатын еңбек: А)Авеста В) Күлтегін жазбасы С) Талас жазуы Д) Худуд әл алам Е) Цянь Хоньшу
37.Қарлұқтардың зират басына жасаған мүсіндері қалай аталды: а) сардоба В) дың С) балбал Д) кесене Е)оба
38.Қашқардың түрік билеушілері 940 ж басып алды: А)Атлах В) Қойлық С) Тараз Д) Талғар Е) Баласағұн
39.Әл Марвази қарлұқтарда қанша тайпа бар деді: А)7 В) 9 С) 12 Д) 24 Е) 15
Оғыз мемлекеті (9 ғасырдың соңы – 11 ғасырдың басы)
1.Қимақтарда тайпа көсемдерін қалай атаған?
А)Ябғу В)Төлеңгіт с)Шад Д)Әмір Е)Қимақ ябғу Ғ)Ноян G)Имек байғу Н)Би
2.Қытай деректері бойынша оғыздардың құрамына кірген тайпалар
А)Ланиқаз В)Имур С)Эймур Д)Байандұр Е)Ажларлар Ғ)Имек G) Татар Н)Қайлар
3.Оғыз мемлекетінің орталығы (-тары)
А)Жаңа Гузия В)Янгикент С)Талхиз Д)Сауран Е)Баласағұн Ғ)Сығанақ G)Суяб Н)Испиджаб
4.Жанкент, Жент, Жуара қалалары орналасты
А)Cырдарияның төменгі ағысында В)Арал өңірінде с)Хорезм шегарасында Д)Cырдарияның орта ағысында
Е)Каспийдің далалы аймағында
5.Оғыздарда елтірі беретін қойлар көп өсірілетін аймақ
А)Каспий маңы В)Жетісу С)Ұлытау Д)Еділ бойы Е)Түркістан
6.Оғыздардың Киев князімен бірігіп, Хазарларды талқандаған жылы
А)1041 жылы В)985 жылы С)756 жылы Д)940 жылы Е)965 жылы
7.Жетісуда Қарлұқ қағанаты құрылғаннан кейін оғыздар ығысты
А)Ертіске қарай В)Жайыққа С)Сыр бойына Д)Алтай жағына Е)Шығыс Түркістанға
8.Хазарларға қарсы соғыста Киев князі Святослав кімдермен одақ құрды
А)Қазақтармен В)Ғұндармен С)Оғыздармен Д)Қырғыздармен е)Наймандармен
9.Оғыздар жеріндегі аймақтар саны
А)9 В)12 С)24 Д)3 Е)5
10.985 жылы оғыздар шабуылдаған ел
А)Хазарлар В)Бұлғарлар С)Печенегтер Д)Салжұқтар Е)Соғдылар
11.Оғыздардың күзгі жайылымдары туралы дерек қалдырды
А)Махмұт Қашқари в)Әл-Идриси С)Әл-Марвази Д)Ибн Хаукәл Е)Әл-Бируни
12.«Түрік қолөнердің барлық түрін өзі істейді…» деп жазған тарихшы
А)Әл-Жахиз В)Әли С)Ибн Хаукәл Д)Әл-Идриси Е)Шахмәлік
13.Оғыздардың қарлұқ және қимақтармен бірігіп жеңген тайпасы
А)Печенегтер В)Орыстар С)Бұлғарлар Д)Хазарлар Е)Салжұқтар
14.Шахмәлік Хорезмді жаулап алды
А)985 жылы В)965 жылы С)940 жылы Д)1041 жылы Е)1043 жылы
15.Салжұқтар басып алған қала
А)Янгикент В)Жент С)Сығанақ Д)Жуара Е)Фараб
16.Оғыздардағы жоғарғы билік иесінің лауазымы
А)Гуньмо В)Шаньюй С)Хан Д)Жабғу Е)Қаған
17.XI ғасырда оғыздарды Сырдария, Арал бойынан ығыстырған тайпа
А)Қыпшақтар В)Қарлұқтар С)Салжұқтар Д)Печенегтер е)Хазарлар
18.Қимақтар шонжарларға қандай лауазымдар берген?
А)«Ябғу» В)«Селиф» С)«Бек» Д)«Басқақ» Е)«Ноян» Ғ)«Шад» G) «Беклербек» Н)«Әмір»
19.Оғыздардағы шонжарлар кеңесі
А)Қаңқаш В)Халық жиналысы С)Боз оқ Д)Үш оқ Е)Құрылтай
20.Оғыз мемлекетінің аумағы
А)Сырдарияның жоғарғы ағысы в)Балқаш маңы С)Сырдарияның орта және төменгі ағысы
Д)Жетісу Е)Алтай мен Ертіс аралығы
21.Оғыздар хазарларға қарсы соғыста одақ құрған Киев князі: А) Владимир В) Святослав С)Ярослав Д) Мономах Е) Иван Грозный
22.Оғыздардағы тайпалық және рулық бөлімшелер атауы: А)бой оба шад В) бой оба көк С) оба шад елтебер Д) тат шад оба Е) бой оба той
23.Оғыз мемлекеті мал өнімдерімен айырбас сауда жүргізген елдері: А)Иран,Парсы В) Орта Азия, Қытай С)Үндістан Д) Балтық бойы Е) Қара теңіз
24.Оғыздарда жабғу әйеліне берілген атақ: А) жабғу в) хатун С) сюбашы Д) атабек Е) ханым
25.Оғыздардың тотемі: А)жылқы В)бөрі С) қой Д) жылан Е) бұғы
26.Құрамына арғы тегі үнді еуропалық финн угорлар кірген мемлекет: а) оғыздар В) қырғыздар С)Қарахандар Д) Қимақ Е)қарақытай
27.Оғыздарды Сыр,Арал,Каспий бойынан ығыстырды: А)қыпшақ В) қырғыз С) Қарахан Д) Қимақ Е)қарақытай
28.Оғыз билеушілерінің сыртқы саясаттағы басты мақсаттарының бірі: А)Каспий жеріне иелік ету В) Қара Теңіз бен Дон өзендеріне жаулау С)орыстарды бағындыру Д)Қытайға жорық Е) қыпшақтарды талқандау
29.Түркістан аумағында оғыздардың елтірі беретін қойларды өсіретінін жазған: А) Әл Бируни В)Ибн Хаукал С) Махмуд Кашкари Д) Әл Жаһиз Е) Әл Идриси
30.Оғыздардың күз айларында Ұлытау баурайында көшіп жүргенін айтқан ғұлама: А) Әл Бируни в) Ибн Хаукал С) Махмуд Кашкари Д) Әл Жаһиз Е) Әл Идриси
31.965 ж оғыздар Хазарларға қарсы әскери одақ құрды: А)Иран шахымен В)Киев Русімен С)Қытаймен Д)Византиямен е)Қыпшақпен
32.Жабғудың инал атты мұрагерін тәрбиелеуші: А)Сюбашы В)миршикар С)ішік аға басы Д) атабек Е) хатун
33.Оғыздарда жабғудың кеңесшілері аталды: А)Сюбашы В)күл еркін С)ішік аға басы Д) атабек Е) шад түтік
34.Түрік қолөнердің бәрін жасайды деп жазған: А) Әл Бируни В) Ибн Хаукал С)Махмуд Кашкари Д) Әл Жаһиз Е) Әл Идриси
35.Оғыздар қай ғасырлар аралығында мемлекет болып өмір сүрді: А)9-11 ғ В) 11-12ғ С) 8-9ж Д) 7-8ғ е) 10-11ғ
36.Оғыздардың астанасы: А) Суяб в) Күңгіт С)Мыңбұлақ Д) Тараз Е) Янгигент
37.Оғыздардың мемлекеті құрылған жер: А)Жайық В) Батыс алтай С) Ертіс Д) Еділ Е)Сыр бойы
38.Ғалымдар оғыз сөзінің шығуын қандай сөздермен байланыстырады: А)құз В) қыз С) өгіз,садақтың оғы Д) өзен Е) жер аты
39.Оғыздарда 24 тайпа болған деп айтады: А)Әл Бируни В)Ибн Хаукал с) Махмуд Кашкари Д)Әл Жаһиз е) Әл идриси
40.Әл Марвазидің айтуынша оғыздарда неше тайпа болған: А)24 в) 12 С) 7 д) 5 Е) 2
41.Оғыздардың билеушісінің лауазымы: А) сюбашы В) күл еркін С) шад түтік Д) имек байғу Е)жабғу
42.Оғыздар мен қимақтар туралы ондағы шеберлер темірден ғажайып әдемі бұйымдар жасайды деп жазған: А)Әл Бируни В)Ибн Хаукал с) Махмуд Кашкари Д)Әл Жаһиз е) Әл идриси
43.Оғызнама дерегі бойынша жабғу өз жерін неше аймаққа бөлген: А)24 В) 12 С) 7 д) 5 Е) 2
44.Оғыздардың әскербасылары қалай аталды: А) сюбашы В) күл еркін С) шад түтік Д) имек байғу Е)жабғу
45.Оғыздар 965ж Киев князі Святославпен бірге кімдерді талқандады: А)хазар В) бұлғар с)дон казактарын Д) қыпшақ Е)қытай
46.Ал 20 жылдан кейін Киев Русі князі Владимирмен одақтасып кімдерді талқандады: А)хазар В) бұлғар с)дон казактарын Д) қыпшақ Е)қытай
47.Қай жабғудың кезінде оғыз мемлекетінің жағдайы нашарлады: А)Әли В) Шахмәлік С) Жанақ Д)Санжар Е)Жыпыр
48.Жабғудың мұрагерлері оғыздарда қалай аталды: А) атабек В) күл еркін С) шад түтік Д) имек байғу Е)инал
Қимақ қағанаты (9 ғасырдың соңы – 11 ғасырдың басы)
1.Қимақтардың жазу құралы
А)Қамыс қалам В)Қауырсын С)Темір қалам Д)Ағаш қалам Е)Үшкір тас
2.10 ғасырдың екінші жартысында қимақтарға шабуылдаған мемлекет
А)Шығыс Түрік қағанаты В)Қыпшақ хандығы С)Қытай Д)Түргеш қағанаты Е)Қарахан мемлекеті
3.Қимақтарда қағаннан екі саты төмен атақты иеленуші
А)Шад-түтік в)Имек байғу С)Ябғу Д)Жатақ Е)Кіші қаған
4.Қимақтарда «шад-түтік» лауазымы берілді
А)Іс басқарушыларға В)Жеке тайпа көсемдеріне С)Әскер басшыларына Д)Мұрагерлерге Е)Кеңесшілерге
5.Қимақтардың исламды қабылдаған уақыты
А)10 ғасыр В)9 ғасырдың басы С)11 ғасырдың ортасы Д)11 ғасырдың соңы Е)9 ғасырдың соңы
6.Қимақтардың ішінде қыпшақтар болғандығы туралы жазды
А)Сыма Цянь В)Гардизи С)Махмұт Қашқари Д)Әл-Идриси Е)Әл-Жахиз
7.Қимақтарда жатаққа айналғандардың кәсіптері
А)Мал бағу В)Әскери іс С)Аң аулау Д)Қолөнер е)Сауда
8.Қимақтар құрамындағы тайпа саны
А)3 в)9 С)4 Д)5 Е)7
9.Қимақтардың Моңғолияның солтүстік-батысын мекендеген мерзімі
А)7 ғасырдың ортасы В)9 ғасырдың соңы С)7 ғасырдың басы Д)8 ғасыр Е)10 ғасырдың басы
10.Қимақтардың саяси өміріндегі беделі күшті топ
А)Шонжарлар В)Әскери қызметкерлер С)Тайпа көсемдері Д)Әскери қызметкерлер Е)Жатақтар
11.Қимақ қағанатының өмір сүрген мерзімі
А)10–13 ғасыр аралығы В)8 ғасырдың басы С)8 ғасырдың ортасы – 10 ғасырдың басы Д)6 ғасырдың ортасы
Е)9 ғасырдың соңы – 11 ғасырдың басы
12.Қимақтар жаулап алған тоғыз-ғұздардың шегаралық қаласы
А)Сүткент В)Карантия С)Жамлекес Д)Қарнақ е)Имақия
13.Қимақтарда малшаруашылығының басым болғандығын жазған парсы тарихшысы
А)Әл-Бируни В)Гардизи С)Ибн Хаукәл Д)Махмұт Қашқари Е)Әл-Марвази
14.Қимақ қағанатының құлауының себептері
А)Қытай әскері басып кірді В)Батыс Түрік қағанатының ыдырауы С)Тоғыз-ғұздардың шабуылы
Д)Оғыз көсемдерінің билікке таласуы Е)Қыпшақ көсемдерінің билікке таласуы
15. Ислам дінін қабылдаған қимақ қағаны: А)Жанақ ибн Хакан В) Сатұқ Боғра С)Білге Қадірхан Д)Мұса Е)Сүлеймен ілік
16.766-840ж қимақтардың қоныстанған аумағы: А)Жайық В) Батыс алтай,Тарбағатай С)Ертіс Д)Еділ Е)Қобда
17.Х ғасырдан бастап тоғыз ғұздардың Шығыс түркістандағы Жамлекес қаласын басып алған тайпа: А)ұйғырлар в)қырғыздар С)Қарахандар Д) Қимақ Е) арабтар
18.Қимақ қағанатының саяси өмірінде беделі күші болған топ: А)дінбасылар в) әскерилер С)егіншілер Д)ақсүйектер Е) салық жинаушылар
19.ҮІІ ғ Моңғолияның солтүстік батысын мекендеген түрік тайпасы: А)ұйғырлар В)қырғыздар С)қарахандар Д)қимақ е) қарақытай
20.Орта ғасырларда Қазақстанның солтүстік, шығыс, орталық аймағын алып жатқан қағанат: А)қыпшақ В) қырғыз С) Қарахан Д) Қимақ Е) қарақытай
21.Көшіп қонуға мүмкіндігі жоқ бір орында отырған қимақтарды жатақтар деп атаған: А)Әл Бируни В) Ибн Хаукал С) Махмуд Кашкари Д) Әл Жахиз Е) Әл Идриси
22.Қимақ қағанатында шонжарларға берілген лауазымдар: А)тегіндер ілік хандар В) кіші қаған,ұлы қаған,ябғу шад С) уәзір бек шонжар Е)байлар
23.ҮІІ ғ басында қимақтар мекендеген аймақ: А) Керулен өзені В)Моңғолияның солтүстік батысы С) Моңғолияның орталығы Д) Орхон өзені бойы Е) Бесбалық
24.Х ғасырдың ІІ жартысында қимақтардың жеріне шабуыл жасаған мемлекет: А)қыпшақ В) қырғыз С)қарахан Д)ұйғыр Е) қарақытай
25.Қимақтардың тайпа көсемі қалай аталды: А)Сюбашы В)күл еркін С)ішік аға басы Д) атабек Е) шад түтік
26.Х ғасырда қимақ шонжарлары арасында тарай бастаған дін: А)тәңіршілдік В)будда С)ислам Д) христиан Е) тенгри
27.Парсы тарихшысы Гардезидің айтуынша қимақтардың тайпа саны: А) 9 В) 12 С)7 Д) 5 Е)2
28. Қимақтардың екінші астанасы Карантия қаласы орналасқан көлдің жағасы: А)Балқаш В) Жайық С) Алакөл Д) Іле Е) Обь
29.Жазба деректерде олардың қамыс қаламмен жазғандығы айтылады: А) қыпшақ В)қырғыз С)қарахан Д) қимақ Е) қарақытай
30.Қимақ мемлекетіндегі саны көп мықты тайпа: А)қыпшақ В) қырғыз С) қарахан Д)қимақ Е) қарақытай
31.Қимақтардың астанасы: А)Суяб В) Күңгіт С) Мыңбұлақ Д) Имакия Е) Янгигент
32.Қимақ қағанаты қай ғасырлар аралығында өмір сүрген: А)9-11 ғ В) 11-12ғ С) 8-9ж Д) 7-8ғ е) 10-11ғ
Жартылай көшпелі және отырықшы мәдениеттердің өзара әсері
1.Қалалардың құрылыс жүйесінің бөліктері
А)3 бөлік В)1 бөлік С)5 бөлік Д)4 бөлік е)2 бөлік
2.Түріктер қолөнер бұйымдарын жасауда ерекше көңіл бөлді
А)Ат әбзеліне В)Қынға С)Шонданайға Д)Оқшантайға Е)Кісе белдікке
3.Қазіргі Сайрам қаласының бұрынғы атауы
А)Суяб В)Йасы С)Фараб Д)Талхир Е)Испиджаб
4.Киіз үй туралы жазылған деректер
А)Славян деректері В)Араб және түрік С)Үнді және соғды Д)Қытай және парсы Е)Қытай және араб
5.Киіз үй туралы хабар кездеседі
А)Майя жазба деректерінде В)Герман жазба деректерінде С)Араб жазба деректерінде Д)Латын жазба деректерінде Е)Жапон жазба деректерінде Ғ)Қытай жазба деректерінде G)Үнді жазба деректерінде Н) Ағылшын жазба деректерінде
6.Түрік кезеңінде түсті металдар өндірілген аймақ
А)Сырдария В)Еділ С)Ертіс, Есіл Д)Арал Е)Шу, Іле
7.Түріктер кен қорыту ісімен айналысқан кезең
А)6 ғасыр В)9 ғасыр С)5 ғасыр Д)8 ғасыр Е)7 ғасыр
8.Ұлы Жібек жолының солтүстік тармағы өтетін аймақ
А)Батыс Қазақстан В)Солтүстік Қазақстан С)Оңтүстік Қазақстан Д)Шығыс Қазақстан Е)Орталық Қазақстан
9.Иран, Византиямен сауда келіссөздерін жүргізген түрік қағаны
А)Иштеми В)Тоныкөк С)Cұлу Д)Мұқан Е)Үшлік
10.6–9 ғасырларда қалалық мәдениет дамыған аймақ
А)Қазақстанның шығысы В)Қазақстанның оңтүстігі мен Жетісудың оңтүстік-батысы
С)Қазақстанның батысы мен орталығы Д)Қазақстанның оңтүстігі мен Жетісудың солтүстік-шығысы
Е)Қазақстанның солтүстігі
11.Қыстақ-кент тұрғындарының негізгі шаруашылығы
А)Сауда В)Темір ұсталығы С)Мал өсіру Д)Бау-бақша өсіру Е)Егіншілік
12.Сауданың жандануына не әсер етті?
А)Қала санының өсуі В)Металл өндірісінің кең таралуы С)Мал санының көбеюі Д)Бай-шонжарлар байлығының артуы Е)Зергерлік бұйым жасаудың артуы
13.Кангу Тарбан деген түрік бірлестігінің теңгелері табылды
А)Ферғанадан в)Жетісудан С)Тараздан Д)Сырдария бойындағы қалалардан Е)Батыс Сібір жерінен
14.Иштеми кезінде елшіліктер жіберілген мемлекеттер
А)Русь в)Византия С)Рим Д)Марокко Е)Египет Ғ)ҚытайG)Иран Н)Галлия
15.Қалалық өмір қалыптаса бастады
А)Қазақ хандығы тұсында В)Орта ғасырдың басында С)Орта ғасырдың соңында Д)Орта ғасырдың ортасында
Е)Моңғол шапқыншылығынан кейін
16.ҮІ-ІХғ қалалық мәдениет ерекше дамыған өңір: А)Орталық В)солтсүтік батыс С) Оңтүстік Қаз.н, Жетісу Д) Батыс,Жайық Е)Іле Балқаш
17.Ерте орта ғасырларда Жетісу жерінде теңге шығару ісін дамытты: А) түркеш в) қарлұқ с)оғыз Д)қимақ е)түрік
18.Испиджаб қаласын өз жазбаларында Сайрам деп атаған: А)М.Дулати В) Гардизи С)Жүзжани Д) Әл Омари Е) М.Қашқари
19.Кангу тарбан деген түрік бірлестіктерінің теңгелері табылған жер: А) Жайық В)Сыр бойы с) Жетісу Д) Іле Е)Алматы маңы
20.ҮІ-ІХ ғ отырықшылық мәдениет орталығы болған Отырар, Иасы, Сығанақ қалалары орналасты: А) Жетісу В) Шығыс түркістан С) Оңтүстік Қазақстан Д) Шығыс Қазақстан Е) Ыстықкөл маңы
21.ҮІ-ІХғ Жетісу жеріндегі қалаларды ата: А) Сығанақ В) Ташкент С) Отырар Д) Испиджаб Е) Иасы
22.Махмуд Кашкаридың еңбектерінде бұл қала Сайрам деп аталған: А) Сығанақ В) Ташкент С) Отырар Д) Испиджаб Е) Иасы
23.Цитадель қаланың қай бөлігі: А)орталық байлар тұратын В) қолөнершілер тұратын С) малшылар мен егіншілер Д) саудагерлер Е) күзет орталығы
24.Түргештердің өз теңгесін шығарған қаласы: А) Суяб В) Тараз С) Сығанақ Д) Баласағұн Е) Қойлық
Архитектура және өнер.
1. 6–11 ғасырларда салынған екі сардоба
А)Мырзарабат сардобасы және Ақыртас сардобасы В)Ақыртас сардобасы және Якка сардобасы
С)Мырзарабат сардобасы және Якка сардобасы Д)Мырзарабат сардобасы және Бегім сұлтан сардобасы
Е)Қараман ата сардобасы және Якка сардобасы
2.Дың ескерткіштерінің көп сақталған жерлері
А)Семей В)Орталық Қазақстан С)Торғай Д)Сарыағаш Е)Жетісу Ғ)Баянауыл G)Маңғыстау Н)Көкшетау
3.Сардобалардың атаулары
А)Баба ата в)Ақыртас С)Мырзарабат Д)Білеулі е)Алан-Хазар Ғ)ҚұйрықтөбеG)Якка Н)Қызылөзен
4.Құдық үстіне салынған құрылыс
А)Ғибадатхана В)Cардоба С)Күмбез Д)Құбыр Е)Су жүйесі
5.Дың ескерткіштері көп салынған кезең
А)7 ғасыр в)6 ғасыр С)8 ғасыр Д)9 ғасыр Е)10 ғасыр
6.Ақыртастан кіші сәулет өнері
А)Білеулі в)Сардоба С)Терракота Д)Ташнау Е)Балбал
7.Будда ғибадатханаларының орындары табылған қала
А)Ақбешім в)Құйрықтөбе С)Қызылөзен Д)Отырар Е)Сауран
8.Терракоталарда бейнеленеді
А)Адамның бет-әлпеті В)Соғыс жорықтары С)Аңның бейнесі Д)Әшекей бұйымдар Е)Табиғат көрінісі
9.Будда ғимараттарының орны табылған қалалар
А)Ақкент, Жанкент в)Сайрам, Янгикент С)Сығанақ, Отырар Д)Әулие ата, Тарас Е)Ақбешім, Суяб
10.X–XІІІ ғасырларға жататын Тараз маңындағы кесене (-лер)
А)Бабажа хатун кесенесі В)Көк кесене С)Жошы хан кесенесі Д)Алаша хан кесенесі Е)Арыстан баб кесенесі
Ғ)Айша бибі кесенесі G) Сырлытам кесенесі Н)Қарахан кесенесі
11.Ислам дінінің архитектуралық құрылысы салына бастады
А)7 ғасырда В)8 ғасырда С)10 ғасырда Д)6 ғасырда Е)9 ғасырда
12.Құрылысы аяқталмай қалған ғимарат
А)Якка сардобасы В)Баба ата мешіті С)Ақыртас Д)Дың Е)Білеулі
13.«Әкем Қағанға балбық тіктім» деп жазған
А)Күлтегін В)Тоныкөк С)Махмұт Қашқари Д)Йолығ-тегін е)Гардизи
14.ҮІІІғ қарлұқ,қимақ қағанаттарында кең тараған киіз үйге ұқсас діни құрылыс жүйесі: А)сардоба В)балбал С)дың ескерткіштері Д) кесене е)мешіт
15.Дың ескерткіштері көп сақталған жерлер: А) Қарқаралы В) Мәуеренахр С) Шығыс түркістан Д) Орталық Қазақстан Е) Жайық
16.Оғызнама дастаны ҮІ ғ аударылған тіл: А)араб В) парсы С) Рашид ад Дин Д) Әбілғазы Баһадүр Е) Қытай
17.Архитектуралық жағынан Ақыртастан кішілеу саәулет өнері туындысы: А)Мырзарабат В) Якка С) Тасакыр Д) Білеулі Е) Айша бибі кесенесі
18.ҮІІ-ҮІІІғ басталып, бітпей қалған Тараз жеріндегі ғимарат: А)Білеулі в)Мырзарабат С)Якка Д)Айша бибі кесенесі Е)Ақыртас
19.ҮІ-ІХғ қазақ жерінде салынған сардоба: А)Білеулі в) Мырзашөл С)Якка Д) Айша бибі кесенесі Е)Ақыртас
20.Балбал тастар өте көп кездесетін аймақ: А)Қарқаралы В) Мәуеренахр С) Шығыс түркістан Д) Орталық Қазақстан Е)Жайық
21.Отыз ұланның адал достары мешін жылы елде жиырмада еді – деген жолдар кездеседі: А)Күлтегін В) Талас жазуы С) Авеста Д) Иолығ Тегін жазуы Е) балбал
22.Ақыртас ғимараты салына бастады кімдердің тұсында: А)түргеш В) қарлұқ С) оғыз Д) қимақ Е) түрік
23.ҮІІІғ дың ескерткіштері кең таралған қағанат: А)түргеш В) қарлұқ С) оғыз Д) қарақытай Е) түрік
24.Ортағасырлық қалалар неше бөліктен тұрды: А)цитадель,шахристан рабад В)цитадель,агора, рабад С)рабад цитадель Д) шахристан рабад Е) орталығы, сыртқы,ішкі бөлігі
25.Ақыртас ғимаратын зерттеуші академик: А) К.Акышев В) Х.Алпысбаев С) К.Байпақов Д) Ә.Төлеубаев Е) Қ.Халид
26.Ақыртас ғимараты қай жерден табылған: А)Тараз В) Баласағұн С) Екіоғыз Д) Қойқырылған Е) Жанкент
27.Аңыз бойынша Ақыртасты салған қарлұқ жігіті: А)Алан Базар В) Алан Назар С) Алан Хазар Д) Алан озар Е) Алан
28.Қазақстан мен Қарақалпақстан территориясында орналасқан ғимарат: А)Білеулі в) Мырзашөл С)Якка Д) Айша бибі кесенесі Е)Ақыртас
29.Құдықтың үстіне салынған күмбезді ескерткіш: А)сардоба В) балбал С) дың Д) кесене Е) мешіт
30.Дың ескерткіштерінің сардобадан айырмашылығы: А) әсемдікке қойылады в) киіз үйге ұқсайды С) қиыршық тастардан жасалады Д) қаза тапқан адам басына қойылады Е) су құбырларынан тұрады
31.Дың ескерткіштері мен сардобаның ұқсастығы: А) әсемдікке қойылады в) киіз үйге ұқсайды С) қиыршық тастардан жасалады Д) қаза тапқан адам басына қойылады Е) су құбырларынан тұрады
32.Мырзарабат,Якка сардобалары қайда орналасқан: А)Қарақұм В) Сарышөл С) Сарыарқа Д) Мырзашөл Е) Бетпақдала
33.6-9ғ жататын будда ғибадатханаларының орындары табылған қалалар: А) Екіоғыз Васидж В) Ақбешім Суяб С)Испиджаб,Суяб Д) Отырар Тараз Е) Қойлық Алмалық
34.Әртүрлі діни нанымдарға арналған ғибадатханалар орны жиі табылған қала: А)Суяб В) Тараз С) Сығанақ Д) Баласағұн Е) Қойлық
35.Ислам діні құрылыстарының 9 ғ екінші жартысынан бастап салына бастағанына дәлел болатын мешіт қалдығы табылған қала: А)Қойлық в) Баба ата С) Құйрықтөбе Д) Қойқырқылған Е)Васидж
Түріктердің рухани мәдениеті
1.Көне түрік жазуларының ескерткіштері табылған жер
А)Талас, Ертіс бойлары В)Каспий маңы С)Торғай өңірі Д)Тобыл, Есіл жағалауы Е)Ұлытау баурайы
2.Түркі өркениетінің көне ескерткіштері
А)«Ақсақ құлан» В)«Қобыланды батыр» С)«Қыз Жібек» Д)«Дарабоз» Е)«Еңлік-Кебек» Ғ)«Баян батыр»
G) «Күлтегін» Н)«Тоныкөк»
3.Түрік жазуымен қатар ел ішінде кең тараған жазу
А)Араб В)Парсы С)Үнді Д)Славян е)Соғды
4.Отбасына шапағатын тигізуші
А)Көк бөрі В)Ұмай ана с)Көк тәңірі Д)Жер-ана Е)От-ана
5.Түріктерде мәйітті өртеу ғұрпы нені білдіреді?
А)Табиғатқа табынуды В)Ұмай анаға табынуды С)Көкке сиынуды Д)Отқа табынуды Е)Көк бөріге табынуды
6.Мұсылман діні кең тарала бастаған кез
А)8 ғасыр В)7 ғасыр С)6 ғасыр Д)10 ғасыр Е)9 ғасыр
7.«Оғызнаманың» ескі нұсқасын бірінші жазып қалдырған тарихшы
А)Рашид ад-Дин В)Әбілғазы С)Әл-Идриси Д)Йолығ-тегін Е)Махмұт Қашқари
8.Тіл-көз тимес үшін тұмар ретінде тақты
А)Теңіз жәндіктерінің қабыршақтарын В)Көк бөрінің тырнағын С)Аң бейнесін Д)Ұмай ананың суретін
Е)Моншақтарды
9.«Оғызнама» дастаны 6 ғасырда аударылды
А)Соғды тіліне В)Түрік тіліне С)Парсы тіліне Д)Қытай тіліне Е)Араб тіліне
10.Түріктердің жазба әдебиеті пайда болды
А)11 ғасырда В)8 ғасырда с)7 ғасырда Д)10 ғасырда Е)9 ғасырда
11.8–9 ғасырларға жататын әдеби шығарма
А)«Түрік шежіресі» В)«Қорқыт ата» С)«Құтадғу білік» Д)«Тарих-и Рашиди» е)«Тарих»
12.Көне түрік жазуы қалыптасқан мерзім
А)Б.з.б. 1 мыңжылдықтың басы В)Б.з. 5 ғасыры с)Б.з.б. 1 мыңжылдықтың ортасы Д)Б.з. 6 ғасыры
Е)Б.з.б. 1 мыңжылдықтың соңы
13.Орта ғасырларға жататын әдеби шығармалар
А)«Бақытсыз Жамал» В)«Қорқыт ата» с)«Қамар сұлу» Д)«Ғақлия» Е)«Оғызнама» Ғ)«Кел, балалар, оқылық»
G) «Оян, қазақ!» Н)«Шәкірт ойы»
14.Қорқыт ата ескерткіші орналасқан жер
А)Алматы облысы В)Маңғыстау С)Павлодар облысы Д)Ұлытау маңы Е)Қызылорда облысы
15.Көне түрік жазуының бүкіл халық игілігіне айнала бастаған кезеңі
А)9–10 ғасырлар В)5–6 ғасырлар С)8–9 ғасырлар Д)10–11 ғасырлар е)7–8 ғасырлар
16.Көне түрік әліпбиіндегі әріп саны
А)32 В)40 С)42 Д)24 Е)35
17.Көне түрік тілінде жазылған жәдігерлер саны: А)500 В)200 С)300 Д)400 Е)100
18. Түрік халқының арасында көне түрік жазуымен қатар кең тарады: А)ұйғыр В) керейіт С) моңғол Д)соғды е)руна
19.Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері: А)Талас жазуы В)Білге мен Күлтегін жазбасы С) Оғызнама д)Қорқыт ата жыры Е)Балбал
20.ҮІІІ-ІХ ғ жататын әдеби шығармалар: А)Талас жазуы В) Білге мен күлтегін жазбасы С) Оғызнама,Қорқыт ата кітабы Д) Моңғолдардың құпия шежіресі Е) балбал
21.Ежелгі түрік әліпбиінде неше әріп болған: А)35 В) 45 с)22 Д) 42 Е)17
22.Қағанның сарайында маңызды роль атқарған кеңесші,елші,есепшілер қолданған тіл: А) руна В) қытай С)араб Д) түрік е)соғды
Дамыған орта ғасырлардағы мемлекеттер. Қарахан мемлекеті
1.Батыс Қарахан хандығының аумағы
А)Сырдария бойы В)Маңғыстау с)Жетісу Д)Шығыс Түркістан Е)Мәуереннахр
2.Қарахан мемлекетіндегі отырықшы аудандардағы үлескерлердің араб, парсы деректеріндегі атауы
А)Харадж в)Музари с)Міндеткерлік Д)Асар Е)Құшыр
3.Қарахан хандығын құлатқан мемлекеттер
А)Арабтар в)Парсылар С)Ауғандықтар Д)Жалайырлар Е)Керейіттер Ғ)Моңғолдар G)Хорезм мемлекеті
Н)Наймандар
4.Насыр ибн Әлидің Мәуереннахрға жорыққа аттанған жылы
А)992 жыл В)996 жыл С)1141 жыл Д)1089 жыл е)1040 жыл
5.Қарахан мемлекеті исламды мемлекеттік дін етіп жариялады
А)1212 жылы в)1141 жылы С)960 жылы Д)955 жылы е)942 жылы
6.Қарахан мемлекетіндегі мемлекеттік саяси-әкімшілік іс жүргізетін орын
А)Орда В)Сарай с)Қағандық Д)Құрылтай е)Диуан
7.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөл атқарған тайпа
А)Қарлұқ В)Оғыз С)Қыпшақ Д)Жікіл Е)Яғма
8.Салжұқ сұлтаны Мәлік шах жаулап алған Батыс Қарахан хандығының қалалары
А)Самарқан, Бұхара В)Суяб, Отырар С)Баласағұн, Үзкент Д)Жент, Тараз Е)Орда, Қашғар
9.Қарахан мемлекетіндегі жер иелену түрі
А)Иқта В)Сойырғал С)Коммендация Д)Інжу Е)Музари
10.Қарахан мемлекетінің билеушілері
А)Сатұқ Боғра хан В)Бұйрық хан С)Ван хан Д)Мұса Е)Есугей бахадур Ғ)Күшлік хан G)Ибраһим ибн Насыр
Н)Даян хан
11.Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінді
А)999 жылы В)1040 жылы С)1212 жылы Д)1089 жылы Е)1141 жылы
12.Дінбасылардың иелігіндегі жерлер
А)Барзигарлық В)Тархандық С)Үлескерлік Д)Өсиеттік Е)Вакфтық
13.Әдет-ғұрпы мен тілі жағынан түріктерге ұқсас болған халық
А)Соғдылар В)Гректер С)Қытайлар Д)Парсылар Е)Моңғолдар
14.Х ғасырда Испиджабты, Бұхараны, Самарқандты жаулап алған хан
А)Сатұқ Боғра в)Сүлеймен-ілік с)Әли Арслан Д)Мұса Е)Хасан Боғра
15.ХІІ ғасырдың 30 жылдарында Жетісуға басып кірген тайпа
А)Қарлұқтар В)Қыпшақтар С)Наймандар Д)Қимақтар Е)Қарақытайлар
16.Қарахан мемлекетінің аумағында орналасқан кесене
А)Ахмет Ясауи В)Алаша хан С)Дәуітбек Д)Жошы хан Е)Айша бибі
17.942–1212 жылдар аралығында өмір сүрген мемлекет
А)Қарақытай мемлекеті В)Қарахан мемлекеті С)Қимақ қағанаты Д)Оғыз мемлекеті Е)Қыпшақ хандығы
18.Шығыс Қарахан мемлекетінің орталығы
А)Баласағұн В)Қашғар С)Самарқан Д)Суяб Е)Үзкент
19.Түріктерде мал өсірудің басты орын алғандығын жазған тарихшы
А)Рашид ад-Дин В)Жүсіп Баласағұн С)Ибн Хаукәл Д)Әл-Бируни Е)Махмұт Қашқари
20.Х ғасырдың аяғында билік үшін күрескен Сатұқ Боғыра ханның екі баласының ұрпақтары
А)Насыр Боңыра хан В)Әли Хасан С)Хасан Боғыра хан Д)Әли Арсылан Е)Сатыұқ Бура хан
Ғ)Хәкім Боғыра G) Насыр ибн Жүсіп Н)Арслан Боғыра
21.Қарахан мемлекеті неше ғасыр өмір сүрді: А)2 В)1 С) 3 Д) 5 е) 4
22.Қарахандар қарақытайларға толық тәуелділікке түскен жыл: А)1212ж в) 1141ж С) 1089ж Д) 942ж е) 1145ж
23.Қарахан мемлекетінің Батыс хандығының алғашқы астанасы: А)Үзкент В) Самарқанд С) Кашкар Д) Баласағұн Е) Карантия
24.1137ж Ходжент жанында Карахан әскеріне ойсырата соққы берген кімдер: А) қыпшақ В) қырғыз С) қарлұқ Д) қимақ Е) қарақытай
25.Қарахан мемлекетін Хорезм шахы Мұхаммед құлатқан жыл а) 1212ж в) 1141ж С) 1089ж Д) 942ж е) 1145ж
26.Қарахан мемлекеті өздерінің төл ақшаларын шығарған қалалар: А)Үргеніш Шаш В) Самарканд Үзкент с) Кашкар Д)Баласағұн Е) Карантия Имакия
27.Қарахан мемлекетіндегі ханның кеңесшісі: А)уәзір В) күл еркін С) шад түтік Д)тегін Е) ілік хандар
28.ХІІІғ басында Қарахан мемлекетінің Шығыс хандығын басып алған найман ханы: А)Наркеш Дайын В) Бұйрық С) Даян Д) Күшлік е)Құршақұз
29.Қарахандардың Сырдария бойындағы билігін мойындаған халық А) қаңлы В) қарлұқ С) хорезмшах Д) селджук Е) ғазнеуилер
30.Қарахандарда әлсіз адамның өз үлесіндегі жерді күштінің қамқорлығына беруі: А)икта В) сойырғал С) арбаби Д) мульк е) комендация
31.ХІғ аяғында Қарахан мемлекетінің батыс хандығы тәуелді болды: А)селжұқ сұлтаны Мәлік шах В)Күшлік С) ауған тайпалары Д) хорезмшах Е)қытай
32.Қазақстан жерінде исламды мемлекеттік дін ретінде жариялаған алғашқы мемлекет: А)қарақытай В) найман С) қарахандар Д) жалайыр е) керейіт
33.960ж исламды мемлекеттік дін деп жариялаған қарахан ханы: А)Әли В) Хасан Богра С) Жанақ Д)Мұса Е) Сатұқ боғра
34.Қарахандарда жылқы малы маңызға ие болды деп жазған: А)Ж.Баласағұн В) Ибн Хаукал С) Махмуд Кашкари Д) Әл Жаһиз Е) Әл идриси
35.Қарахан мемлекетінің қалыптасуына басты роль атқарған тайпа: А) қарлұқ В) жікіл С) яғма Д) үйсін Е) түркеш
36.Қарахандардың шығыстағы шекарасын қорғаған тайпа А)қыпшақ В) қидан С)найман Д) жалайыр Е) қарақытай
37.Қарахан мемлекетінде негізгі билеушілер осы тайпадан сайланып отырды: А) қарлұқ В) жікіл С) яғма Д)дурут Е)елбөрілі
38.Қарахан мемлекетінде ханның ұрпақтары қалай аталды: А)уәзір В) күл еркін С) шад түтік Д)тегіндер Е)ілік хандар
39.Қарахан мемлекеті өмір сүрді: А)9-11ғ В) 756-940ж с) 942-1212ж Д) 1125-1212ж Е) 1212-1217ж
40.Қарахан мемлекетінің негізін салушы: А)Әли В) Хасан Богра С) Жанақ Д)Мұса Е) Сатұқ Боғра
41.Вакфтық жерлер кімдердікі: А) мемлекеттікі В) жеке меншік С)ортақ пайдаланатын Д) мұсылман дінбасы Е)дербес
42.Сатұқ Боғра қай жылы қайтыс болды,оның мұрагері кім? А) 955ж Мұса В) 960ж Мұса С) 955ж Сүлеймен ілік Д) 960ж Хасан Боғра Е) 942ж Мұса
43.Қарахан мемлекетінің шығыс хандығының территориясы: А) Мәуеренахр В)Шығыс Түркістан, Жетісу С) Сыр бойы Д) Қашқария Зеравшан Е) Балқаш маңы
44.Қарахан мемлекетінің батыс хандығының территориясы: А) Мәуеренахр В)Шығыс Түркістан, Жетісу С) Сыр бойы Д) Қашқария Зеравшан Е) Балқаш маңы
45.Қарахандардың алауыздығын пайдаланған Мәлік шах селжұқ сұлтаны 1089ж хандықтың қай бөлігін басып алды: А)шығыс В) батыс С) оңтүстік Д)орталық Е) солтүстік
Наймандар, керейіттер, жалайырлар
1.Жалайыр тарихы жайында Қадырғали Жалайыридың еңбегі
А)«Китаб масалик әл-мамалик» В)«Шежіре-и түрік» С)«Зайн-әл-ахбар» Д)«Жами-ат-тауарих»
Е)«Құтадғу білік» Ғ)«Көне түріктер» G))«Тарих-и Рашиди» Н)«Диуани луғат-ат-түрк»
2.Керейіт тайпаларының қоныстанған аумағы
А)Жетісу, Шығыс Түркістан В)Орхон өзені, Алтай тауы с)Мәуереннахр Д)Селенгі, Хилок өзендері
Е)Орхон, Керулен өзендері
3.Жалайыр тайпалары туралы мәлімет қалдырған деректер
А)Парсы В)Араб С)Славян Д)Моңғол Е)Қытай
4.Шыңғысханның керейіттерді басып алған жылы
А)1218 жылы В)1201 жылы С)1206 жылы Д)1202 жылы е)1227 жылы
5.Найман, керейіт, жалайырларда ұлыстардың ішкі істерін жүргізуші
А)Мыңбасы В)Шерби С)Хан Д)Гурхан Е)Түменбасы
6.1201 жылы өзін гурхан етіп жариялаған жалайыр тайпасының өкілі
А)Тоғырыл В)Жамұқа С)Айтөле Д)Тебре Е)Мұқылай
7.Жалайыр тайпасының бөліктері
А)7 В)10 С)3 Д)24 Е)5
8.Наймандарға қарсы бірігіп, шабуылдаған елдер
А)Қарахандар мен керейіттер В)Моңғолдар мен жалайырлар С)Моңғолдар мен керейіттер
Д)Керейіттер мен жалайырлар Е)Қарахандар мен жалайырлар
9.Шыңғысхан әскерінен Күшлік ханның қашқан аймағы
А)Алтай тауы В)Қарақорым таулы қыраттары С)Орхон өзені Д)Керулен өзені Е)Жетісу
10.Керейіт хандығының құрамындағы аймақ саны
А)12 В)7 С)24 Д)8 Е)9
11.Жалайырдан шыққан атақты ақын, шешен әрі батыр
А)Мұқылай В)Торы С)Сартақ Д)Жамұқа Е)Саба
12.Қырғыз, меркіт, найман тайпаларының біріккен құрылтайы шақырылған жыл
А)1212 жыл В)1218 жыл С)1204 жыл Д)1227 жыл Е)1201 жыл
13.Жалайырлар туралы дерек қалдырған Әбілғазы ханның еңбегі
А)«Түрік шежіресі» в)«Жылнамалар жинағы» С)«Ер Қосай» Д)«Моңғолдың құпия шежіресі»
Е)«Шыңғыснама»
14.Керейіт мемлекетінің шарықтау кезі
А)VII–VIII ғасырлар В)IX–X ғасырлар С)X–XI ғасырлар Д)Х–ХІІ ғасырлар Е)VIII–IX ғасырлар
15.«Керейіттер мәдениеті өте жоғары болған…» деп жазған тарихшы
А)Рашид ад-Дин В)Мұхаммед Хайдар Дулати С)Әбілғазы Д)Өтеміс қажы Е)Қадырғали Жалайыри
16.Наймандарды қарақытайлардың үстемдігінен құтқарған хан
А)Даян В)Күшлік С)Наркеш Дайын Д)Инанч-білге Е)Бұйрық
17.Орхон өзені мен Алтай тауының аралығында өмір сүрген тайпа бірлестігі
А)Керейіт В)Найман С)Оғыз Д)Қарақытай Е)Жалайыр
18.Шыңғысханның жалайыр тайпасының ішіндегі ең жақын адамы атақты ақын, шешен әрі батыр
А)Гурхан В)Сартақ С)Торы Д)Жамұқа Е)Төле Ғ)МұқылайG)Рашид ад-Дин Н)Құбылай
19.Найман, керейіт, жалайырлардың көршілес тайпалары
А)Таңғұт, қимақ в)Қидан, меркіт С)Қыпшақ, моңғол Д)Меркіт, таңғұт Е)Моңғол, қарақытай
20.Найман, керейіт, жалайыр тайпаларындағы басқару жүйесі
А)Тайпалық В)Рулық С)Одақтық Д)Аймақтық е)Ұлыстық
21.Найман,керейіт,жалайырлар туралы дерек беретін еңбек: А) шыңғыснама В) Авеста С) Күлтегін Д) Моңғолдардың құпия шежіресі Е) Түрік шежіресі
22.Найман,керейіт,жалайыр тайпалары о бастан қай жерді мекендеген: А)Моңғолияның солтүстік батысы В) Маньчжурия,Уссури С)Моңғолияның орталығы,батысы Д) Орхон өзені бойы Е) Керулен өзені
23.ҮІІІғ деректерді қарағанда наймандар қай өзен аңғарын мекендеген: А)Орхон В)Селенгі С) Керулен Д) Хилок Е) Қарақорым таулы қыраттары
24.Найман мемлекетінің астанасы: А)Битөбе В) Қарақорым С) Ляо Д) Жаңагузия Е) Балықты
25.Найман сөзі қандай мағына береді: А) бейбітшілікті жақтаушы В) кеңпейіл С)жарық сәулелі Д) сегіз Е)тоғыз
26.Найман мемлекетінің билеушілерін ата: А)Құршақұз В) Жамұқа С) Мұқылай Д)Наркеш Дайын Е) Марқұз
27.Найман мемлекетінің бейбіт өмір салтына тартқаны үшін Білге хан деген атағын алған билеуші: А)Даян В) Наркеш Дайын С)Құршақұз Д) Инанч Білге Е) Марқұз
28.Қай ханның тұсында күшейген наймандар қарақытайлардың езгісінен құтылған: А)Даян В) Наркеш Дайын С)Құршақұз Д) Инанч Білге Е) Марқұз
29.Білге хан қайтыс болған таққа таласқан мұрагерлер: А)Марқұз,Құршақұз В) Торы,Елжыйдай С)Даян,Бұйрық Д) Наркеш Дайын,Инанч Е) Жамұқа,Темучин
30.1201ж Бұйрық ханның бастамасымен Шыңғысханға қарсы одақтасқан тайпалар: А)найман,қырғыз,меркіт В)қырғыз,моңғол, С)ұйғыр, найман Д) найман,керейіт Е) жалайыр
31.Шыңғысхан Бұйрық хан бастаған наймандарды қай жерде талқандады: А)Қобда жазығы В)Орхон бойы С)Соғақ суаты Д) Елжыйдай көлі Е) Ұлан Батор маңы
32.Шыңғысханнан қашқан Даян ханның баласы : А)Инанч В) Күшлік С) Бұйрық Д) Торы Е)Жебе
33.Шыңғысханнан қашқан Даян ханның баласы қай жерді барып паналады: А)Алтай,Тарбағатай В) Жетісу С) Балқаш Д) Іле Е) Орхон
34.Бұл тайпаның аты керулен өзенінің бойына қоныстануға байланысты шыққан: А)найман В) жалайыр С) моңғол Д)қырғыз е) керейіт
35.Орхон,Керулен, Селенгі,Аргун өзендерінің бойын жайлаған тайпа: А)найман В) жалайыр С) моңғол Д)қырғыз е) керейіт
36.Моңғол жеріндегі ІХ-ХІІІғ керейлер күшті дамыған ел деп айтқан зерттеуші: А)Рузбихан В) Гардези С) Рашид ад дин Д) Әбілғазы Баһадүр Е) Өтеміс қажы
37.Моңғол мемлекетінің хатшылары қай тайпадан болған: А)найман В) жалайыр С) моңғол Д)қырғыз е) керейіт
38.Моңғолдармен мен керейлер одақтасып қай тайпаларға шабуыл жасаған: А)найман В) қытайС) соғды Д)қырғыз е) қидан
39.Керейіттердің астанасы: А)Битөбе В) Қарақорым С) Ляо Д) Жаңагузия Е) Балықты
40.Керейіттердің құрамына неше аймақ кірген: А)7 В) 8 С) 9 Д) 10 Е) 12
41.Керейіттердің ханы Торының жайлауы қай жерде орналасқан: А)Хантәңірі тауы шығысы В)Ұлан Батордың батысы С) Орхонның жиегі Д) Қарақорымның таулы қыраттары Е) Балықты қаласы маңы
42.Керейіт мемлекетінің шарықтау шегі қай хандардың тұсында: А)Марқұз,Құршақұз В) Торы,Елжыйдай С)Даян,Бұйрық Д) Наркеш Дайын, Инанч Е) Жамұқа,Темучин
43.Керейіт мемлекетін оң,сол,орта бөліктерге бөлген билеуші: А)Құршақұз В) Жамұқа С) Мұқылай Д) Наркеш Дайын Е) Марқұз
44.ХІІғ Долы өзенінен Завхан аймағындағы Қазақ тауына дейінгі жерлер қай тайпаныкы: А)найман в)жалайыр С) моңғол Д)қырғыз Е) керейіт
45.Олар бір біріне жақын тұрса тебіседі, алыс тұрса кісініседі деп айтқан кім? А)Құршақұз В) Жамұқа С)Мұқылай Д) Наркеш Дайын Е)Марқұз
46.Жалайырлардан шыққан батыр, Шыңғысханның жақын досы, бірде қас жауы: А)Мұқылай В) Жамұқа С)Торы Д) Жебеноян Е)Бөржі
47.Өз еңбектерінде жалайырларды Шыңғысханның қол түскен тұтқындары деп көрсеткен кім: А)Рузбихан В) Гардези С) Рашид ад дин Д) Әбілғазы Баһадүр Е) Өтеміс қажы
48.Найман,Керейіт,Жалайыр мемлекетінде ұлыстың ішкі істерін кім басқарды: А) хан в)уәзір С) шерби Д)түтік Е) елтебер
Қарақытайлар (1125-1212 ж.)
1.Қарақытайлар Қарахан әскеріне ойсырата соққы берді
А)1137 жылы В)1198 жылы С)1125 жылы Д)1141 жылы е)1171 жылы
2.Қидандардың Жетісуға келіп, қоныстанған жылы
А)924 жылы В)1125 жылы С)1212 жылы Д)1155 жылы Е)1143 жылы
3.Қарақытайлардың шығысында тәуелді еткен тайпалары
А)Гуридтер В)Ұйғырлар С)Жалайырлар Д)Керейіттер Е)Наймандар
4.Қидандарды түрік тілдес деп көрсететін деректер
А)Моңғол, славян В)Рим, соғды С)Түрік, үнді Д)Араб, парсы Е)Қытай, грек
5.Елюй Даши гурхан қаза болғасын, билікке келді
А)Әйелі В)Түменбасы С)Баласы Д)Ішкі істі басқарушы Е)Ұлыс билеушісі
6.Қарақытайлардың гурид тайпаларымен соғысқан мерзімі
А)1210 жылы В)1198–1204 жылдары С)1208 жылы Д)1212 жылы Е)1171–1172 жылдары
7.Қарақытайлардың салықты күшейткен кезі
А)ХІ ғасырдың екінші жартысы В)Х ғасырдың басы С)Х ғасырдың соңы Д)Х ғасырдың бірінші жартысы
Е)ХІІ ғасырдың екінші жартысы
8.Қарақытай тайпаларының бұрынғы атауы
А)Меркіт В)Қидан С)Қимақ Д)Таңғұт Е)Қытай
9.Қарақытайларда ірі қала әкімі төлейтін жер салығы
А)Иқта В)Харадж С)Барзигар Д)Шерби Е)Вакф
10.1208–1210 жж. Қарақытай мемлекетін басып алады
А)Гуридтер В)Салжұқтар С)Үйсіндер Д)Қаңлылар Е)Хорезм Ғ)Керейіттер G) Наймандар Н)Ғұндар
11.Қарақытайларға екі жақтан шабуылдады
А)Қарахандықтар мен гуридтер В)Хорезмдіктер мен наймандар С)Ұйғырлар мен наймандар
Д)Қарахандықтар мен хорезмдіктер Е)Гуридтер мен ұйғырлар
12.Қарақытайлықтардың орталығы
А)Самарқан В)Ғұз Орда С)Битөбе Д)Балықты Е)Баласағұн
13.Қарақытайлардың орталығы
А)Баласағұн В)Ғұз Орда С)Битөбе Д)Бұқара Е)Испиджаб Ғ)Суяб G)Самарқанд Н)Балықты
14.Қарақытайларда әр үйден жиналатын салық мөлшері
А)100 мың тең жібек матасы В)100 солид С)1 динар Д)1000 мыс теңге Е)10 дирхем
15.Тақ үшін таласта қарақытайлардың көмегін пайдаланған Хорезм билеушісі
А)Мұхаммед В)Күшлік С)Жамұқа Д)Әл-Арслан Е)Текеш
16.Қарақытайларға жылына 3000 динар төлеп отырған ел
А)Хорезм шах В)Монғол ханы С)Гурид тайпалары Д)Қыпшақ ханы Е)Гансу ұйғырлары
17.1141 жылы қарақытайлар басып алған қала
А)Cамарқан В)Баласағұн С)Бұхара Д)Ходжент Е)Түркістан
18.ХІІ ғ 30 жылдары шығыстан Жетісуға басып кірген тайпа: А) қыпшақ В) қырғыз С)қарахан Д)қимақ Е) қарақытай
19.ХІІІғ басында қарақытайларды Жетісу өңірінен ығыстырған тайпа: А)қыпшақ В) найман С) қарахан Д)жалайыр Е) керейіт
20.ХІІғ 40 жылдары Қарахан мемлекетінің Орталық азиядағы жерлерін басып ала бастаған мемлекет: А) қыпшақ В) қырғыз с) қарахан Д) қимақ Е) қарақытай
21.1125-1212ж аралығында Жетісуда билік жүргізген кімдер: А) қарақытай в) найман С) қарахан Д) жалайыр Е)керейіт
22.1208ж Қарақытайларды шығыста жеңген: А)қытай В) найман С) қарахан Д)жалайыр Е) керейіт
23.Қарақытайларға жылына 3000 алтын динар төлеп отыруға мәжбүр болған мемлекет: А)селжұқ сұлтаны Мәлік шах В)Күшлік С) ауған тайпалары Д) хорезмшах Е)қытай
24.1198-1204ж қарақытайлармен соғыс жүргізген ауған жеріндегі тайпа: А)эфталит в) хетт С) парсы Д) гурид Е) кушан
25.Мұсылман деректерінде қарақытайлар деп аталған тайпа: А)қыпшақ В) қидан С) найман Д) жалайыр Е) керейіт
26.Қарақытай мемлекетінде жиналатын салық түрі: А)шаңырақ В) түтін С) зекет Д) тағар Е) баж
27.Қарақытайлардағы билеуші аталды: А) жабғу в) қаған С) хан Д) имек байғу Е)гурхан
28.1143ж Елюй Дашы өлгеннен кейін оның орнына отырды: А)Бұсұған В) Табуян С) Иле Д) Күшлік е) Жебе ноян
29.924ж құрылған Алтайдан тынық мұхитына дейінгі аумақты алып жатқан қидандардың мемлекеті: А)Ляо В) Тан С) Мин Д) Сяо Е) Дао
30.Қидан тайпалары қарақытай деп аталды қай деректерде: А) араб В) парсы С) мұсылман Д) қытай Е)орыс
31.Жетісу жеріндегі қарақытай мемлекетінің негізін қалаушы: А)Бұсұған В) Табуян С) Иле Д) Күшлік Е)Елюй Дашы
32.Ірі қалалар жыл сайын қарақытай гурханына қандай салық төлеп тұрған: А) харадж В) түтін С) зекет Д)тағар Е) баж
33.Иле тұсында қарақытай жерінде болған жаңалық А) Жері кеңейді В) бытыраңқы болды С) ауған шапқыншылығы Д) халық санағы Е) анасы өлді
34.Қарақытай мемлекеті өмір сүрген жылдар: А)9-11ғ В) 756-940ж с) 942-1212ж Д) 1125-1212ж Е) 1212-1217ж
35.Қарақытайлардың Жетісуға келмей тұрып мекендеген жері: А) Моңғолияның солтүстік батысы В) Маньчжурия,Уссури өлкесі С) Моңғолияның орталығы Д) Орхон өзені бойы Е)Керулен өзені
36.1155ж Иле гурхан қайтыс болғаннан кейін қарақытай тағына кім отырды: А)Бұсұған В) Табуян С) Иленің ұлы Д) Күшлік Е) Елюй Дашы
37.Қарақытайлардан жиналған түтін салығын қалай төледі: А)5 динар В) 2,5 динар С)1 динар Д) 3 динар Е) 1,5 динар
38.Хорезмшах қарақытайлардан жеңілген соң жылына қанша динар салық төледі: А)5000 в)1000 С) 3000 Д)10000 Е) 500
Қыпшақ хандығы
1.Қыпшақтардың этникалық құрамы қалыптаса бастаған кез
А)VI–VII ғасырлар В)VIII–IX ғасырлар С)IX–X ғасырлар Д)VII–VIII ғасырлар Е)V–VI ғасырлар
2.Қыпшақтардың Еуропадағы атауы (-лары)
А)Торктар В)Аварлар С)Командар Д)Кундар Е)Венгрлер Ғ)ҒұндарG) Болгарлар Н)Печенегтер
3.ХІІІ ғасырда хорезмдіктер мен қыпшақтардың соғысу себептері
А)Дешті Қыпшақ үшін В)Жетісу аймағы үшін С)Мәуереннахр жері үшін Д)Сыр бойындағы қалалар үшін
Е)Қаратау бойындағы жайылым үшін
4.Қыпшақ хандығы құрылған мерзім
А)ХІІ ғасырдың басы В)ХІІ ғасырдың ортасы С)ХІІІ ғасыр Д)Х ғасыр Е)ХІ ғасыр
5.Қыпшақ хандығының өмір сүрген мерзімі
А)ІХ–Х ғғ. В)ХІ–ХІІІ ғғ. Басы С)ХІІ–ХІІІ ғғ. Д)Х–ХІ ғғ. Ортасы Е)ХІ–ХІІ ғғ. Басы
6.Қыпшақтардың орыс деректерінде атауы (-лары)
А)Туыстар В)Далалықтар С)Торктар Д)Печенегтер Е)Достар Ғ)Половшылар G) Жаулар Н)Көшпенділер
7.Қыпшақтардың тары мен күрішті көп өсіретіндігін жазған
А)Cюань Цзянь В)Әл-Идриси С)Әбілғазы Д)Петахья Е)Йолығ-тегін
8.Қыпшақтардың қол астындағы оғыздарға шабуылдаған Хорезм шахы
А)Алып-Дерек в)Атсыз с)Текеш д)Мұхаммед е)Қадыр-Буке
9.Арба үстіне тігілген үйлер туралы жазған саяхатшы
А)Ибн-Баттута В)Рубрук С)Петахья Д)Әл-Омари е)У-Ди
10.Қыпшақтардың қыстаған жерлері
А)Қобда мен Жайық бойы в)Жем мен Сағыз жағалаулары С)Маңғыстау мен Үстірт маңы
Д)Есіл мен Тобыл аралығы Е)Елек пен Сарысу бойлары
11.Қыпшақтардың құрамына қарлұқ пен жікіл тайпаларының кірген кезі
А)VII ғасыр В)ХІІ ғасыр С)IX ғасыр Д)XI ғасыр Е)VIII ғасыр
12.Қыпшақтарда малдың көптігі туралы жазды
А)Жүзжани В)Ибн Баттута С)Плано Карпини Д)Әл-Омари Е)Жалайыри
13.Қыпшақтарда тамақтың негізгі түрі жасалды
А)Жүгеріден В)Бидайдан С)Арпадан Д)Сүттен Е)Тарыдан
14.Қыпшақ тіліндегі құлдың атауы
А)Гурхан В)Яланкуг С)Тархан Д)Иқтадар Е)Тегін
15.Қыпшақтар оғыздарды жеңіп, шегарасын кеңейтті
А)Балқаштан Алтайға дейін В)Сырдарияның төменгі ағысынан Жайыққа дейін С)Қобда, Жайық өзендеріне дейін Д)Маңғыстаудан Жетісуға дейін Е)Сырдарияның орталық ағысынан Аралға дейін
16.VIII–IX ғасырлардағы авторлардың еңбектерінде Қыпшақтардың атаулары
А)Оғыздар В)Хазарлар С)Нушеби Д)Дулу Е)Ұйғырлар Ғ)Половецтер G)Командар Н)Қыпшақтар
17.«Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен» деп жазған
А)Петахья В)Рузбихан С)Плано Карпини Д)Ибн Баттута Е)Әл-Омари
18.Қыпшақ жылқылары сатылатын
А)Киев Русіне В)Еуропаға С)Моңғолияға Д)Қытайға Е)Египетке
19.Қыпшақтардың ең беделді тайпасы
А)Елбөрі В)Йетиоба С)Құман Д)Дурут Е)Тоқсоба
20.Қыпшақтарда әскери басқару жүйесі бөлінді
А)24 қанатқа В)5 қанатқа С)7 қанатқа Д)2 қанатқа Е)12 қанатқа
21.Қыпшақ хандығы қай ғасырлар аралығында мемлекет болып өмір сүрді: А)12-14ғ В) 9-11ғ С)11-13ғ Д) 8-9ғ Е) 5-8ғ
22.ХІғ қай қағанаттың жері қыпшақ хандығының қолына өтті: А) қарахан в) қарақытай С)найман Д)қимақ Е)ұйғыр
23.Алтайдан Еділге дейінгі аралықты мекендеген тайпа: А) қарахан в) қыпшақ С)найман Д)қимақ Е)ұйғыр
24.Қыпшақтардың қыстаулары қай жерде орналасты: А) Мойынқұм мен Балқаш В) Маңғыстау С)Үстірт Д)Жем,Сағыз Ойыл Е) Қобда Жайық Тарбағатай
25.Солтүстікте Құланды даласымен, оңтүстігінде Балқаш көлі,Жоңғар алатауына дейінгі аралықты алып жатқан хандық: А) қарахан в) қыпшақ С)найман Д)қимақ Е)ұйғыр
26.Қыпшақ мемлекетіндегі ең беделді тайпа: А) тоқсоба В) бұлақ С) жікіл Д) яғма Е)елбөрілі
27.Қыпшақтардағы тоқсоба тайпасының аты қандай мағына береді: А)9 тайпалы В) 8 тайпалы С) жеті тайпалы Д) 4 тайпалы Е) 5 тайпалы
28.Қыпшақтардағы иетиоба тайпасының аты қандай мағына береді: А)9 тайпалы В) 8 тайпалы С) жеті тайпалы Д) 4 тайпалы Е) 5 тайпалы
29.Қыпшақтардағы дурут тайпасы қандай мағына береді: А)9 тайпалы В) 8 тайпалы С) жеті тайпалы Д) 4 тайпалы Е) 5 тайпалы
30.ХІІғ қыпшақтардың арал маңына билік жүргізген кездегі олардың құрамында болған тайпалар: А)Ғазнеуилер В)Қарлұқ,Қаңлы С)Үйсін Қарлұқ Д) Оғыз Қимақ Е) Оғыз Қаңлы
31.Қаңлыларда қыпшақша сөйлейді екен деп айтқан зерттеуші: А)М.Қашқари В) Плано Карпини С) В.Рубрук Д) Гардизи Е) Жүзжани
32.Қыпшақтардың этникалық құрамы неше бөліктен тұрады: А) 2 В)3 С) 7 Д) 8 Е) 5
33.Қыпшақтардың 11 тайпадан тұратын бөлігі: А)батыс В) шығыс С)орта Д)оңтүстік Е)солтүстік
34.Қыпшақтардың шығыс бірлестігі неше тайпадан тұрады: А)11 В)16 С)8 д) 4 е)21
35.Қыпшақтардың әскери басқару жүйесі нешеге бөлінді, оларды ата: А) оң қанат,сол қанат В) орталық кул С) барунгар жоңғар Д) оңтүстік солтүстік е)батыс шығыс
36.Сарайшық қаласы қыпшақтардың қай қанатының астанасы: А)оң В)сол С)орталық Д) батыс е) шығыс
37.Қыпшақтардың сол қанатының орталығы: А)Сығанақ В) Карантия С) Алмалық Д) Сарайшық Е) Жент
38.Қыпшақтарда қолға түскен құлдарды қалай атаған: А)тат В) кесапаттылар С) құлдар Д)яланкуг Е) төменгілер
39.Қыпшақ тілінде құл сөзінің мағынасын айтқан зерттеуші: А)М.Қашқари в) Плано Карпини С)В.Рубрук Д) Гардези Е) Жүзжани
40.ХІ ғ Қазақстанның қай бөлігінен басқа жерлерінің бәрі қыпшақтардың қарамағында болды: А) Мәуеренахр В)Шығыс С)Алтай Д) Жетісу Е) Арал маңы
41.Ресей жерінде орналасқан қыпшақтарды орыс деректерінде қалай атаған: А)кундар В) комондар с) половшылар Д) кипчаки Е) кимаки
42.Дунайға дейін жеткен қыпшақтарды венгрлер қалай атады: А)кундар В) комондар с) половшылар Д) кипчаки Е) кимаки
43.1133ж қыпшақтар қай Хорезм шахынан жеңілді: А) Алып Дерек В)Атсыз С) Мамун Ибн Мамун Д) Махмуд Ғазнеуи Е) Ғазна сұлтан
44.Қыпшақ ханын көрсет: А)Наркеш Дайын В) Бұйрық с) Елюй Дашы Д) Қадыр Бурке Е) Атсыз
45.ХІІІ ғ Сыр бойындағы қалалар үшін қыпшақтармен қақатығысқа түскендер: А) қыпшақ орыс В) найман қарақытай С) моңғол қыпшақ Д) қыпшақ хорезмшах Е) қыпшақ оғыз
46.Қыпшақтармен қарсыластардың арасындағы Сыр бойы қалалары үшін күресті кімдер тоқтатты: А) орыс в) хорезмшах С)қытай Д)моңғолдар Е)ұйғыр
47.Қыпшақ жылқылары халықаралық саудада қанша динармен бағаланды: А)60-70 в) 100-500 С)500-700 Д)800-900 е)1000-1200
48.Қыпшақтардағы малдың көптігі соншалық ондай мал ешбір жерде жоқ шығар деп айтқан кім: А) Жүзжани В)Ибн Батутта С)Ж.Баласағұн Д) Петахья Е) Рубрук
49.Қыпшақтарда сиыр малында өсіретіндігін айтқан зерттеуші: А) Жүзжани В)Ибн Батутта С)Ж.Баласағұн Д) Петахья Е) Рубрук
50.Қыпшақтар аздап бидай, арпа өсіреді,көп өсіретіні тары деп жазған зерттеуші: А)Жүзжани в)В)Ибн Батутта С)Әл Омари Д) Петахья Е) Рубрук
Ұлы Жібек жолы. Ұлы Жібек жолының қалыптасуы және тарихи маңызы
1.VI ғасырда жібек матасы белгілі болған елдер
А)Eуразия В)Азия С)Жерорта теңізі елдері Д)Еуропа Е)Қара теңіз елдері
2.Алғаш рет Қытай елінен Батыстағы елдерге қарай жібек артқан керуендер жолға шыққан
А)б.з. I ғасырда В)б.з. III ғасырда С)б.з.б. III ғасырда Д)б.з. II ғасырда Е)б.з. IV ғасырда Ғ)Б.з.б. I ғасырда
G)б.з.б. II ғасырда Н)б.з.б. IV ғасырда
3.Үйсіндердің Қытаймен қарым-қатынаста болған уақыты
А)Б.з.б. IV–III ғасырлар В)Б.з.б. V ғасыр С)Б.з.б. ІІ–І ғасырлар Д)Б.з.б. III ғасыр Е)Б.з. I–II ғасырлары
4.Жібек сатуда Қытаймен бәсекеге түскен ел
А)Византия В)Моңғолия С)Батыс Түрік қағанаты Д)Соғды Е)Жапония
5.Жібек жолының басы
А)Үндістан жеріндегі Ганг өзені В)Византия жеріндегі Галис өзені С)Қытай жеріндегі Хуанхэ өзені
Д)Египет жеріндегі Нил өзені Е)Месопотамия жеріндегі Евфрат өзені Ғ)Қытай жеріндегі Янцзы өзені
G)Үндістан жеріндегі Үнді өзені Н)Месопотамия жеріндегі Тигр өзені
6.Мешіт-медресе орындары табылған жер
А)Нарга В)Янгикент С)Баласағұн Д)Йасы Е)Суяб
7.Bизантия құмыралары табылған қала
А)Отырар В)Тараз С)Талғар Д)Самарқан Е)Ферғана
8.Талғар мен Отырардан табылған бұйымдар
А)Жібек шапандар В)Күміс құмыралар С)Саз балшық мүсіндер Д)Болгар бұрыштары Е)Фарфор ыдыстар
9.Ұлы Жібек жолының солтүстік бағытының тармақтары
А)3 В)4 С)7 Д)5 Е)2
10.Жібек сататын сауда орындары болған Жапония қаласы
А)Васидж В)Шауғар С)Испиджаб Д)Сүмбе Е)Нарга
11.Б.з. алғашқы кезінде жібек өндіру игеріле бастаған елдер
А)Жапония, Үндістан В)Жерорта теңізі елдері С)Сирия, Египет Д)Византия, Соғды Е)Иран, Ирак
12.Түрік қағанаты мен Византия арасындағы сауда келісімі жасалды
А)768 жылы В)138 жылы С)568 жылы Д)158 жылы Е)668 жылы
13.Патшалар үшін бағалы сыйлық болды
А)Күміс құмыралар В)Асыл тұқымды жылқылар С)Жібек маталар Д)Алтын динарлар Е)Фарфор ыдыстар
14.Жібек жолының Қытайдан басталып, Ыстықкөлге жеткен бағыты
А)Хуанхэ өзенімен В)Іле өзені арқылы С)Жайық бойымен Д)Шу арқылы Е)Ертіс өзенімен
15.Жібек жолының халықаралық қатынас жағынан жандана бастаған кезі
А)Б.з.б. III ғасыр В)Б.з.б. II ғасырдың соңы С)Б.з.б. II ғасырдың ортасы Д)Б.з.б. II ғасырдың басы
Е)Б.з.б. III ғасырдың ортасы
Ұлы Жібек жолы. Ұлы Жібек жолының тармақтары және Қазақстандағы сілемі
1.Отырардан шыққан жолдың біріншісі Отырарға барса, екіншісі
А)Ферғана қаласына В)Васидж қаласына С)Самарқан қаласына Д)Испиджаб қаласына Е)Жерорта теңізіне
2.Византиялық күміс құмыралар табылды
А)Талғар В)Жент С)Испиджаб Д)Тараз Е)Отырар
3.Сауда қарқынын бәсеңдеткен жағдай
А)Моңғол шапқыншылығы В) Жібек матасының азаюы С)Қытай шапқыншылығы Д)Елшілік қызметтің тоқтатылуы Е)Жоңғар шапқыншылығы
4.Моңғолияға, Мөңке ханға барып қайтқан саяхатшы
А)Рубрук В)Карпини С)Петахья Д)Әл-Омари Е)Әл-Макдиси
5.Испиджаб қаласына жеткен Ұлы Жібек жолының тармағы бөлінді
А)9 в)2 С)4 Д)8 е)3
6.Керуен жолдары торабында орналасқан қала
А)Шаш В)Үргеніш С)Отырар Д)Қойлық Е)Тараз
7.Сығанақтан Ақсүмбе арқылы шыққан тармақ бағытталды
А)Орталық Қазақстанға В)Солтүстік Қазақстанға С)Оңтүстік Қазақстанға Д)Жетісуға Е)Шығыс Қазақстанға
8.Ұлы Жібек жолының батысқа шығатын негізгі қақпасы болды
А)Орталық Қазақстан В)Батыс Қазақстан С)Оңтүстік Қазақстан Д)Солтүстік Қазақстан Е)Шығыс Қазақстан
9.Васидж қаласынан шыққан жол Сырдың жоғары жағымен жетті
А)Шаш пен Ферғанаға В)Барышкент пен Жаркентке С)Шаш пен Жентке Д)Жентке және Суябқа
Е)Испиджабқа
10.Керуен жолының Шығысқа шығатын негізгі қақпасы
А)Батыс Қазақстан В)Орталық Қазақстан С)Шығыс Қазақстан Д)Оңтүстік Қазақстан Е)Жетісу
9 ғасырдың екінші жартысы – 13 ғасырдың басындағы Қазақстан мәдениеті. Қалалық мәдениеттің дамуы
1.Сығанақ қаласы Қазақстанның қай аймағында орналасқан
А)Ақмола облысы В)ШҚО С)Маңғыстау облысы Д)БҚО Е)Қызылорда облысы
2.Тұрақ-жайларда бөлме саны көбейе бастады
А)ХІІ ғасырда В)Х ғасырда С)ХІІІ ғасырда Д)ХІ ғасырда Е)ХІV ғасырда
3.Құйрықтөбе қаласынан табылған үй
А)Кірпіш үй в)Тас үй С)Киіз үй Д)Сабан үй Е)Қоржын үй
4.Ұлытау етегінде орналасқан Х–ХІІ ғасырларға жататын қалалар
А)Жент, Баршынкент В)Тараз, Мерке С)Алмалық, Қойлық Д)Басқамыр, Аяққамыр Е)Сығанақ, Созақ
5.Бұл қала жайында Земарх, әл-Макдиси, Сюань-Цзан тарихи деректер қалдырды
А)Талхиз В)Баласағұн С)Сарайшық Д)Сайрам Е)Тараз Ғ)Имақия G)Талас Н)Жанкент
6.Ортасы аула ретінде пайдаланылатын тұрғын үйлер салынған аймақ
А)Кенже аймағы В)Шауғар аймағы С)Жетісу аймағы Д)Фараб аймағы Е)Оңтүстік Қазақстан аймағы
7.Қарнақ, Шур қалалары орналасқан аймақ
А)Фараб В)Шауғар С)Жетісу Д)Сырдария Е)Кенже
8.X–XII ғғ. Қазақстан жеріндегі ең ірі қалалар
А)Испиджаб В)Ақтам С)Сауран Д)Отырар Е)Арасан Ғ)Лавар G)Алмалық Н) Қапал
9.Оңтүстік Қазақстандағы қала орындарының саны
А)17 в)7 С)47 Д)27 Е)37
10.ХІ–ХІІ ғасырға жататын «қоржын үй» табылды
А)Отырардан В)Ақбешімнен С)Құйрықтөбеден Д)Тараздан Е)Сығанақтан
11.Өсімдік тәрізді және геометриялық өрнектермен безендірілді
А)Шеберханалар В)Темір ошақтар С)Дуалдар Д)Үйдің қабырғалары Е)Моншалар
12.Қалалар көлемі жағынан бөлінді
А)2 топқа В)9 топқа С)3 топқа Д)7 топқа Е)5 топқа
13.Солтүстік-шығыс Жетісудан табылған қала саны
А)37 В)36 С)30 Д)70 е)33
14.Орталық және Шығыс Қазақстан аймақтарында отырықшылық мәдениеттің тарала бастаған кезі
А)VIII–IX ғасырлар В)XII–XIII ғасырлар С)Х–ХІІ ғасырлар Д)IX–X ғасырлар Е)X–XI ғасырлар
15.Қазіргі канализацияның қарапайым түрі
А)Cардоба в)Терракота С)Ташнау Д)Ғаныш Е)Махалла
16.Сырдарияның орта алқабындағы қазіргі Темір теміржол стансасынан солтүстік-батысқа қарай 7 км жерде орналасқан көне қала
А)Манкент В)Баласағұн С)Отырар Д)Шаугар Е)Имақия Ғ)Жент G) Тарбанд н)Суяб
17.Екі шығыс моншасы табылған қала
А)Йасы в)Тараз С)Отырар Д)Осбаникет Е)Сауран
18.Сырдың орта ағысында орналасқан қала
А)Сүткент В)Алматы С)Сығанақ Д)Қарнақ Е)Балаж
19.Үшінші топқа кіретін қалалар
А)Хурлуг, Қапал В)Жент, Сарайлы С)Аяққамыр, Лавар Д)Алмалық, Арасан Е)Отырар, Талғар
20.Отырардың солтүстік-шығысынан табылды
А)Шеберхана В)Кесене С)Мешіт Д)Монша Е)Сауда орны
21.Шауғар (Иасы) аймағында орналасқан қалалар: А)Шағылжың Суяб В)Тараз,Талғар С)Отырар,Тараз Д) Қарнақ,Қарашық Е) Талғар, Баба Ата
22.Х-ХІІғ Ұлытау етегінде орналасқан ортағасырлық қалалар: А)Сарайлы,Торайлы В) Басқамыр, Аяққамыр С)Балаж,Берукет Д) Қапал,Арасан Е) Сүткент, Жент
23.Дамыған орта ғасырдағы көлемі 30 гектардан асатын Оңтүстік Қазақстан жеріндегі көне қала: А)Отырар,Сауран В) Басқамыр, Аяққамыр С)Балаж,Берукет Д) Қапал арасан Е) Сүткент Жент
24.Х-ХІІғ Сарайлы,Торайлы қалалары орналасты: А) Ұлытау етегі В)Кеңгір бойы С) Қаратау солтүстігі Д) Жетісу Е)Оңтүстік Қазақстан
25.10 гектар дан 30 гектарға дейінгі екінші топқа жататын қалалар: А) Бурух Хурлух В) Басқамыр,Аяққамыр С) Балаж,Берукет Д)Қапал Арасан Е) Сүткент Жент
26.Алмалық,Капал,Лавар, арасан қалалары неше гектарлық қалалар: А)30га асатын В)10-30га С) 10 га жетпитін Д) 10-15га Е)20-25 га
9 - 12 ғасырлардағы қолөнер, сауда және шаруашылықтың дамуы
1.Сыры өшпеген қыш құмыралар табылған қала
А)Суяб В)Йасы С)Алматы Д)Құйрықтөбе Е)Қапал
2.Жетісудан табылған құмыралардың түр-пішіні
А)Сопақша В)Шар тәрізді С)Төрт бұрышты Д)Дөңгелек Е)Алмұрт тәрізді
3.Шу аңғарындағы өңделетін жер көлемі
А)700 мың шаршы метр В)500 мың шаршы метр С)300 мың шаршы метр Д)600 мың шаршы метр
Е)100 мың шаршы метр
4.Сүйек түйреуіштер, шахмат тастары табылды
А)Талғардан В)Аснастан С)Лабаннан Д)Тараздан Е)Қарашықтан
5.Шыны ыдыстарды жасау тәсілі
А)Құйма құю В)Үрлеу с)Қыздыру Д)Безендіру Е)Қаптау
6.Қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін басты көрсеткіш
А)Бау-бақша өсіру в)Егіншілік С)Малшаруашылығы Д)Сауда е)Қолөнер
7.Қыш құмырашылардың жетістіктері
А)Зергерлік бұйымдар жасау В)Өрнекті бұйымдар жасау С)Сүйек бұйымдар жасау Д)Шыны бұйымдар жасау
Е)Сырлы бұйымдар жасау
8.Таразда ешкі түбіттерімен айырбас сауда болғандығын жазды
А)Гардизи В)Махмұт Қашқари С)Сыма Цянь д)Жүсіп Баласағұни Е)Әл-Макдиси
9.Хорезм шахы Мұхаммед Текеш теңге соқтырған жыл
А)1410 жылы В)1310 жылы С)1300 жылы Д)1200 жылы е)1210 жылы
10.Ұсталықтағы шеберліктің жетістігі
А)Зергерлік В)Қыш құмыра жасау С)Темір ұсталығы Д)Сүйек ұқсату Е)Шыны бұйым жасау
11.Орта ғасырларға жататын сүйектен жасалған шахмат тастары табылған қала: А) Суяб в) Тараз с) Талғар Д) Отырар Е) Қойлық
12.ХІІ ғасырларда қалалардағы тұрғын үйлерде қолданылған суды сыртқа шығаратын құбыр: А)кәріз В) белдемше С) ташнау Д) доңғалақ Е) тегеш
13.Қай зерттеушінің айтуынша Шаш қаласына теріден, былғарыдан жасалған заттар әкелінген айырбас сауда арқылы А) Әл Макдиси В) Әл Бируни С) М.Қашқари Д) Әл Марвази Е) Игүнеки
Достарыңызбен бөлісу: |