Аудан әкімі Т. С. Алиевтің ауыл округтерінде өткізілетін есеп беру кездесулеріндегі «2010 жылдың қорытындысы және алда тұрған міндеттер жайлы» есебінің тезистері

Сол жарлыққа сәйкес 26 қаңтар мен 3 ақпан аралығында аудан әкімі ауыл округтерінде есепті жиналыстар өткізеді. Өткізілетін жиналыстар барысында өткен жылды қорытындылай келе аудан әкімі төмендегі мәселелерге тоқталады.

Ауданда атқарылған нәтижелі жұмыстың арқасында 2010 жыл табысты аяқталды.

Экономиканың даму көрсеткіші бюджетті толықтыру екені белгілі. Бұл тұрғыда мынадай жұмыстар жүргізілді.

Өткен жылы бюджеттің кіріс бөлігі едәуір өсті. Бекітілген 289 190 мың теңге ішкі кіріспен нақтылы жұмыс жасау нәтижесінде 308 432 мың теңгеге ұлғайды.

Дегенмен бюджетті толықтыруда кемшіліктер әлі жетерлік. Жыл ішінде кәсіпкерлікпен заңсыз айналысып жүрген кәсіпкерлер бар екені анықталып отыр. Ол туралы мәліметті мына кестеден көруге болады.

Мүлік салығын жинауда Шарапхана, Қызылқия, Шарбұлақ, Тұрбат ауыл округтері 2009 жылмен салыстырғанда салықты кем жинаған.

Сондай-ақ, жер салығын жинауда Қазығұрт, Жігерген ауыл округтері мүмкіндіктен төмен жұмыс жасады.

Ауыл шаруашылығы жайлы

Ауданда ауыл шаруашылығы саласы жақсы қарқынмен дамып келеді. Облыс орталығында өткен «Алтын күз» мерекесінде аудан шаруалары жоғары көрсеткіштерді иеленді. Бірқатар жерлестеріміз облыс әкімінің қолынан марапатталды. Өткен жылғы ауыл шаруашылығындағы қорытынды мына кестеде көрсетілген.

Мал шаруашылығының даму барысы төмендегідей болды.

Дегенмен ауыл шаруашылығын дамытуда пайдаланылмай жатқан резервтер аз емес.

Агроқұрылымдарды ірілендіруде олқылықтар бар.

Қызылқия, Қақпақ, Жігерген, Көкібел ауыл округтері ірілендірумен жеткіліксіз шұғылданып келеді.

Жаңа технология тамшылатып суғаруды ендірудегі жұмыстарда кемшілік жетерлік. 2010 жылы 900 га жерге тамшылатып суғаруды ендіру жоспарланған болса, ол небары 43,8% орындалды.

Кестеден көріп отырғандарыңыздай Рабат ауыл округінен басқа ауыл округтерінде бұл жұмысқа жете мән берілмеді. Ал, Жаңабазар ауыл округі әкімі бұл жұмыспен шұғылданбады. Тамшылатып суғару тәсілін орындамағаны үшін бірнеше қызметкерлер тәртіптік шаралар алды. Келешекте де тамшылатып суғаруды қолға алу қатаң сұралатын болады.

Кестеден көріп отырғандарыңыздай арнайы салынған ірі мал бордақылау алаңдары бой көтерді. «Сапа», «Ақбастау», «Жарас» шаруа қожалықтары мен «Қарқын 2030» ЖШС жұмыстары облыс деңгейінде мақтан тұтатын дәрежеге жетті.

Мал өнімдерін көбейту үшін малды асылдандыру қажет. Ауданда 2,3 % ірі қара, 10,4% қой, 8,7 % жылқы асыл тұқымды. Сондықтан бұл жұмыстарды жандандыру керек.

Кіші кәсіпкерлікті көтеру мақсатында пилоттық жоба ұсынылған болатын. Жобаларға бөлінген 1 млрд теңгенің небары 89 жобаға 174,3 миллионына ғана жобалар мақұлданды. Бұл аз көрсеткіш. Сондықтан ауыл әкімдері, ауыл билері осы жұмысқа тікелей ықпал жасап, халыққа монша, қызмет көрсету орталықтарын көптеп ашуға көмек беретін уақыт жетті деп ойлаймын.

Білім беру саласы аудан бюджетінің 72% пайдаланып жатқан үлкен сала. Болашағымыз балаларды оқыту мен тәрбиелеуге барлық мүмкіндіктер жасалынып келеді.

Ауданның 72 мектебінде 25539 оқушыға 3027 мұғалім білім беруде.

Білім саласына 2009 жылы 2 млрд. 390 миллион теңге бөлінген болса, 2010 жылы 3 млрд. 202 миллион қаржы берілді. Яғни қаралған қаржы 2010 жылы 812 млн. теңгеге ұлғайды.

Соның есебінен мектептердің материалдық-техникалық базалары жақсарды.

Аудан мектептерінің барлығы компьютерленген. Әр компьютерге келетін бала саны 18,6% құрайды.

Жылдан жылға оқушыларды оқулықтармен қамтамасыз ету жақсарып келеді.

Өткен жылы облыстық бюджет есебінен «Қызылата», «Амангелді» орта мектептері мен «Шақпақ» бастауыш мектептерінің ғимараттары салынып пайдалануға берілді.

«Шарбұлақ» орта мектебі «Жол картасы» бағдарламасы бойынша күрделі жөндеуден өткізілді.

Аудан бюджеті есебінен 2 орта мектеп күрделі жөндеуден өткізілсе, 4 мектепте ағымдағы жөндеу мен мектеп айналасын қоршау жұмыстары жүргізілді.

Өткен жылы 1475 оқушылар яғни мектеп бітірушілердің 93,7% ҰБТ-ға қатынасып орта 88,25 балл жинады. Бұл 2009 жыл мен салыстырғанда 15,35 болып артты. «Алтын белгі» иегерлер саны көбейді. 678 оқушы грант иегері атанды. Мұның бәрі қуанарлық жағдайлар. Дегенмен оқу тәрбие жұмыстарында кемшіліктер жоқ емес. 2010 жылы шектік деңгейге жете алмаған оқушылар да болды.

Оқушылар арасында тәртіп бұзушылар әлі де кездесуде. 2010 жылы кәмелетке толмағандар ісі жөніндегі инспекторлар әр түрлі құқық бұзушылық жасағандары үшін 53 әкімшілік хаттамалар толтырды. 2009 жылмен салыстырғанда кемігенімен, өткен жылы 5 қылмыстық оқиға тіркелді.

Бұл фактілердің бәрі қатаң бақыланып отырылды. Әкімдік мәжілісінде, білім бөлімінің кеңесінде арнайы талқыланып, жүктелген міндеттерді талап деңгейінде орындамаған мектеп директорларына тәртіптік шаралар көрілді.

Әлеуметтік сала

Ауданда әлеуметтік мәселе үнемі басты назарда тұрады. Халықтың аз қамтамасыз етілген топтарына жағдай жасау көп қаржыны қажет етеді. Керекті қаржы бюджеттен бөлінетін қаражаттан тыс арнайы құрылған «Сенім» қайырымдылық қоры арқылы жүргізіледі.

2010 жылы 4235 отбасындағы 16762 он сегіз жасқа дейінгі балаларға 189162 мың теңге жәрдемақы, сонымен қатар 369 аз қамтамасыз етілген мұқтаж отбасыларға 3632 мың теңге мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмегі тағайындалып толығымен төленді.

65 мұқтаж отбасына азық-түлік тауарларының қымбаттауына байланысты 313651 теңгенің көмегі көрсетілді.

69 мұқтаж отбасыларға «Сенім» қоры арқылы 2 қаптан жалпы құны 276 мың теңгеге ұн берілді.

Демеушілер есебінен 383 мұқтаждарға 1 млн. теңге көмек берілді.

Мұқтаж отбасыларды қолдау мақсатында төмендетілген бағамен азық-түлік босататын сауда нүктесі, 18 сауда бұрышы, 1 арзандатылған бағада дәрі босататын дәріхана ашылды.

Сонымен қатар, 2010 жыл ішінде 481 жаңа жұмыс орындары ашылды. Тұрақты жұмысқа жоспарланған 2313 адам орнына 3250 адам орналастырылып, бағдарлама 140% орындалды.

Ақылы қоғамдық жұмысқа 532 жұмыссыз адам тартылды. 150 жұмыссыздар кәсіптік даярлықтан өтті.

Өткен жылы Ұлы Отан соғысындағы жеңістің 65 жылдық мерекесі кең көлемде аталып өтілді.

Соғыс ардагерлеріне, теңестірілгендерге Республикалық, облыстық, аудандық бюджеттерден материалдық көмектер көрсетілді.

4 ардагердің үйін күрделі жөндеуден өткізуге 1 млн. теңге, аудандық бюджет есебінен 23 ардагерге телефон орнатылды.

8 ардагерге «Сенім» қоры арқылы қол арба алып берілді, 289 азаматқа тегін демалуына жағдайлар жасалды.

Денсаулық сақтау саласы.

Өткен жылы 2009 жылмен салыстырғанда негізгі көрсеткіштер жақсара түсті.

2010 жылы 3113 бала дүниеге келді, бала өлімі азайды.

Жүз мың адамға шаққанда 2009 жылмен салыстырғанымен аурушаңдық азайды. Денсаулық сақтау мекемелері жаңа структураға өтіп, ауруханаларда халықты қабылдау, қызмет көрсету жақсарды.

Аудандық емханаға 623674 мың теңге бөлініп, медициналық заттар алуға, ағымдағы және күрделі жөндеу жұмыстарына жұмсалды.

Аудандық жедел жәрдем станциясына жаңа 1 реанимобиль және санитарлық автотранспорт алынды. Халыққа медициналық қызметті жақсарту мақсатында Шарбұлақ, Тұрбат елді мекендеріндегі дәрігерлік емханалар, Қарабастау, Үшбұлақ елді мекендерінде медициналық нүктелерін жаңа ғимараттары салтанатты түрде ашылды.

Халыққа қызмет жасау бұдан былайда жақсартыла береді.
Мәдениет саласы

Аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі басшылық жасап отырған ауданның мәдениет ошақтары халыққа едәуір қызмет көрсетіп келеді. Өткен жылы 678 рет мәдени-көпшілік іс-шаралары өткізілді. Бюджетке 887 мың теңге ақылы қызметтен түсірді.

Дегенмен мәдениет үйлері, клуб, кітапханалардың бүгінгі қызметтері өсіп отырған талаптарға сай келе бермейді. Керекті материалдық техникалық базасы нашар. Ауылдық клубтардың меңгерушілері болып білімі сай емес көп азаматтар істейді. Соның салдары болса керек бірқатар клубтардың жұмысы жоқтың қасында, тіпті жұмыс уақыттарында жабық тұрады.

Шалғай елді мекендерге кинофильмдер көрсетіп, концерттік бағдарламалар ұсыну жайлы берілген тапсырмалар орындалмайды.

Осыған байланысты аудандық мәдениет бөлімі басшылықты қатаңдата түсіп жұмысты реттеуге тиіс.
Спорт саласы

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың халыққа арнаған Жолдауында, салауатты өмір салтын қалыптастыруды, спортпен шұғылданатын халықтың санын 30% жеткізуді тапсырғанын жақсы білесіздер.

2010 жылы спортпен шұғылдануға 15101 адам тартылды, спорт ғимараттарының саны 160-қа жетті.

Спорттың 18 түрі бойынша жұмыстар жүргізілді. Әр ауылда қарапайым спорт алаңдарын салу, қалпына келтіру жұмыстары қолға алынды. Аудан орталығынан «Фитнес» клуб ашылды.

Спорт мектептеріне стандартқа сай келетін спорттық жейделер сатып әперілді. Жыл ішінде 140 спорттық іс-шаралар өткізіліп, 34 мыңдай адам қатынасты. Облыстық, Республикалық, халықаралық спорт сайыстарына қатынасып жүлделі орындарды иеленіп жүрген азаматтар аз емес.

Дегенмен, бірқатар ауыл округтарында спорт жұмысына әліде жеткілікті мән берілмей келеді.

Аудандық дене шынықтыру және спорт бөліміне жұмыстарға талдау жасап, нақтылы шаралар көретін мезгіл жетті.

Ауыз су жүйесі жайлы.

Қай кез болмасын тұрғындарды таза ауыз сумен қамтамасыз етуге ерекше мән беріліп келген және бұл мәселе өзің актуалдығын бүгінгі таңға жоғалтқан жоқ.

Алдымызға қойылған міндеттерді орындау үшін ауданда «Таза су» бағдарламасы жасалынып жұмыстар жүргізіліп отыр.

2010 жылда су құбырларын салу жұмыстары жалғасын тапты.

Ақжар, Шанақ, Еңбекші, Қыдыр Мәмбет елді мекендеріне Ақбұра суын алып бару аудан тарихындағы үлкен оқиға болды. Қазіргі таңда 392 млн. теңгеден астам қаржы жұмсалған, құрылыс жұмыстары аяқталып, су құбырлары пайдалануға берілді. Су пайдалануды ашу салтанатына облыс әкімі А.Мырзахметов қатынасты.

Сонымен қатар, 2010 жылы «Жол картасы» бағдарламасына сай 3 елді мекенде су құбырлары ағымдағы жөндеуден өткізілді:

Жылыбұлақ елді мекені – 2,7 км. – 12 млн. теңге

Қызылбұлақ елді мекені – 4,5 км. – 7,8 млн. теңге

Жаңабазар, Бейнеткеш елді мекендері – 7,1 млн. теңге

Табиғи газды тұтыну халықтың тұрмыс деңгейін жақсартатыны белгілі. Сол себептен елді мекендерге табиғи газ беру барысында жоспарлы жұмыстар жүргізіліп келеді.

Бүгінгі таңға ауданның 9 елді мекенінде, яғни барлық елді мекендердің 14,7% табиғи газ құбырлары жүргізілген.

Бұл жұмыс өткен жылы да жалғасын тапты.

Бұдан басқа Қыдыр Мәмбет елді мекенінде газдандыру жұмыстары басталды. Бұл құрылыс өтпелі. Өткен жылы 95573 мың теңгенің жұмысы жасалды.

Газ құбырлары пайдалануға берілді. Бірақ ауыл тұрғындары оны пайдалануға асығар емес.

Жол саласы

Аудан экономикасының дамуына аудан көлеміндегі жолдардың көп әсер ететіні белгілі. Сол себептен жол салу, оларды ағымдағы жөндеуден өткізіп отыруға ықпал жасау үнемі біздің назарымызда тұрады.

2010 жыл ішінде «Жол картасы» бағдарламасы бойынша 179542 мың теңге бөлініп, аудандық маңызы бар 47,2 км. жолдар орта жөндеуден өткізілді.

Аудан көлемінен өтетін облыстық маңызы бар жолдарға 348588 мың теңге жұмсалып, 34,1 км. жолдар орта жөндеуден өткізілді.

2010 жылы ауданда орта жөндеуден өткен облыстық маңызы бар автожолдар тізімі
№	Жобалардың атауы	Жалпы қаралған қаржы (мың теңге)	Ұзындығы /шақырым/	Мердігер
	КХ-29 Суық бұлақ елді мекеніне кірме жол	101273,0	8,6	"Түркістан Жол Сервис" ЖШС-і
	КХ-88 Шарбұлақ-Қарабау-Аманкелді елді мекендерінің автожолы	148588,0	17,5	"Түркістан Жол Сервис" ЖШС-і
	КХ-88 Турбат-Еңбек-Қаржан елді мекендерінің автожолы	98727,0	8,0	"Түркістан Жол Сервис" ЖШС-і
Барлығы		348588,0	34,1

Құрметті аудан тұрғындары.

Есеп беру барысында назарларыңызды өткен жылы жүзеге асырылған мына мәселелерге аударғым келіп тұр.

Ел тұрмысын жақсарту, жұмыс көздерін ашу үшін кәсіпкерлікті дамытуымыз керек.

Естеріңізде болса өткен жылы ауданның даму бағдарламасын белгілеген кезде 2010-2012 жылдары 7 инновациялық жобаны жүзеге асырамыз деп жоспарланған еді. Бүгінгі таңға соның 5-еуі бойынша жұмыс басталды.

1. 
   Тігін фабрикасы ашылды.
   
2. 
   Шипажай құрылысы жүріп жатыр.
   
3. 
   Алматы апортын егу жалғастырылуда.
   
4. 
   Минералды су құю цехы іске қосылды.
   
5. 
   Құс фермасы ашылып жұмыс бастады.
   

Дегенмен кәсіпкерлікті дамытуда істелетін жұмыс әлі өте көп.

Ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеуде жұмысымыз жеткіліксіз. Көрші аудандар сүт өнімдерін өңдеп, оған сүтті біздің ауданнан жиып жатыр. Ал бізде ондай орындар жоқ. Аудан орталығындағы «Айко» ЖШС жұмысын жандандыра алмай келеді. Кезінде жақсы жұмыс істеген қыш зауыты, шыны зауыты жұмыстарын тоқтатқан. Ауданда тауар өндірушілердің құқығын қорғау бойынша жұмыс жанданбай тұр.

Есепті жиналыстар өткен жылы да барлық ауыл округтерінде өткізілгені белгілі.

Сол есепті жиналыстарда ауыл тұрғындары 39 ұсыныс пікірлер айтқан болатын. Аудан, ауыл әкімдері аппараттарында ол ұсыныстарды орындау үшін іс-шаралар жасалып, жұмыстар жүргізілді.

Нәтижеде 11 ұсыныс пікірлер орындалып, 28-мен жұмыс жасалып келеді.

Аудан әкімдігінің көшпелі мәжілісі ауыл округтарында өткізіліп, сол мәжілісте барлық ауыл әкімдері аудан әкімінен 417 тапсырмалар алып, оларды орындау жайлы міндеттемелер қабылдады.

Аудан әкімінің атына өткен жыл ішінде тұрғындардан 1202 арыз түскен, ол 2009 жылмен салыстырғанда 16-ға көп.

Жазылған арыздардың 508, немесе 42% жер сұрап, 169-ы немесе 14% жол, газ, су мәселелері жайлы, 144 немесе 12% материалдық көмек беру жайлы, қалғандары түрлі мәселелер жайлы жазылған арыздар. Жазылған арыздардың бәрі дер кезінде қаралып, жазбаша жауаптары арыз иелеріне берілді.

Сонымен қатар, менің жеке қабылдауымда 58, орынбасарлардың қабылдауында 67, аппарат басшысының қабылдауында 25 адам болды. Негізінен барлығының өтініштері қанағаттандырылды.

Аудан тұрғындарының тыныш өмір сүріп, қауіпсіз жұмыс істеуі үшін ауданда мықты тәртіп орнатылып, қылмысқа мейлінше тосқауыл қойылуға тиіс.

Бұл тұрғыда ауыл әкімдері, ауыл билері, құқық қорғау органдарымен бірлесе отырып жұмыстар жүргізіп келеді.

Дегенмен, бүгінгі таңға өмір әлі істелетін жұмыстың көп екенін көрсетіп отыр.

Өткен жылы 2009 жылмен салыстырғанда кісі өлтіру, қарақшылық жасау, зорлау сияқты қылмыс түрлері кемігенімен, жалпы тіркелген қылмыс 8,5 % өскен. (176-дан – 191-ге)

Қылмыстардың ашылуы 89% болды. Дегенмен 2008 жылы мал ұрлығы қылмысы 70% ашылған болса, бұл көрсеткіш жақсарып, 2009 жылы 89%, ал 2010 жылы 91% құрайды. Халықты көптен елеңдетіп жүрген мал ұрлау фактілері әлі тыйылар емес.

Құқық бұзғаны үшін 2010 жылы 578 әкімшілік хаттамалар толтырылған, мас халде көпшілік орындарда жүргені үшін 475 адамға шара көрілген.

Міне көріп отырсыздар осы мәліметтердің өзі ауданда толық тәртіп, қылмысқа тосқауыл қойылды деп айтуға болмайтындығын көрсетеді.

Сол себептен қылмыспен күрес тек құқық қорғау органдарының міндеті деп қарамастан ауыл әкімдері, ауыл билері жалпы халықты бұл індетке қарсы көтеруге тиіс деп есептеймін.

Құрметті аудан тұрғындары.

Аудан әкімі есепті баяндамасының тезистерін Сіздерге ұсына отырып, көкейде жүрген ұсыныс-пікірлеріңіз болса, оны есепті жиналыста талқыға салуды, жиналыстың жинақы, нәтижелі өтуіне ықпал жасауларыңызды сұранамыз.

Үстіміздегі жылы жүргізілетін жұмыстарға тоқталсақ.