Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі семей қаласының ШӘКӘрім атындағы мемлекеттік

Мазмұны

1 Қолданыс аясы

2 Нормативтік сілтемелер

3 Жалпы ережелер

4 Оқу пәнінің мазмұны

5 Студенттің өздік жұмысының тақырыптары

6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы

7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

8 Әдебиеттер

1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ

«Қазақ әдебиетінің тарихы» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы 5В050400 «Журналистика» мамандығының студенттеріне арналған.

Осы «Қазақ әдебиетінің тарихы» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:

- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;

- 5В050400 «Журналистика» мамандығының типтік оқу жоспары;

- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;

- ДП 042-1.01-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы» құжаттық іс-жосығы.

Бұл пән бойынша мынанадай теориялық және практикалық мәселелер қарастырылады: семинар сабақтарының мақсаты - студенттердің жекелеген шығармаларға мәтіннамалық талдау жасай білу, композициясы мен сюжетін жүйелеп,образдарды сомдаудағы қаламгер пайдаланған тәсілдерді пайымдай білу машығын қалыптастыру. Әлемдік әдеби дамудың ортақ заңдылықтарын игерген реалистік әдебиетіміздің алыптары шығармаларының көркемдік шеберлік сырларын тереңдете оқу;бұл талаптың аясында қазақ сөз өнерінің философиялық, гуманистік-ағартушылық, эстетикалық мазмұнын жан- жақты қамту; ақын-жазушылардың шығармаларындағы дәстүр жалғастығы; отаршылдық саясат мазмүнын жырлаған заман ақындарының поэзиясы және оның реалистік маңызы.

3.2 Пәнді оқыту мақсаты:

Қазақ әдебиетінің тарихы жеке пән ретінде оқыту арқылы ақын-жазушыларымыздың еңбектерін, рухани мәдениеті-фольклорлық мұраларды терең, жан-жақты таныстыру мақсат етіледі. Мазмұн-мәні терең, әрі көркем қазақ әдебиетін аса бағалы байлық ретінде оқыта отырып, оның өзінше сыр-сипатын танытып, жастарға тағлым беру көзделеді.

3.3 Пәнді оқыту міндеттері:

Қазақ әдебиетінің тарихы - үлттық сөз өнері тарихының елеулі бір кезеңін қамтитын пән.

Жалпы қазақ әдебиетінің даму деңгейін анықтап, шолу жасау;

Қазақ әдебиетін бес кезеңге бөліп қарастыра отырып, аталмыш кезеңдердің көрнекті өкілдерінің шығармашылығымен таныстыру;

Пәнді оқыту барысында студенттерге жекелеген шығармалардың жанрлық сипаты, тақырыбы мен идеясы, көркемдік дәрежесі мен мазмұны жайлы білімдерін қалыптастыру;

Дәуір әдебиетін тарихи сабақтастық тұрғысынан оқыта отырып,жалпы ұлт әдебиеті тарихынан алар орны мен кейінгі әдебиетке тигізген әсері және ықпалын межелеп беру.

3.4 Оқыту нәтижелері:

Пәнді оқыту нәтижесінде студент мыналарды білуі керек:

• 
  Қазақ әдебиетінің өзіндік табиғатын меңгереді;
  
• 
  Жалпы қазақ әдебиетінің қалыптасу, даму кезеңдері жайлы мағлұмат алады;
  
• 
  Қазақ әдебиетінің өзіндік ерекшеліктері, жанрлары туралы терең білім алады;
  
• 
  Қазіргі қазақ әдебиеті өкілдерінің мұраларының мәтінімен танысып, олардың идеялық-эстетикалық құндылықтары туралы өзіндік пікір қалыптастырады;
  
• 
  Теориялық білімді практикада қолдана білуді үйренеді;
  
• 
  Зерттеу жұмысына икем-дағдысы қалыптасады;
  
• 
  Кәсіби қарым-қатынас жағдайларын меңгереді.
  

- Журналистикаға кіріспе;

3.6 Курстың постреквизиті:

- БАҚ-тағы жарнама;

- Әлем журналистикасының тарихы;

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:

Кесте 1

5.2 М.Шаханов балладаларының жанрлық ерекшеліктері.

5.3 Т.Айбергенов лирикасы.

5.4 М.Мақатаев поэзиясындағы психологизм.

5.5 М.Мақатаев поэтикасы

5.6 З.Қабдолов- ғалым, жазушы.

5.7 С.Мәуленовтың ақындығы.

5.8 Ә.Тәжібаевтің лирикалық шығармалары, поэмалары.

5.9 Х.Есенжановтың өмірі мен шығармашылығы.

5.10 Т.Жароков поэтикасындағы эпикалық пафос және баян.

5.11 Қадыр Мырзалиевтің өлеңдеріндегі философиялық сарындар.

5.12 Ғ.Орманов лирикасындағы замана шындығы және ақын әлемі.

5.13 Ұлы Отан соғысы кезіндегі қазақ әдебиетінің даму жолдары.

5.14 Ғ.Мүсірепов әңгімелерінің текстологиясы.

5.15 Ғ.Мұстафин прозасындағы тарихи шындық.

5.16 Иса Байзақов өлеңдерінің жанрлық ерекшеліктері.

5.17 Ж.Молдағалиевтің сюжет, композиция құру шеберлігі.

5 18 Т.Ахтановтың прозалық шығармалары.

5.19 Ж.Нәжімеденовтың ақындығы.

5.20 С.Жиенбаев поэзиясындағы теңеулер.

5.21 Ж.Нәжімеденов поэзиясындағы философия.

5.22 Қазіргі қазақ поэзиясындағы дәстүр мен жаңашылдық мәселесі.

5.23 60-90 жылдардағы қазақ поэмасы.

5.24 Қазіргі қазақ поэмасындағы лирикалық тұлға мәселесі.

5.25 Қ.Мырзалиев поэзиясындағы автор тұлғасы.

5.26 Ф.Оңғарысынова поэзиясындағы уақыт.

5.27 «Махаббат, қызық мол жылдар» өмір шындығы және көркемдік жинақтау.
6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

Кесте 3

Тақырып			Көрнекі құралдар, ОТҚ, плакаттар, стендтер	Өз бетімен дайындалу сұрақтары	Бақылау түрі
Дәріс сабағы	Тәжірибелік сабақ	Зертханалық сабақ
1	2	3	4	5	6
1. Түркі елінің тарихи жағдайы, әдебиетінің даму бағыты.	1. Әбу-Насыр әл-Фараби - ақын, әдебиеттанушы ғалым.		Дыбыстаспалар портреттер, кітап көрмесі, карточкалар	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби- тарихи, әдеби-көркемдік сараптамалар жазу.	Өлең жаттау
2. Оғыз дәуіріндегі әдебиет.	2. Әбілғазының «Түрік шежіресі» жинағы.		Суреттер, бейнетаспалар, перфокарталар, альбомдар, портреттер	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби – теориялық талдаулар жазу.	Мәтіңдерді мәнерлеп мазмұндау
3. Ислам дәуіріндегі әдебиет.	3. Бұқар жырау – 18-ғасыр әдебиетіндегі ең көрнекті тұлға		Бейнетаспалар, кадаскоп, портреттер, суреттер, карточкалар	Интерактивтік сұхбат сабағы және өлең жаттау, әдеби-көркемдік талдаулар жазу.	Кейіпкер-лерге әдеби мінездеме беру.
4. Алтын орда дәуіріндегі әдебиет.	4. Ақан сері Қорамсаұлы, Ә.Найманбайұлы шығармашылығы.		Баспасөз материалдары, таблицалар, суреттер, дыбыстаспалар	Интерактивтік сұхбат сабағы және мәтіндерді мазмұндау, әдеби- көркемдік талдаулар жазу.	Әдеби теориялық талдау
5. Жыраулар поэзиясы.	5. Абай Құнанбаев шығармашылығы.		Фотоматериал-дар, портреттер, кітап көрмесі, таблицалар, суреттер, карточкалар	Конференция сабағы және әдеби-көркемдік, әдеби- тарихи сараптамалар, рефераттар жазу.	Ғылыми талдау мақала жазу
6. 15-17 ғасырдағы қазақ әдебиеті.	6. 20-ғасыр басындағы тарихи-әлеуметтік жағдай және әдебиет.		Портреттер, кітап көрмесі, суреттер, бейне, дыбыстаспалар, карточкалар	Понарамалық сабақ және әдеби талдау мақалалар мен әдеби шолулар жазу.	Шығармаларына реферат жазу.
7. 18-ғасырдағы қазақ әдебиеті.	7. Шәкәрім шығармашылығындағы Абай дәстүрі және жаңашылдық.		Дыбыстаспаларпортреттер, кітап көрмесі, карточкалар	Проблемалық сабақ және әдеби- теориялық зерттеу рефераттарын жазу	Кейіпкер-лерге әдеби мінездеме беру.
8. 19-ғасырдың І жартысындағы қазақ әдебиеті.	8. Мағжан поэзиясындағы ұлт-азатшыл идея.		Суреттер, бейнетаспалар, перфокарталар, альбомдар, портреттер	Интерактивтік сұхбат сабағы және өлең жаттау, әдеби-көркемдік талдаулар жазу.	Мәтіңдерді мәнерлеп мазмұндау
9. 19-ғасырдың ІІ жартысындағы ағартушылық, демократтық мазмұндағы реалистік жаңа жазба әдебиет.	9. Сұлтанмахмұт Торайғыров шығармашылығы.		Бейнетаспалар, кадаскоп, портреттер, суреттер, карточкалар	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби – теориялық талдаулар жазу.	Өлең жаттау
10. 20-ғасырдағы қазақ әдебиеті дамуының алғашқы кезеңі.	10. Бейімбет Майлин шығармашылығы.		Баспасөз материалдары, таблицалар, суреттер, дыбыстаспалар	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби- тарихи, әдеби-көркемдік сараптамалар жазу.	Әдеби теориялық талдау
11. Діни-ағартушылық, кітаби бағыттағы ақын-жазушылар.	11. Мұхтар Әуезов – қазақ әдебиетінің классигі.		Фотоматериал-дар, портреттер, кітап көрмесі, таблицалар, суреттер, карточкалар	Интерактивтік сұхбат сабағы және мәтіндерді мазмұндау, әдеби- көркемдік талдаулар жазу.	Ғылыми талдау мақала жазу
12. Азатшыл әдебиет өкілдері.	12. Ғабит Мүсірепов – көркем сөз шебері.		Дыбыстаспалар портреттер, кітап көрмесі, карточкалар	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби- тарихи, әдеби-көркемдік сараптамалар жазу.	Өлең жаттау
13. Кеңес дәуіріндегі әдебиет.	13. Ғабиден Мұстафин Шығармашылығы.		Суреттер, бейнетаспалар, перфокарталар, альбомдар, портреттер	Дебат сабағы және өлең жаттау, әдеби – теориялық талдаулар жазу.	Мәтіңдерді мәнерлеп мазмұндау
	14. Қасым Аманжолов өмірі мен шығармашылығы.		Бейнетаспалар, кадаскоп, портреттер, суреттер, карточкалар	Интерактивтік сұхбат сабағы және өлең жаттау, әдеби-көркемдік талдаулар жазу.	Кейіпкер-лерге әдеби мінездеме беру.
	15. Қ.Мырзалиев, Ә.Нүрпейісов, І.Есенберлин шығармаларының қазақ әдебиетінде алатын орны.		Баспасөз материалдары, таблицалар, суреттер, дыбыстаспалар	Интерактивтік сұхбат сабағы және мәтіндерді мазмұндау, әдеби- көркемдік талдаулар жазу.	Әдеби теориялық талдау

7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
Кесте 4

Оқулықтардың, оқу құралдарының атауы	Саны	Студенттердің саны	Қамтамасыз ету пайызы
1	2	3	4
Тұрысбек, Р. Ақиқат айнасы: мақалалар, зерттеулер / Р. Тұрысбек.- Алматы: Таймас, 2008.- 222 б.	3	7	20
Елеукенов, Ш. Мағжан: Өмірі мен шығармагерлігі / Ш. Елеукенов.- Астана: Астана полиграфия, 2008.- 391 б.- (Уақыт және Қаламгер).	4	7	80
Сыдықов, Т. Қазақ тарихи романының поэтикасы: Типология. Стиль. Ұлттық кейіпкер/ Т. Сыдықов.- Алматы: Арда, 2009.- 333б	3	7	100
Нұрғали, Р. Толғауы тоқсан қызыл тіл/ Р. Нұрғали.- Алматы: Үш қиян, 2009.- 303б.	1	7	100
Умарова, Г. Қазақ әдебиетің тарихы: оқулық / Г. Умарова, С. Шарабасов.- 2-бас.- Астана: Фолиант, 2011.- 240 б.	10	7	100

8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер

8.1.1 Тұрысбек, Р. Ақиқат айнасы: мақалалар, зерттеулер / Р. Тұрысбек.- Алматы: Таймас, 2008.- 222 б.

8.1.2 Базарбаев, М. Таңдамалы. Т.2. Көректі ойдан - көркем сөз / М. Базарбаев.- Астана: Нұра-Астана, 2009.- 351 б.

8.1.3 Елеукенов, Ш. Мағжан: Өмірі мен шығармагерлігі / Ш. Елеукенов.- Астана: Астана полиграфия, 2008.- 391 б.- (Уақыт және Қаламгер).

8.1.4 Елеукенов, Ш. Көптомдық шығармалар жинағы. 5-т. Жаңа жолдан: Зерттеулер, сыни мақалалар / Ш. Елеукенов.- Алматы: Қазығұрт, 2010.- 365 б.

8.1.5 Әбдиманұлы, Ө. ХХ ғасырдағы қазақ әдебиетінің алғашқы кезеңі (1900- 1940): оқу құралы / Ө. Әбдиманұлы.- Алматы: Қазақ ун-ті, 2010.- 156 б.

8.1.6 Қасқабасов, С. Елзерде: Әр жылғы зерттеулер / С. Қасқабасов.- Алматы: Жібек жолы, 2008.- 501с.

8.1.7 Нұрғали, Р. Толғауы тоқсан қызыл тіл/ Р. Нұрғали.- Алматы: Үш қиян, 2009.- 303б.

8.1.8 Сыдықов, Т. Қазақ тарихи романының поэтикасы: Типология. Стиль. Ұлттық кейіпкер/ Т. Сыдықов.- Алматы: Арда, 2009.- 333б.

8.2 Қосымша әдебиеттер

8.2.1 Умарова, Г. Қазақ әдебиетің тарихы: оқулық / Г. Умарова, С. Шарабасов.- 2-бас.- Астана: Фолиант, 2011.- 240 б.

8.2.2 Ақатай, С. Қазақтың фольклорлық ұлағаты: энциклопедиялық анықтама / С. Ақатай; Адамкұлов Н., Жақышева З.- қайта басылған.- Алматы: Рrint-Express, 2011.- 366 б.

8.2.3 Сарбалаұлы, Б. Бес мүшел. 2-ші т.: әдеби эссе, сын мақалалар / Б. Сарбалаұлы.- Алматы: Ан Арыс, 2009.- 319 б.

8.2.4 Джуанышбеков, Н. Введение в литературоведение: учебник / Н. Джуанышбеков.- Алматы: Заң әдебиеті, 2010.- 308 с.

8.2.5 Әдеби өмір шежіресі/ [Құраст.: Ә.Нарымбетов, Е.Жаппасұлы, С.Қажи].- Алматы: Ан Арыс, 2009.- 671 б.

8.2.6 Мақпырұлы, С. Қазақ әдебиеті. І- бөл.: оқулық / С. Мақпырұлы, Т. Сыдықов.- 2-бас.- Астана: Фолиант, 2011.- 291 б.

8.2.7 Ақатай, С. Тереңнен тартқан тамырлар: әдебі мақалалар / С. Ақатай.- қайта басылған.- Алматы: Рrint-Express, 2011.- 415 б.

8.2.8 Қазіргі қазақ әдебиеті: оқулық / Б.Ердембеков, Ж.Аймұхамбет, Р.Тұрысбек, ж.б.- Алматы: Дәуір, 2012.- 215 б.