БАҒдарламасы «Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті»

ӘК төрайымы____________________________ Н.И.Мошна

«Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті» өқу пәні бойынша типтік бағдарлама МЖБС сәйкес мәдениеттану бөлімінің студенттеріне арналып, кредиттік білім беру технологиясы негізінде құрастырылған. «Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті» өқу пәні бойынша типтік бағдарлама университеттердегі мәдениеттану және өнерзерттеуші бөлімдерінің бакалавриаттағы студенттерге арналған.

• 
  студентерде мәдениеттің даму сатыларының ерекшеліктері туралы
  

• 
  осы сатылардың сапалы ерекшеліктерін түсіну. Олардың әр
  

• 
  адамзат прогрессіне қосқан әр сатының шынацы үлесі туралы білімді
  

• 
  Осы кезеңдер мәдениетінің негізгі жетістіктерін;
  
• 
  Осы кезеңдердің мәдениет мұраларын;
  
• 
  Әр кезеңнің кемеңгерлерін;
  
• 
  Әр кезеңнің құндылықтар жүйесін
  

• 
  кезеңдердің мәселелерін анықтайтын теоретикалық негіздерін
  

• 
  Қайта Өрлеу мәдениетінің құндылықтарын түсіну;
  
• 
  Белгілі кезеңдердің мәдениетінің теоретикалық мәселелерінде
  

«Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті» пәнін табысты түрде меңгеру үшін келесі пәндермен таныс болу қажет: мәдениеттану, Ежелгі Шығыс мәдениеті, антика мәдениті, ежелгі әлем тарихы, орта ғасырлар тарихы.

«Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті» өқұ пәні базалық курс ретінде оқытылады және келесі пәндермен тығыз байланысты: этика, эстетика, мәдениет теориясы, дінтану, философия, философия тарихы, өнер тарихы. Осы аталып кеткен пәндер студентті гуманитарлық ғылымның кеңістігіне еңгізеді, оқушының мәдениетті кең контекстінде қарастыру туралы білімін кеңейтеді, осы пәндер берілген пәндердің заттық объектілерімен байланыс орнатылады, тұлғалық дүниегекөзқаратығын және ойлаудың оптималды тану мен амалын дамытуға мүмкіндік туғызады және

диалог мәдениетін дамытады.

Пәннің тақырыптық Нысан

жоспары ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

1 Ф.Петрарка (1304-1374) мен Дж. Бокаччо (1313-1375) жаңа дүниеге көзқарастың құрушы ретінде.

2 К.Салютати (1331-1406) тәрбие мен білім берудің міндеттері туралы, оның гуманитарлық пәндер комплексі.

3 Гуманистік идеялардың қалыптасуында Бруни, Пальмиери, Л.Валла, т.б., этикалық концепцияларының ролі.

1 Білім беру және тәрбиелеу саласында зиялыларға бағыттанудың көбейуы.

2 Педагогикалық мәселерге назардың күшейуы.

3 Жаңа педагогикалық идеялар.

4 Грек тілі мен латын тілін оқу, антикалық авторлардың шығармашылығын, университеттік білім беру саласында риториканы зерттеп оқу.
Тақырып 3 Алғашқы қайта өрлеудің сәулет өнері мен бейнелеу өнері

1 Кватрочентоның екінші кезеңіндегі кескіндеме дамуындағы шығармашылық мәнерлерінің көпшілігі. С. Боттичелли (1445-1510) және оның «Көктем», «Венераның тууы» деген жұмыстары.

2 А. Монтенья солтүстік итальяндық кескіндеме өнерінің ең белгілі өкілі. Портреттің кең тарағаны.

3 Кватроченто кезендегі Венеция мектебі және оның өкілдері: Дж.Беллини, В.Карпаччо, А.Мессина. Портрет өнерінің дамуы.

4 Жаңа итальяндық өнердің еуропаның басқа елдеріне тигізген ықпалы.
Тақырып 4 XVI ғ. Италиядағы Қайта Өрлеу мәдениеті. Биік қайта өрлеу

1 Кескіндеме өнерінің Венициан мектебі және оның өкілдері: Джорджоне, Тициан, Паоло Веронезе, Я. Тинторетто.

2 Чинквечентоның сарайлы мәдениеті. Өнерді саясаттық мақсатта қолдану.

3 Халықтық мәдениет. Қайта Өрлеу мәдениетінің басқа еуропалық елдеріне тигізген әсері.

4 Н. Макиавелли (1469-1527) саясат аймағындағы жаңартушысы.

5 Биік Қайта Өрлеудің әдебиеті: Л. Ариосто (1474-1533) поэзиясы және Б. Кастильоне (1478-1529) диалогтары.

1 Театр. Трагедия мен комедия антикалық жанрлардың, әсіресе олардың сюжеттерін қайта өрлеуі.

2 Сарайлы театрларда пасторали жанрын құрастыру.

3 Халық театрында маска комедиясының пайда болуы. XVI ғ.

4 Музыкалдық өмір.
Тақырып 6 XV-XVI ғ. Аяғындағы Германия мәдениеті. Германиядағы гуманизмнің қалыптасуы.

1 Ульрих фон Гуттен (1488- 1523) тұтас орталанырылған мемлекет үшін, шіркеудің Римнен тәүелсіздігі үшін, гуманистік негізде дамитын мәдениет үшін күресші.

2 Ф. Меланхтон (1497-1560) Германиядағы білім саласындағы реформаторы. Реформация мен кітапбасушылық.

3 М.Лютердің «Жаңа өсиет»(1522) пен «Ескі өситетті»(1534) неміс тіліне аудару қоғамдық-мәдени өмірінде үлкен оқиға ретінде.

4 Лютер және оның 95 тезистері. 1524-1525 ж.ж. Геманиядағы шаруалар соғысы. 1555 ж. Аугбург келісімінің қорытындысы. Неміс княздіктерінің көбісінде протестантизмнің нығайтуы.
Тақырып 7 Ғылым мен әдебиет даму

1 Неміс әдебиеті, оның XVI ғ. ортасынан көтерілуі.

2 Шванки қалалық әдебиеттің көпшілікке ең танымды жанры.

3 Халық әдебиетінің дәстүрлері: «Доктор Иоганн Фауст туралы оқиға, әйгілі сиқыршы және дуашы», Агасфен деген «мәңгі жиһанкез» туралы баяндау.

4 Ганс Сакс (1494-1576) шығармашылығы бюргерлік идеалдарының әлпеті, сол замандағы тұрмыстық жағдайлар мен салттарының өрнектерінің шағылысуы.

5 Иоганн Фишарт (1546-1590) елірген, көркем сатирасының шебері.

1 Неміс бейнелеу өнерінің XVI ғ. ортасында және екінші жартысында төмендеуі.

2 Архитектура. XVI ғ. ортасынан ғибадат құрылыстардың қалпына келтіру мен құрылысы.

3 Зиялылар сәулет өнерінің дамуы: князьдік сарайлары, қала тұрғындарға жеке меншік ұйлер, ратушалар, қоймалар, цейхгауздар құрылысы. Кеш готикалық құрылымдардың ғимарат негізі ретінде ренессанстік формалармен декоративті оюмен байланыстыру.

4 Итальяндық үлгісімен жаңа типтік үйлердің құрылысы.

5 Декоративтік өнердің дамуы.

6 Музыкалдық мәдениеттің биік деңгейі.
Тақырып 9 XV –XVI ғ.ғ. Франциялық Қайта Өрлеуі

1 Сәулет өнері. Бейнелеу өнері. Италия жорықтарының жаңа архитектуралық түрлерінің игерудің рөлі. Сәулет өнеріндегі итальяндықтар әсерімен ұлттық дәстүрлің синтезі.

2 Сарай және ғимараттар құрылысы. Олардың функциональдык

маңызының өзгеруі. Мәдениеттің дамуындағы меценаттықтың рөлі.

3 Нидерландық дәстүрдің кескіндеме өнерге әсері, ондағы реализм

бағыты дамуы.

4 Франсуа Клуэнің портреттері. Қылқалам портретінің өркендеуі.

5 Мүсін өнеріндегі жетістіктер: Жан Гужон мен Жермена Пилонның

шығармашылығы. XVI ғ екінші жартысындағы реализм мен маньеризм күресі.
Тақырып 10 XV-XVI ғасырлар аяғындағы Нидерландыдағы Қайта Өрлеу

1 Ян ван Эйк ( 1380 – 1441) кескіндемедегі жаңа бағыттың негізін қалаушы: оның өнерінің готикалық дәстүрмен байланысты. Оның шығармашылық қаламынан ерекшеліктері.

2 Рогир ван дер Вейден ( шамасы 1400 - 1464) жүзжылдықтың ең ірі шебері ретінде.

3 Иероним Босх (шамасы 1460 - 1516). Оның шығармашылығындағы

ортағасырлық фольклордық түсініктердің көрінісі, олардың діни образдармен байланысы. Картиналардың философиялық мағынасы, ғаламның тылсымына байлауға ұмтылыс. Үлкен өзгерістерді алдын-ала сезу.

4 П. Брейгеля ( ок. 1525 – 1569 ) шығармашылығындағы уақыт рухы. Оның картиналардағы өмір философиясы және оның шығармалылығындағы халықтық тақырыбының орны.

1 Жаңаеуропалық сананың атеизмі.

2 Пантеизм мен деизм. Лейбництің «Алдын ала белгіленген гармониясы».

3 XVII ғ. рационалдықтың ақыл-парасаттық мінезі. Табиғи құқық теориясы.

4 Этикет өнері және оның XVII ғ. адамның өміріндегі атқаратын рөлі. 5 Еуропалық ағартушылық пен білім берудің шектілігі.

Еуропоорталық.

1 Ш. Монтескьенің бостандық идеалы.

2 Вольтериандық.

3 Энциклопедистер.

4 Ж.Ж. Руссоның жаңа тәрбиелеу теориясы.
Тақырып 13 Неміс ағартушылығы

1 Кристофор Виланд және романдары: «Ағафон», «Абдериты»

2 И.Гете, Ф.Шиллердің әдеби мұрасы

3 Германиядағы синтиментализм (Ф.Клопшток)

1 Ағылшын театры: Дж.Лило, Р.Шаридан. «Школа злословия». Театр реформасы. Д.Гаррииктің сахналық реализм.

2 Француз драматургиясы. Бомарші комедиясы.Француз комедиясы. П.Мариво.

3 Италияндық драматургия: К.Гольдони, К.Гицци.

4 Германиядағы «Буря и натиск» әдеби бағыты.

5 Англияның әдеби бағыты: Д.Дефо, Г.Филдинг. Крестиян поэзиясы.

6 Францияның музыкалық мұрасы: Ж.Рамо, А.Грети, К.Глюк
Тақырып 15 XIX ғасырдың батыссеуропалық мәдениеті. XIX ғ. аяғындағы батысеуропалық мәдениеттің жаңа бағыттары

1 Символизм.

2 Натурализм.

3 Импрессионизм.

4 Постимпрессионизм.

5 Театр.

1. 
   XV ғ.ренессанстік мәдениеті: дамудың негізгі сатыларымен
   

[1- 22-45бб; 4- 35-48бб; 9- 36-50бб ]

2. 
   XVІ ғ. Италияның Қайта Өрлеу мәдениеті.
   

3. 
   Итальяндық Қайта Өрлеудің титандары, әлемдік мәдениетте алатын орны.
   

4. 
   Венециандық кескіндеме мектебі.
   

5. 
   Кеш Қайта Өрлеу мәдениеті
   

6. 
   XV-XVI ғ.ғ. аяғындағы Гемания мәдениеті.
   

7. 
   Қайта Өрлеу өнеріндегі антикалық мұрасы.
   

8. 
   Нидерланд мәдени дамуының өзгешелігі
   

9. 
   Нидерландтық Қайта Өрлеуі және оның ерекшеліктері.
   

10. 
    Француздық Қайта Өрлеуі және оның өзгешеліктері.
    

11. 
    Жаңа замандағы Еуропа мәдениеті
    

[9-36-50бб, 12- 40-68бб]

[5- 36-58бб; 23- 36-43бб, 27-35-48бб]

[7- 26-38бб; 17- 45-58бб, 25-23-38бб]

[5- 36-58бб, 9-15-38бб, 23- 20-35бб;]

[12-26-36бб; 7- 22-35бб, 27-18-29бб]

[1- 35-38бб; 5-32-39бб]

[3- 45-58бб; 18-56-58бб]

[2- 86-90бб; 8-40-58бб]

[4- 76-93бб; 6- 34-48бб]

[3- 66-78бб; 14-25-36бб]

[5-36-48бб, 8- 15-26бб]

[5-36-48бб; 8- 15-26бб]

[6- 36-48бб; 8-15-26бб, 28- 25-46бб]

1. 
   Всеобщая история искусств. В 6-ти т. М., 1956-1965.
   
2. 
   Гнедич П.П. Всемирная история искусств. М., 1998.
   
3. 
   Гомбрих Э. История искусств. М., 1998.
   
4. 
   Дмитриева Н.А. Краткая история искусств. В 2-х книгах. М., «Искусство», 1996.
   
5. 
   Исмаилова С.Т. История искусства. М., «Искусство», 1998.
   
6. 
   История зарубежного исскуства. 3-е изд. Доп. М., 1983.
   
7. 
   История искусства зарубежных стран. В 4-х т. М., 1982.
   
8. 
   История русского исскуства. В 3-х т., М., 1991.
   
9. 
   Энциклопедия живописи. М., 1997.
   
10. 
    Мастера изобразительного исскуства Казахстана. А., 1972
    
11. 
    ХХ век: история изобразительного исскуства Казахстана. А., 1978
    
12. 
    Т.В. Ильина. История искусств. Западноевропейское искусство. М., 2002.
    

13 Авангард и русские источники Баден. Баден, 1993.

14 Андреев Л.Т. Импрессионизм. М., 1980.

15 Андреев Л.Т. Сюрреализм. М., 1972.

16 Арган Дж. История итальянского искусства. В 2-х т., М., 1990.

17 Афанасьева В.К., Дьяконов И.М., Луконин В.Т., Матье М.Э. и др. Искусство Древнего Востока// Памятники мирового искусства. М., 1968.

18 Бенеш О. Искусство Северного Возрождения. М., 1973.

19 Божович В.И. Традиции и взаимодействие искусств: Франция, конец ХIX - нач. ХХв. М., 1987.

20 Борьба тенденций в современном западном искусстве. М., 1986.

21 Виппер Б.Р. Искусство Древней Греции. М., 1972.

22 Зотов А.М. Русское искусство с древнейших времен до начала ХХ века. М., 1989.

23 Кантор А.И. Изобразительное искусство ХХ века. М., 1988.

24 Кантор А.И. и др. Искусство XVIII века. //Малая история искусств. М., 1977.

25 Каптерева Т.П., Виноградова Н.А. Искусство средневекового Востока. М., 1989.

26 Колпинский Ю.Д. Искусство Эгейского мира и Древней Греции.//Памятники мирового искусства. М., 1982.

27 Колпинский Ю.Д. Искусство Эгейского мира и Древней Греции.//Памятники мирового искусства. М., 1970.

28 Лихачева В.Д. Искусство Византии (IV-XV вв.). Л., 1986.

29 Прусс И.Е. Западноевропейское искусство XVII в. //Малая история искусств. М., 1974.

30 Сарабьянов Д. Стиль модерн: Истоки. История. Проблемы. М., 1989.

31 Семенова Т.В. Экспрессионизм и современное искусство авангарда. М., 1983.

32 Современное западное искусство ХХ век: Проблемы комплексного изучения. М., 1988.

33 Тюляев С.И. Искусство Индии. М., 1988.

34 Иконников А. Зарубежная архитектура. От «новой архитектуры» до постмодернизма. М., 1982.

35 История мирового искусства Изо и архитектура ХХ века. М., 1993.

36 Реализм и художественные искания ХХ века. М., 1989.

37 Козловски П. Культура постмодерна. М., 1997.

38 Акишев А.К. Иссык: Искусство саков Казахстана. М., 1978.

39 Маргулан А.Х. Казахское народное прикладное искусство. Т.1., Т2. Л., 1970.

40 Медоев А.Г. Гравюры на скалах, Алматы, 1979.

41 Токтабаева Ш.Ж. Казахские ювелирные украшения. А., 1985.

42 Ибраев К.Т. Казахский орнамент. А., 1994

Курс жұмыстарының тақырыптар тізімі

1 Нидерланды және Фландрия мәдениеті

2 Француз Ренессанстің әдебиеті

3 Қайта Өрлеу кезеңдегі Испаниянің көркем мәдениеті

4 Германиядағы Қайта өрлеу мәдениеті

5 Қайта Өрлеу өнері

6 Импрессионизм - 19ғ-ғы көркем бағыты

7 Рококо мәдениеті

8 Барокко мәдениеті

9 Англиядағы Қайта өрлеу мәдениеті

10 Франциядағы Қайта өрлеу мәдениеті

11 XVғ. ренессанстік мәдениеті: дамудың негізгі сатыларымен өзгешеліктері.

12 XVІ ғ. Италияның Қайта Өрлеу мәдениеті.

13 Итальяндық Қайта Өрлеудің титандары, әлемдік мәдениетте алатын орны.

14 Венециандық кескіндеме мектебі.

15 Кеш Қайта Өрлеу мәдениеті

16 Қайта Өрлеу өнеріндегі антикалық мұрасы.

17 Нидерланд мәдени дамуының өзгешелігі

18 Француздық Қайта Өрлеуі және оның өзгешеліктері.

19 Жаңа замандағы Еуропа мәдениеті

20 Жаңа заманның жалпы сипаттамасы.

21 Жаңа заманның тіршілік ету үлгісі мен материалдық өркениет.

22 Жаңа заманның әлем картинасы

23 Жаңа Заман өнерінің көркем стилдері.

Выписка из рабочего учебного плана специальности (ей)

Форма Ф СО ПГУ 7.18.1/10

Мамандықтың оқу жұмыс жоспарынан көшірме

050204 «Мәдениеттану» мамаңдығы

Түскен жылы - 2006

«Қайта Өрлеу және Жаңа заман мәдениеті» пәні бойынша