Биологиядан Ұбт-ға арналған шпор «Анималькулдар»

«Зоология философиясы»атты еңбек жазған ғалым Ж.Б.Ламарк

«Невада –Семей» қозғалысын басқарған. О.Сүлейменов.

«Патша балығы» деп атайды

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлық шыққан жыл.

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлыққа қол қойған тұлға. Н.Назарбаев.

«Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы К.Линней

«Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым

1 грамм май ыдырағанда бөлінетін энергия. 38,9 кДЖ.

1,5 тоннадан артық салмақ көтеретін сүйек. Ортан жілік.

1000. Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды: Турбинария

10000-нан астам.

1001. Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлігі: Таллом

1002. Төменгі сатыдағы өсімдіктер: Балдыр

1003. Біржасушалы талшықты балдыр: Хламидомонада

1004. Жасыл балдыр: Спирогира

1005. Қағаз өндірісінде пайдаланады: Кладофора

1006. Жүенің ең кіші бірлігі: Түр

1007. Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы: Хроматофор

1008. Топырақта, ағаш діңдерінде өсетін біржасушалы жасыл балдыр: Хлорококк

1009. Хроматофоры оралма тәрізді орналасқан көпжасушалы жасыл балдыр: Спирогира

1010. Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды: Турбинария

1011. Саңырауқұлақ пен көк-жасыл балдырдың селбесуінен түзілген: Қына

1012. Қына көбейеді: Өсімді жолмен

1013. Қынадағы фотосинтез үдерісіне қатынасатын ағза: Балдыр

1014. Нағыз ауа тазалығының индикаторы: Қына

1015. Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына: Қабық тәрізді

1016. Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттекке бай таза ауа

1017. Желінің қызметі: Ішкі қаңқа

1018. Қандауыршаның жүйке түтігінің орналасуы: Желінің үстіңгі жағында

1019. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады : Жүйке түтігі

1020. Желілілердің барлық өкілдері үшін ортақ белгі: Желінің болуы

1021. Жануарлар дүниесінің тарихи дамуындағы ең жоғарғы топ: Желілер

1021. Қандауыршаның жыныстық жағынан жетілу мерзімі: 2-3 жылда

1022. Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген ғалым: А.О.Ковалевский

1022. Қандауыршаның қаны: Түссіз

1023. Желілілер: Дене қуысы бар, үш қабатты, екі жақты симметриялы жоғарғы сатыдағы жануарлар

1024. Қандауыршаның дене тұрқысы: 5-8 см

1025. Қандауыршада қаңқаның қызметін атқарады: Желі

1026. Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік: Терісінің сыртында жұқа сірқабықтың болуы

1027. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы: Ихтиология

1028. Шеміршекті балық: Акула

1029. Балықтың зәр шығару мүшесі: Бүйрек

1030. Саусаққанатты балық: Латимерия

1031. Бекіренің жеке түрлерін ажырату белгілері: Шытыралардың санына қарап

1032. Балықтың даму сатысы: Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық

1033. Балықтардың денесі тұрадды: Бас, тұлға, құйрық

1034. Балықтардың жүрегі: Екі қуысты

1035. Балықтардың бүйір сызығы: Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

1036. Акула қанның иісін сезеді: 0,5 км

1037. Сүйекті балықтарда алғаш рет пайда болады: Қуық

1038. Саусаққанатты балық: Латимерия

1039. Тұлғасы жалпақ, екі көзі денесінің арқа жағында орналасқан: Камбала

1040. Торсылдақтың қызметі: Дене салмағын өзгертіп, судың түрлі қабаттарына өтуіне жағдай жасайды

1041. Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты: Миы жақсы дамыған

1042. Балықтың омыртқа жотасының каналында: Жұлын

1043. «Патша балығы» деп атайды: Бахтах

1044. Балықтың жасын ажыратады: Қабыршақ сызықтарына қарап

1045. Балықтың құйрық жүзбеқанаттары: Бағыт береді

1046. Албырттектестер отрядына жатады: Бахтах

1047. Қосмекенділер: Алғаш құрлықта тіршілік етуге бейімделген төртаяқты омыртқалылар

1048. Қосмекенділердің жүрегі: Үш қуысты

1049. Бақаның мойын омыртқасы: 1

1050. Ересек қосмекенділердің тыныс алу мүшесі: Өкпе мен тері

1051. Қосмекенділер пайда болған: Ежелгі саусаққанатты балықтардан

1052. Қосмекенділердің қанайналым шеңбері: 2

1053. Аяқсыз қосмекенділер: Сақиналы құртжылан

1054. Қосмекенділердің терісі: Жұқа, тегіс, безді

1055. Қосмекенділердің жақсы дамыған мидың бөлігі: Ортаңғы ми

1056. Қосмекенділердің құрлыққа шығуы: Өкпе пайда болған

1057. Бақаның дернәсілі: Итшабақ

1058. Балқаш көлінің маңында,Шу өзенінің аймағында мекендейді: Қызылаяқ бақа

1059. Бақаның денесі : Бас, тұлға, төрт аяқ

1060. Қосмекенділердің жүрегі: 2 жүрекше, 1 қарынша

1061. Қосмекенділерде ең алғаш пайда болған: Сілекей бездері

1062. Жорғалаушылар: Нағыз құрлықта тіршілік етуге бейімделген омыртқалылар

1063. Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласы: Герпетология

1064. Жорғалаушылардың терісіндегі мүйізді қабыршақтарының атқаратын қызметі: Қорғаныш

1065. Жорғалаушылардың денесі: Бас, мойын, тұлға, аяқ, құйрық

1066. Жорғалаушылардың терісі: Мүйізді қабыршақты

1067. Жорғалаушыларда алғаш рет пайда болады: Кеуде қуысы

1068. Жыланның тілі .... қызметін атқарады: Сипап сезу

1069. Жорғалаушылар тыныс алады: Өкпемен

1070. Жорғалаушылардың жүрегі: Үш қуысты

1071. Жорғалаушылардың жүрегі тұрады: Екі жүрекшеден, бір қарыншадан

1072. Крокодилдің жүрегі: Екі жүрекшеден, екі қарыншадан

1073. Жорғалаушылардың зәр шығару мүшесі: Бүйрек

1074. Тұмсықбастылар отрядының өкілі: Гаттерия

1075. Қабыршақтылар отрядының өкілі: Жылан

1076. Денесінің түсі тез өзгерете алатын қабыршақтылар отрядының өкілі: Құбылғы

1077. Еліміздегі кесірткенің ең үлкен түрі: Келес

1078. Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы: Орнитология

1079. Құстардың дене температурасы: +41,+43º С

1080. Ірі қауырсындардың теріге еніп тұрған бөлігі: Қаламша

1081. Қауырсынның мүйізді өзегі: Сояу

1082. Африка түйеқұсының саусағы: Екеу

1083. Қызылшақа балапандар: Кептер

1084. Ширақ балапандар: Үкі

1085. Көнеқұстың қазіргі құстардан негізгі айырмашылығы: Жақсүйектерінде тістері болған, құйрық омыртқаларының саны көп

1086. 150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі: Көнеқұс

1087. 225 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі : Ілкіқұс

1088. Ұша алмайтын, бірақ құрлықта өте жылдам жүгіретін құс: Түйеқұс

1089. Ұша алмайтын, құрлықта теңселіп әрең қозғалатын құс: Пингвин

1090. Пингвиндердің ең ірі түрі: Көзілдірікті пингвин

1091. Саусақтарының арасында жүзу жарғағы болатын құс: Үйрек

1092. Сұңқартектестер: Сақалтай

1093. Қыстап шығатын құс: Шымшық

1094. Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі: Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір

1095. Қыран құстардың қоразы: Шәулі

1096. Жемін түнде аулайтын жыртқыш құс: Үкі

1097. Құстарда алғашқы қорытылу басталады: Жемсауда

1098. Құстың қауырсыны дегеніміз: Сояудың екі жағындағы тармақ

1099. Үй құстарынан ең алғаш қолға үйретілгені : Қаз

1100. Етті бағытта өсірілетін тауық қолтұқымдары: Плимутрок

1101. Асыранды тауықтың арғы жабайы тегі: Банкив тауығы

1102. Жапалақтектестерге жатады: Үкі

1103. Сүтқоректілер: Ұрпағын тірі туып, сүтімен асырайтын жылықанды жануарлар

1104. Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы: Маммалогия

1105. Терінің қосалқы бөлімдері: Түк, тырнақ,мүйіз

1106. Сүтқоректілердің мойын омыртқасы: 7

1107. Сүтқоректілерде кеуде мен құрсақ қуыстарын бөліп тұратын: Көкет (диафрагма)

1108. Сүтқоректілердің кеуде қуысында орналасатын мүше: Өкпе

1109. Иіс сезуі өте нашар дамыған Китте

1110. Жұмыртқа салатын сүтқоректілер Түрпі

1111. Аю тұқымдасына жатады Ақ аю

1113. Күйіс қайтармайтындар Бегемот

1114. Қолға үйретілген жылқының арғы тегі жабайы жылқылар - Тарпан, түзат

1115. Айыр өркешті түйенің жабайы түрі Қаптағай

1126 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен

1127 Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады ІІ,ІІІ, ІV

1128 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік

1132 Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық

1133 Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей Молекулалық-генетикалық

1134 Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған А.И. Опарин

1135 Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі Популяциялық-түрлік

1136 Тіршіліктің ғаламдық деңгейі Биосфералық

1137 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық

1138 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс

1139 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі

1140 Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым Генетика

1141 Генетиканың негізін салушы Г.Мендель

1143 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен

1145 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік

1154 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық

1155 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс

1156 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі

1159 Эволюциялық ілімнің негізін салған ғалым Ч.Дарвин

1160 «Зоология философиясы»атты еңбек жазған ғалым Ж.Б.Ламарк

1161 «Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы

1162 Бәрі кеңістікте тіршілік етіп ,бір-бірімен еркін шағылысып ұрпақ беретін,генетикалық жүйе құрап ,бір түрге жататын даралар жиынтығы Популяция

1163 Қолдан сұрыптау кезінде Жаңа іріктемелер шығарылады

1164 Табиғи сұрыпталу кезінде Жаңа түрлер пайда болады

1165 Бір түр мен екінші түрдің арасындағы күрес Түраралық

1166 Микроэволюцияның нәтижесі Түр түзілу

1167 Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік Бүркеніш рең

1168 Жауыннан қорғану үшін айбар шегіп құтылу тәсілі Қауіп төндіруші рең

1170 Бір түрдің зат алмасу,көбею,тітіркену ұқсастығын сипаттайтын критерий

1171 Бір түр мен екінші түр дараларының бір-бірімен шағылыспайтынын көрсететін критерий Генетикалық

1172 Тірі организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым Палеонтология

1179 Дегенерацияның нәтижесі Құрттардың сезім мүшелері жойылуы

1182 Ежелгі заманның атауы Архей

1183 Теңіз ішекқуыстылары, буылтық құрттар, ұлулардың басым көпшілігі дамыған заман Протерозой

1184 Силур, девон кезеңдері жататын заман Палеозой

1185 Нағыз тірі қазба деп аталатын жануар Гаттерия

1186 Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі Юра

1187 Адамдардың пайда болу кезеңі Антропоген

1188 Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі Антропоген

1190 Ежелгі адамдардың ғылыми атауы Архантроп

1191 Қаңқа қалдығы Ява аралынан табылған ежелгі адамдар тобы Питекантроп

1192 Қаңқа қалдығы 1937 жылы Пекин маңындағы үңгірлерде табылған

1193 Рудимент – Соқырішек

1194 Атавизм - Түкті адам

1195 25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі

1196 Негроидтік нәсілдердің белгілері Мұрыны жалпақ, еріндері қалың

1197 Еуропеоидтік нәсілдердің белгілері Бет пішіні сопақша, қыр мұрынды

1198 Монголоидтік нәсілдердің белгілері Жалпақ бетті, көздері қысықтау

1199 Тірі организмдер биологиясын, оның тіршілік ортасындағы өзгерістерін, адамның іс-әрекетімен байланыстырып зерттейтін экология саласы Биоэкология

1200 Барлық табиғаттағы өзгерістерді, оның даму заңдылықтарын биосфера деңгейінде ең жоғары жүйе ретінде қарастырылады Биосфера

1201 Жеке организмдердің тіршілігін табиғи ортамен байланыстырып зерттейтін Аутэкология

1202 Популяция, бірлестіктер мен экожүйелер арасындағы қарым-қатынастар жиынтығын зерттейтін Синэкология

1203 Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы Экологиялық саналылық

1204 Экологиялық білімді игере отырып, табиғат қорларын тиімді пайдалануға жол ашу Экологиядық сауаттылық

1205 Табиғатта адамның өзін-өзі ұстай білуі, мінез-құлық дағдыларын қатаң сақтауы Экологиялық этика

1206 Ылғал тапшы аймақтарда өсетін өсімдіктер Ксерофиттер

1207 Ылғалы мол жерде өсетін өсімдік Гигрофиттер

1210 Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофті организм Саңырауқұлақ

1212 Екінші реттік консумент Қасқыр

1213 Автотрофты организм Балдыр

1214 Жер ғаламшарының белсенді тіршілгі бар аймағын қамтитын қабық

1216 Биосфера туралы ілімнің негізін салған ғалым В.И. Вернадский

1218 Биосфераның жаңа сапалық деңгейі Ноосфера

1221 Жасушаға белгілі пішін және мықтылық қасиет береді Қабықша

1224 Тек өсімдік жасушасына ғана тән денешіктер Пластид

1225 Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы Ұлпа

1226 Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа Жабын

1228 Микроскоптың жарықты қабылдайтын бөлігі Айна

1229 Микроскоптың 2 линзасы бар бөлігінің атауы Окуляр

1230 Жасуша қабықшасының жұқарған жері Саңылау

1231 Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа Бөліп шығарушы

1232 Жасушасына су жинаушы ұлпа Негізгі

1233 Жапырақта түзілген органикалық заттарды жер асты мүшесіне жеткізетін ұлпа Өткізгіш

1234 Сабақтың ең ұшында болатын ұлпа Түзуші

1235 Жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейтін бөлігі Вакуоль

1236 Микроскоптың бірнеше линзасы бар бөлігінің атауы Объектив

1237 Тамырдың топырақтан сорып алған минералды тұздарының ерітіндісін жер үсті мүшелеріне жеткізеді Өткізгіш

1238 Жасушалары қатты, қиыршықты Тірек

1239 Өсімдіктің жер асты мүшесі Тамыр

1240 Тұқымның ұрық тамыршасынан дамиды Негізгі тамыр

1241 Топырақтан қоректік заттарды соруға қатысады Жанама тамыр

1243 Кіндік тамыр жүйесі Бақбақ

1244 Органикалық тыңайтқыш Қи

1245 Минералды тыңайтқыш Азот

1246 Жапырағы мен бүршігі бар бұтақтанбаған жас сабақ Өркен

1247 Жапырақ қолтығында орналасқан бүршік Жанама

1248 Тыныштық күйге ауысқан бүршік Бұйыққан

1249 Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған ғалым

1250 Өсімдіктердегі қанттың түзілуі тек ... болады Хлоропластарда

1252 Бунақденелілерді аулау құрамына айналған жапырақ Шықшылдық

1253 Тікенекті жапырақтың өсімдік тіршілігіндегі маңызы

1254 Мұртшаға айналған жапырақ Үрмебұршақ

1255 Қыстық өркендері дайындайды Күзде

1256 Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері Гүл сағағы

1257 Гүлдің барлық бөлімдері бекінетін гүл сағағының жоғарғы жағындағы кеңейген жері Гүл табаны

1258 Жіпше мен тозаңқаптан тұрады Аталық

1259 Гүлдің дәл ортасына орналасады Аналық

1260 Бір үйлі өсімдік Жүгері

1261 Екі үйлі өсімдік Қарасора

1262 Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобы Гүлшоғыр

1263 Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік Бидай

1264 Жай шатырлы өсімдік Пияз

1265 Сырға гүлшоғыры Қайың

1267 Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі Тозаңдану

1270 Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Шие

1271 Жел арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Қарабидай

1272 Бір ұялы, тұқым саны біреу немесе бірнешеу болатын құрғақ жеміс

1273 Қанатты жеміс Қайың

1274 Қос ұялы, ішінде ұзынша тартылған жұқа жарғақты пердесі бар

1277 Қос жарнақты өсімдік Үрмебұршақ

1280 Майда, жеңіл, құрғақ тұқымдар таралады Жел арқылы

1284 Көзге көрінбейтін, ұсақ тірі ағзалардың құрылысы мен қасиеттерін зерттейтін ғылым Микробиология

1286 Бактериялар көбейеді Бөліну арқылы

1287 Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын Сүтқышқыл бактериясы

1288 1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады Р.Кох

1289 Микробиологияның дамуына жол ашқан Л.Пастер

1290 Топырақтағы қарашірікті минералды заттарға айналдырады Шіріту бактериясы

1291 Бактерияларға талшық қажет Қозғалуға

1292 Оба бактериясы топырақта сақталады 25 күн

1293 1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты Д.И.Ивановский

1295 Жасуша ішінде тіршілік ететін паразит Вирус