Биоресурстар және
өсімдік ресурстары
Биоресурстар - Жер бетіндегі тірі ағзалар -
өсімдіктер
мен жануарлар.
Биоресурстар - қалпына келетін ресурстарға
жатады.
Өсімдік ресурстары мәдени және жабайы деп
бөлінсе, жануарлар дүниесі бір клеткалы, көп
клеткалы деп бөлінеді.
Әр биоресурстардын қалпына келуі үшін, белгілі
уақыт өлшемі керек. Мысалы: карағай, кайың,
шырша.
Жалпы Биологиялық ресурстар — биосфераның орта
түзуші барлық тірі рауыштары өндірушілерден,
тұтынушылардан және ыдыраушылардан түзіліп,
олар сан, мөлшер жағынан, жыл сайын өніп-өсіп
қайталанып отырады. Дегенмен Биологиялық
ресурстар сан жағынан қалпына келгенмен, сапа
жағынан қалпына келе қоймайды, оған себеп: тірі
түрдің, оның ішінде ірі жүйелі топтың немесе
экожүйенің жойылып кетуі. Биологиялық ресурстар
өсімдіктер ресурстары және жануарлар әлемінің
ресурстары және т.б. болып бөлінеді. Генетикалық
ресурстардың маңызы ерекше
Итмұрын – Қазақстанда кездесетін
25 түрдің ішіндегі ең əдемісі.
Республиканың (Алтай,
Тарбағатай, Жоңғар Алатауы) сай,
Орталық жəне Оңтүстік-шығыс
бөлігінде тауда, жазықта, Қорым
тастарда, беткейлерде,
ормандарда, дымқыл топырақты
жерлерде бұталар арасында өседі.
Ылғалды жақсы көреді,
топырақтың да, ауаның да
ылғалдығына сезімтал, биіктігі 2
метрге дейін сұр- қошқыл түсті,
қ
абығы бар, сабағымен бұтақтары
ұ
сақ тікенекті. Өткір тікенектер
барлық туыс түрлеріне тəн, олар
жануарлардың жеп қоюынан
сақтайды.
Қара қарақат (Тасжарғандар
тұқымдасы)- Шығыс және
Орталық Қазақстанның орманды
дала және таулы аудандарындағы
едәуір танымал бұта. Батыста ол
Орао өзенінің бассейніне дейін
тараған, ол оңтүстік-шығыста
Жоңғар Алатауына дейін тараған.
Алдыңғы түр сияқты, ылғылды
жерді жақсы көреді, өзен
жағалауында, сазды жерлердің
жиегінде, ылғылды ормандарда
өседі. Бұл түрдің бұтақтары түзу,
биіктігі 1,5 метрге дейін, жас
бұтақтар алғашқыда бозарып
тұрады, жаздың аяғында қоңыр
түске ауысады. Жапырағы саусақ
салалы, ұзын.
Ормандар пайдалануына, көлеміне
қарай үш топқа бөлінеді:
1.Судан және желден қорғаушы
ормандар. Бұлар өзен, көл, авто, темір
жол бойларында егіледі. Бұл
ормандардан біз өндірісте
пайдаланбаймыз.
2.Көп тұрғындар жасайтын орталық
орындарда қорғаныс және денсаулықты
тіктеу үшін отырғызылады. Бұл
ормандар шектелген түрде
пайдаланылады.
3.Бұл ормандар көп аудандарды иелейді.
Оларды өндірісте және ағаш
материалдарын даярлауда кең
пайдаланамыз.
Қазақстан биоресурстары табиғи ресурстарға өте
бай. Оның себебі кең байтақ дала және түрлі
географиялық аймақтарға бөлінгендігі. Табиғи
ресурстарын тиімді пайдалану мемлекеттің дамуына
үлкен ықпалын тигізеді. Табиғи байлықтардың ішіндегі
ең бай ресурс биоресурстар есептеледі.
Биоресурстар деп — биологиялық тірі жанды заттар
қорын түсінеміз. Оларды екі топқа бөліп өтеміз:
жануарлар ресурстары және өсімдіктер ресурстары
(микроорганизмдер).
Өсімдіктер биоресурстары ежелден адамзат игілігіне
пайдаланып келеді. Өсімдіктер ресурыстарының
көпшілігін ормандар құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
