«биотехнология объектілері» пәнінен ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені

Мазмұны

1.1 Оқытушылар мен пән туралы жалпы мәліметтер

Аманжолов Самат Аманжолұлы, доцент м.а., т.ғ.к.

«Стандарттау және биотехнология» кафедрасы

Қатынасу ақпараты тел.35-46-02, оқу ғимараты № 9, № 304 кабинеті

Сабақ өткізілетін орындары - № 318 аудитория

Бұл пән бойынша кредит саны 4.
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны. «Биотехнология объектісі» пәнінде биотехнологияның негізгі объектілерін қарастырады: торлар, бактериялар, дрожжалар, балдырлар, өсімдіктің дақылдары, вирустар, саңырауқұлақтар.
1.3 Берілетін курстың мақсаты білім алушыларды биотехнологияның негізгі объектілерін, морфологиясын, өсуін, көбеюін және қоректенуімен таныстыру болып табылады.
1.4 Пәнді оқытудағы басты міндеттері – мамандық бойынша оқыған пәнді тәжірибеде пайдалана білу.
1.5 Пәнді оқу нәтижесінде:

• 
  Білу керек: пәннің негізгі теориялық ережесін; отандық және шетелдік тәжірибеде технологияның және өнім сапасын қамтамасыз етудің әдістерін;
  
• 
  Игеруі керек: морфология, экология, көбейген және географиялық өсімдіктерді және жануарлардың, саңырауқұлақтар және микроорганизмдердің табиғатта және халық шаруашылығындақызмет ерекшеліктерін;
  
• 
  Меңгеру керек: пәннің дәрістік материалдарын;
  
• 
  Істей алу керек: биотехнологияның негізгі объектілерін қарастыру;
  
• 
  Ойлау керек: биотехнологияның негізгі объектілерін, морфологиясын, өсуін, көбеюін және қоректенуін;
  
• 
  Болу керек: морфология, экология, көбейген және географиялық өсімдіктерді және жануарлардың, саңырауқұлақтар және микроорганизмдердің табиғатта және халық шаруашылығындақызмет ерекшеліктерін;
  
• 
  Алу керек: пәннің негізгі теориялық ережесін; отандық және шетелдік тәжірибеде технологияның және өнім сапасын қамтамасыз етудің әдістерін.
  

1.6 Курстың пререквизиттері:

1.6.1 жоқ
1.7 Курстың постреквизиттері:

1.7.1 Тағамдық биотехнология;

1.7.2 Тағамдық өнімдерді өндірудегі өндірістің биотехнологиялық сызбасы;

1.7.3 Тамақтану гигиенасы;

1.7.4 Биотехнологиядағы негізгі ғылыми зерттеулер.
2 Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттарды үйлестіру

Кесте 1

Тақырыптардың атаулары мен олардың мазмұны	Сағаттар саны				Әдебиеттер
	ДС (сағ)	ТС (сағ)	БАОӨЖ (сағ)	БАӨЖ (сағ)
1	2	3	4	5	6
Дәріс сабақтары
Модуль 1 Кіріспе
Пәнге кіріспе	1			2	7.1.1
Биотехнологияның даму тарихы. Негізгі тарихи кезеңдері	1		1	2	7.1.2 7.1.3
Биотехнологияның негізгі объектілері. Жалпы мінездеме	1		1	2	7.1.4 7.1.6
Модуль 2 Бактериялар және вирустар
Биотехнология объектілерінің классификациясы. Тірі клетка құрылымы.	2		1	2	7.1.2 7.1.4 7.1.5
Бактериялар. Бактерия классификациясы. Бактерия морфологиясы. Өсуі, көбеюі, қоректенуі.	1			2	7.1.3 7.1.4
Сүтқышқылды бактериялар. Бактерия морфологиясы. Өсуі, көбеюі, қоректенуі.	1		1	2	7.1.4 7.1.5
Сірке суқышқылды бактериялар. Бактерия морфологиясы. Өсуі, көбеюі, қоректенуі.	1		1	2	7.1.3 7.1.6
Вирустар. Вирусы. ДНК вирустары. Аденовирустар. Гепавирустар. Герпевирустар.	1			2	7.1.2 7.1.5
Вирустар. Рнк –вирусы. Аренавирустар. Буньявирустар. Калицивирустар. Коронавирустар. Ортомиксовирустар. Парамиксовирустар.	1		1	2	7.1.3 7.1.4 7.1.6
Модуль 3 Саңырауқұлақтар және дрожжалар
Саңырауқұлақтар. Саңырауқұлақтар классификациясы. Жалпы мінездеме.	1		1	2	7.1.2 7.1.4
Архимицеттер Ольпидиумның көбеюі және қоректенуі. Морфологиясы	1		1	2	7.1.2 7.2.4 7.1.5
Аскомицеттер. Морфология, аспергилустың көбеюі және қоректену.	1		1	2	7.1.2 7.2.3
Базидиомицеттер. Морфология, холобазидия, гетеробазидия, склеробазидияның көбеюі және қоректенуі.	1			2	7.1.2 7.2.2 7.1.5
Дрожжалар. Классификациясы. Формасы, өлшемі және көбеюі.	1		1	2	7.1.2 7.1.5
Жабайы дрожжалар.	1			2	7.1.2
Модуль 4 Балдырлар және қарапайымдылар
Балдырлар. Классификациясы. Жалпы мінездеме.	1			2	7.1.2
Жасыл балдырлар. Спирогира. Улотрикс. Құрылысы және өсуі	1			2	7.1.3 7.1.6
Қоңыр балдырлар. Фукус. Ламинария. Құрылысы және өсуі	1		1	2	7.1.4 7.1.5
Қызыл балдырлар. Агар-агар.	1			2	7.1.3
Қарапайым балдырлар түсінігі. Жалпы мінездемесі. Құрылысы. Бейімдеушілік (көбею, қоректен, қозғалуы, бөлінуі). Классификациясы.	1		1	2	7.1.2 7.1.4 7.1.5
Саркомастигофорлар типі. Саркодовтар Класы. Созылмалы класы. Құрылысы. Бейімдеушілігі	1		1	2	7.1.3 7.1.4
Споровик класы. Құрылысы. Бейімдеушілігі.	1			2	7.1.2
Инфузории Типі.Құрылысы. Бейімдеушілігі .	1		1	2	7.1.3
Модуль 5 Өсімдік және жануар торының дақылдары.
Өсімдік торының дақылдары. Өсімдік торының дақылдарын қолдану	2			2	7.1.2 7.1.5
Каллустық матаның морфофизиологиялық мінездемесі	1		1	2	7.1.3 7.1.6
Суспензионды дақылдар. Гаплоидты клетканың дақылдары.	1			2	7.1.2 7.1.5
Жануар торының дақылдары. Фибропласттар. Моноклональды антитела.	2		1	2	7.1.3 7.1.4
Тәжірибелік сабақтар
Модуль 1 Кіріспе
Пәнге кіріспе. Биотехнология дамуының негізгі кезеңдері.		2	1	3	7.1.2 7.1.3
Биотехнологияның негізгі объектілері.		2	1	3	7.1.4
Модуль 2 Бактериялар және вирустар
Жасуша құрылымы.		2	1	2	7.1.3
Бактериялар. Құрылымы, көбеюі, жіктелуі.		2	1	2	7.1.2
Вирустар және фагтар. Құрылымы, көбеюі, жіктелуі.		2	1	2	7.1.3
Модуль 3 Саңырауқұлақтар және дрожжалар
Зең саңырауқұлақтары. Құрылымы, көбеюі, жіктелуі.		2	1	3	7.1.2 7.1.5
Дрожжи. Құрылымы, көбеюі, жіктелуі.		1	1	3	7.1.2
«Мироағзалар морфологиясы» тақырыбы бойынша бағдарламаланған бақылау.		1	1	3	7.1.2 7.1.5
Микроағзалар физиологиясы		2	1	3	7.1.2
Микроағзалардың қоректенуі және демалуы		2	1	3	7.1.2
«Микроағзалар физиологиясы» тақырыбы бойынша бағдарламаланған бақылау.		1	1	3	7.1.2 7.2.2
Модуль 4 Балдырлар және қарапайымдылар
Балдырлар		3	1	2	7.1.2
Модуль 5 Өсімдіктер және жануарлар жасушаларының культурасы
Жоғары сатылы өсімдіктер жасушаларының культурасы		3	1	2	7.1.2 7.1.4
Жануарлар жасушалары және ұлпаларының культурасы		3	1	2	7.1.2 7.1.4
2- межелік бақылау		2
Жалпы:	30	30	30	90

3 Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік ұсыныстар
Пәнді жақсы менгеру үшін білім алушы алдымен 7-бапта берілген әдебиеттерді іздеп, олармен танысуы керек. Ары қарай берілген тақырыптар бойынша өз кезегімен жаңағы әдебиеттерден материал іздеп, оны өз бетімен оқуы керек. Сонымен, сабаққа келген білім алушы, онда қай тақырып талданылатыны туралы хабарлы болуы керек және тақырыптың негізгі жағдайларын алдын ала оқып алуы керек.

Курстың бір бөлігі семестр бойы білім алушылардың өзіндік жұмыстарына келеді.

Өздік жұмыс «Биотехнология объектісі» пәнінде маңызды бөлігі болып табылады және де басқа аудиториялық дайындықпен толтырылады. Өздік жұмыста бөлек әр түрлі теориялық бөлімдерді оқуда, тақырыптар бойынша есептерді шығарғанда, сонымен қатар есептік-графикалық тапсырмаларды және жеке сұрақ қатарларын ғылыми оқыту кірістіріледі. Өздік жұмысқа бақылау ауызша түрде және жазбаша сұрау, коллоквиум, тест, есептік-графиктік жұмыстарды қорғау, сұхбаттасу, сонымен қатар талқылау және рефераттарды қорғау арқылы жүзеге асады.

Әр түрлі жұмыстарды орындау барысында міндетті түрде жүйеде берілген әдебиеттермен шектелмеу керек. Каталог қарау барысында қарастырылып отырған тақырыпқа келетін аттарға жолығуымыз мүмкін. Міне, сол жолықтырғандарымызды бірнешеуі жарап қалуы әбден мүмкін.

Сонымен қоса, тақырыппен байланысқан немесе сол тақырыпқа келетін кітаптағы библиографиялық нұсқаулықтарға қарайласуымыз керек. Онда біз керек тақырыптың басқа қандай кітапта бар екендігі туралы ақпарат алуымыз мүмкін. Құнды ақпаратты нұсқаушы мақалалардан сызып алуымызға болады. Ол нұсқаулықтан керекті, қызықтыратын мақалаларды шыққаны туралы ақпарттарымен алуымызға және содан кейін керекті номерларымызға тапсырыс беруімізге болады.

Басты көмекші ретінде компьютерлік жүйе Internet атқарады. Онда ешқашан мақала болып шықпаған ақпарттарды кездестіруімізге болады.

Тез және дұрыс керекті әдебиетті таңдау үшін ғылыми және студенттік кітапханаларды және кітап іздеу механизмін жақсы білу қажет. Керекті әдебиет тізімі университет кітапханасында болмаған жағдайда ғылыми-техникалық немесе қалалық кітапханаға жүгіну керек.

Тағы бір жұмыс түрі реферат болып табылады. Білім алушылардың рефератында сол тақырып бойынша бірнеше көздерден алынып жинақтырылған негізгі мазмұнын тиянақты жеткізу жеткілікті.

Мәтінде тақырыпқа келмейтін артық ақпараттар болмауы шарт. Рефераттың мазмұнының сәйкестігі негізгі бағалаудың критериінің бірі болып табылады.

Рефераттың құрылуы алдына қойылған мақсаттар есебінен жүреді. Реферат титулды бет, мазмұны, кіріспе, негізгі бөлік, қорытынды және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Курстағы өзіндік жұмысты былай жүргізу ұсынылады. Курстың әрбір тақырыбынан ұсынылған әдебиеттерді оқып, оның теориялық негіздеріне көп тоқталмай, талқыланатын сұрақтарға жалпы түсінік қалыптастыру керек.

Содан кейін материалды толығымен меңгеруге көшу керек: теориялық жағдайларды меңгеру, негізгі мәліметтердің қажет жерлерін еске сақтау үшін жұмыс дәптерін жүргізген дұрыс.

Курсты меңгеру кезінде білім алушы өткен материялдарды жақсы меңгеру үшін реферат түріндегі БАОӨЖ және БАӨЖ алынады.

6 Бағаларды қою саясаты

Әрбір білім алушы қорытынды бағасы жақсы болуы үшін әр пәннен бір мөлшерде ұпай сандарын жинау керек.Ұпайдың максимальды саны:

1-7 апталардағы бірінші рейтинг қорытындысында - 300 ұпай,

8-15 апталардағы екінші рейтинг қорытындысына - 300 ұпай,

Дисциплина бойынша семестрдағы максимальды ұпай саны - 600.
«Биотехнология объектілері» пәні бойынша балдарды бөлу кестесі

2 кесте

Апта	Бақылау түрі	Жалпы балл	Ескерту
1	2	3	4
	1 – 7 аптаға дейн барлық аудиториялық сабаққа қатысу	30
2	ТС қорғау БАӨЖ
3	ТС қорғау БАӨЖ	50
4	ТС қорғау БАӨЖ	40
5	ТС қорғау БАӨЖ	50
6	ТС қорғау БАӨЖ	40
7	ТС қорғау БАӨЖ Рубеждік бақылау	90
	8 – 15 аптаға дейн барлық аудиториялық сабаққа қатысу	30
8	ТС қорғау БАӨЖ	25
9	ТС қорғау БАӨЖ	40
10	ТС қорғау БАӨЖ	25
11	ТС қорғау БАӨЖ
12	ТС қорғау БАӨЖ	25
13	ТС қорғау БАӨЖ	40
14	ТС қорғау БАӨЖ	25
15	ТС қорғау БАӨЖ Рубеждік бақылау	90

7 Әдебиеттер

7.1 Негізгі әдебиеттер:

7.1.1 Беккер М.Е., Лиепиныш Г.К., Райпулис Е.П. Биотехнология. М.: «Агопромиздат», 1990. 436с.

7.1.2 Беккер М.Е. Введение в биотехнологию. М.: «Пищевая промышленность». 1976г. 272с.

7.1.3 Музафаров Е.Н., Чепурнова М.А. Введение в биотехнологию. М.: «Пищевая промышленность». 2008 г. 102с.

7.1.4.Егорова, Т.А. Основы биотехнологии: учебное пособие для высш. пед. учеб. заведений/ Т.А. Егорова, С.М. Клунова, Е.А. Живухина. – 2-е изд., стер. –М.: Академия, 2005. – 208 с.

7.1.5 Сельскохозяйственная биотехнология. Под редакцией В.С. Шевелухи, -М.: Высшая школа, 1998. -416с.

7.1.6 Панкратов А.Я., Григоров, Кащенко Р.Л. Руководство к лабораторным занятиям по микробиологии. М. «Пищевая промышленность» 1990.223с.

7.2 Қосымша әдебиеттер:

7.2.1 Егорова Т.А., Клунова С.М., Живухина Е.А. Основы биотехнологии. М.: «АСАДЕМА», 2003г. 568с.

7.2.2 Промышленная микробиология. Под ред. проф. Егорова Н.С., М.: «Высшая школа», 1987г.

7.2.3 Сассон А. Биотехнология: свершения и надежды. Пер. а англ., М.: «Мир», 1987г.

7.2.4 Дебабов В.Г., Лившиц В.А. Современные методы создания промышленных штаммов микроорганизмов. М., Высшая школа, 1999г

жүктеу/скачать 165 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: