11.10.1.8- Әлемнің жеделдеуі мен қара энергия туралы пікірталасты талқылау
11.10.1.9-берілген астрономиялық бақылауларға сүйене отырып, Әлемнің жеделдеуі туралы болжамды талқылау
Сабақтың мақсаты
1. Оқушыларға Әлем, Әлемнің бір бөлігі Метагалактика және оның қасиеттері туралы түсінік беру. 2. Оқушыларды өз бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасай білуге жетелеу. 3.Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу. Ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
ІІІ. Жаңа сабақ. «Үлкен жарылыс теориясы. Қызыл ығысу және галактикаға дейінгі қашықтықты анықтау. Әлемнің үдемелі кеңеюі».
Оқулықтан § 75 оқып талқылау Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
Галактика жайында не білесіңдер?
Үлкен жаралыс жайында не білесіңдер?
Топтық жұмыс (15 минут)
Әлем – бұл нақты өмір сүретін, уақыт пен кеңістік бойынша шексіз және өзінің дамуы барысында барлық мүмкін болатын пішін қабылдайтын материялық әлем.
Қазіргі құралдармен бақыланып отырған әлемнің бөлігі Метагалактика деп аталады.
Метагалактиканы сипаттау үшін математик әрі астроном А.Фридманның ұсынған моделі пайдаланылады:
Фридман Метагалактиканың тұрақсыздығы туралы қорытындыға келді.
Бұдан 15 млрд жылдай бұрын алапат жарылыс біздің әлемді жасады.
Жарылыстан кейін көптеген миллиондаған жылдар бойы сол жарылыстың энергиясынан пайда болған жарықтан әлем жарқырап тұрды. Әлемнің пайда болуының жарылыстық сипатын дәлелдейтін деректер:
Ғарышта Әлемнің пайда болу кезінен кездесетін қалдықты сәуле шығару аясы;
Кеңіген Әлемнің қозғалысын көрсететін галактика спектріндегі қызыл ығысу;
