Әдістемелік ұсыныстарға және нұсқауларға, әдістемелік ұсыныстарға, әдістемелік нұсқауларға арналған титул парағы

Әдістемелік ұсыныстарға және нұсқауларға, әдістемелік ұсыныстарға, әдістемелік нұсқауларға арналған титул парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/40

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

050712 Машина жасау мамандығының студенттеріне

Павлодар

Әдістемелік ұсыныстарды және нұсқауларды, әдістемелік ұсыныстарды, әдістемелік нұсқауларды бекіту парағы			Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/41
		БЕКІТЕМІН ОІ жөніндегі проректор _________ Пфейфер Н.Э. 2010 ж. «___»________

Құрастырушылар: __________ профессор Р.О.Олжабаев

Стандарттау, метрология және сертификаттау пәнін оқу үшін арналған

2010 ж. «___»______ кафедра отырысында ұсынылған № _______ хаттама

Кафедра меңгерушісі ______________ Шумейко И.А.

(қолы)
Металлургия, машинажасау және көлік факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған __________________ 2010 ж. «__» __________ № ____ хаттама

ОӘК төрағасы ____________ Ахметов Ж.Е. «___»________2010ж.

(қолы) (күні)

ЖжӘҚБ бастығы _________ Варакута А.А. «___»__________ 2010ж.

(қолы) (күні)

Университет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған

«___» ______________ 2010ж. № _____ хаттама.
Пәннің тақырыптары мазмұны

1 бөлім Металл кескіш білдектер мен олардың кұрылымы туралы жалпы мағлұматтар

1.1 такырып Білдекті жүйенің кұрылымдык сызба-нұскалары

Білдек жүйе астылар катарынан тұратын жүйе ретінде. Металл кескіш білдектің негізгі компоненттері.

1.2 такырып Металл кескіш білдектердің жіктелуі

Әмбебаптылык деңгейі, технологиялык тағайындалуы мен өндеу түрлері, дэлдік, салмағы (массасы) бойынша жіктелуі.

1.3 тақырып Білдектің техникалык деңгейінің көрсеткіштері, тағайындалу көрсеткіштері

Техникалык деңгейдің көрсеткіштері: сенімділіктің, үнемшілдіктің, эргономикалык көрсеткіштер, технологиялыктың, стандарттау мен бірыңгайлау, патентті-кұкыктық, кауіпсіздік. Тағайындалу көрсеткіштері: дайындамалардың, кесу аспабының, жұмыс козғалыстарының, түр калыптастырушы козғалыстардың, күштік сипаттамалары, габаритті өлшемдер мен масса, дәлдік, енімділік, техникалык жетілдірудің сипаттамалары.

1.4 такырып Металл кескіш білдектердің кинематикалык кұрылымының негіздері

Беттерді алу принципі. Туынды сызыктарды алу әдістері. Орындау жэне элементарлы козғалыстар. Білдектердегі козғалыстар. Қозғалыс параметрлері. Кинематикалык топ туралы түсінік. Білдектің түр калыптастырушы бөліктің типтік кұрылымдары. Білдектердегі топ аралык кинематикалык байланыстар. Реттелетін параметрлер мен реттеу органдары. Түр калыптастырушы козғалыс параметрлерін есептеу мен білдектерді реттеу. Өңдеу кателігінің калыптасуы. [1-4]

2 бөлім Жонғышты топтың білдектері

2.1 такырып Жонғышты-бұрама кескішті білдектер жэне СББ бар білдектер

Цилиндрлік бетті жону кезіндегі білдектің жеке күрылымы. Құрылымды талдау, параметрлерді есептеу. Өндеу кателігінің калыптасуы. Білдектің бұранданы кесуде пайдаланылатын жеке кұрылымы. Параметрлерді есептеу мен реттеу. СББ жону білдектің ерешеліктері.

2.2 такырып Жонгышты-револьверлі жэне жонғышты-айналмалы үстелді білдектер

Жонғышты-револьверлі білдектің тағайындалуы, ерешеліктері, кинематикалык кұрылымы мен параметрлерін реттеу. Жонғышты-айналмалы үстелді білдектің тағайындалуы, технологиялык мүмкіндіктері, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі.

2.3 такырып Жонғышты коп кескішті жэне гидрокөшірмелі жартылай автоматтар

Жонғышты көп кескішті автоматтың тағайындалуы, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі. Гидрокөшірмелі жартылай автоматтың тағайындалуы, кинематикалык кұрылымы. Өңдеу кателігінің калыптасу ерекшеліктері.

2.4 такырып Жонғышты автоматтар мен жартылай автоматтар

Жону автоматтары мен жартылай автоматтардың түрлері. Бір айналдырықты жону автоматтары мен көп айналдырыкты жону автоматтар мен жартылай автоматтардың тагайындалуы, технологиялык мүмкіндіктері, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі. [1-4]

3 бөлім Бұрғылау-кеулейжону топтың білдектері

3.1 такырып Бүрғылау білдектері

Бұрғылау білдектердің тагайындалуы, технологиялык мүмкіндіктері, кинематикалык құрылымы мен реттелуі.

3.2 такырып Жалпы тағайындалудагы кеулейжону білдектері

Координатты-кеулейжону білдектер. Тагайындалуы, өндеу дәлдігін аныктайтын факторлар. Келденең-кеулейжону білдектердің тагайындалуы мен технологиялык мүмкіндіктері. Сәйкес орналастыру, өңдеу дәлдігі. [1-4]

4 бөлім Жонгышты топтың білдектері

4.1 такырып Тік-жонгышты консольды жэне консольды емес білдектер

Тік-жонғышты білдектің тагайындалуы, технологиялык мүмкіндіктері, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі. Өңдеу кателігінің калыптасу ерекшеліктері. Консольды емес жонгышты білдектердің ерекшеліктері.

4.2 такырып Көлденең және кең эмбебап жонгыш білдектері. Көлденең-жонгышты білдектін тагайындалуы, технологиялык мүмкіндіктері, сэйкес орналасуы, кинематикалык құрылымы мен реттелуі. Кең эмбебап білдектердің ерекшеліктері. Өндеу кателігінің калыптасуы.

4.3 такырып Бойлай-жонғышты білдектер

Бойлай-жонғышты білдектертің түрлері, технологиялык мүмкіндіктері, сэйкес орналасуы, кинематикалык кұрылымы. Өндеу дэлдігін аныктайтын факторлар. [1-4]

5.1 такырып Сүргілеу білдектері

Қиылысу-сүргілеу білдегінің тагайындалуы, кинематикалык құрылымы. Өндеу кателігі. Бойлай-сүргілеу білдектердің ерекшеліктері.

5.2 такырып Қашау білдектері

Білдектің тагайындалуы, кинематикалык кұрылымы. Өңдеу қателігінің калыптасуы.

5.3 такырып Тартажону білдектері

Көлденең-тартажону білдектің тағайындалу, сэйкес орналастыру сызба-нұскасы, жүмыс айналымы. Тік-тартажону білдектердің ерекшеліктері. [1-4]

6 бөлім Ажарлау топтың білдектері

6.1 такырып Сырткы ажарлау үшін дөңгелек ажарлау білдектері

Ажарлау өңделетін тетіктер дэлгінің жоғары дәрежесі мен кедірбұдырлык классын камтамасыз ететін өндеу эдісі ретінде. Бойлай ажарлау эдісін пайдалану кезінде дөңгелек ажарлау білдектің кинематикалык кұрылымы мен реттелуі.

6.2 такырып Ішкі ажарлау үшін дөңгелек ажарлау білдектері

Ішкі ажарлау үшін білдектердің тағайындалуы, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі.

6.3 такырып Жазык ажарлау білдектері

Жазык ажарлау білдектердің тағайындалуы, кинематикалык кұрылымы мен реттелуі.

6.4 тақырып Бабына жеткізу білдектері

Тетіктерді мэрелі өндеу үшін білдек үлгілерінің тагайындалуы, түрлері, өндеу сызба-нұскалары мен мысалдары. [1-4]

7 бөлім Тісті өндеу білдектері

7.1 такырып Тісті өндеу принциптері

Тісті тәж тісті төрткілдеш көмегімен алынатын эвольвенталардың жиынтығы ретінде. Тіскашауыш, бұрамдык модульді жонғы және тіс сүргілеу кескіштері - неігізнде тісті төрткілдештің бастапкы карамы пайдаланылған кесу аспаптары.

7.2 такырып Тістіжонғышты білдектің кинематикалык кұрылымы мен реттеуі. Тағайындалуы. Түзу тісті доңғалакты кесуде пайдаланылатын білдектің жеке кұрылымы. Қиғаш тісті доңгалакты кесуде пайдаланылатын білдектің жеке кұрылымы.

7.3 такырып Тістікашау білдектің кинематикалык кұрылымы мен реттеуі

Тағайындалуы, кесу жылдамдығының козғалысын құрайтын кинематикалык топ. Домалату берісінің козғалысын кұрайтын кинематикалык топ. Кірекесу козғалысын кұрайтын кинематикалык топ.

7.4 такырып Конустык тісті доңғалактарды өңдеу үшін тістісүргілеу білдектің кинематикалык кұрылымы мен реттеуі.

Жазык туынды доңғалак, білдектегі козғалыстар, кұрылым. Кесу, беріс, бөлу жылдамдықтарын кұрайтын кинематикалык топтар. Білдектің реттеуі мен баптауы. Жұмыстың циклограммасы.

7.5 такырып Тістіажарлау білдектің кинематикалык кұрылымы мен реттеуі.

Тағайындалуы. Кесу, бойлай жэне домалату берістің, бөлудің жылдамдыктарын құрайтын кинематикалык топтар. Кинематикалык топтарды талдау. Жұмыстың циклограммасы. [1-4]

8.1 тақырып Бұрандалы-жонғышты білдектердің кинематикалык кұрылымы мен реттеуі.

Кесу жылдамдығы мен бұрамалык берістің қозғалыстарын кұрайтын кинематикалык топтар. Кірекесу козғалыстары мен көмекші козғалыстар.

8.2 такырып Бұрандаларды пластикалык кайта калыптастырумен алу үшін білдектер.

Бұрандалы пластикалык кайта калыптастырумен алу принципі. Бұрандаларды алу әдістері, колданылатын аспаптардың түрлері, өңдеу сызба-нұскалары, білдектердің кұрылымдары, үлгі мысалдары. [1-4]

9 бөлім Агрегатты білдектер

9.1 тақырып Агрегатты білдектердің тағайындалуы, ерекшеліктері мен жіктелуі

Агрегатты білдектердің тағайындалуы мен ерекшеліктері. Технологиялык тағайындалуы, кұрылымы (бірагрегатты, көпагрегатты, көлденең, тік, біртұракты, көптұракты).

9.2 такырып Агрегатты білдектердің типтік кұрылымдары

Диск түрдегі тұркылык тетіктерді, кронштейн, аша, иінтірек түрдегі тетіктерді өңдеу үшін агрегатты білдектер. Жұмыстың циклограммасы.

9.3 такырып Жонғышты-орталыктандыру білдектері.

Жонғышты-орталықтандыру білдектің тағайындалуы, сәйкес орналастыруы, жұмыстың циклограммасы. [1-4]

10 бөлім Металл кескіш білдектердің техникалық-экономикалық көрсеткіштері

10.1 такырып Білдектердің техникалык деңгейінің көрсеткіштері

Тағайындалуы көрсеткіштері, сенімділік, материалдар мен электр энергиясын ұтымды колданудың, эргономикалық, технологиялык, стандарттау мен бірыңгайлау, патентті-кұкыктық, токырасыздык көрсеткіштері.

10.2 такырып Тағайындалу көрсеткіштері

Дайындамалар, кесу аспабының сипатгамалары, жұмыс жэне орнаткыш козғалыстардың сипаттамалары, түр қалыптастырушы козғалыстардың сипаттамалары, күштік сипаттамалар, габаритті жэне массаның, өнімділіктің, техникалык деңгейдің сипаттамалары.

10.3 такырып Станоктардыңжетектері

10.4 такырып Станоктардың механизмдер мен базалык бөлшектері

10.5 тақырып Түзу багытты механизмдер

10.6 тақырып Станоктардың баскару жүйесінінң элементтері [1-4]

Әдебиет тізімі

Негізгі әдебиет

1 Н.С. Колев и др. Металлорежущие станки М. : Машиностроение, 1980.- 500с.

2 А.С.Проников, ред. Проектирование металлорежущих станков и станочных систем. Справочник-учебник в трех томах. Том 1 Проектирование станков. М. : изд. МГТУ им. Н.Э.Баумана, 1994. - 445с.

3 В.Э. Пуш, ред. Металлорежущие танки. М.: Машиностроение, 1986 - 256с.

4 А.А. Федотенок. Кинематическая структура металлорежущих станков. М. : Машиностроение, 1970. -407с.

Қосымша әдебиет

5 А.М. Кучер и др. Металлорежущие станки. Альбом общих видов, кинематических схем и узлов. Л. : Машиностроение, 1972.-306с.

6 Б.Н. Сильвестров, И.Д. Захаров Конструирование и наладка зуборезных и резьбофрезерных станков М. : Высшая школа, 1979.-255с.

7 Г.А. Тарзиманов Проектирование металлорежущих станков. М. : Машиностроение, 1980. -210с.