|
Д.СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 И ВКГТУ 701.01-01-1-2011
|
Сапа менеджмент жүйесі
|
Силлабус
(студентке арналған пәннің оқу бағдарламасы
|
бет
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
СҚ факультеті деканы
______________Нухаева Б.О.
___________________2011 ж.
АҒЫНДЫ РЕТТЕУ
Силлабус
РЕГУЛИРОВАНИЕ СТОКА
Силлабус
Мамандық: 0508500 «Су ресурстары және суды қолдану»
Оқу түрі: күндізгі
Курс: 3
Семестр: 5
Кредит саны: 3
Сағат саны:
Дәрістер 15
Тәжірибелік сабақтар: 30
СОӨЖ: 45
СӨЖ: 45
Курстық жоба (жұмыс): 5 семестр
Емтихан: 5 семестр
Өскемен
Усть-Каменогорск
2011
Силлабус Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру стандарты негізінде «Су - ауа бассейнін тиімді пайдалану және жылумен газбен қамту» кафедрасында 5В08500 «Су ресурстары және суды қолдану» мамандығындағы студенттерге арналып әзірленді.
«Су - ауа бассейнін тиімді пайдалану және жылумен газбен қамту» кафедрасының отырысында талқыланған.
Кафедра меңгерушісі Н.Ю.Акименко
№____ хаттама ____________________ж.
Сәулет-құрылыс факультеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төрайымы Д.К.Галкина
№____ хаттама ______________________ж.
Дайындады
доцент Р.Т.Нурекенова
Норма бақылаушы А.Е.Касенова
ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МАҒЛҰМАТ ЖӘНЕ СОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ АҚПАРАТ
Сәулет-құрылыс факультеті, «Су-ауа бассейнін тиімді пайдалану және жылумен газбен жабдықтау» кафедрасы, Г-2-102
Кафедраның доценті Нурекенова Роза Турсынхановна
Тел. 54-05-96
Дәрісханалық сағат және консультацияға арналған уақыт: сабақ кестесі және оқытушының жұмыс кестесі бойынша.
1. ПӘНГЕ СИПАТТАМА, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
1.1 Оқылатын пәнге сипаттама
Қазақстан экономикасының барлық салаларында суды кең қолданады. Өнім өндіру өнеркәсібі мен ауыл шаруашылығында суды өте көп мөлшерде шығындайды. Барлық шаруашылық іс-шараларда гидрологиялық мәліметтер мен су шаруашылық есептерімен қамтамасыз етіледі. Суэнергетикалары, өнеркәсіптік және тұрмыстық сумен қамту үшін өзен суларының көлемдерін және олардың мауысымдық тербелістерін есептеу мен болжаулар қажет, ауыл шаруашылығы үшін вегетациялық мауысымдағы су алу мүмкіндігін бағалау, су көлігі үшін су деңгейі мен тереңдігі туралы мәліметтер қажет.
Адамзат алдында су қорларының азаюы мен су сапасының нашарлауы туралы сұрақтар тұр. Осы мәселеге байланысты су-мамандары алдында кеңістікте қалай болса уақытында солай су қорларын қайта тарату сұрақтары тұр. «Ағынды реттеу» пәні студенттерге су шаруашылығы есептеріне машықтануды беруге көмектесетін болады.
1.2 Пәнді оқытудағы мақсат
«Ағынды реттеу» пәнін оқытудың мақсаты су шаруашылығы нысандарын жобалау мен пайдалану кезінде студенттерге су шаруашылығы есептерінің теориялық және тәжірибеде білім беру болады.
1.3. Пәнді оқытудың міндеттері
«Ағынды реттеу» пәнді оқу нәтижесінде студенттер төмендегідей білім, іскерлік және дағды минимумын игеру қажет:
-ағынды реттеу бойынша есептерді орындау, жалпы әдістемені игеру мен білу;
-пайдаланудың негізгі тәртібі мен міндетін білу.
1.4 Пререквизиттар
Мектептегі пәндер: физикалық география; физика; математика; химия пәндері. Жоғарғы оқу орнында: математика; геология және гидрогеология негіздері; экология; информатика; геодезия; гидрология.
1.5 Постреквизиттар
Су күшінің қондырғылары, жер асты суларын іздеу және барлау, суармалы егіншілік және өсімдік шаруашылығы, ауыл шаруашылығын сумен қамту, гидротехникалық ғимараттар.
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
2.1 Тақырыптық жоспар
Тақырып атауы, оның мазмұны
|
Сағат көлемі, сағ
|
Ұсынылған әдебиеттер
|
1
|
2
|
3
|
Дәрістік сабақтар - 15 сағат
|
Тақырып 1. Ағынды реттеу міндеттері мен түрлері. Ағынды реттеуді топтастыру: атауы, ұзақтығы, пайдалану дәрежесі бойынша
|
1 сағат
|
1)Железняков Г.В. Неговская Т.А., Овчаров Е.Е. Гидрология, гидрометрия и регулирование стока. М.: «Колос», 1984.-432с.
2) Нурекенова Р.Т. Регулирование стка. Методические указания для практических занятий, курсовой работы, СРС.: ВКГТУ, 2011г.
3) Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
|
Тақырып 2. Су қоймаларының атауы мен топтастыру. Су қоймаларының нормативті деңгейі мен көлемдері. Суды реттеуді есептеу әдістері.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 3. Су қоймаларының лайлануы. Су қоймаларының факторлары, лайлануды анықтау. Су қоймасының ұзындығы бойынша салындылардың шөгуі. Лайланудың көлемі мен мерзімдерін есептеу. Лайлануды азайтуға арналған іс-шаралар.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 4. Су қоймасындағы су шығыны. Әртүрлі гидрогеологиялық жағдайларға байланысты сүзілу кезіндегі шығын. Булану шығыны. Шығынды азайтуға бағытталған іс-шаралары.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 5. Мезгілдік ағынды реттеу. Кесте-сандық әдіспен мезгілдік реттеуді есептеу. Реттеудің бірінші және екінші нұсқалары. Реттеудің тура және айналмалы есебін шешу.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 6. Мезгілдік ағысты реттеу кезіндегі интегралдық графикасы. Толық және қысқартылған интегралды қисықты тұрғызу, реттеудің бірінші және екінші нұсқалары.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 7. Көп жылғы реттеу. Көп жылғы реттеуді есептеу әдістері.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 8. Өтемдік реттеу және оны қолдану шарттары. Өтемдік реттеуді баланстық әдіспен есептеу.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 9. Ағысты каскадтық реттеу және каскадтағы су қоймасы жұмысының ерекшеліктері. Каскадтық реттеуді есептеу әдістері.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 10. Су тасу және тасқын ағынын реттеу. Су қоймаларындағы трансформациялық су тасу және тасқын ағысы. Есептеудің жалпы әдістемесі.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 11. Су тасу және тасқын ағынын реттеу. Су қоймаларындағы трансформацияланатын жоғарғы су шығындарын есептеудің жуық әдістері.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 12. Су қоймасын пайдалануға дайындау: орманды жинау мен орманды тазалау, су қоймалары аумағын санитарлы дайындау және су алу аймағы, нысандар мен ғиараттарды инженерлік қорғау.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 13. Су қоймаларын пайдалдану қызметі, олардың міндеттері. Су қоймаларындағы су ресурстарын пайдаланудың негізгі ережесі. Су қоймаларын пайдалданудың гидрометеорологиялық және гидрометриялық қызметімен қамтамасыз ету.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 14. Диспетчерлік графикалар. Су қоймаларындағы жұмыс тиімділігін арттыру үшін диспетчерлік графмкалар мен гидрологиялық болжауларды қолдану.
|
1 сағат
|
То же
|
Тақырып 15. Су қоймалары және қоршаған орта. Су қоймаларындағы суды ластанудан қорғау. Су қоймаларының қоршаған ортаға әсері. Аумақты су басу және су тасқыны. Арна үдерісіне ағысты реттеудің әсері.
|
1 сағат
|
То же
|
Семинарлық (тәжірибелік) сабақтар - 30 сағат
|
Тақырып 1. Эмпириялық және аналитикалық қисықпен қамтуды тұрғызу. Тұтынушылар бойынша есептік қажеттілікті таңдау. Су қоймаларындағы ағын мен су тұтыну есебін анықтау.
|
4 сағат
|
1) Нурекенова Р.Т. Регулирование стка. Методические указания для практических занятий, курсовой работы, СРС.: ВКГТУ, 2011г.
2) Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ сезонного регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
3) ) Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ многолетнего регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
|
Тақырып 2. Батиграфиялық сипаттаманы тұрғызу.
|
4 сағат
|
То же
|
Тақырып 3. Аумалы сипаттағы су қоймасының өлі көлемін анықтау.
|
2 сағат
|
То же
|
Тақырып 4. Су қоймаларының жұмыс тәртібін анықтау. Су қоймаларының пайдалы көлемін анықтау. Су қоймаларының шығынын есептеу.
|
4 сағат
|
То же
|
Тақырып 5. Су қоймаларының мезгілдік реттеуін кестелі-сандық әдісімен бірінші және екінші реттеу бойынша реттеудің тура және айналмалы тапсырмасы шешімімен есептеу.
|
4 сағат
|
То же
|
Тақырып 6. Бірінші және екінші реттеу ережесі бойынша интегралды графика көмегімен су қоймаларын есептеу.
|
4 сағат
|
То же
|
Тақырып 7. Су қоймаларын көп жылғы реттеудің әдістерімен есептеу.
|
4 сағат
|
То же
|
Тақырып 8. Су қоймасының максималды шығындарын өткізуді реттеу әсерін есептеу.
|
2 сағат
|
То же
|
Тақырып 9. Ағынды реттеудің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін анықтау.
|
2 сағат
|
То же
|
Оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысы-45 сағат
|
Тақырып 1. Су қоймаларының қайтарымын анықтау.
|
5 сағат
|
1 )Нурекенова Р.Т. Регулирование стка. Методические указания для практических занятий, курсовой работы, СРС.: ВКГТУ, 2011г.
2) Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ сезонного регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
3) ) Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ многолетнего регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
|
Тақырып 2. Батиграфикалық сипаттама параметрлерін анықтау.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 3. Санитарлы-техникалық сипаты бойынша өлі көлемнің деңгейін анықтау, кеме жүзу талаптары, суару және сумен қамтуды басқару.
|
5 сағат
|
То же
|
1
|
2
|
3
|
Тақырып 4. Су қоймаларының сатылы графика тәртібін тұрғызу. Бір, екі және көп тактылы тәртібі. Су қоймаларындағы шығын есебі.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 5. Реттеудің тура және айналмалы міндеттері есебімен реттеудің бірінші және екінші ережесі.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 6. Су қоймаларын мезгілдік реттеудің интегралды графикалары. Тұрғызу ережесі.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 7. Су қоймаларын көп жылғы реттеу. Есептеудің баламалы әдістері.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 8. Су қоймаларының максималды шығынын есептеу.
|
5 сағат
|
То же
|
Тақырып 9. Ағынды реттеудің техникалық-экономикалық көрсеткіштері.
|
5 сағат
|
То же
|
2.2 Курстық жобаның (жұмыстың) орындалуына қойылатын талаптар және мазмұны
Курстық жұмысы су шаруашылығы есептері курсы бойынша жүргізіледі. Курстық жұмысындағы қароастырылатын тақырыптары: су қоймасының батиграфикалық сипаттамасыын анықтау; су қоймасының өлі көлемін анықтау; көп жылғы және мерзімдік реттеудегі су қоймасының сыйымдылығын анықтау; су қомасынан судың булануы, сүзілуінен және мұз басу шығындарын анықтау; су қоймасының пайдалы су тастауын анықтау. Д.И.Кочерина әдісімен ғимараттың су тастауын есептеу, ағынды реттеу бойынша экономикалық бағалау іс-шаралары.
Курстық жұмыс графикалық (сұлбалар, графикалар мен суреттер) және түсіндірме жазбалар бөлімінен тұрады. Графикалық бөлімі А3 форматтағы беттен, түсіндірме жазбалары А4 форматта көрсетіледі.
2.3 Өздік жұмыс тапсырмалары (СӨЖ)
Тақырып
|
Тапсырманың мазмұны және мақсаты
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Дайындау мерзімі
|
Бақылау түрі
|
Тапсыру уақыты
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Өзен ағысын реттеудің қажетті аспектілері
|
Тапсырма бойынша реттеу түрін анықтау
|
Нурекенова Р.Т. Регулирование стка. Методические указания для практических занятий, курсовой работы, СРС.: ВКГТУ, 2011г.
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
1 апта
|
Су қоймаларының сипаттамасы, су қоймасын құрайтын негізгі көлемдік және қалыпты деңгейі
|
Су қоймасы мен литоралилердің орташа графикасын тұрғызу.
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
2 апта
|
Су қоймаларының және оның деңгейіне сәйкес өлі көлемі.
|
Орташа тереңдік пен лай көлемінің литоралдар критериясы бойынша өлі көлем деңгейін анықтау.
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
3 апта
|
Лайлануды азайту бойынша негізгі іс-шаралар
|
Су қоймаларындағы лайланудан күресу әдістерін дәлелдеу
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
4 апта
|
Су қоймаларындағы ғимараттардағы шығын түрлері. Олардың пайда болу себептері және азайту іс-шаралары.
|
Су қоймаларыннан буланатын және сүзілуден күресу әдістерін дәлелдеу
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
5 апта
|
Ағынды толық және толық емес реттеу. Ағынды реттеудің тура және айналмалы есебінің маңызы
|
Су қоймаларын мезгілдік реттеуін есептеу әдісімен танысу
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
6 апта
|
Циклдерге тәуелді және тәуелсіз, бір және екі тактылы жұмыс тәртібі кезіндегі су қоймалары
|
Жұмыстың сатылы графикасын тұрғызу; мезгілдік реттеудің кестелі-сандық әдісі есебі.
|
То же
|
4 сағат
|
Курстық жоба
|
7 апта
8 апта
|
Интегралды графикалар. Реттеудің айналмалы есебі.
|
Интегралды қисықты тұрғызу
|
То же
|
4 сағат
|
Курстық жоба
|
9 апта
10 апта
|
Су қоймаларының мезгілдік құрайтын көлемін есептеу. Су қоймасының көп жылғы құрайтын көлемін анықтау.
|
Көп жылғы реттелген су қоймасын құрастыру кезінде Плешков графикаларын пайдалану дағдыларын игеру
|
То же
|
4 сағат
|
Курстық жоба
|
11 апта
12 апта
|
Ағысты өтемдік реттеу. Осындай реттеу кезінде су қоймасының тиімді көлемін анықтау.
|
Теориялық материалдарды игеру.
|
То же
|
2 сағат
|
Курстық жоба
|
13 апта
|
Су қоймасы каскадасын есептеу
|
Теориялық материалдарды игеру.
|
То же
|
4 сағат
|
Курстық жоба
|
14, 15 апта
|
-
Пән тапсырмаларының орындалу және тапсыру кестесі*
Бақылау түрі
|
Оқудың академиялық кезеңі, апта
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
Сабаққа қатысу
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
Дәріс конспектісі
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
өздік жұмысы № 1-4
|
|
|
*
|
|
|
*
|
|
|
|
*
|
|
*
|
|
|
|
Кешенді есептерді шешу № 1-8
|
|
РЗ1
|
|
РЗ2
|
|
РЗ3
|
РЗ4
|
|
РЗ5
|
|
РЗ6
|
РЗ7
|
РЗ8
|
|
|
Курстық жобалау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
қорғау
|
|
Рубеждік тестілеу
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
-
ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
-
Негізгі әдебиеттер
1 Нурекенова Р.Т. Регулирование стка. Методические указания для практических занятий, курсовой работы, СРС.: ВКГТУ, 2011г.
2 Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ сезонного регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г.
3 Нурекенова Р.Т. Регулирование стока. Расчет водохранилищ многолетнего регулирования. Курс лекций.: ВКГТУ, 2011г
-
Қосымша әдебиеттер
1 Железняков Г.В. Неговская Т.А., Овчаров Е.Е. Гидрология, гидрометрия и регулирование стока. М.: «Колос», 1984.-432с.
2 Овчаров Е.Е., Захаровская Н.Н., Прошляклв В.В. Практикум по гидрологии, гидрометрии и регулированию стока. М.: ВО «Агропромиздат», 1988.-224 с.
3 Руководство по гидрологическим расчетам при проектировании водохранилищ-Л.: Гидрометеоиздат, 1983-283 с.
4 Плешков Я.Ф. Регулирование речного стока- Л.: Гидрометеоиздат, 1975-560 с.
4 БІЛІМДІ БАҒАЛАУ
4.1 Оқытушы талаптары
Оқытушы талаптары:
-
Сабақ кестесіндегі дәрістік және тәжірибелік сабақтарға қатысу міндетті;
-
студенттердің қатысылуы сабақтың басында тексеріледі. Кешіккен жағдайда студент тыныш дәрісханаға кіріп, жұмысқа кірісуі қажет, ал үзілісте оқытушыға кешігу себебін түсіндіру қажет;
-
сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақтан қалғанмен тең;
-
балмен есептелетін жұмыстарды бекітілген мерзімде тапсыру қажет. Жұмыс мерзімінде тапсырылмаса қойылатын балл төмендейді. Барлық тапсырманы орындамаған студенттер емтиханға кіргізілмейді;
-
қанағаттанарлықсыз деген баға алған студентке аралық бақылауды қайталап өтуге рұқсат берілмейді;
-
орташа рейтингі Рср = (Р1 + Р2)/2 50% кем, студенттер емтиханға енгізілмейді;
-
сабақ барысында ұялы телефондар өшірулі болу керек;
-
студент сабаққа іскерлік киімімен келу қажет.
4.2 Баға критериясы
Барлық тапсырма түрлері 100-балдық жүйемен бағаланады.
Ағымдағы бақылау апта сайын өткізіледі және оның ішіне дәрістерге қатысуды, тәжірибелік сабақтар мен өздік жұмыстарды орындау кіреді.
Білімді ағымдағы бақылау тест түрінде семестрдің 7 және 15 апталарында өткізіледі. Рейтинг келесі бақылау түрлерінен жиналады*:
Аттестациялау кезеңі
|
Бақылау түрі, меншікті салмақ, %
|
Қатысу
|
Конспекті дәрістер
|
№1-5 және
6-8 кешенді тапсырма шешімі
|
Өздік жұмысы № 1-4
|
Курстық жобаны қорғау
|
Рубеждік тестілеу
|
Барлығы
|
Рейтинг 1
|
10
|
5
|
25
|
10
|
0
|
50
|
100
|
Рейтинг 2
|
10
|
5
|
15
|
10
|
20
|
40
|
100
|
Әр пәннен емтихан емтихандық сессия кезінде тест түрінде өтеді.
Пәннен студент білімінің қорытынды бағасын төмендегідей болады:
- 40% қорытындысы, емтиханнан алынған баға;
- 60% қорытындысы ағымдағы үлгерім.
Қорытынды баға есебінің өрнегі:
, (1)
мұндағы, Р1, Р2 – бірінші, екінші рейтингтің бағасына сандық эквивалент сәйкесінше;
Э – емтихандағы бағаның сандық эквиваленті.
, (1)
Қорытынды әріптік баға және балл түріндегі сандық эквивалент:
Әріп жүйесіндегі баға
|
Баллдың сандық эквиваленті
|
Пайыздық түрі, %
|
Дәстүрлі жүйедегі баға
|
А
|
4,0
|
95–100
|
өте жақсы
|
А–
|
3,67
|
90–94
|
В+
|
3,33
|
85–89
|
жақсы
|
В
|
3,0
|
80–84
|
В–
|
2,67
|
75–79
|
С+
|
2,33
|
70–74
|
қанағаттанарлық
|
С
|
2,0
|
65–69
|
С–
|
1,67
|
60–64
|
D+
|
1,33
|
55–59
|
D
|
1,0
|
50–54
|
F
|
0
|
0–49
|
қанағаттанарлықсыз
|
4.3 Қорытынды бақылауға арналған мәлімет
Қорытынды бақылауды өткізу үшін құрамында әрбір нұсқада 30 сұрақтан тестілер құрастырылады. Нұсқалар саны -5. Тестіде жасырын тестілеу тапсырмасы, ашық тестілер мен 2 есептен болады. Қорытынды бақылауға арналған сұрақтар тізімі:
1 Су қолдану талаптарына сәйкес ағыс уақыты бойынша табиғи, тұрақсыз қайта таратылатын жасанды ағыс қалай аталады.
2 Оны келесі пайдалану мен реттеу мақсатында су ағысын уақытша ұстап тұруға арналып құрылған жасанды суат қалай аталады
3 Тұтынушылар талаптарына сәйкес іс жүзінде тұрақты өзен ағысы Q тәулікте қайта таратылуы қандай реттеумен қорытындылар.
4 Сұлбада реттеудің қандай түрі көрсетілген
5 Су қоймасының тәуліктік толықтыратын реттеуі қашан жүргізіледі, мұндағы q-су тұтыну шығыны; qi –тәуліктік графика бойынша шығын
6 Су қоймасының тәуліктік тастауды реттеу қашан жүргізіледі, мұндағы q-су тұтыну шығыны; qi –тәуліктік графика бойынша шығын
7 Тұрақсыз су тұтынуына сәйкес тәулік ішінде салыстырмалы біркелі ағысты қайта тарату қандай реттеумен жүргізіледі
8 Мезгілдік мол сулы және оны аз суда пайдалануды су шығынын жинақтау жолымен жыл бойында ағысты қайта таратуды реттеудің қандай түрі ұсынылады.
9 Өзеннің төменгі сағасы болған кезде, су қоймасының су тасу мен селді қандай реттеу кезде болады
10 Көп жылғы мезгілдік ағыстағы оны қайта тарату қандай ағысты реттеумен жүргізіледі
11 Аз сулы n-жылда судың тапшылығы қандай реттеу кезде су қорынан жабылады, судың аз болуынан көп жылғы мезгілдік үшін су қоймасында жиналады.
12 Қандай су қоймасында мезгілдіктен тысқары сонымен қатар ағысты реттеудің функциясы мен мезгілдік толтырылады
13 Егер су қоймасы бір өзенде сатылы түрде су қоймасы орналасқан болса, қандай ағысты реттеу жергілікті бола алады.
14 Су жинауыштан жоғары ағыста орналасқан су қоймасынан суды өткізу жолымен су тапшылығын жабуды қандай реттеумен қамтамасыз етіледі.
15 Судың аз болатын мезгілінде оны пайдалануға арналған көп сулы мезгілдік ағыспен толтырылған су қоймасын атаңыз
16 Су тасқыны мен селдің ағысымен күресу үшін негізінен қандай су қоймасы ұсынылады.
17 Бірдей су қоймасындағы қордағы және іркілген аралас функциясына қандай су қоймасы ұсынылады
18 Келесі белгілермен қандай су қоймалары сипатталады: судың беті мен бойының ауданы үлкен, тереңдігі үлкен емес (15-25 м) және орташа (әдетте 5-9 м), тастау (2-7 м шегінде), жағалауларының өңделу үдерісі қарқынды, күрделі үлкен бөлшектері борпылдақ жыныстармен шайылатын
19 Максималды үлкен ( 70-100 м-ге дейін және артық) және орташа (30-35 м-дейін) тереңдікте, едәуір тастау (10-20 м-дейін), жағалаларының өңделуі салыстырмалы үлкен емес қарқынды, аумағының су басуы мен сел болуы маңызды емес.
20 Қандай су қоймасы үлкен тереңдікте (100 м жоғары) және сработка (50-100 м-ге дейін және жоғары более) сипатталады. Су басу ауданы, сел басу, жағалаудың өңделуі, су қоймасының сүзілуі маңызды болмайды.
21 Өзендегі бөгет ғимараты жолымен қандай су қоймасы пайда болады.
22 Бұқтырма су қоймасы қандай түріне қатысты
23 Су бетінің ауданы 500-100 км2 болса өлшемі бойынша су қоймасы қандай түріне қатысты
24 Су бетінің ауданы 10-20 км2 болса өлшемі бойынша су қоймасы қандай түріне қатысты
25 Су бетінің ауданы 2 км2 төмен болса өлшемі бойынша су қоймасы қандай түріне қатысты
26 Су бетінің ауданы 1 км2 төмен болса өлшемі бойынша су қоймасы қандай түріне қатысты
27 Ω = Ω(Н); V = V(H) тәуелді сызық қалай аталады
28 V =400 млн м3 су қоймасының көлеміне сәйкес айна ауданын батиграфикалық сипттамасы бойынша табу
29 Су қоймасының толық көлемі V толық =1000 млн м3 кезіндегі қалыпты жиналу деңгейін анықты
30 Пайдаланудың қалыпты жағдайында жұмыстамайтын және ағысты реттеуге қатысбайтын су қоймасының тұрақты толық бөлігін шектейтін су бетінің деңгейі қалай аталады
31 Қалыпты пайдалану жағдайындағы жұмыстайтын оның мүмкіндігіне дейінгі су қоймасының минималды деңгейі қалай аталады
32 Гидротехникалық ғимаратты пайдаланудың қалыпты жағдайын ұстап тұра алатын су қоймасын толықтыратын ең жоғарғы жобалық деңгейі қалай аталады
33 Гидротехникалық ғимаратты пайдаланудың төтенше жағдайындағы жоғарғы бьефті уақытша рұқсат етілетін қалыпты жағдайдан жоғары сүйеу деңгейі қалай аталады
34 Ағысты реттеуге арналған арнаулы және пайдаланылған су қоймасының негізгі көлемі қалай аталады.
35 Пайдаланудың қалыпты жағдайында жұмыстамайтын және ағысты реттеуге қатысбайтын су қоймасының тұрақты толық бөлігі қалай аталады
36 НПУ белгісіне сәйкес су қоймасының және пайдалы және өлі көлемдерінің қосындысына тең болатын көлемі қандай болады:
37 Су қоймасының қандай көлемі V = VНПУ = V МО + Vплз өрнекпен анықталады
38 Су қоймасының қандай көлемі ФПУ және НПУ арасында орналасады
39 Су қоймасының жармасын жеткізілген су қолдану мен суды тұтыну көлемі қалай аталады
40 Су шығыны есебінен су айдынына қайтару қалай аталады
41 Арнаулы маңызы бар, ірі өнеркәсіп орталығы мен жеке кәсіпорындар, коммуналды сумен қамту жүйелері, осы топқа арналған есептік қамтамасыз етуі 95-97% және ( 99% дейін) қабылданатын нысандар қандай топқа қатысты
42 Есептік қамтамасыз етуі 95% болатын өндірістік кәсіпорыны қандай топқа қатысты
43 ӨДК белгісі мен маңызы анықталатын негізгі факторлары
44 Су қоймасындағы өсімдіктер мен гидрохимиялық және гидробиологиялық режимдердің төмендеуі оның ішінде жазғы мезгілде судың қызуынан жалтаруы кезінде УМО әсерінен орташа тереңдік қалай болады
45 Су қоймасындағы өсімдіктер мен гидрохимиялық және гидробиологиялық режимдердің төмендеуі оның ішінде жазғы мезгілде судың қызуынан жалтаруы кезінде литорали критериясы қалай болады
46 Су қоймасындағы оның лайлану үдерісін қалыптастыратын шөгінді қалай аталады.
47 Бір топтың ΔV артық балансы мен бір топтың жетіспеушілігі Δd болуынан қандай су қоймасы жұмысының режимі сипатталады
48 Егер артық ΔV көлемі жетіспеушілік Δd көлемін арттыратын болса, ондай жағдайда су қоймасындағы пайдалы көлемі қалай анықталады (біртактылы режим)
49 Су қоймасының біртактылы режимі әсерінен жетіспеушіліктің басталуына сәйкес уақыт сәтіне су қоймасын толықтыру қандай деңгейге дейін болады
50 Су қоймасының біртактылы режимі әсерінен жетіспеушіліктің басталуына сәйкес уақыт сәтінде су қоймасының көлемі неге тең болады
51 Су қоймасының біртактылы режимі әсерінен жетіспеушіліктің соңында су қоймасының көлемі неге тең болады
52 Артық және жетіспейтін екі топтың есептік мезгілі бойындағы көлемі қандай су қоймасы жұмысының режимі сипатталады
53 Келесі қатынастар ΔV1 > Δd1 және ΔV2 > Δd2 су қоймасының қандай жұмыс режимі кезінде болады.
54 Тәуелсіз циклмен бірге екі тактылы режим әсерінен су қоймасының пайдалы көлемі неге тең болады
55 Тәуелсіз циклмен бірге екі тактылы режимі әсерінен үлкен жетіспеушілік басталар сәтте су қоймасының көлемі неге тең болады
56 Тәуелсіз циклмен бірге екі тактылы режим әсерінен үлкен жетіспеушілік аяқталған сәтте су қоймасының пайдалы көлемі неге тең болады
57 Су қоймасының қандай режимі әсерінен ΔV1 > Δd1, а Δd1 > ΔV2 < Δd2, яғни Δd2 екінші жетіспеушілікті жабу үшін оған алдын ала болатын артық ΔV2 тапшылығы және бірінші ΔV1 ең мол артықшылықтан қажетті қорлану көлемі
58 Циклге тәуелді екі тактылы жұмысы әсерінен су қоймасының тиімді көлемі қалай анықталады
59 ΔV1 > Δd1, а Δd2 > ΔV2 > Δd1, яғни екінші артықшылық ΔV2 алдын ала оған жетіспеушілік Δd1 артқан жағдайда, бірақ тізбектелген Δd2 төмен болғандағы су қоймасының қандай жұмыс режимі жергілікті болады
60 Тиімді көлемнің қандай режим әсерінен максималды жетіспеушілікті тең қабылдайды:
Vплз = Δdmax
61 Ағысты реттеудің тура міндеті әсерінен қандай шаманы анықтайды
62 Реттеудің қайтармалы міндетінде нені анықтайды
63 Су қоймасын реттеудің қандай нұсқасында Vнпу дейін алғашқы артықшылық есебінен толықтырады және тек осыдан кейін су жинау ғимараты арқылы артық суды тастауды жүзеге асырады
64 Реттеудің қандай ережесімен алдымен артық суды өлі көлем деңгейі әсерінен тастайды, сонан соң су қоймасын ҚТД –ға дейін толықтырады.
65 Ағысты реттеудің қандай ережесі әсерінен жетіспеушілік орын алады: аумақтағы су басу мен тасқын мерзімі ұзақ болады, булану мен сүзілудегі судың шығыны артады, су қоймасындағы лайлану үдерісі жылдам жүріледі, гидравликалық шайылудың жүргізілуі қиындайды
66 Реттеудің қандай ережесі әсерінен жетіспеушілік орын алады: су тастау ғимараты түбінің қажеттілігінен үлкен өткізу қабілеттілігі, су қоймасындағы су деңгейінің маңызсыз көтерілуінен төменгі бьефтегі үлкен шығындарды тастауды қамтамасыз етеді
67 Ағыстың толық интегралды қисығын тұрғызу үшін қандай график қажет
68 Уақыт интегралына Δti сәйкес тізбектелген ағыстардың Wi қосындысын есептеу үшін қарастырылып отырған мерзімдегі ағыс қосындысының өзгерісін сипаттайтын қисықтық қалай аталады
69 Анықталған су шығынына Q сәйкес сәуленің ылдыйлығының қосалқы графикасы қалай аталады
70 Сәулелік графикасы көмегімен қандай графиканы тұрғызуға болады
71 Орташа көп жылғы ағыс (Кi) көлемі үлесіндегі ағыс қалай аталады
72 Ағыстың модульдік коэффициенті қалай анықталады
73 Ағыс нормасына (α) енгізілген су қоймасының тастауы қалай аталады
74 Ағысты көп жылғы реттеу әсерінен су қоймасының тастауын қалай анықтайды
75 Су нысандарының жылдық орташа ағысына тиімді көлемінің қатынасын көрсететін су қоймасының көлемі қандай шамамен сипатталады
76 Су қоймасының көп жылғы реттеу кезінде су қоймасының сыйымдылығы қалай анықталады
77 Төмен орналасқан өзен теліміндегі су қоймасынан қажетті қосымшалар алу үшін қандай реттеуді енгізеді
78 Сұлбада реттеудің қандай түрі көрсетілген
79 Бір су ағынында тізбектеліп орналасқан су қоймасының баулығы қалай аталады
80 Реттеудің қандай түрі үшін интегралды қисық құрастырылады
81 Су тасқыны басталардан немесе оның өткен соң уақыт (ti) берлігінде көтерілген су шығынын анықтауға арналған өрнектегі m және n мәндері қалай аталады
82 Ені 500-2000 м және НПУ әсерінен су кесіндісінен кәсіпорын салуға рұқсат етілмейтін, суаттардың ластануы, пестициттер мен басқа улы химикаттарды қолдану, минералды тыңайтқыштар, химикаттар, мұнай өнімдері, орман кесінділерін орналастыру, егер бұлар суды қорғау шараларында қарастырылмаған, мал жаю, зираттар орнваластыру, малдың жемтігін көму және т.б. жағалау аумағы қалай аталады.
83 Ені 100-1000м жоғарғы талаптар қойылатын, су қоймасында ауыз су маңызы бар өңір қалай аталады.
84 Жерді қазуға рұқсат етілмейтін, бақшалық телімдер, пионер лагері, қайық бекеті, авто тұрақтар орналастыратын; су кесіндісінен 35-100м қашықтықта орналасқан аумақ қалай аталады.
85 Интегралды қисық бойынша пайдалы көлемді анықтау
Достарыңызбен бөлісу: |