|
“Инклюзивті білім беру” пәні бойынша тест тапсырмалары
Педагогикалық мамандықтар үшін
1уровень-125, 2уровень-100, 3уровень-25вопросов
1 уровень
V1
|
Инклюзивті білім беру бұл
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктері мен жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, барлық білім алушылардың білімге теңдей қолжеткізе алуын қамтамасыз ету
|
0
|
ЕББ қажет ететін балаларға әлеуметтік өмірдің барлық формалары мен түрлеріне қатысуға нақты мүмкіндіктер мен құқұқтар беру
|
0
|
медициналық-педагогикалық түзету қолдауымен білімге қосымша қолжетімділікті қамтамасыз ету
|
0
|
педагогикалық құралдар арқылы сапалы білімге қол жеткізу
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларды жеткілікті қоғамдық өмірге қосу
|
V1
|
Инклюзивті білім берудің қағидалары
|
0
|
Бұзылысты анықтау мен түзету-педагогикалық көмекті бастау арасындағы уақытты қысқарту
|
1
|
адамның құндылығы тек оның қабілеті мен жетістіктерімен ғана өлшенбейді
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі тұлғалардың "әлеуметтік шектеулерін" еңсеру және азайту
|
0
|
баланың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, тәрбиеге қолайлы жағдайлар жасау
|
0
|
білім беруде мүмкіндіктері шектеулі тұлғаларды әлеуметтік қолдаудың басымдығы
|
V1
|
ЕББ қажет ететін балалармен қалыпты дамыған балаларды бір бағдарламамен, бір оқулықпен, бірдей білімді бағалау критерилерімен оқыту және тәрбиелеу ұғымының жалпылама атауы
|
0
|
жекелендіру
|
0
|
абилитация
|
1
|
инклюзия
|
0
|
коррекция
|
0
|
компенсация
|
V1
|
Ерекше білім беруді қажет ететін тұлғалар (балалар)
|
0
|
туа, жүре пайда болған аурулар салдарынан өмір сүруі шектелген, психикалық және физикалық жағынан бұзылыстары бар он сегіз жасқа дейінгі балалар
|
1
|
тиісті білім деңгейін және қосымша білім алу үшін жасалынған арнайы жағдайларда уақытша немесе тұрақты қажеттілікте сезінетін тұлғалар (балалар)
|
0
|
дамуы артта қалған балалар
|
0
|
нақты расталған жарақаттар немесе туа, жүре, және тұқымқуалаушылық аурулар салдарынан пайда болған мінез-құлқықтық және эмоциялық мәселелері бар балалар
|
0
|
іс-әрекет түріне байланысты нақты психологиялық тексеру жүргізген балалар
|
V1
|
Инклюзивті білім беру әдіснамасының негізі
|
1
|
барлық балалардың қажеттіліктерін ескеріп, қажетті білім мен дағдыларды алу мүмкіндігін тану
|
0
|
дарынды балаларды анықтау
|
0
|
ерекше білім беруді қажет ететін балаларды жеке оқыту
|
0
|
мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қолдау
|
0
|
тұлғаның білім беру және кәсіби қажеттіліктерін қанағаттандыру
|
V1
|
Инклюзивтілік принципіне негізделген жалпы білім беруді дамыту мыналарды қамтиды:
|
0
|
қосымша білім беру бағдарламаларының спектрін кеңейту
|
0
|
мектептің кадрлық әлеуетін дамыту
|
0
|
баланың мәдени қажеттіліктерін қанағаттандыру
|
1
|
білім берудегі құндылық бағдарларының өзгеруі
|
0
|
шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру және дамыту
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі бала (балалар)
|
0
|
адам психикасының дамуында уақытша немесе тұрақты бұзылыстары бар мүгедек бала (балалар )
|
1
|
туа біткен, тұқым қуалайтын, жүре пайда болған аурулар немесе жарақаттардың салдарынан дене және психикалық кемiстiктерi бар он сегiз жасқа толмаған бала (балалар)
|
0
|
тиісті деңгейдегі білім мен қосымша білім алу үшін ерекше жағдайларға тұрақты немесе уақытша мұқтаждықты сезінген бала ( балалар)
|
0
|
әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзетушілік қолдауының көрсетілмеуінен физикалық, психикалық дамуы артта қалған үш жасқа дейінгі бала (балалар)
|
0
|
ұзақ уақыт әлеуметтік, медициналық және түзету-педагогикалық қолдауды талап ететін дамуында және дене мүшелерінің функциясында тұрақты ауытқушылығы бар бала (балалар)
|
V1
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері мен жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, барлық білім алушылар үшін білімге тең қолжетімділікті қамтамасыз ететін процесс
|
0
|
бейімдік оқыту
|
1
|
инклюзивті білім беру
|
0
|
жеке оқыту
|
0
|
интегративті оқыту
|
0
|
мэйнстриминг
|
V1
|
Скандинавия елдерінде ХХ ғасырдың 60-шы жылдарындағы "қалыптандыру" (интеграция моделі) қағидасының мәні
|
0
|
барлық оқушылармен тиімді оқыту жоспарланады және жүргізіледі
|
0
|
жалпы білім беру мекемесінің жергілікті актілерін әзірлеу, ол актілерді құзырлы мемлекеттік органдардың талаптарын негізге ала отырып талдау
|
1
|
"ерекше" балалар (жағдайдың ауырлығына қарамастан) қалыпты қатарлас балалардың ортасында немесе қалыптыға жақын ортада болуы және білім алуы
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс жасайтын кадрларды жоспарлы даярлауды (қайта даярлауды) жүзеге асыру
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі тұлғалардың оқу іс-әрекетінде төзімділікке, сыйластыққа, құрмет көрсете білуге тәрбиелеу
|
V1
|
ЮНЕСКО құжаттарына сәйкес инклюзивті білім беру идеясы
|
0
|
медициналық-педагогикалық іс-шаралар арқылы даму кемшіліктерін түзету
|
0
|
әлеуметтік бейімделу және бейімделуі қиын балаларды қоғамға қосу
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларды интеграциялау
|
1
|
сапалы білім алуда барлық балалар тең мүмкіндіктерге ие
|
0
|
белгілі бір уақыт аралығында жүйелі, жоспарлау арқылы инклюзияны басқару
|
V1
|
Физикалық және психикалық дамуында ауытқушылығы бар балаларды интеграциялық оқытуға әрекет етудің алғашқы кезеңі
|
1
|
ХХ ғасырдың 70-ші жылдарының басы
|
0
|
ХХ ғасырдың 30-шы жылдары
|
0
|
ХХІ ғасырдың басы
|
0
|
ХХ ғасырдың 90-шы жылдың ортасы
|
0
|
ХIХ ғасырдың аяғы
|
V1
|
ХХ ғасырдың 70-ші жылдарындағы" қалыпқа келтіру " тұжырымдамасы негізінде интеграцияланған оқыту ең сәтті жүзеге асырылды...........
|
0
|
Орталық Азия Елдерінде
|
0
|
Шығыс Европада
|
0
|
Ресей Федерациясында
|
0
|
Италия мен Испанияда
|
1
|
Скандинавия елдерінде
|
V1
|
Мүгедектікке қатысты әлеуметтік модельдің негізгі идеясын көрсететін құжат
|
0
|
ҚР Білім туралы заңы
|
1
|
Мүгедектердің құқықтары жөніндегі конвенция
|
0
|
Бала құқұқтары жөніндегі конвенция
|
0
|
Мүгедектердің құқықтарын қамтамасыз етудің стандартты ережелері
|
0
|
Мүгедектерге әлеуметтік қызмет көрсету туралы ҚР Заңы
|
V1
|
Л.С. Выготскийдің теориясы мүмкіндігі шектеулі балаларды интеграциялау әдіснамасының бірі ретінде
|
0
|
Ақыл-ой дамуы сыртқы материалдық әрекеттерді қабылдаудың, идеялар мен ұғымдардың ішкі жоспарына ауыстырудың нәтижесі болып табылатын тұжырымдама
|
0
|
Тұлғаның ерте қарқынды жан-жақты даму теориясы
|
0
|
Іс-әрекеттің жалпы психологиялық теориясы
|
1
|
Баланың дамуындағы оқытудың рөлі және "жақын даму аймағының" болуы туралы теория
|
0
|
Ақыл-ой түсініктері мен іс-әрекеттерін жоспарлы-кезеңдік қалыптастыру теориясы
|
V1
|
Балалар топтарын білім беруден шеттету мәселесін шешуге арналған және "Баршаға арналған білім" халықаралық қозғалысына бастама берген конференция
|
0
|
Барлығына білім беру бойынша дүниежүзілік конференция. (Джомтьен, Таиланд, 1990 ж.)
|
0
|
Ерекше білім беруді қажет ететін тұлғаларға білім беру бойынша дүниежүзілік конференция. (Саламанка (Испания, 1994 ж)
|
0
|
Мүгедектердің құқықтары жөніндегі халықаралық конференция, 2006 ж.
|
1
|
Білім беру бойынша дүниежүзілік форумы (Дакар, 2000 ж.)
|
0
|
БҰҰ Бас Ассамблеясының білім беру форумы 1989 ж
|
V1
|
Ерекше білім беруді қажет ететін балаларға білім беру бойынша дүниежүзілік конференциясы. Саламанка (Испания, 1994 г.)
|
0
|
сапалы білім беру қағидасы
|
0
|
үздіксіз білім беру қағидасы
|
0
|
білім берудегі «қалпына келтіру» қағидасы
|
0
|
жеке білім беру қағидасы
|
1
|
инклюзивті білім беру қағидасы
|
V1
|
Қазақстан мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияны ратификацияланған және мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияға факультативтік хаттамаға қол қойылған жыл
|
0
|
2002 ж
|
1
|
2015 ж
|
0
|
2021 ж
|
0
|
1989 ж
|
0
|
2020 ж
|
V1
|
Ерекше білім беруді қажет ететін тұлғаларды "қосу" тұжырымдамалары белсенді түрде тарала бастады мына жылдары:
|
1
|
XX жүз жылдықтың 90-шы жылдары
|
0
|
ХVIII ғасырдың 60-шы жылдары
|
0
|
ХХI ғасырдың 20-шы жылдары
|
0
|
ХIХ ғасырдың 80-ші жылдары
|
0
|
XX ғасырдың 50-ші жылдары
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі балаларға арнайы жағдайлар жасай отырып берілетін білім
|
0
|
инклюзивті
|
0
|
түзете-дамытушылық
|
1
|
арнайы
|
0
|
интегративті
|
0
|
мамандандырылған
|
V1
|
Дамуында кемістігі бар балаларға көмек көрсетудің тиімді жүйесін құруға, оларды тәрбиелеуге, оқытуға, еңбек және кәсіптік даярлауға байланысты мәселелерді шешуге, балалар мүгедектігінің алдын алуға бағытталған ҚР заңы
|
0
|
Мүмкіндігі шектеулі балаларға арнайы білім беру туралы
|
0
|
Қазақстан Республикасындағы бала құқықтары туралы
|
0
|
Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
|
1
|
Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзетушілік қолдау туралы.
|
0
|
білім беру туралы
|
V1
|
Қазақстан Республикасында "Ерекше мұқтаж балаларға базалық білім беруге жәрдемдесу" жобасын ӘБЕО (САТР) орталығы іске асырған жыл
|
0
|
1994 ж
|
1
|
2000 ж
|
0
|
2021ж
|
0
|
2015 ж
|
0
|
2002 ж
|
V1
|
"Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді дамытудың тұжырымдамалық тәсілдері" ҚР Білім және ғылым министрлігінің №348 бұйрығымен бекітілген жыл
|
0
|
2000 ж
|
0
|
2021 ж
|
0
|
1989 ж
|
1
|
2015 ж
|
0
|
1991ж
|
V1
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға, топтық және кіші топтық сабақтар түрінде жеке дамыту және түзете-дамыту бағдарламаларын іске асыратын арнайы білім беру ұйымы
|
0
|
логопедиялық пункт
|
0
|
ресурстық орталық
|
1
|
психолого-педагогикалық түзету кабинеті
|
0
|
арнайы мектеп
|
0
|
түзету орталығы
|
V1
|
Аутизмге шалдыққан балаларды педагогикалық қолдау үшін Қазақстандық мектептерде енгізілген лауазым
|
0
|
педагог-психолог
|
0
|
әлеуметтік педагог
|
0
|
педагог-ұйымдастырушы
|
1
|
педагог-ассистент
|
0
|
арнайы педагог
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру бағдарламасын игеруге қажетті арнайы оқу және жеке дамытушы бағдарламаларды, оқыту әдістерін, техникалық, оқу және басқа да құралдарды, өмір сүру ортасын, психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді, медициналық, әлеуметтік және өзге де қызметтерді қамтитын жағдай.
|
0
|
инклюзивті жағдай мен орта
|
0
|
арнайы түзетушілік қолдау
|
1
|
білім алу үшін арнайы жағдай
|
0
|
медициналық-педагогикалық түзетушілік қолдауы
|
0
|
реабелитациялық жағдай
|
V1
|
Балаларды тексеруді және оларға кеңес беруді, ерекше білім беру қажеттілігін және оқытудың ерекше жағдайын бағалауды, білім беру бағдарламасын анықтауды жүзеге асыратын білім беру мекемесі
|
0
|
психолого-педагогикалық түзету кабинеті
|
0
|
оңалту орталығы
|
0
|
медициналық әлеуметтік сараптама
|
1
|
психологиялық медициналық педагогикалық кеңес
|
0
|
инклюзивті білім беруді қолдаудың ресурстық орталығы
|
V1
|
Дактильді, Брайль шрифтін, басқа да балама қаріптерді және қарым-қатынас тәсілдерін қолданатын, көру, есту, сөйлеу тілі, тірек-қимыл аппараты бұзылған балалардың білім алуына ерекше жағдайлар жасайтын білім беру ұйымдары
|
0
|
инклюзивті білім беру ұйымдары
|
1
|
арнайы білім беру ұйымдары
|
0
|
мамандандырылған білім беру ұйымдары
|
0
|
қосымша білім беру ұйымдары
|
0
|
ресурстық орталықтар
|
V1
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыларды қамту үшін білім беру ұйымында жасалған арнайы білім беру жағдайларының тұтастығы
|
1
|
инклюзивті білім беру ортасы
|
0
|
әлеуметтік орта
|
0
|
коммуникативтік орта
|
0
|
жалпы білім беру ортасы
|
0
|
арнайы орта
|
V1
|
Қазақстан Республикасында ерекше білім беруді қажет ететін балаларды мемлекеттік қолдаудың бірінші деңгейі мынаны көздейді:
|
0
|
терең психологиялық-педагогикалық тексеру
|
1
|
ерте жастағы «қатер» тобындағы балаларды анықтау мақсатында психофизикалық бұзылыстарды скринингтеу
|
0
|
білім алу үшін қажетті арнайы жағдайларды анықтау
|
0
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға дер кезінде түзету-педагогикалық көмек көрсету
|
0
|
білім беру қажеттіліктерін бағалау нәтижелері бойынша мектепке дейінгі және мектептік білімімен (арнайы/инклюзивті) қамту
|
V1
|
Инклюзивті білім берудің білім беру ортасы мыналарды қамтиды:
|
0
|
өзіне білім алу, оқыту, тәрбиелік, дамытушы ортаны қосу
|
0
|
жеке тұлғаны білім беру іс-әрекетінің субъектісі ретінде белсенді қатысуына ат салысу
|
1
|
мүгедек балаларды толыққанды әлеуметтендіру мен тұлғалық дамыту мақсатында қалыпты өз қатарластарымен тең құқұдағы, тең дәрежедегі қарым – қатынасы
|
0
|
арнайы құрылған қоршаған орта факторларын күшейту
|
0
|
қоршаған ортаға қолайсыз әсерлерді шектеу
|
V1
|
Психофизикалық бұзылыстарды скринингтеуді, диагностиканы, емдеуді, дамыта оқытуды қамтитын ерте жастағы (үш жасқа дейінгі) балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзете қолдау
|
1
|
ерте араласу
|
0
|
ерте тексеру
|
0
|
педагогикалық түзету
|
0
|
психологиялық алдын алу
|
0
|
әлеуметтік бейімдеу
|
V1
|
Инклюзивті білім беру ортасының заттық-кеңістіктік компоненті:
|
0
|
бұл мәдениеттің осы түріне тән балалар мен ересектер қауымдастығының формасымен анықталады
|
0
|
білім беру үдерісінің мазмұны, іс-әрекетті игеру амалдары, оқытуды ұйымдастыру
|
1
|
оқу мекемесінің қолжетімді және кедергісіз архитектуралық (сәулеттік) кеңістігі
|
0
|
субъектілердің материалдық факторлары мен тұлғааралық қатынастарының байланысы
|
0
|
білім беруді ұйымдастырудың формалары мен әдістері.
|
V1
|
Арнайы білім беру қызметтеріне мыналар жатады
|
0
|
ерте жастағы (үш жасқа дейінгі) балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзетушілік қолдауы
|
0
|
қатер тобындағы балаларды оқыту, тәрбиелеу, дамыту, түзету
|
0
|
"қатер" тобындағы балаларды анықтау мақсатында жаппай стандартталған тексеру
|
0
|
зақымдалған ағзаны емдеуге, қалпына келтіруге бағытталған медициналық іс-шаралар кешені
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау мақсатында балаларды терең және кешенді тексеру
|
V1
|
Көру қабілеті бұзылған балаларға арналған арнайы білім беру жағдайлары
|
0
|
топтарда емдік дене шынықтыру сабақтарын өткізу
|
1
|
үлкен қаріппен басылған және арнайы түрлендірілген кескіндермен, көрнекі қабылдауға қолжетімділікпен қамтамасыз ету
|
0
|
арнайы жабдықталған бөлмелерде физиотерапиялық процедураларды, массаждарды, ортопедиялық жұмыстарды қамтамасыз ету
|
0
|
саусақ ізі мен ымдау тілін қосымша оқу құралы ретінде оқытуда пайдалану
|
0
|
дефектолог ( олигофренопедагог ), логопед, психологтың арнайы психологиялық-педагогикалық көмегі
|
V1
|
Тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларға тән бұзылыстар
|
1
|
моторлық бұзылулар (қозғалтқыш функцияларының дамымауы, бұзылуы немесе жоғалуы)
|
0
|
көру қабілетінің бұзылуы
|
0
|
есту қабілетінің бұзылуы
|
0
|
коммуникацияның бұзылуы
|
0
|
кеңістіктік бұзылыс
|
V1
|
«Дамудың жақын аймағы» теориясының негізін салушы
|
0
|
П.Я. Гальперин
|
0
|
Кащенко
|
1
|
Л.С.Выготский
|
0
|
В.И.Флери
|
0
|
Л.В.Нейман
|
V1
|
Сенсорлық бұзылыс түрлеріне жатады
|
0
|
Тірек-қимыл аппаратының бұзылуы
|
0
|
Зияткерлік бұзылыстар
|
0
|
Психикалық функцияның бұзылуы
|
1
|
Есту және көру қабілетінің бұзылуы
|
0
|
Эмоционалды-еріктік сфераның бұзылуы
|
V1
|
Сақталған немесе жартылай бұзылған функцияларды қолдану арқылы дамымаған немесе бұзылған функциялардың орнын толтыру
|
1
|
компенсация
|
0
|
түзету
|
0
|
көңілсіздік
|
0
|
оңалту
|
0
|
бейімделу
|
V1
|
Сенсорлық бұзылыстарға мына бұзылыстарды жатқызуға болады:
|
0
|
тірек-қимыл аппаратының бұзылыстары
|
0
|
көру қабілетінің бұзылыстары
|
0
|
есту қабілетінің бұзылыстары
|
1
|
есту, көру қабілетінің бұзылыстары
|
0
|
сөйлеу қабілетінің бұзылыстары
|
V1
|
ПМПК кешенді тексеруінен және ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаға арнайы білім беру жағдайларын жасау қажеттілігін анықтағаннан кейін келесілер тағайындалады:
|
0
|
арнайы білім беру жағдайларын жасау бойынша ұсыныстар
|
0
|
психологиялық-педагогикалық ерекшеліктері
|
0
|
тәрбие жолы.
|
1
|
білім беру ұйымына жіберу
|
0
|
ұсыныс хат _
|
V1
|
Инклюзивті тәжірибенің субъектілеріне жатады
|
0
|
қоғам
|
0
|
барлық студенттер
|
0
|
әкімшілік
|
1
|
ерекше қажеттіліктері бар бала, мұғалімдер, ата-аналар
|
0
|
тәрбиешілер
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі білім алушының мәртебесі белгілнеді:
|
0
|
медициналық-әлеуметтік сараптамада
|
1
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық комиссияда (ПМПК)
|
0
|
психологиялық-психиатриялық тексеруде
|
0
|
білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық кеңесте (ПМПК ОО)
|
0
|
мектеп педагогикалық кеңесте
|
V1
|
Білім алу үшін қажетті арнайы жағдайларды анықтау
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау
|
0
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға педагогикалық қолдау көрсету
|
0
|
әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеушілік қолдау
|
0
|
арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау ережелері
|
0
|
психологиялық-педагогикалық сараптама
|
V1
|
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің бұйрығына сәйкес білім беру ұйымдарындағы оқуда қиындықтары бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау жүзеге асырылады .
|
0
|
2017 жылғы 12 қаңтардағы № 7 «Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларын бекіту туралы».
|
1
|
«Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларын бекіту туралы» 2022 жылғы 12 қаңтардағы № 4.
|
0
|
«Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларын бекіту туралы» 2023 жылғы 21 қаңтардағы № 1.
|
0
|
«Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларын бекіту туралы» 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 14.
|
0
|
«Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларын бекіту туралы» 2022 жылғы 15 қазандағы № 14.
|
V1
|
Білім ЕББ қажеттілігі бар балаларды бағалау негізінде ЕББ қажет ететін балаларды сәтті оқыту және дамыту үшін арнайы білім беру мекемелерінде жүзеге асатын әлеуметтік, психологиялық және педагогикалық жағдай үдерісінде жасалынатын жүйелі ұйымдастыру қызметі.
|
0
|
педагогикалық емтихан
|
0
|
әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу қолдауы
|
1
|
психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету
|
0
|
балаларды оңалтудың жеке бағдарламасы
|
0
|
халықты әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, білім беру ұйымдарының қызметін біріктіру
|
V1
|
Мектепте оқушылардың қажеттіліктерін бағалау мен оқушыларды қолдаудың бірінші деңгейін мектепте жүзеге асыратын қызметкер
|
0
|
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметі
|
1
|
сыныптағы мұғалім
|
0
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес беру мамандары
|
0
|
білім беру ұйымының әкімшілігі
|
0
|
инклюзивті білім беруді қолдау ресурстық орталығының мамандары
|
V1
|
Екінші деңгейде білім беру қажеттіліктерін бағалап және білім алушыны педагогикалық қамтамасыз етуді жүзеге асыратын мамандар
|
1
|
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандары
|
0
|
білім беру ұйымының әкімшілігі
|
0
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес беру мамандары
|
0
|
сыныптағы пән мұғалімдері
|
0
|
мұғалім көмекшісі
|
V1
|
Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалаудың және оқушыны қолдаудың үшінші деңгейін жүзеге асыратын мамандар
|
0
|
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандары
|
0
|
білім беру ұйымының әкімшілігі
|
0
|
сыныптан тыс уақытта мұғалім көмекшісі
|
1
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация мамандары
|
0
|
қосымша сабақтар кезінде сыныпта мұғалім
|
V1
|
Оқыту барысында оқыту нәтижелерін бағалаудың әдістері мен критерийлерін өзгертудің білім берудегі қажеттілігі ұсынылады
|
0
|
типтік оқу бағдарламаларына сәйкес
|
1
|
бейімделген (қысқартылған) және жеке оқыту бағдарламалары бойынша
|
0
|
арнайы білім беру бағдарламалары бойынша
|
0
|
бейімделген бағдарламаларға сәйкес
|
0
|
бастапқы оқу бағдарламаларына сәйкес
|
V1
|
Арнайы білім беру қажеттіліктерінің себебі
|
1
|
психикалық функциялардың жеткіліксіздігіне (психикалық өнімділік, қабылдау, зейін, есте сақтау)
|
0
|
педагогикалық немқұрайлылықтан
|
0
|
экологиялық мәселелерден
|
0
|
білім берудегі гиперқорғаудан
|
0
|
белгілі бір конфессияға діни қатынастан
|
V1
|
Жалпы білім беретін мектепте ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға инклюзивті білім беруді ұйымдастыру нысаны
|
0
|
біріктірілген сыныпта
|
0
|
арнайы сыныпта
|
1
|
қалыпты сыныпта
|
0
|
түзету сыныбында
|
0
|
қосымша сыныпта
|
V1
|
Ақыл-ойы бұзылған білім алушылардың негізгі бұзылыстары
|
1
|
жоғары психикалық функциялардың бұзылуы, мінез-құлық пен белсенділікті реттеу
|
0
|
жеке анализаторлардың бұзылуы
|
0
|
тірек-қимыл аппаратының бұзылуы мінез-құлықты реттеу
|
0
|
есту қабілетінің бұзылуы қызметін реттеу
|
0
|
көру қабілетінің бұзылуы, мінез-құлық пен белсенділікті реттеу
|
V1
|
Тұқым қуалайтын психикалық және психофизиологиялық инфантилизмге байланысты психикалық дамудың тежелуі
|
0
|
соматогеннді генездегі ПДТ
|
1
|
конституциональді генездегі ПДТ
|
0
|
психогенді генездегі ПДТ
|
0
|
церебральді-органикалық генездегі ПДТ
|
0
|
функционалды генездегі ПДТ
|
V1
|
Соматикалық созылмалы аурулардан туындайтын ПДТ
|
0
|
соматогендік
|
0
|
психикалық
|
1
|
конституциялық
|
0
|
психогендік
|
0
|
церебральды-органикалық
|
V1
|
Ми қыртысының органикалық зақымдалуына байланысты интеллекттің тұрақты төмендеуі
|
0
|
психикалық функцияның бұзылуы
|
1
|
интеллектінің бұзылуы
|
0
|
аутизм спектрінің бұзылуы
|
0
|
психикалық бұзылыс
|
0
|
психоздар
|
V1
|
Тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды оқытуға арналған арнайы жағдайы
|
1
|
кедергісіз орта құру, әмбебап дизайн
|
0
|
көрнекі қабылдауды, әлеуметтік, тұрмыстық және кеңістікті бағдарлауды дамыту сабақтарын өткізу
|
0
|
оқушылардың сөйлеу тілінің даму деңгейін ескере отырып, екінші және үшінші тілді меңгеру
|
0
|
мектеп оқушыларын арнайы білім беру бағдарламалары бойынша оқыту
|
0
|
дыбысты күшейтетін жабдықты пайдалану
|
V1
|
Кеңістіктік бағдарлауды оқыту ерекше қажеттілік ретінде мына балаларға тән:
|
0
|
орташа психикалық бұзылыстары бар балаларға
|
0
|
мінез-құлқы бұзылған балаларға
|
0
|
сөйлеу тілі зақымдалған балаларға
|
1
|
көру қабілеті бұзылған балаларға
|
0
|
есту қабілеті бұзылған балаларға
|
V1
|
Есту қабілеті бұзылған балаларды оқыту мен тәрбиелеуге жасалынатын арнайы жағдайлар
|
0
|
тифлотехникалық құралдарды қолдану
|
1
|
естіп қабылдауын дамыту бойынша арнайы педагогикалық көмек көрсету
|
0
|
мектеп оқушыларын жеке оқу жоспарларына сәйкес оқыту
|
0
|
арнайы ұйымдастырылған қозғалыс режимін сақтау
|
0
|
оқушылардың сөйлеу тілінің даму деңгейін ескере отырып, екінші және үшінші тілді меңгеру
|
V1
|
Ерекше білім беру қажеттілігі психикалық функциялардың жеткіліксіздігінен белгілі бір білім беру дағдыларын меңгеруде қиындықтары бар балаларға, сондай-ақ мүмкіндігі шектеулі балаларға тән.
|
0
|
оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгертпей оқытуға жеке көзқарас
|
1
|
оқытудың вариативті, арнайы және баламалы әдістерін, оның ішінде қолданбалы мінез-құлық талдауының принциптеріне негізделген әдістерін пайдалану
|
0
|
типтік оқу жоспарының вариативтік компоненті арқылы қосымша сабақтарды ұйымдастыру
|
0
|
жергілікті қоғамға бейімделу
|
0
|
тренингтер мен түзету сабақтарын өткізу
|
V1
|
Психикалық және физикалық дамуында кемістігі жоқ және оқудағы қиындықтары әлеуметтік-психологиялық факторлардан туындаған балалардың білім алу қажеттіліктері
|
0
|
оқыту нәтижелерін бағалау әдістерін өзгерту (оқушылардың жетістіктері)
|
0
|
оқулықтарды, оқу-әдістемелік құралдарды таңдау, жеке оқу материалдарын дайындау
|
1
|
оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгертпей оқытуға өзіндік жеке амал
|
0
|
вариативті оқыту әдістерін қолдану
|
0
|
оқытудың арнайы және балама әдістерін қолдану
|
V1
|
Эмоционалды-еріктік сферасы мен мінез-құлқы бұзылған білім алушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері
|
0
|
вербалды және вербалды емес қарым-қатынас қабілеттерін дамытуға ерекше көмек көрсету
|
1
|
оқытудың тұрақты тәртібін жасау
|
0
|
шағын қадамдармен тапсырмаларды орындау қажеттілігі
|
0
|
білім беру мазмұнының көрнекі және тиімді сипаты және оқу-танымдық тапсырмалар жүйесін жеңілдету
|
0
|
физикалық оңалтуды қоса алғанда, бірқатар медициналық қызметтерді алу қажеттілігі
|
V1
|
Туындаған жағдайлардың салдарынан өмір сүру әрекеті бұзылған және бұл жағдайларды өз бетімен немесе отбасының көмегімен жеңе алмайтын балалар
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балалар
|
1
|
өмір сүру әрекеті қиын балалар
|
0
|
тәуекел тобындағы балалар
|
0
|
девиантты мінез-құлқы бар балалар
|
0
|
қарулы және этникалық қақтығыстардың, экологиялық және техногендік апаттардың құрбандары болған балалар
|
V1
|
Қазақстанның ерекше білім беруді қажет ететін балалардың құқықтарын қорғау саласындағы мемлекеттік саясаты мыналарға бағытталған:
|
1
|
әлеуметтік және құқықтық кепілдіктер беру арқылы балалардың өмір сүру сапасын жақсарту
|
0
|
балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын жетілдіру
|
0
|
өмірлік қиын жағдайға тап болған балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі кешенді шаралар жүйесін қалыптастыру
|
0
|
жеке ерекшеліктерге қарамастан барлығының білім алу құқығын қамтамасыз ету
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық-медициналық-педагогикалық консультативтік көмек көрсету
|
V1
|
Баланы әдейі физикалық осал жағдайға жатқызып, оған дене жарақатын салып немесе жарақат алу мүмкіндіктерінің алдын алуы қарастырылмаған зорлық-зомбылық түрі
|
0
|
психологиялық зорлық-зомбылық
|
1
|
физикалық зорлық-зомбылық
|
0
|
жыныстық зорлық-зомбылық
|
0
|
эмоционалдық зорлық-зомбылық
|
0
|
киберқорқыту
|
V1
|
Мигрант және қандас отбасыларындағы балалардың білім беру қажеттіліктері
|
1
|
білім және сауаттылық
|
0
|
өтемдік және техникалық құралдармен қамтамасыз ету
|
0
|
кедергісіз орта құру және оқу орнын бейімдеу
|
0
|
оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді таңдау
|
0
|
оқыту нәтижелерін бағалаудың әдістері мен критерийлерін өзгерту
|
V1
|
Психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің әлеуметтік педагогының функционалдық міндеттері
|
0
|
қарым-қатынас дағдыларын дамыту, мінез-құлық және когнитивті бұзылулардың алдын алу және түзету бойынша іс-шараларды өткізу
|
0
|
сөйлеудің коммуникативтік жағын қалыптастыру, ауызша және жазбаша сөйлеудегі бұзушылықтарды түзету
|
0
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын білім беру ортасын құруда сынып жетекшісіне қолдау көрсету
|
1
|
әлеуметтік қорғау ұйымдарымен, қорғаныс және мүгедектердің құқықтарын қорғайтын қоғамдық ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балалардың оқу бағдарламасы аясында білімді табысты меңгеруіне кедергі болатын қиындықтарды түзету
|
V1
|
Психологиялық-педагогикалық қолдау қызметіндегі арнайы оқытушының функционалдық міндеттері
|
0
|
сөйлеудің коммуникативтік жағын қалыптастыру, ауызша және жазбаша сөйлеудегі бұзушылықтарды түзету
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын білім беру ортасын құруда сынып жетекшісіне қолдау көрсету
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар балада балалармен және ересектермен қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру , коммуникативті дағдыларды дамыту
|
0
|
әлеуметтік қорғау ұйымдарымен, қорғаныс, мүгедектердің құқықтарын қорғайтын қоғамдық ұйымдармен өзара әрекет жасау
|
0
|
баланың мектептегі және мектептен тыс іс-шараларға, сондай-ақ қосымша білім беру ұйымдарының іс-шараларына қатысуын ұйымдастыру
|
V1
|
Мигрант балалардың білім алу қажеттіліктерін бағалаудың маңызды критерийі болып табылады
|
|
0
|
оқыту әдістерінің ерекшеліктері
|
|
1
|
тұрғылықты елде оқу тәжірибесі
|
|
0
|
кейіпкер акцентуацияларының болуы
|
|
0
|
құрдастарымен әлеуметтену мәселесі
|
|
0
|
баланың денсаулық жағдайы
|
|
V1
|
Қандас отбасыларының балаларының оқу тілінде білім беру қажеттіліктерін бағалауға қатысуы қажет маман
|
|
0
|
психолог
|
|
0
|
әлеуметтік мұғалім
|
|
1
|
логопед
|
|
0
|
сурдопедагог
|
|
0
|
көмекші педагог
|
|
V1
|
Мигрант балалардың білім алудағы ерекше қажеттіліктеріне мыналар әсер етеді:
|
|
1
|
мәдени ережелер мен нормалар
|
|
0
|
баланың психотипі
|
|
0
|
оқыту тәжірибесі
|
|
0
|
білім деңгейі
|
|
0
|
хабардар ету
|
|
V1
|
Тұрақты нақты қателердің болуымен сипатталатын жазу процесінің ішінара бұзылуы
|
|
1
|
дисграфия
|
|
0
|
дислексия
|
|
0
|
дискалькулия
|
|
0
|
дислалия
|
|
0
|
дизартрия
|
|
V1
|
Оқу жылдамдығының төмендігі, сөйлемдегі сөздерді, сөздегі буындарды, буындағы әріптердің орынын алмастырып, шатастырып немесе тастап кету және т.б.белгілері оқу барысында көрініс табатын бұзылыс түрі
|
|
0
|
дискалькулия
|
|
1
|
дислексия
|
|
0
|
алексия
|
|
0
|
дислалия
|
|
0
|
дисграфия
|
|
V1
|
Жазудағы көптеген қателер түрінде көрінетін оқудағы қиындық (әріптер мен сөздердің жазылуындағы бұрмаланулар, сөздегі әріптердің және сөйлемдегі сөздердің түсіп қалуы)
|
|
0
|
Дислексия
|
|
0
|
дислалия
|
|
1
|
Дисграфия
|
|
0
|
Дискалькулия
|
|
0
|
Дизартрия
|
|
V1
|
Оқудың бұзылуы
|
|
0
|
дислалия
|
|
1
|
Дислексия
|
|
0
|
Дисграфия
|
|
0
|
Дискалькулия
|
|
0
|
Дизартрия
|
|
V1
|
Арифметика және басқа да математикалық ғылымдарды меңгеру қабілетінің төмендеуімен сипатталатын оқу кемістігі
|
|
1
|
Дискалькулия
|
|
0
|
дислалия
|
|
0
|
Дислексия
|
|
0
|
Дисграфия
|
|
0
|
Дизартрия
|
|
V1
|
Сандық белгілерді түсіну, шамаларды салыстыру, қосу, алу, көбейту және бөлу амалдарын орындауда қиындық немесе толық қабілетсіздік ретінде көрінетін бұзылыс түрі
|
|
0
|
дислексия
|
|
0
|
дисграфия
|
|
0
|
дизартрия
|
|
1
|
дискалькулия
|
|
0
|
дислалия
|
|
V1
|
Мектеп оқушысында әріптің анық дыбыстық бейнесі болмаған кезде ұқсас «Ж - Ш», «Ғ - Қ» дыбыстардын алмастыратын және оқу кезінде әріптерді ауыстыру және шатастыру арқылы көрінетін бұзылыс түрі
|
|
0
|
Семантикалық дислексия
|
|
1
|
Фонематикалық дислексия
|
|
0
|
Аграмматикалық дислексия
|
|
0
|
Оптикалық дислексия
|
|
0
|
Мнестикалық дислексия
|
|
V1
|
Сөйлеу құрылымы, морфологиялық және синтаксистік жалпылаулар, грамматиканың дамымауынан туындайтын дислексияның бір түрі
|
|
0
|
Семантикалық дислексия
|
|
1
|
Аграмматикалық дислексия
|
|
0
|
Фонематикалық дислексия.
|
|
0
|
Оптикалық дислексия
|
|
0
|
Мнестикалық дислексия
|
|
V1
|
Балаларда секіру, кез келген жерге көтерілу, олардың көзіне түскеннің бәрін ұстап алу және бұзу үшін айқын қозғалыс импульсі болатын мақсатсыз үздіксіз қозғалыстарына ие бұзылыс түрі
|
|
0
|
қозғалыстың бұзылуы
|
|
0
|
психодизингибирлеу
|
|
1
|
гиперактивтілік
|
|
0
|
импульсивтілік
|
|
0
|
синкинез
|
|
V1
|
Зейін тапшылығының гиперактивтілігінің бұзылуының міндетті симптомы болып табылады
|
|
0
|
дислексия
|
|
0
|
психодизингибирлеу
|
|
1
|
импульсивтілік
|
|
0
|
оқу қиындығы
|
|
0
|
педагогикалық немқұрайлылық
|
|
V1
|
Зейін тапшылығы мен гиперактивтіліктің негізгі белгілері
|
0
|
дислексия
|
0
|
хабардың жеткіліксіздігі
|
0
|
коммуникацияның бұзылуы
|
1
|
зейін тапшылығы
|
0
|
психикалық бұзылыс
|
V1
|
Әлеуметтік өзара әрекеттесудің, вербалды және вербалды емес қарым-қатынастың бұзылыстармен, сонымен қатар қызығушылықтардың, мінез-құлық пен әрекеттердің шектелуі, қайталанатын, стереотиптік формаларымен сипатталатын психикалық даму бұзылыстарының ерекше түрі
|
0
|
оқытудағы ерекше қиындықтар
|
0
|
церебральды сал ауруы
|
0
|
зияткерлік бұзылыстар
|
0
|
қозғалыс белсенділігі мен назардың жетіспеушілігінің бұзылуы
|
1
|
аутистік спектрінің бұзылуы
|
V1
|
Мінез-құлықты қалыптастыруға, оқуға және тиімді әлеуметтік өзара әрекеттесуге кедергі келтіруі мүмкін қауіпті немесе қиын мінез-құлықтарды азайтуға бағытталғанн аутистік спектрінің бұзылысы бар балаларға қолдау көрсету технологиясы
|
0
|
DLT (Daily Life Therapy ) – күнделікті өмірлік терапия
|
0
|
TEACCH (Аутист және қарым-қатынасы бұзылған балаларды емдеу және оқыту)
|
1
|
ABA ( қолданбалы Behavior Analysis) – мінез-құлықты қолданбалы талдау
|
0
|
PRT ( Pivotal Response Treatment ) – негізгі дағдыларды/реакцияларды оқыту
|
0
|
VBA (The Verbal Behavior Approach) – вербальды-мінез-құлықты көзқарас
|
V1
|
Аутизмге шалдыққан баланы психологиялық-педагогикалық тексеру барысында жасалынатын жағдай
|
1
|
баланы қорқытатын немесе оның назарын аударатын заттарды зерттеуден шығару
|
0
|
қоршаған орта туралы білімдері мен түсініктерін анықтау
|
0
|
көмекші технологияларды қолдану
|
0
|
екі ата-ананың міндетті түрде қатысуы
|
0
|
тексеруге клиникалық педагогтың қатысуы
|
V1
|
Баладағы әлеуметтік өзара іс-әрекетінің және қарым-қатынасының қиындығы немесе бұзылысы жөніндегі ПМПК қорытындысы төмендегі көрсетілген диагнозға (ҚР БҒМ № 385 бұйрығы) сәйкес келеді
|
0
|
психикалық функцияның бұзылуы
|
0
|
минималды ми дисфункциясы
|
0
|
физикалық белсенділік
|
0
|
назар тапшылығы гиперактивтілігінің бұзылуы
|
1
|
аутизм және аутистік спектрінің бұзылуы
|
V1
|
Жеке даму бағдарламаларын, оның ішінде жеке даму жоспарын, аутист (аутистік спектрінің бұзылуы) балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету үшін «Аутизм. Барлығына бір әлем» білім беру, түзету және дамыту бағдарламаларын жүзеге асыратын арнайы білім беру ұйымы.
|
0
|
Ресурстық орталық
|
1
|
Аутизм орталығы
|
0
|
Инклюзивті қолдау кеңсесі
|
0
|
Түзету-диагностикалық орталық
|
0
|
Аутизмді қолдау орталығы
|
V1
|
Консилиумның жеке мамандарының қызметінің тиімділігіне жасайтын, баланы тұтастай алғанда оның барлық аспектілерінде сүйемелдеудің тиімділігіне бағалау жүрезетін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеудің кезеңі
|
1
|
аналитикалық
|
0
|
практикалық -әрекеттік
|
0
|
ізденіс-вариативті
|
0
|
диагностикалық
|
0
|
дайындық
|
V1
|
Білім беру қажеттіліктерін бағалау және психологиялық-педагогикалық қолдауда білім берудегі инклюзивті процестерге негізделген заманауи модель
|
0
|
клиникалық
|
1
|
әлеуметтік-педагогикалық
|
0
|
әлеуметтік-коммуникативтік
|
0
|
психологиялық-педагогикалық
|
0
|
медициналық-педагогикалық
|
V1
|
Өз партасына отыра алмауы, орнынан тұруы, сыныпты аралап, сабақта өзін-өзі ұстау ережелерін сақтай алмауы ерекше білім беруді қажет ететенді балалардың мына бұзылыстарына тән:
|
|
1
|
мінез-құлық
|
|
0
|
психомоторлы
|
|
0
|
жеке
|
|
0
|
интеллектуалды
|
|
0
|
мотор
|
|
V1
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баладағы сабақ кезінде оқушының дауыстап сөйлеуі, себепсіз күлуі, айқайлауы, жылауы немесе сыныптағы балалардың назарын аударуы арқылы көрінетін бұзылыс түрі
|
|
0
|
тұлғалық
|
|
1
|
эмоционалды-ерікті
|
|
0
|
когнитивтік
|
|
0
|
психикалық
|
|
0
|
сенсорлық
|
|
V1
|
Балалардың эмоционалды-еріктік сферасының даму бұзылыстарының негізгі түрлеріне жатады
|
|
0
|
психоздар, невроздар, психастения
|
|
0
|
психастения, психикалық процестер
|
|
1
|
реактивті күйлер, жанжалдық күйді басынан кешіру, психастения, психопатия
|
|
0
|
невроздар, аутизм, мутизм
|
|
0
|
қозу, тежелу, импульсивтілік
|
|
V1
|
Эмоционалдық және мінез-құлық бұзылыстары бар балаларды жалпы білім беру процесіне қосу стратегиясын қолдау
|
|
0
|
Арнайы педагогтың қолдауы
|
|
1
|
Кеңістіктік-физикалық ортаны ұйымдастыру
|
|
0
|
Арнайы психологтың сүйемелдеуі
|
|
0
|
Кедергісіз қол жеткізу
|
|
0
|
Оқу жоспары мен бағдарламасына өзгерістер енгізу
|
|
V1
|
Оқытуда ерекше қиындықтары бар балаларды жалпы білім беру үдерісіне қосуды қолдау стратегиясы
|
|
1
|
PowerPoint, проектор, диаграммалар сияқты қосымша көрнекі презентацияларды пайдалану
|
|
0
|
Арнайы психологтың сүйемелдеуімен
|
|
0
|
Оқу жоспары мен бағдарламасына өзгерістер енгізу
|
|
0
|
Оқушыны алаңдататын оқу ортасынан стимулдарды анықтау; олардың әсерін шектейді
|
|
0
|
Ыңғайлы кеңістіктік ортаны ұйымдастыру
|
|
V1
|
Аутизм спектрінің бұзылуы бар баланың жалпы білім беру процесіне енгізілген кездегі білім беру қажеттіліктері
|
|
0
|
оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін бейімдеу
|
|
0
|
сурдопедагогтардың педагогикалық қолдау көрсету
|
|
0
|
қосымша білім беруді ұйымдастыру
|
|
1
|
сенсорлық жайлы және эмоционалды тегіс, сабақтың және бүкіл мектеп өмірінің жағымды атмосферасы
|
|
0
|
ақпаратты берудің әртүрлі әдістері (тактильді-қозғалыстық, дыбыстық, жарықтық)
|
|
V1
|
К.С.Лебединская мен О.С.Никольскаяның аутизмі бар балалар классификациясының бірінші тобына жататын балаларға тән белгілер
|
|
0
|
Балалар басқалармен қарым-қатынас жасайды, бірақ балаға ұнамайтын байланыстар мен өзгерістерге жиіркенішпен сипатталады
|
|
1
|
Балаларда сөйлеу тілінің жеткіліксіздігі, ортадан бас тарту тән, қабілеттердің таңдамалы көрінісімен психикалық дамудың артта қалуы байқалады
|
|
0
|
Балаларда қоршаған ортаның, қарым-қатынас пен сөйлеу формаларының тұрақтылығын сақтауға белсенді ұмтылыс бар
|
|
0
|
Балалар ерте сөйлеуімен және жедел интеллектуалды дамуымен, жақсы есте сақтауымен ерекшеленеді
|
|
0
|
Балалар білім беру бағдарламаларын меңгеруде қиындықтарды бастан кешірмейді, бірақ оқуға жеке көзқарасты талап етеді
|
|
V1
|
Ерекше қажеттілігі бар баланы логопедке жіберудің негізгі көрсеткіші
|
|
0
|
Сыныпта табысты оқуға кедергі болатын қарым-қатынас қиындықтары
|
|
1
|
ауызша немесе жазбаша сөйлеу тіліндегі кемшіліктер, табысты оқуға кедергі келтіретін оқу бағдарламасын меңгерудегі қиындықтар
|
|
0
|
сабақта табысты оқуға кедергі келтіретін эмоционалдық және мінез-құлық мәселелері
|
|
0
|
зейіннің жетіспеушілігіне байланысты ерекше оқу қиындықтары
|
|
0
|
қажетсіз мінез-құлық, эмоционалдық және мінез-құлық бұзылыстары
|
|
V1
|
Аутистік спектрі зақымдалған (АСЗ) баланың қоршаған ортамен белсенді және сараланған қарым-қатынастарын дамытуға тірек бола алатын жеке аффективті тәжірибесін жинақтау және мазмұнды ұйымдастыру болып табылатын түзету тәсілі
|
|
0
|
қатынастарды дамыту әдістемесі
|
|
0
|
негізгі/негізгі дағдыларды/реакцияларды оқыту әдістемесі
|
|
1
|
АСЗ балаларды түзетудегі эмоционалды-мағыналық тәсіл
|
|
0
|
қоршаған ортаға ерекше назар аудара отырып, құрылымдық оқыту әдістемесі
|
|
0
|
сөйлеу және қарым-қатынас дағдыларын жақсарту үшін оң күшейту стратегиялары
|
|
V 1
|
Объектілерді, орталарды, бағдарламаларды және қызметтерді бейімдеу немесе арнайы дизайнды қажет етпей, оларды барлық адамдар мүмкіндігінше пайдалануға болатындай етіп жобалау
|
|
0
|
педагогикалық
|
|
1
|
әмбебап
|
|
0
|
арнайы
|
|
0
|
өзгертілген
|
|
0
|
бейімделген
|
|
V1
|
Инклюзивті білім берудің әмбебап дизайны идеясы алғаш рет бекітілді
|
|
0
|
Ақыл-ойы кем адамдардың құқықтарының декларациясында
|
|
1
|
Мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияда
|
|
0
|
Бала құқықтары туралы конвенцияда
|
|
0
|
Саламан декларациясында
|
|
0
|
Арнайы білім туралы заңында
|
|
V 1
|
Ақпарат алудың көптеген амалдары мен тәсілдерінің ішінде аутизмі бар балалардың білім алуына ең қажеттісі:
|
|
0
|
көмекші технология
|
|
1
|
күні бойғы оқу әрекетін анық бейнелейтін суреттері бар кесте
|
|
0
|
тактильді материалдарға қол жеткізу
|
|
0
|
білім беру бағдарламаларының вариативтілігі
|
|
0
|
оқуды вербализациялау
|
|
V 1
|
R. Mace идеясы бойынша «Оқытуға арналған универсалды дизайн» негізгі маңызы
|
|
1
|
студенттердің әртүрлі білім беру қажеттіліктерін қолдау
|
|
0
|
қазіргі деңгейдің дамуы
|
|
0
|
мамандардың бірлескен қатысуы
|
|
0
|
білім беру қажеттіліктерін уақтылы бағалау
|
|
0
|
оқу қиындықтарының сипаты
|
|
V 1
|
«Универсалды дизайн» терминін алғаш рет қолданған сәулетші
|
|
1
|
Рон Мэйс
|
|
0
|
Селвин Голдсмит
|
|
0
|
Л.С.Выготский
|
|
0
|
Дж.Ж.Руссо
|
|
0
|
Н.Н.Малофеев
|
|
V 1
|
Инклюзивті білім берудің универсалды дизайны мына дизайнның концепциясына негізделеді:
|
|
1
|
педагогикалық
|
|
0
|
психологиялық
|
|
0
|
архитектуралық
|
|
0
|
әкімшілік
|
|
0
|
Әлеуметтік
|
|
V 1
|
Білім берудің универсалды дизайны принципіне сәйкес ерекше қажеттіліктері бар балаларды табысты оқытудың негізгі кедергісін көрсет
|
|
1
|
оқыту тәсілі (дизайны)
|
|
0
|
ата-аналар
|
|
0
|
архитектуралық дизайн
|
|
0
|
қамтитын құндылықтар
|
|
0
|
бейімделген оқулықтар
|
|
V1
|
Ақпарат алудың көптеген амалдары мен тәсілдерінің ішінде көру қабілеті зақымдалған балалардың білім алуына ең қажеттісі:
|
|
0
|
әзірленген сабақ жоспары
|
|
1
|
тактильді ақпаратқа қол жеткізу
|
|
0
|
күндізгі оқу әрекетін анық бейнелейтін суреттері бар кесте
|
|
0
|
барлығына бірдей оқу материалдарын пайдалану
|
|
0
|
материалды оқу кезінде дыбысты күшейтуді қолдану
|
|
V 1
|
Инклюзивті сыныпта ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға білім беруді жобалау кезінде жүзеге мыналар асырылуы керек:
|
|
0
|
Тек ерекше қажеттіліктері жоқ студенттерге арналған жеке білім беру жоспарлары
|
|
1
|
Мұғалімдер, ата-аналар және мамандар арасындағы ынтымақтастық
|
|
0
|
Балалардың қажеттіліктерін толығымен елемеу
|
|
0
|
Жалпы білім беру бағдарламасына ғана назар аудару
|
|
0
|
Оқу материалдарының тек бір түрін пайдалану
|
|
V 1
|
Жалпы білім беретін ортада ерекше қажеттіліктері бар балаларды педагогикалық қолдаудың бірінші деңгейін жүзеге асыратын маман
|
|
0
|
Әлеуметтік педагог
|
|
0
|
Арнайы тәрбиеші
|
|
1
|
Сынып жетекшісі
|
|
0
|
Психолог
|
|
0
|
Оқытушы көмекшісі
|
|
V 1
|
ЕББ қажеттілігі бар оқушыға педагогикалық қолдау көрсету үшін сынып жетекшісі 1-деңгейде жасай алатын іс-әрекет
|
|
1
|
оқушының мұғалімнің түсіндірмелерін дұрыс түсінуі үшін көрнекі тіректерді пайдалану
|
|
0
|
көмекші технологияларды қолдану
|
|
0
|
білім деңгейін ескеру
|
|
0
|
Бейімделген бағалау критерийлерін қолдану
|
|
0
|
Қысқартылған білім беру бағдарламаларын қолданыңыз
|
|
V 1
|
Оқу-тәрбие процесін әрбір баланың қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне бағыттау, жеке тұлғаның әлеуметтенуін қамтамасыз ету, кәсіби құзыреттіліктерді меңгеру, жеке тұлғаның рухани байлығын, тұлғаның гуманитарлық миссиясын түсіну мынаған жатады:
|
|
0
|
Оқу-тәрбие процесін дараландыруға
|
|
0
|
Тәрбие процесінің көптүрлілігіне
|
|
1
|
Оқу-тәрбие процесін ізгілендіруге
|
|
0
|
Оқу процесін технологияландыруға
|
|
0
|
Тәрбие процесінің дифференциациясына
|
|
V 1
|
Қысқа мерзімді жоспарды немесе инклюзивті ортадағы сабақ жоспарын мұғалім мына мамандардың ұсыныстары негізінде құрастырады:
|
|
0
|
Инклюзивті білім беруді қолдау ресурстық орталығының мамандары
|
|
0
|
Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация
|
|
1
|
мектептегі психологиялық-педагогикалық қолдау қызметі
|
|
0
|
Мектептің әдістемелік бірлестігі
|
|
0
|
Педагогикалық кеңес
|
|
V 1
|
Есту қабілеті нашар балаларды бағалаудың бейімделген нұсқасын көрсетіңіз
|
|
0
|
Жазбаша эссенің орнына балаға ауызша әңгіме мен презентацияны таңдауға мүмкіндік беріңіз.
|
|
1
|
Тапсырманы қағазға нақты және түсінікті нұсқаулармен қамтамасыз етіңіз
|
|
0
|
Тапсырманы екі бөлікке бөліңіз: бірінші бөлімде бала өз ойын, ойын жаза алады, екінші бөлімде бала өз ойын, жауаптарын диалог түрінде жеткізе алады.
|
|
0
|
Балаңызға өз ойларын білдіру үшін ұйымдастыруға көмектесу үшін көрнекі белгілерді немесе диаграммаларды пайдаланыңыз.
|
|
0
|
Тифлотехникалық құрылғыларды қолданыңыз
|
|
V 1
|
Оқытудың негізгі формасы
|
|
1
|
сабақ
|
|
0
|
психологиялық қолдау
|
|
0
|
ресурстық қолдау
|
|
0
|
таңдау
|
|
0
|
өзін-өзі дайындау
|
|
V1
|
Тұлғаның эмоцияларын, ой-пікірлерін, мінез-құлықтарын басқару қабілеті
|
|
0
|
әлеуметтену
|
|
0
|
өзін-өзі дамыту
|
|
0
|
өзін-өзі өзгерту
|
|
0
|
жеке және әлеуметтік даму мүмкіндігі
|
|
1
|
өзін-өзі бақылау
|
|
V1
|
Инклюзивті білім беру жағдайында оқу материалын бейімдеу
|
|
0
|
Оқу бағдарламалары мен жоспарларын өзгерту
|
|
0
|
Оқыту бағдарламалары үшін оқу материалын әзірлеу
|
|
1
|
Оқу материалын оқушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін пішімдеу
|
|
0
|
Оқу үрдісін құрылымдау
|
|
0
|
Оқу жоспарын қысқарту
|
|
V 1
|
Мұғалім әрбір оқушының қажеттілігін ескере отырып, жеке оқыту стратегиялары мен тәсілдерін әзірлеудегі жағдай
|
|
0
|
Нормализация
|
|
1
|
Дифференциация
|
|
0
|
Сегрегация
|
|
0
|
Түзету
|
|
0
|
Қосылу
|
|
V 1
|
Дифференциалды тәсіл
|
|
0
|
Мемлекеттік білім стандартының барлық оқушыларға қойылатын бірыңғай талаптарын ескере отырып сабақты ұйымдастыру
|
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларға бөлек сабақтар өткізу арқылы оқу үдерісін ұйымдастыру
|
|
0
|
әр оқушы үшін әртүрлі оқу жағдайларын жасау
|
|
1
|
оқушылардың ерекшеліктерін ескеру мақсатында әртүрлі оқу жағдайларын жасау
|
|
0
|
оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескеру, солардың негізінде педагогикалық құралдарды таңдау
|
|
V 1
|
Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты негізінде оқушының жеке мүмкіндіктерін ескере отырып құрастырылған оқу бағдарламасы
|
|
0
|
жеке
|
|
0
|
жеке
|
|
0
|
қоса алғанда
|
|
1
|
қысқартылған
|
|
0
|
айнымалы
|
|
V 1
|
Жеке оқу жоспары
|
|
0
|
білім берудің белгілі бір деңгейінде оқыту мен тәрбиелеу процесінде мүмкіндігі шектеулі баланың ерекше білім беру қажеттіліктерін барынша жүзеге асыру үшін арнайы білім беру шарттарын сипаттайтын құжат .
|
|
1
|
ақыл-ой кемістігі бар оқушының жеке мүмкіндіктеріне бейімделген оқу бағдарламасы
|
|
0
|
дамыған дағдылар мен қабілеттердің тізбесі бар және тиісті түрде дамымаған баланың қысқаша психологиялық-педагогикалық сипаттамасы.
|
|
0
|
оқу жылының соңында қорытынды психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация шеңберінде осы мәселені талқылау кезінде жалпы жеке бағдарламаның орындалуы туралы қорытынды)
|
|
0
|
студенттің психикалық-психологиялық дамуы көрсеткіштерінің динамикасы деңгейінде және негізгі құзыреттіліктердің қалыптасу деңгейінде бағдарламаны іске асыру нәтижелерін арнайы тұжырымдайтын құжат
|
|
V 1
|
Сыныптағы стратегиялар мен бейімделулер: есту қабілеті бұзылған балаларға арналған
|
|
1
|
Тақтада не жазылғанын оңай көре алатындай етіп оларды сыныптың алдыңғы жағына отырғызыңыз
|
|
0
|
дамуында кемістігі бар балаға мектеп ортасына бейімделуге көмектесу, шартты түрде «қалыпты» дамып келе жатқан құрдастар тобы.
|
|
0
|
нақты баланың танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктерін ескере отырып, жаңа материалды беру және бекіту әдісі мен құралдары туралы сұрақтарды шешу
|
|
0
|
баланың өзіне, оның ата-анасына көмек көрсету, оқу дағдыларын, бейімді мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру.
|
|
0
|
Балаға ауысу және топтық жұмыс үшін сыныпта қозғалуға жеткілікті уақыт беріңіз.
|
|
V 1
|
қыл-ойы бұзылған балаларға арналған сыныптағы стратегия және бейімделуге бағытталған тапсырманы көрсетңіз
|
|
0
|
Балалар түсіну үшін көрнекі белгілерді барынша пайдалана алатындай етіп бөлме жақсы жарықтандырылғанына көз жеткізіңіз
|
|
1
|
Үлкен тапсырмаларды кішірек бөліктерге бөліңіз
|
|
0
|
Тапсырмаларды орындау үшін студенттерге маркерді немесе ұшы қалыңырақ жазу құралын пайдалануға рұқсат етіңіз.
|
|
0
|
Сабақта үлкен әріптермен оқу материалдарын пайдаланыңыз
|
|
0
|
Балаңызға компьютер, шағын магнитофон сияқты көмекші технологияларды пайдалануға рұқсат етіңіз
|
|
V 1
|
Оқу жоспарын өзгерту қажеттілігі туралы шешімді қабылдайды:
|
|
1
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация (ПМПК)
|
|
0
|
сыныптағы мұғалім
|
|
0
|
ресурстық орталық мамандары
|
|
0
|
логопед және қолдау бөлмесінде арнайы мұғалім
|
|
0
|
инклюзивті білім берудің әдістемелік бірлестігі
|
|
V 1
|
Оқытуды деңгейлеп саралау технологиясы мыналармен байланысты:
|
|
1
|
Ерекше білім беруді қажет ететін балалардың бағдарламалық материалын меңгеру деңгейіне байланысты
|
|
0
|
баланың оқу процесіндегі субъективті позициясын барынша жүзеге асыру үшін білім беру жағдайларын ұйымдастыруына байланысты
|
|
0
|
функцияларды бөлу арқылы топтарда жұмысты ұйымдастыруына байланысты
|
|
0
|
сыныптастардың бір-бірімен және оларды оқытатын мұғаліммен іскерлік қарым-қатынас дағдыларын дамытуға байланысты
|
|
0
|
сабақ кезінде ойын тәсілдері мен жағдаяттарды жүзеге асыруға байланысты
|
|
V1
|
Жиынтық бағалаудың мақсаты
|
1
|
Құзыреттілікті өлшеңіз және көрсетіңіз
|
0
|
өзін-өзі бағалау және басқа оқушылардың бағалауы
|
0
|
оқуға деген жауапкершілікті арттыру
|
0
|
Оқу үшін оқу
|
0
|
рефлексия, оқушылардың өзіндік мақсаттарын анықтау
|
V 1
|
Критериалды бағалаудың нормативті қызметі
|
1
|
мемлекеттiк бекiтiлген стандартқа қатысты оқушының жетiстiктерiн есепке алады және оқушылардың, мектеп сыныптарының үлгерiмiн, олардың дайындық деңгейiн және оқытушы жұмысының сапасын бақылайды
|
0
|
білім беру процесінің барлық қатысушылары арасындағы мазмұнды байланысты, оқушылардың мазмұнды және эмоционалды рефлексиясын қамтамасыз етеді
|
0
|
Тәрбие процесінің барлық қатысушыларына олардың қатынасы туралы түсінік береді бағалау жүйесі табысты болу үшін қажетті құрал ретінде
білім алу
|
0
|
мұғалімнің, оқушының, ата-ананың, сынып жетекшісінің тұрақты байланысын қамтамасыз ету
|
0
|
Студенттің жалпы дайындық деңгейіндегі өзгерістерді, сонымен қатар оның танымдық іс-әрекеттің әртүрлі салаларындағы жетістіктерінің динамикасын жазады.
|
V 1
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды бағалауды психологиялық-педагогикалық қолдау
|
0
|
Оқу жетістіктерін бағалаудың жаңа технологияларын жасау және оларды тестілеу
|
1
|
оқушының денсаулығы мен дене күшін қолдау: балалардың денсаулығын сақтайтын өмір салтын ұйымдастыру, оларды дене жаттығуларының жеке таңдалған түрлерімен таныстыру
|
0
|
Бағалау критерийлерін оңтайландыру және оны жүзеге асыру
|
0
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін арттыру
|
0
|
Түрлі іс-шаралар арқылы даму ақауларын түзету және мектеп ортасына бейімделу
|
2-деңгей
V2
|
Инклюзивті білім берудің құндылықтары
|
|
1
|
әртүрлі адамдарды, соның ішінде мүгедектерді түсіну және қабылдау
|
|
0
|
көпмәдениетті білім беру және оқуда қиындықтары бар балаларды тәрбиелеу
|
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларды жеке оқыту
|
|
0
|
дамуында кемістігі бар балаларды арнайы мектепте оқытудың басымдығы
|
|
0
|
Оқушыларға қолдау көрсеткенде «белгілерден» аулақ болыңыз.
|
|
1
|
мүмкіндіктерді кедергілер мен қиындықтардан гөрі ресурстар ретінде қарастыру
|
|
0
|
нәсілдік , этникалық немесе басқа топтарға бөлу
|
|
0
|
нәсілдік немесе этникалық топтардың бірге тұруын, оқуын, қызметіне тыйым салу
|
|
V2
|
Кіріктірілген оқыту тұжырымдамасының принциптері
|
|
0
|
бірлескен іс-әрекеттер арқылы интеграциялау
|
|
1
|
ерте түзету арқылы интеграциялау
|
|
0
|
оқыту арқылы интеграциялау
|
|
0
|
ойын әрекеттері арқылы интеграциялау
|
|
1
|
әрбір интеграцияланған балаға міндетті түзету көмегі арқылы интеграциялау
|
|
0
|
әлеуметтік орта жағдайына белсенді бейімделу процесі арқылы интеграция
|
|
1
|
білім беру үшін балаларды саналы түрде іріктеу арқылы интеграциялау
|
|
0
|
белгілі әлеуметтік сипатқа сәйкес балалар топтарын бөлу арқылы интеграциялау
|
|
V2
|
Ерекше қажеттіліктері бар балаларға интеграцияланған оқытудың вариативті үлгілері (Н.Н. Малофеев Н.Д. Шматко)
|
|
0
|
шектелген
|
|
0
|
уақытша эпизодтық
|
|
1
|
біріктірілген
|
|
0
|
тұрақты
|
|
0
|
бірлескен константа
|
|
1
|
ішінара
|
|
1
|
уақытша
|
|
0
|
толық емес
|
|
V2
|
Инклюзивті білім берудің принциптері:
|
|
0
|
әрбір адам сөйлесуге және тыңдауға құқылы, барлық адамдар өмір сүруге құқылы
|
|
1
|
адамның құндылығы оның қабілеттері мен жетістіктерімен анықталмайды, әр адам сөйлесуге және тыңдауға құқылы
|
|
0
|
әртүрлілік адам өмірінің барлық аспектілерін жақсартады, әр адам әртүрлі ойлайды
|
|
0
|
барлық адамдар құрбыларының қолдауы мен достығына мұқтаж, әр адам ойлауға қабілетті
|
|
1
|
әрбір адам сезінуге және ойлауға қабілетті, барлық адамдар бір-біріне мұқтаж
|
|
0
|
әр адамның өз әлеуеті бар, адамның құндылығы оның қабілеті мен жетістіктерімен анықталмайды
|
|
0
|
барлық адамдар дауыс беруге құқылы, әр адам өз жолын таңдайды
|
|
1
|
алуан түрлілік адам өмірінің барлық аспектілерін жақсартады, шынайы білім тек нақты қарым-қатынастар жағдайында ғана орын алады, барлық оқушылар үшін прогреске қол жеткізу мүмкін емес нәрсеге қарағанда, олардың қолынан келетін нәрседе болуы ықтимал.
|
|
V2
|
Интеграция түрлері
|
|
1
|
білім беру интеграциясы
|
|
0
|
жеке интеграция
|
|
1
|
әлеуметтік интеграция
|
|
0
|
дифференциалданған интеграция
|
|
0
|
жалпы интеграция
|
|
0
|
бірлескен интеграция
|
|
0
|
дуальді интеграция
|
|
0
|
қосымша интеграция
|
|
V2
|
Мүмкіндігі шектеулі баланы тиімді интеграциялауға ықпал ететін ішкі көрсеткіш
|
|
0
|
нормалардың әкімшілік бағыттылығы
|
|
0
|
дене жаттығуларының жеке таңдалған түрлерімен таныстыру
|
|
0
|
балалардың бос уақытын өткізудегі жеке қабілеттерінің көрінісі
|
|
1
|
жас нормасына сәйкес келетін немесе оған жақын психофизикалық және сөйлеу дамуының деңгейі
|
|
0
|
ақпараттық, әдістемелік, оқу-әдістемелік қамтамасыз етудің болуы
|
|
1
|
қалыпты дамып келе жатқан балалар үшін белгіленген мерзімде жалпы білім беру стандартын меңгеру мүмкіндігі
|
|
0
|
топтық жұмысқа дайындық
|
|
0
|
оқытудың жеке бағыты
|
|
V2
|
Барлығына сапалы білім беруді қамтамасыз ететін жағдайлар
|
|
0
|
жақын даму аймағын ескеру
|
|
1
|
оқушылардың қабілеттерінің алуан түрлілігін қабылдайтын мұғалім
|
|
0
|
түзету жұмыстарында баланың өзіндік мотивациясына сүйену
|
|
0
|
баланың жеке аффективті тәжірибесін жинақтау және мағыналы ретке келтіру
|
|
1
|
білім беру мазмұнын оқушының қажеттіліктерін ескере отырып бейімдеу
|
|
0
|
оқушылардың оқу мақсаттарына жетуде алған білімдерін бағалау
|
|
0
|
оқушылардың білімді меңгеру дағдыларын кеңейту
|
|
0
|
оқушылар үнемі бағалау процедураларына қатысады
|
|
V2
|
Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы мемлекеттік саясатының принциптері
|
|
0
|
баланың ақыл-ой қабілетін жан-жақты дамыту
|
|
0
|
ата-ананың балаға деген көзқарасын терістен оңға өзгерту
|
|
0
|
оң психологиялық көзқарасты қамтитын балаға қолайлы орта құру
|
|
0
|
интеллектуалдық, мектеп дағдыларын және жеке қабілеттерін арттыру және дамыту
|
|
1
|
сапалы білім алуға барлығының тең құқығы
|
|
0
|
баланың тәуелсіздігін барынша арттыру
|
|
1
|
барлығының интеллектуалдық дамуын, психофизиологиялық, ерекшеліктерін ескере отырып, халық үшін барлық деңгейдегі білімнің қолжетімділігі
|
|
0
|
баланың басқалармен тиімді қарым-қатынас жасауына жағдай жасау
|
|
V2
|
Қоғамдағы қарым-қатынас мәселесіне және әртүрлі санаттағы мүмкіндігі шектеулі балаларға түзету-педагогикалық көмек көрсетуге тарихи көзқарасты зерттеді
|
|
0
|
П.Я. Гальперин
|
|
0
|
А.В. Занков
|
|
0
|
Р.М. Қоянбаев
|
|
1
|
Н.М. Малофеев
|
|
0
|
Т.Т. Тәжібаев
|
|
0
|
Г.М. Храпченков
|
|
1
|
Н.М. Назарова
|
|
0
|
Г.М. Коржова
|
|
V2
|
Мүмкіндіктері шектеулі балалар мен жасөспірімдердің тегін білім алу құқықтары туралы заңнама қабылдаған Еуропа елдері
|
|
0
|
Польша
|
|
1
|
АҚШ
|
|
0
|
чех
|
|
1
|
Ұлыбритания
|
|
0
|
Румыния
|
|
0
|
Словакия
|
|
1
|
Швеция
|
|
0
|
Украина
|
|
V2
|
Францияда 1989 жылғы Білім туралы заң елде тұратын барлық балалар мен жасөспірімдердің білім алу құқықтарын белгіледі:
|
|
0
|
жас ерекшеліктері
|
|
0
|
тұрғылықты мекенжайы
|
|
1
|
әлеуметтік шығу тегі
|
|
1
|
мәдени деңгейі
|
|
0
|
дүниетаным
|
|
0
|
отбасының амандығы
|
|
1
|
ұлты
|
|
0
|
білім беру
|
|
V2
|
20 ғасырдың 60-жылдарының ортасында Скандинавия елдерінде «қалпына келтіру» принципінің іс жүзінде жүзеге асырылуы «ерекше» адамдардың қоғамға толық және жан-жақты интеграциясын білдіреді:
|
|
0
|
психологиялық
|
|
0
|
жеке
|
|
0
|
когнитивтік
|
|
1
|
физикалық, функционалдық
|
|
0
|
интеллектуалды
|
|
1
|
әлеуметтік және ұйымдастырушылық
|
|
1
|
әлеуметтік, тұлғалық
|
|
0
|
психологиялық-педагогикалық
|
|
V2
|
Инклюзивті білім беруді жүзеге асыруға кедергі келтіретін кедергілер:
|
|
0
|
жеке кедергі
|
|
1
|
физикалық кедергі
|
|
0
|
байланыс кедергісі
|
|
0
|
әлеуметтік кедергі
|
|
1
|
академиялық кедергі
|
|
0
|
топтық кедергі
|
|
1
|
бағалау кедергісі
|
|
0
|
тұлғалық кедергі
|
|
V2
|
Инклюзивті білім беруді жүзеге асыру стандарттарын реттейтін Қазақстан Республикасының заңдары
|
|
0
|
Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы
|
|
1
|
Білім туралы 2007 ж
|
|
0
|
Қазақстан Республикасын әлеуметтік қорғау туралы
|
|
1
|
«Кемтар балаларды медициналық-педагогикалық және түзете қолдау көрсету туралы»
|
|
1
|
Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы»
|
|
0
|
Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы
|
|
1
|
Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
|
|
0
|
Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу туралы
|
|
V2
|
Дамуында ауытқуы бар және оқуда қиындықтары бар оқушылардың қажеттіліктері мен қолдауын бағалау кезінде қолданылған үлгі (модель)
|
|
0
|
когнитивтік
|
|
1
|
медициналық
|
|
0
|
психологиялық
|
|
0
|
педагогикалық үлгі
|
|
1
|
әлеуметтік-педагогикалық
|
|
0
|
гуманитарлық
|
|
0
|
түзетушілік
|
|
0
|
құзыреттілікке негізделген
|
|
V2
|
Инклюзивті білім беруді дамытудың бастамасы болған негізгі халықаралық конвенциялар мен декларациялар
|
|
1
|
Саламандық Декларация және Іс-қимыл негізі
|
|
0
|
«Мүгедектердің құқықтарының декларациясы»
|
|
0
|
«Ақыл-есі кем адамдардың құқықтарының декларациясы»
|
|
1
|
Джомтьендік декларация
|
|
0
|
Мүгедектерді интеграциялау ережелері
|
|
0
|
Инклюзивті білім беру туралы декларация
|
|
1
|
Мүгедектердің құқықтары туралы конвенция
|
|
0
|
Арнайы білім беру қызметтерінің стандарты
|
|
V2
|
Джомтьен декларациясының негізгі аспектілері мен принциптері
|
|
0
|
ЕБҚ бар балалардың проблемаларының барлығы оқумен байланысты
|
|
1
|
оқуға әмбебап қолжетімділік
|
|
1
|
теңдікті насихаттау
|
|
0
|
мұғалімдердің кәсіби дамуы
|
|
0
|
білім беру нәтижелеріне ерекше көңіл бөлу
|
|
1
|
ақпаратқа қол жеткізуге байланысты проблемалар
|
|
0
|
міндетті түзету қолдауы
|
|
0
|
ведомствоаралық өзара әрекеттесу қажеттілігі
|
|
V2
|
«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
|
|
0
|
Ұйымдар оқушылар үшін салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыруы керек
|
|
1
|
Мемлекет ЕБҚ бар балалардың жеке даму ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру жүйесі шеңберінде білім алуы үшін жағдай жасауға міндеттенеді.
|
|
1
|
мектептер қосымша білім беру бағдарламаларының ауқымын кеңейтуі керек
|
|
0
|
жергілікті билік балаларға білім беру және шығармашылық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қосымша мүмкіндіктер беруі керек
|
|
0
|
Мұғалім оқушылардың бойында адамгершілік қасиеттерді, еңбекке деген сүйіспеншілікті тәрбиелеуге міндетті
|
|
1
|
Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдары заң бойынша қызмет көрсету аймағында тұратын барлық балаларды, оның ішінде ЕБҚ бар балаларды қабылдауға міндетті.
|
|
0
|
мұғалім мүмкіндігі шектеулі балалар үшін жеке білім беру траекториясын құруы керек
|
|
0
|
білім беру ұйымдары арнайы білім беру жағдайларын жасауға міндетті
|
|
V2
|
Арнайы білім беру қызметтері («Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы )
|
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау үшін балаларды терең және жан-жақты тексеру
|
|
0
|
дыбысты күшейтетін жабдықты қоса алғанда , электроакустикалық құралдарды қолдану
|
|
0
|
ұйымдастыру технологиясына қол жеткізу
|
|
1
|
мүмкіндігі шектеулі балаларға арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету
|
|
0
|
бөлмелердегі шу деңгейін реттеу
|
|
0
|
қосымша техникалық оқу құралдары
|
|
1
|
арнайы білім беру бағдарламалары бойынша оқыту және тәрбиелеу
|
|
0
|
байланыс жүйелері
|
|
V2
|
Есту қабілеті зақымдалған тұлғаларды міндетті түрде төмендегі жабдықтармен қамтамасыз ету қажет
|
|
0
|
сенсорлық экран
|
|
1
|
жеке заманауи электроакустикалық жабдық
|
|
0
|
демалыс бөлмесі
|
|
1
|
дыбысты күшейтетін жеке жабдық
|
|
0
|
айнымалы бұрышы бар жеке үстел; қаламдар мен қарындаштарға арналған бекітілген стенд
|
|
0
|
көлденең орналасқан, сезімтал монитор
|
|
0
|
салмақты ( қосымша салмақпен) тұтқа
|
|
0
|
үлкейтілген пернетақта
|
|
V2
|
ПМПК қызметінің негізгі бағыттары
|
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктерін анықтау және бағалау мақсатында туғаннан 18 жасқа дейінгі балаларды психологиялық-медициналық-педагогикалық тексеру
|
|
0
|
білім алудың қолайлылығы мен қолжетімділігін қамтамасыз ету
|
|
1
|
балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін анықтау және оларды жалпы білім беретін және арнайы білім беру ұйымдарында қанағаттандыру бойынша ұсыныстар беру
|
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаға арналған білім беру бағдарламасының түрін белгілеу
|
|
0
|
Оқушылардың минималды қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жағдай жасау
|
|
0
|
Денсаулық және қауіпсіздік
|
|
0
|
арнайы логистика және әлеуметтік өзара әрекеттесу арқылы
|
|
0
|
нормативтік құқықтық базаны реформалау
|
|
V2
|
ПМПК-да тексеру мен кеңес беруді арнайы педагогтар жүргізеді
|
|
0
|
Әлеуметтік педагог
|
|
1
|
сурдопедагог
|
|
0
|
Педагог психолог
|
|
1
|
тифлопедагог
|
|
0
|
ортопед мұғалімі
|
|
0
|
клиникалық педагог
|
|
0
|
педагог көмекшісі
|
|
1
|
олигофренопедагог
|
|
V2
|
Инклюзивті мектеп үшін бейімделу ортасын жобалау кезіндегі негізгі принциптер
|
|
0
|
стратегиялық талдау
|
|
0
|
зерттеу бағдарламалары және пилоттық зерттеулер
|
|
1
|
қауіпсіздік
|
|
1
|
мультисенсорлық қабылдауға қолжетімділік
|
|
0
|
әртүрлі бөлімдер өкілдерінің өзара әрекеттесуі
|
|
0
|
ұйымдастырушылық-әдістемелік қамтамасыз ету
|
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар балаларға білім беруді ұйымдастыру саласында педагогтардың біліктілігін арттыру
|
|
1
|
зақымдалған анализатор жүйелерін қорғауға және дамытуға назар аудару
|
|
V2
|
Инклюзивті білім беру ортасын ұйымдастыру міндеті
|
|
0
|
жеке оқыту бағдарламаларын әзірлеу
|
|
0
|
арнайы мұғалімдердің әдістемелік бірлестігін құру
|
|
0
|
арнайы әдебиеттермен қамтамасыз ету
|
|
1
|
мұғалімдердің кәсіби құзыреттілігі мен психологиялық дайындығын арттыру
|
|
0
|
штатта оқытушы көмекшілерінің болуы
|
|
1
|
ерекше қажеттіліктері бар балаларды тиімді кешенді қолдауды ұйымдастыру
|
|
0
|
басқарудың ашықтығын қамтамасыз ету
|
|
1
|
ерекше қажеттіліктері бар балалар мен олардың ата-аналарының психологиялық дайындық деңгейін арттыру
|
|
V2
|
Оқытудағы қиындықтардың себептеріне қарай бірінші топқа психикалық функциялардың (ақыл-ой әрекеті, қабылдау, зейін, есте сақтау) жеткіліксіздігінен белгілі бір оқу дағдыларын меңгеруде қиындықтары бар балалар, сондай-ақ мүмкіндігі шектеулі балалар жатады.
|
|
1
|
Көру қабілеті зақымдалған балалар
|
|
0
|
Мигрант балалар
|
|
1
|
Есту қабілеті зақымдалған балалар
|
|
0
|
Босқын балалар
|
|
0
|
Кандас балалары
|
|
1
|
Тірек-қимыл аппараты зақымдалған балалар
|
|
0
|
Мүмкіндігі шектеулі балалар
|
|
0
|
Педагогикалық қараусыз қалған балалар
|
|
V2
|
Мүмкіндігі шектеулі балаларды көрсет
|
|
0
|
сөйлеу бұзылыстары бар балалар
|
|
0
|
асигматизмі бар балалар
|
|
1
|
тірек-қимыл аппаратының бұзылуы
|
|
1
|
көру қабілеті зақымдалған балалар
|
|
0
|
жақыннан көрмейтін балалар
|
|
1
|
мүмкіндігі шектеулі балалар
|
|
0
|
алысты көретін балалар
|
|
0
|
девиантты мінез-құлқы бар балалар
|
|
V2
|
Сенсорлық бұзылыстары бар балаларды көрсет
|
|
1
|
естімейтіндер
|
|
0
|
психикалық дамуы тежелумен
|
|
1
|
Нашар көретіндер
|
|
1
|
көрмейтіндер
|
|
0
|
Аутистік спектрі зақымдалғандар
|
|
0
|
зейін тапшылығы
|
|
1
|
нашар еститіндер
|
|
0
|
гиперактивтілік
|
|
V2
|
Оқытудағы қиындықтардың себептеріне қарай екінші топқа психикалық және физикалық дамуында кемістігі жоқ, ерекше білім беру қажеттіліктері әлеуметтік-психологиялық және оларды оқу-тәрбие процесіне қосуға кедергі келтіретін факторлармен айқындалатын балалар жатады.
|
|
0
|
көру қабілеті зақымдалған балалар
|
|
0
|
есту қабілеті зақымдалған балалар
|
|
0
|
эмоционалдық бұзылыстары бар балалар
|
|
1
|
микроәлеуметтік және педагогикалық қараусыз қалған балалар
|
|
1
|
жергілікті қоғамға бейімделу қиын балалар
|
|
0
|
ақыл-ой кемістігі
|
|
0
|
ерікті бұзушылықтар
|
|
1
|
мүгедектігі бар балалар
|
|
V2
|
Даму мүмкіндіктерінің шектелуінен оқу қиындықтары туындайтын бірінші топтағы балалардың білімге деген қажеттіліктері
|
|
0
|
оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгертпей оқытуға жеке көзқарас
|
|
1
|
оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгерту (бейімдеу).
|
|
0
|
оқу орнын бейімдеу
|
|
1
|
компенсаторлық және техникалық құралдармен қамтамасыз ету
|
|
0
|
типтік оқу жоспарының вариативті компоненті арқылы қосымша сабақтарды ұйымдастыру
|
|
1
|
оқыту бағдарламасын таңдау
|
|
1
|
вариативті, арнайы және баламалы оқыту әдістерін қолдану
|
|
0
|
мұғалімдерге әлеуметтік қолдау көрсету
|
|
V2
|
Психикалық және дене дамуында ауытқулары жоқ, ерекше білім беру қажеттіліктері әлеуметтік-психологиялық факторлармен айқындалатын ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың екінші тобының білім алу қажеттіліктері
|
|
0
|
оқыту бағдарламасын таңдау
|
|
1
|
оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгертпей оқытуға жеке көзқарас
|
|
0
|
кедергісіз орта құру
|
|
1
|
типтік оқу жоспарының вариативті компоненті арқылы қосымша сабақтарды ұйымдастыру
|
|
0
|
компенсаторлық және техникалық құралдармен қамтамасыз ету
|
|
0
|
оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді таңдау
|
|
0
|
арнайы педагогтарға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету
|
|
0
|
педагог-психологтың арнайы педагогикалық қолдауы
|
|
V2
|
Ерекше қажеттіліктері бар балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауға мыналар кіреді:
|
0
|
тапсырмалар үлгілерін ұсыну
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар тұлғалардың (балалардың) ерекше білім беру қажеттіліктерін анықтау және бағалау
|
0
|
медицина қызметкерлерінің көмегі
|
0
|
тексеру әдістерін саралау
|
1
|
табысты оқу үшін әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық жағдайлар жасау
|
1
|
мұғалімдер мен отбасыларға консультативтік-әдістемелік көмек көрсету
|
0
|
Оқытудың баламалы әдістері мен технологияларын қолдану
|
0
|
Медициналық оңалту және әлеуметтік бейімделу
|
V2
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар мектеп оқушыларына ерекше жағдай жасау үшін өзара бағалау және педагогикалық қолдауды мына мамандар көрсетеді:
|
0
|
мамандар мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту
|
0
|
бастауыш және орта білім беру мұғалімдері
|
1
|
орта білім беру мазмұнын жаңарту құзыреті шегінде сынып жетекшісі
|
0
|
ресурстық орталық мамандары
|
0
|
мектеп кеңесінің психологтары
|
0
|
психологиялық-педагогикалық түзеу кабинетінің мамандары
|
1
|
психологиялық-педагогикалық қолдау мамандары.
|
1
|
психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес беру мамандары
|
V2
|
Білім беру қажеттіліктеріне жатады
|
1
|
оқу жоспарын өзгерту және оны өзгерту тәсілдері
|
0
|
психологиялық тексеру
|
0
|
ата-ананың немесе қамқоршының қолдауы
|
0
|
әлеуметтік қызмет мамандары (әлеуметтік педагог, әлеуметтік қызметкер )
|
1
|
арнайы психологиялық- педагогикалық қолдау көрсету
|
0
|
оқыту форматы: қашықтықтан оқыту, сыныптық
|
0
|
емдеу-профилактикалық қолдауды ұйымдастыру
|
1
|
оқыту формасын таңдау мүмкіндігі: жалпы сынып немесе арнайы сынып .
|
V2
|
Дисграфияның түрлері
|
0
|
қосымшалық
|
0
|
жанамалық
|
0
|
тұрақтылық
|
1
|
оптикалық
|
0
|
компенсациялық
|
1
|
акустикалық
|
0
|
анализаторлық
|
1
|
фонематикалық
|
V2
|
Көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған арнайы білім беру жағдайлары
|
0
|
Барлық сабақтарда логопедиялық көмек көрсету
|
1
|
орта мектептерді оқулықтармен, оқу-әдістемелік кешендермен және Брайль шрифтімен басылған әдебиеттермен қамтамасыз ету
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар баланы барлық сабақтарда сүйемелдеу
|
1
|
тифлотехникалық құралдарды қолдану
|
0
|
жеке көмекші қызметі
|
0
|
оқушылардың сөйлеу тілінің даму деңгейін ескере отырып, екінші және үшінші тілді меңгеру
|
0
|
кедергісіз орта құру, әмбебап дизайн
|
1
|
қалдық көруді қорғау және дамыту бойынша сабақтар өткізу
|
V2
|
Есту қабілеті зақымдалған оқушыларға тән белгілер:
|
1
|
шектеулі және баяу есту қабылдауы
|
0
|
моторикадағы проблемалар және олардағы процедуралық қиындықтар
|
0
|
сөздер мен бейнелер арасындағы байланысты бұзу арқылы көрінетін идеялардың вербализмі
|
0
|
фрагменттелген көрнекі қабылдау
|
1
|
, жаттығуларда есептің сөздік шарттарын түсінудің қиындығы
|
0
|
p тифлотехникалық құралдарға қажеттілік _ _
|
0
|
ата-аналар мен тәрбиешілер тарапынан үнемі қолдау қажет;
|
1
|
ауызша сөйлеуді пайдалана отырып, коммуникациялық дағдылардың жеткіліксіз дамуы
|
V2
|
Есту қабілеті зақымдалған балалардың тұлғалық дамуындағы спецификалық ерекшеліктер
|
0
|
қабылдаудың тактильді түрі
|
1
|
басқаларға негізсіз тәуелділік
|
0
|
әлеуметтенудің жоғары деңгейі
|
0
|
кейіпкерлердің акцентуациялары
|
1
|
қарым-қатынас дағдыларының төмендігі
|
1
|
мазасыздықтың жоғарылауы, невроздар
|
0
|
когнитивтік деңгейдегі басымдық
|
0
|
ұмтылудың жеткілікті деңгейі
|
V2
|
Тірек-қимыл аппаратының бұзылу себептері
|
0
|
гендік аурулар
|
0
|
эндогендік интоксикация
|
1
|
церебральды сал ауруы
|
0
|
ақыл-ой кемістігі
|
0
|
қолайсыз орта
|
0
|
теріс климаттық әсерлер
|
1
|
қалдық сатысында полиомиелиттің салдары
|
1
|
туа және жүре пайда болған дамымаған тірек-қимыл аппараты
|
V2
|
Тірек-қимыл аппараты зақымдалған оқушылардың психофизикалық ерекшеліктері
|
1
|
психикалық және сөйлеу әрекетін біріктірудегі қиындықтар
|
0
|
жоғары өзін-өзі күту дағдылары
|
0
|
бізді қоршаған әлемді түсінудің жеткілікті деңгейі
|
0
|
мағыналы-тиімді ойлаудың басым болуы
|
1
|
шаршау және шоғырлануды сақтау қиындықтары
|
0
|
қарым-қатынас дағдыларын дамыту
|
0
|
фрагменттелген көрнекі қабылдау
|
1
|
көру, есту және моторикадағы проблемалар
|
V2
|
Сөйлеу тілі зақымдалған адамдарға тән проблемалар
|
0
|
ақыл-ой кемістігі
|
1
|
сөйлеу дыбыстарының айтылуының бұзылуы
|
0
|
түсіну және есте сақтау қиындықтары
|
1
|
сөйлеудің темп-ритмдік ұйымдастырылуының бұзылуы
|
0
|
қабылдаудың бөлшектенуі
|
0
|
жұмыс қарқынын бәсеңдету
|
1
|
ауызша тілді қолданудағы қиындықтармен байланысты шектеулі коммуникациялық қабілеттер
|
V 2
|
Ауыр сөйлеу тілінің бұзылыстары бар тұлғалардың арнайы білім беру қажеттіліктері
|
1
|
оқу материалын игерудің жеке қарқыны мен үлгерімінің қажеттілігі
|
0
|
білім беру ортасының арнайы кеңістіктік және уақытша ұйымдастырылуын қамтамасыз ету
|
0
|
білім беру мазмұнының көрнекі және тиімді сипаты
|
0
|
Ақпаратты жаңғырту үшін тиісті дыбыстық құралдармен қамтамасыз ету
|
1
|
мамандандырылған компьютерлік технологияларды қоса алғанда, арнайы әдістер, әдістемелер мен оқу құралдарының қажеттілігі
|
0
|
көру қабілеті зақымдалған адамдар үшін дыбыстық анықтамалық ақпаратты қайталау
|
0
|
табиғи ым-ишара мен мимиканы, дене қимылын қолдану
|
1
|
сөйлеу бұзылыстарын жоюға немесе азайтуға көмектесетін физикалық реабилитацияны қоса алғанда, бірқатар медициналық қызметтерді алу қажеттілігі
|
V2
|
Эмоционалды-еріктік сферасы мен мінез-құлқы зақымдалған адамдардың тұлғалық ерекшеліктері
|
0
|
нақты-бейнелі ойлаудан сөздік-логикалық ойлауға ауысу қиындықтары
|
1
|
адамдармен кездейсоқ байланыс орнату мүмкіндігінің болмауы
|
1
|
бейвербалды мінез-құлық ерекшеліктері (ым-ишараның, мимиканың, қимылдың өзіндік ерекшелігі)
|
0
|
материалды жанама есте сақтау техникасын қалыптастыруда артта қалу
|
0
|
білімнің нақты салаларына терең қызығушылық
|
1
|
эмоционалды эмпатияға және сезімдерді адекватты білдіруге қабілетсіздігі
|
0
|
әлеуметтік бейімделу және әлеуметтік депривация
|
0
|
басқалардың жағдайлары мен әрекеттерінің мағынасын түсіну қиындықтары
|
V2
|
Эмоционалды-еріктік сферасы мен мінез-құлқы зақымдалған оқушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері
|
0
|
білім беру мазмұнының көрнекі және тиімді сипаты
|
0
|
білім беру процесінде шешілетін оқу-танымдық міндеттер жүйесін жеңілдету
|
0
|
вербалды және вербалды емес қарым-қатынас қабілеттерін дамытуға ерекше көмек көрсету
|
1
|
сыныпта эмоционалды жайлы орта құру
|
0
|
коммуникативті жағдаяттардың барлық спектрінде сөйлеуді қолдану қабілетін меңгеру
|
1
|
визуалды ынталандыруға сүйену
|
0
|
тапсырмаларды автоматты түрде орындауға қол жеткізу үшін бастапқы оқытуға көбірек уақыт қажет
|
V2
|
Психикалық дамуы тежелген оқушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері
|
0
|
тұрақты, тұрақты, болжамды жаттығу режимін құру
|
0
|
табиғи ым-ишара мен мимиканы, дене қимылын қолдану
|
1
|
танымдық белсенділікті тұрақты ынталандыру
|
0
|
көру қабілеті зақымдалған адамдар үшін дыбыстық анықтамалық ақпаратты қайталау
|
1
|
білім, білік және дағдыны меңгеру ерекшеліктерін ескере отырып оқу процесін ұйымдастыру
|
1
|
Материалды «кезеңмен» таныстыру, мұғалімнің өлшенген көмегі
|
1
|
коммуникация құралдарын, конструктивті қарым-қатынас және өзара әрекеттесу әдістерін дамыту
|
1
|
танымдық белсенділік пен мінез-құлықты түзетуге бағытталған арнайы психологиялық-педагогикалық көмек
|
1
|
тұрақты, тұрақты, болжамды жаттығу режимін құру
|
V2
|
М.Д. Асанова балаларға зорлық-зомбылықтың төрт негізгі түрін бөліп көрсетеді:
|
1
|
физикалық зорлық-зомбылық
|
0
|
психикалық зорлық-зомбылық
|
0
|
еңбек зорлық-зомбылығы
|
0
|
әлеуметтік
|
1
|
жыныстық зорлық-зомбылық
|
0
|
мазақ ету
|
1
|
психологиялық зорлық-зомбылық
|
1
|
немқұрайлылық
|
V2
|
Қиын өмірлік жағдайдың себептері
|
0
|
құқықтық қолдаудың жоқтығы
|
0
|
діни конфессияға жататын
|
0
|
психодиагностиканың қиындықтары
|
1
|
дене дамуының бұзылуы
|
0
|
туыстарының қолдауының болмауы
|
1
|
психологиялық (зорлық-зомбылық құрбандары)
|
0
|
медициналық сақтандырудың болмауы
|
1
|
әлеуметтік (аз қамтылған отбасылар, жетім балалар)
|
V2
|
ҚР «Ешкімді сыртта қалдырмаңыз» тұрақты даму қағидатын ескере отырып, «Балалардың әл-ауқатының индексі» салаларын қамтиды.
|
0
|
қаржы
|
1
|
қауіпсіздік
|
0
|
үй
|
1
|
білім беру
|
0
|
құрдастарымен қарым-қатынас
|
0
|
байланыс
|
1
|
материалдық әл-ауқат
|
1
|
әлеуметтену
|
V2
|
Құрдастар тарапынан зорлық-зомбылық құрбандары болу қаупіне келесілер жатады :
|
0
|
жүйке-психикалық бұзылыстары бар балалар
|
0
|
дарынды балалар
|
0
|
эмоционалды интеллекті жоғары балалар
|
1
|
қараусыз, тастанды және эмоционалды қабылдамау жағдайында тәрбиеленген балалар
|
0
|
«шамадан тыс қорғаныста» тәрбиеленген балалар
|
0
|
интеллектісі жоғары балалар
|
1
|
сөзсіз мойынсұнушылық ортасында өскен балалар
|
V2
|
Мигрант, кандас балалардың арнайы білім беру қажеттіліктері
|
0
|
білім беру ортасының арнайы кеңістіктік және уақытша ұйымдастырылуын қамтамасыз ету
|
1
|
білім және жалпы хабардар болу
|
0
|
танымдық белсенділікті тұрақты ынталандыру
|
0
|
жалпы интеллектуалдық дағдыларды дамыту
|
1
|
оқыту тілі
|
0
|
сындарлы қарым-қатынас пен өзара әрекеттесу әдістерін дамыту
|
0
|
соматикалық және психикалық денсаулықты сақтау және нығайту
|
1
|
әлеуметтік дағдыларды дамыту
|
V2
|
Дисграфияның түрлері
|
0
|
механикалық
|
0
|
коммуникативті
|
1
|
акустикалық
|
0
|
кеңістіктік
|
0
|
мнестикалық
|
1
|
артикуляциялық-акустикалық
|
1
|
оптикалық.
|
1
|
аграмматикалық
|
V2
|
Оқытудағы ерекше қиындықтар
|
1
|
дисграфия
|
0
|
дислалия
|
0
|
бұзылуы
|
0
|
дисфункция
|
1
|
дислексия
|
0
|
ауытқу
|
0
|
құқық бұзушылық
|
1
|
дискалькулия
|
V2
|
Қолдаудың тиімділік критерийлері
|
0
|
сабаққа теріс көзқарас
|
0
|
бірнеше пәндердегі сәтсіздік
|
0
|
әлеуметтену деңгейінің төмендігі
|
1
|
оқушының мектепке, мұғалімдерге, сыныптастарына деген оң көзқарасы
|
0
|
мектептің бұзылуы
|
1
|
жалпы білім беретін, қысқартылған немесе жеке бағдарлама шеңберіндегі академиялық табыс
|
0
|
оқуға деген ынтасының төмендігі
|
1
|
оқушының әлеуметтік бейімделуі
|
V2
|
Ерекше білім алуды қажет ететін оқушыны сыныпта мұғалімнің тарапынан қолдау амалдары
|
0
|
жеке қысқа мерзімді жоспар құру
|
1
|
вариативті, арнайы оқыту әдістерін қолдану;
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар баланы барлық сабақтарда сүйемелдеу
|
1
|
оқыту нәтижелерін бағалау әдістерін (рәсімдерін) өзгерту
|
0
|
жеке көмекші қызметі
|
0
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыға арналған тапсырмаларды орындау
|
0
|
медициналық көмек көрсету
|
1
|
сыныптағы оқыту кеңістігін анықтау және бейімдеу
|
V2
|
Балалардың эмоционалды-еріктік сферасының дамуындағы бұзылулардың негізгі түрлері
|
1
|
реактивті күйлер, қолайсыз жағдайлардан туындаған жүйке-психикалық бұзылулар
|
0
|
фонематикалық сөзді танудың бұзылыстары
|
0
|
визуалды талдау жүйесінің жеткіліксіз дамуы
|
0
|
әріптерді көрнекі түрде ажырату қиын
|
1
|
психопатия
|
0
|
мәдени байланысты оқу бұзылыстары
|
0
|
сөзжасамдағы қиындықтар
|
1
|
психастения
|
V2
|
Мінез-құлық бұзылыстарын диагностикалау критерийлері
|
1
|
«шамадан тыс өрескелдік немесе дөрекі мінез-құлық
|
0
|
жалғыздыққа және аскетизмге ұмтылу
|
0
|
мазасыздық пен қорқыныштың жоғарылауы
|
1
|
басқа адамдарға немесе жануарларға қатыгездік
|
0
|
барлығына ұнамды болу ниеті
|
0
|
сыныпта айғайлап, ақымақтық әрекет көрсету
|
1
|
өртеу, ұрлық, өтірік айту, сабаққа келмеу
|
V2
|
Аутистік спектрі зақымдалған балалардың арнайы білім беру қажеттіліктері
|
0
|
невропатологтың көмегіне және дәрі-дәрмекпен емдеуге мұқтаж
|
1
|
аутистік спектрі зақымдалған балалардың эмоционалдық-еріктік және тұлғалық даму проблемаларымен байланысты қажеттіліктер
|
0
|
әлеуметтік сауалнама қажеттілігі
|
0
|
медициналық -әлеуметтік сараптама комиссиясының сараптамасы қажет
|
1
|
аутизмі бар баланы білім беру ортасына енгізуді қамтамасыз ететін қажеттіліктер
|
1
|
оқу материалын меңгерудегі қиындықтармен және әмбебап тәрбиелік әрекеттерді дамытумен байланысты қажеттіліктер
|
0
|
арнайы оқулықтар қажет
|
V2
|
Аутизмі бар баланы білім беру ортасына енгізуді қамтамасыз ету қажет
|
1
|
аутист бала мен мұғалімнің оқу қызметін ұйымдастыруға көмектесетін маман арасында эмоционалды байланыс орнату
|
1
|
мұғалімнің балаға жеке көңіл бөлуіне мүмкіндік беретін баланың сыныбы мен жұмыс орнын ұйымдастыру
|
1
|
сенсорлық жайлы және эмоционалды тұтас, сабақтың және бүкіл мектеп өмірінің жағымды атмосферасы
|
0
|
бағдарламаны меңгеру үшін оқу дағдыларын қалыптастыру
|
0
|
мектеп әкімшілігін бақылау және инклюзивті білім беруді қолдау бойынша ресурстық орталықтарды ашу
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған арнайы сынып ашу
|
0
|
мектептің инклюзивті саясатын жүзеге асыруға ата-аналар комитетінің қатысуы
|
V2
|
Ерекше қажеттіліктері бар балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандары
|
1
|
логопед
|
1
|
психолог
|
1
|
арнайы педагог
|
0
|
бастауыш сынып мұғалімі
|
0
|
медициналық қызметкерлер
|
0
|
білім беру ұйымының әкімшілігі
|
0
|
білім бөлімінің мамандары
|
0
|
арнайы білім беру үйлестірушісі
|
V2
|
Аутистік спектрі зақымдалған балалар келесі арнайы білім беру ұйымдарында арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау ала алады
|
1
|
психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінде
|
0
|
әдістемелік орталыығында
|
1
|
аутизм орталығында
|
0
|
мінез-құлықты түзету орталығында
|
0
|
медициналық-педагогикалық кеңесте
|
0
|
ерте араласу бөлмесінде
|
1
|
оңалту орталығында
|
V2
|
Аутистік спектрі зақымдалған балаларды түзету әдістерінің тәсілдері
|
1
|
мінез-құлықтық
|
1
|
дамытушылық
|
0
|
көмекшілік
|
0
|
заңнамалық
|
0
|
тәрбиелік
|
0
|
біріктірілген
|
1
|
сенсорлық-перцептивті
|
V2
|
Оқытуды әмбебап жобалаудың теориялық негізі
|
1
|
Адам дамуының теориялары ( Л. Выготский , Ж. Пиаже )
|
1
|
Б.Блумның оқу мақсаттарының таксономиясы
|
1
|
А.Маслоудың мотивация теориясы
|
0
|
Психикалық әрекеттердің біртіндеп қалыптасу теориясы
|
0
|
Узнадзенің көзқарас теориясы
|
0
|
Далалық мінез-құлық теориясы
|
0
|
Бихевиоризм
|
V2
|
Әмбебап дизайнды қамтамасыз ету шарттары мен көрсеткіштері
|
1
|
оқушыларды оқу және қоғамдық іс-әрекетке тартудың көптеген нысандары
|
1
|
оқу нәтижелерін көрсетудің, сондай-ақ оларды бағалаудың құралдары мен тәсілдерінің көптігі
|
1
|
оқушылардың іс-әрекетінің көптеген тәсілдері
|
0
|
мамандар арасындағы ынтымақтастық нысандарының вариативтілігі
|
0
|
мазмұны мен оқу бағдарламаларының бейімділігі
|
0
|
түзету әрекетінің шектеулі әдістері мен әдістері
|
0
|
нормативтік қолдау
|
V2
|
Әмбебап оқытуды жобалау тұжырымдамасы мыналарды ұсынады :
|
1
|
оқушыларға оқу материалын ұсынудың әртүрлі формалары
|
1
|
оқушыларды оқу процесіне тартудың алуан түрлі әдістері
|
1
|
оқушыларға үйренген материалды көрсетуге арналған әртүрлі формалар
|
0
|
оқу материалының бейімділігі
|
0
|
мазмұнды өзгерту
|
0
|
жұпта және шағын топтарда оқыту
|
0
|
кіріктірілген оқыту
|
V2
|
Оқытудағы әмбебап дизайн принциптері
|
1
|
пайдалану теңдігі _
|
1
|
пайдаланудағы икемділік
|
1
|
Қарапайымдылық пен пайдаланудың қарапайымдылығы
|
0
|
қолданудың өндірістік қабілеттілігі
|
0
|
ресурс қарқындылығы
|
0
|
қауіпсіздік
|
0
|
жабдық пен тиімділік
|
V2
|
Әмбебап дизайнда нашар еститін оқушыларға арналған оқу материалының әртүрлі презентациялары ұсынылады.
|
1
|
Нысандар немесе сызбалар (фотосуреттер, нақты сызықтардың сызбалары, дерексіз көрнекі бейнелер
|
1
|
Ақпараттың мәтіні, түстің кодталуы
|
1
|
визуалды ұйымдастырушылар
|
0
|
мәтіннен сөйлеуге арналған бағдарламалық құрал
|
0
|
әр түрлі деңгейдегі мәтіндік материалдар
|
0
|
объектілерді түрту, тактильді графика
|
0
|
жиі қозғалу, жобалық оқыту
|
V2
|
Әмбебап дизайн тұжырымдамасына сәйкес «көптеген құралдар (жолдар)» құрылғылар түрінде көрінеді.
|
1
|
презентация құрылғылары
|
1
|
жауап беру құрылғылары
|
1
|
қоршаған ортаны қорғау құрылғылары
|
1
|
уақытты реттеу
|
1
|
түзету құрылғылары
|
0
|
бейімделу бейімделулері
|
0
|
тексеру құрылғылары
|
V2
|
Математиканы оқытудағы қиындықтардың түрлері
|
0
|
білім мен идеялардың бөлшектенуі
|
1
|
геометриялық фигураларды таңдау және кемсіту
|
0
|
проблемалық мәлімдеме жаза алмау
|
0
|
дәптердегі ұяшықтарды орындамау
|
1
|
тыңдап түсінуде сандарды ауыстыру
|
1
|
есептердегі сандық деректерді оқшаулаудағы қиындықтар
|
0
|
ережелерді есте сақтау қиын
|
0
|
сөйлемде жетіспейтін сөздер
|
V2
|
Эмоционалдық және мінез-құлық бұзылыстары бар балаларды жалпы білім беру процесіне қосу стратегияларын қолдау
|
0
|
Талаптарға жауап беру тәсілдерін бейімдеу
|
0
|
Вербалды және вербалды емес элементтермен назарды аудару және сақтау
|
1
|
Кеңістіктік-физикалық ортаны ұйымдастыру
|
0
|
Оқушылардың ауызша/жазбаша сөйлеу дағдыларын дамыту
|
0
|
Оқытудың әртүрлі формаларын қолдану
|
0
|
Қолайлы және жағымды реңкте талаптарды тұжырымдау.
|
1
|
Байланыс орнату, сүйікті әрекеттерге қол жеткізу
|
1
|
Оқу процесінде оңды нығайту
|
V2
|
Жалпы білім беру процесіне оқытуда ерекше қиындықтары бар балаларды қосу стратегияларын қолдау
|
1
|
көмек пен бақылауды қамтамасыз ету үшін оқушыларды оқытушыға жақын орналастыру
|
0
|
байланыс орнату, сүйікті әрекеттерге қол жеткізуді қамтамасыз ету
|
0
|
орындалуы керек тапсырмаларды өзекті ету үшін көрнекі құралдарды пайдалану
|
1
|
жедел, тұрақты, нақты және сындарлы кері байланысты қамтамасыз ету
|
0
|
вербальды және вербальды емес элементтермен (ым-ишара, мимика, дауыс ырғағы) назар аудару және сақтау.
|
0
|
тұрақты кері байланыс, оқушыға күнделікті сенім талап етілетін мінез-құлықты және мүмкіндігінше өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын алуға ұмтылуын ынталандырады.
|
0
|
баланың қасақана назарын аударуға тырысқанда оның қалаусыз мінез-құлқын елемеу
|
1
|
PowerPoint, проектор сияқты қосымша көрнекі презентацияларды пайдалану
|
V2
|
Зейін тапшылығы мен гиперактивті синдромы бар балаларды жалпы оқу процесіне қосу үшін қолдау стратегиялары
|
1
|
оқу ортасынан оқушының назарын аударатын стимулдарды анықтау олардың әсерін шектейді
|
0
|
қосымша көрнекі презентацияларды пайдалану
|
1
|
талаптарды оң және оң реңкте тұжырымдау
|
0
|
оқушылардың ауызша/жазбаша қарым-қатынас, хабарламаларды қабылдау/беру дағдыларын дамыту
|
0
|
орындалуы керек тапсырмаларды өзекті ету үшін көрнекі құралдарды пайдалану
|
1
|
әрекеттің бір түрінен екіншісіне күрт ауысуын болдырмау
|
1
|
сабақ барысында қысқа үзілістерді пайдалану
|
V2
|
Балалар үшін кеңістіктік және физикалық ортаны дұрыс ұйымдастыру стратегиясы ерекше маңызды
|
0
|
психикалық дамуы тежелумен
|
1
|
эмоционалдық және мінез-құлық бұзылыстарымен
|
0
|
мигранттар
|
1
|
арнайы оқу қиындықтарымен
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі
|
0
|
микроәлеуметтік немқұрайлылықпен
|
0
|
жергілікті қоғамға бейімделуде қиындықтарды бастан кешіру
|
1
|
зейін тапшылығы гиперактивтілігінің бұзылуымен
|
V2
|
Инклюзивті сыныптағы көмекші педагог қызметінің мақсаты мен міндеттері
|
1
|
балаға мектеп жағдайына бейімделуге көмектесу
|
0
|
танымдық белсенділікті түзету
|
0
|
сыныпта мұғаліммен және сыныптастарымен өнімді қарым-қатынас жасау үшін коммуникативті дағдыларды дамыту
|
0
|
сенсорлық тәрбие
|
0
|
білім сапасын арттыруға ықпал ету
|
0
|
оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін бейімдеу
|
1
|
мектепте ересектердің арнайы қолдауынан тәуелсіздік пен тәуелсіздік дағдыларын қалыптастыру
|
1
|
әртүрлі көмекші технологияларды қолдану
|
V2
|
Педагог көмекшісінің іс-әрекет кезеңдері
|
0
|
оқушылардың жеке қажеттіліктерін зерттеу
|
1
|
мінез-құлық ақаулары бар баланың ПМПК (қыркүйектің бірінші аптасы) қорытындысы мен ұсыныстарын зерттеу
|
0
|
барлық оқушылардың біртектілігіне ұмтылу
|
1
|
бірінші аптадағы баланың мінез-құлқын және сабақтағы оқу жұмысын бақылау
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған жеке тапсырмаларды әзірлеу
|
0
|
оқу материалдарының тек бір түрін пайдаланыңыз
|
0
|
балалардың проксимальды даму аймағын ескеру
|
1
|
бақылау, әңгімелесу, ата-аналарды сұрау және тереңдетілген тексеру нәтижелерін жалпылау
|
V2
|
Сыныптағы оқушының жағымсыз әрекетінің себептері
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі балалардың болуы
|
0
|
тек бір тапсырма түрін пайдаланыңыз
|
0
|
сыныпта талаптардың болуы
|
1
|
басқалардың ниеті мен іс-әрекетін дұрыс түсінбеу
|
0
|
оқыту стильдерінің әртүрлілігі
|
1
|
назар аудару үшін
|
0
|
сыныпта мұғалім көмекшісінің болмауы
|
1
|
сенсорлық шамадан тыс жүктеме (шу, жарқын шамдар және т.б.)
|
V2
|
Тілдік пәндер бойынша ерекше қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлері келесі қызмет түрлеріне негізделген:
|
1
|
тыңдау
|
0
|
түсіну
|
0
|
талдау
|
1
|
хат
|
0
|
қолдану
|
0
|
шешім
|
1
|
сөйлеп тұрған
|
0
|
қолдану
|
V2
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы психологиялық-педагогикалық қолдаудың жеке бағдарламасы келесідей мәселелерді шешеді
|
1
|
оқудағы қиындықтарды шешуге көмектесу
|
1
|
психикалық процестердің бұзылыстарын түзету
|
0
|
толеранттылықты дамыту
|
0
|
оқу дағдыларын қалыптастыру
|
0
|
тұлғалық деформациялардың алдын алу
|
0
|
оқытудың әртүрлі әдістері
|
1
|
сөйлеу бұзылыстарын түзету
|
0
|
оқыту формаларын таңдау
|
V2
|
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушының жетістіктерін бағалау критерийлері келесі ережелерге негізделеді:
|
0
|
бағалайды – өзінің, сондай-ақ құрдастарының қабілеттерін бағалау
|
1
|
біледі – нақты фактілерді, ақпаратты және сипаттамаларды жаңғырту немесе есте сақтау қабілетін бағалау
|
1
|
қолданады – белгілі бір контексте және жаңа жағдайларда есептерді шешу үшін үйренген материалды пайдалану қабілетін бағалау
|
0
|
үйретеді – талдаудан кейін өз қатарластарына белгілі бір тақырыптарды түсіндіре алады
|
1
|
талдаулар – ақпараттық материалдарды құрамдас бөліктерге бөлу қабілетін бағалау, мотивтер немесе себептерді анықтау арқылы әртүрлі қорытындылар алу үшін ақпаратты зерделеу, қорытынды жасау, жалпы ережелерді негіздеу үшін дәлелдер табу
|
0
|
түсінеді – меңгерген материалды мұғалімнің көмегімен түсіну және түсіндіру қабілетін бағалау
|
0
|
түсіндіреді – ақпаратты беру қабілеттерін бағалау
|
0
|
дұрыс жауап жоқ
|
V2
|
Арнайы тәрбиеші сынып жетекшісіне ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушының төмендегідей қажеттіліктерін қанағаттандыратын білім беру ортасын құруда қолдау көрсетеді.
|
1
|
есту қабілетінің жоғалуын
|
1
|
көру қабілетінің нашарлығы
|
1
|
психикалық дамуы тежелуі
|
0
|
микроәлеуметтік және педагогикалық қараусыз қалған
|
0
|
жергілікті қоғамға бейімделуде қиындықтарды бастан кешіру
|
0
|
мүмкіндігі шектеулі
|
0
|
дискалькулия
|
0
|
мінез-құлық ауытқуы
|
V2
|
Мұғалімнің инклюзивті құзыреттілігін дамытудың компоненттеріне келесілер жатады:
|
0
|
білім беру
|
1
|
психологиялық-педагогикалық
|
0
|
негіз
|
0
|
топ
|
0
|
түзетушілік
|
0
|
ауызша
|
1
|
мағыналы
|
1
|
жеке
|
V2
|
Оқу материалдарын бейімдеу бойынша мұғалімдерге ұсыныстар
|
1
|
белгілі бір санаттағы студенттердің ерекшеліктері мен қажеттіліктерін түсіну үшін зерттеу және талдау жүргізу
|
0
|
презентация үлгілерін дайындау
|
1
|
осы топ студенттерімен қол жеткізгіңіз келетін нақты білім беру мақсаттарын жасаңыз .
|
0
|
студенттерге физикалық қолжетімділікті қамтамасыз ету
|
0
|
оқулықтармен қамтамасыз ету
|
0
|
дәптерлердің бар-жоғын тексеру
|
0
|
білім беру бағдарламасын оқу
|
1
|
оқытудың әртүрлі әдістері мен ресурстарын пайдалану
|
V2
|
Инклюзивті білім беруді жүзеге асырудың оқу жоспарларының мазмұндық ерекшеліктері мен принциптері
|
0
|
оқу материалын коррекциялық бағдарлау
|
1
|
пән мазмұнын құрастыру кезіндегі бұралу принципі
|
1
|
білім беру деңгейлерінде және бүкіл оқу курсында педагогикалық мақсат қою
|
0
|
тек ерекше қажеттіліктері жоқ студенттерге арналған жеке жоспарлар
|
0
|
оқушылардың білім беру қажеттіліктеріне назар аудару
|
0
|
оқу процесін жекелендіру
|
1
|
Блум таксономиясы бойынша оқу мақсаттарының иерархиясы
|
0
|
барлығына бірдей оқу материалдарын пайдалану
|
V2
|
Сабақтың критерийлері
|
0
|
бір ғана оқыту әдісін қолданады
|
0
|
ерекше қажеттіліктері жоқ студенттерге арналған материалдарды есепке алу
|
1
|
балалардың оқу іс-әрекетін мұғалімнің ұйымдастыруы
|
0
|
компьютерлік жабдық
|
0
|
арнайы жабдықталған кеңсенің болуы
|
1
|
белгілі бір тәрбиелік және тәрбиелік мақсаттардың болуы
|
0
|
ассистент оқытушының сабаққа қатысуы
|
1
|
қойылған мақсаттарға сәйкес келетін нақты оқу материалын таңдау
|
V2
|
Жеке тәсілді жүзеге асыру кезінде біз ескереміз
|
1
|
баланың физикалық және психикалық дамуына әсер ететін негізгі белгілерді
|
0
|
назар аударуға ұмтылуды
|
0
|
ерекше қажеттіліктері бар балаларды оқшаулауға ұмтылуды
|
1
|
сөйлеу күйі, интеллект, эмоционалды-еріктік сферасын
|
0
|
жалпы білім беру бағдарламасына ғана назар аударуды
|
1
|
психикалық процестердің ерекшеліктерін
|
0
|
артықшылықтарды
|
1
|
балалардың жас және жеке ерекшеліктерін
|
V2
|
Инклюзивті сыныпта сабақты жоспарлау кезінде ескерілетін принциптер
|
0
|
Студенттердің жеке қажеттіліктерін елемеу
|
0
|
Бір ғана оқыту әдісіне назар аударыңыз
|
0
|
Барлық студенттер арасында біртектілікке ұмтылу
|
1
|
Материалдар мен оқыту әдістерін жеке бейімдеу
|
1
|
Ерекше қажеттіліктері бар балалар үшін оқшауланған тапсырмаларды жасаңыз
|
0
|
Оқу материалдарының тек бір түрін пайдаланыңыз
|
0
|
Балалардың қажеттіліктерін ескермей жұмыс істеу
|
1
|
Ата-аналармен бірлесіп жұмыс жасау
|
V2
|
Инклюзивті білім берудегі жүйелік-әрекеттік тәсілдің дидактикалық принциптері
|
0
|
жүйелілік принципі
|
0
|
ғылыми принцип
|
0
|
сана принципі
|
1
|
жұмыс принципі
|
1
|
үздіксіздік принципі
|
0
|
оптимизм принципі
|
1
|
тұтастық принципі
|
0
|
түзету бағыттылығы принципі
|
V2
|
Инклюзивті білім берудің ұйымдастырушылық-педагогикалық негіздерін зерттеген отандық зерттеушілер
|
0
|
Өмірбекова Қ.Қ.
|
1
|
Байтұрсынова А.А.
|
0
|
Бектаева Қ.Б.
|
0
|
Аутаева А.Н.
|
1
|
Сүлейменова Р.А.
|
0
|
Оразаева Г.С.
|
0
|
Сатова А.Қ.
|
0
|
Жиенбаева Н.Б.
|
V2
|
Д.Митчеллдің инклюзивті білім беруді ұйымдастыру стратегияларына жатады
|
1
|
ынтымақтастық топтық тренинг
|
1
|
тең-теңімен оқыту
|
0
|
балалар мен ата-аналар арасындағы қарым-қатынасқа әсері
|
0
|
балалардың физикалық дамуына әсер ететін ресурстар
|
0
|
барлық оқушылардың қабілеттерін дамыту
|
0
|
интеллектуалдық мүмкіндіктерінің деңгейін арттыру
|
0
|
оптимизм мен конструктивизмді қалыптастыру
|
1
|
сыныптағы психологиялық ахуал
|
V2
|
Д.Митчеллдің инклюзивті білім беруді ұйымдастыру стратегияларына жатады
|
1
|
көмекші технологияларда
|
0
|
студентке қажетті көмек көрсететін көмекшінің болуы
|
1
|
сыныптағы психологиялық ахуал
|
1
|
мектеп мәдениеті
|
0
|
ақпаратты жаңғыртудың дыбыстық құралдарымен қамтамасыз ету
|
0
|
ата-аналардың оң көзқарасы
|
0
|
оқу пәндерін меңгеру мерзімдері мен әдістерін шектеу
|
0
|
кеңістік-уақыт режимін ұйымдастыру
|
V2
|
Көмекші стратегияларға жатады
|
0
|
студентке қажетті көмек көрсететін көмекшінің болуы
|
0
|
ақпаратты жаңғыртудың дыбыстық құралдарымен қамтамасыз ету
|
1
|
құрдастарымен оқыту «Балалар бір-бірін оқытсын»
|
0
|
ата-аналардың оң көзқарасы
|
0
|
көмекші технология
|
0
|
оқу пәндерін меңгеру мерзімдері мен әдістерін шектеу
|
1
|
сыныптағы психологиялық ахуал.
|
0
|
қысқа мерзімді жоспарлау
|
V2
|
Кедергісіз орта мен физикалық қолжетімділікті қамтамасыз ету қажеттілігі әсіресе осы балаларға тән
|
0
|
психомоторлық бұзылған
|
0
|
назардың тапшылығы гиперактивтілігінің бұзылысы бар
|
1
|
жарақатқа байланысты қозғалу мүмкіндігі шектеулі
|
1
|
церебральды сал ауруы бар
|
0
|
арнайы оқу қиындықтары бар
|
0
|
микроәлеуметтік қараусыз қалған
|
1
|
тірек-қимыл аппаратының бұзылыстары бар
|
0
|
мінез-құлық бұзылыстары бар
|
V2
|
Көмекші технологиялар бұзылу категориясына байланысты функционалдық мақсатына сәйкес қолданылады
|
1
|
сенсорлық бұзылыстары бар адамдар үшін (ымдау тілі құралдары)
|
0
|
микроәлеуметтік және педагогикалық назардан тыс қалғандар үшін
|
|
халықтың әлеуметтік осал санатындағы отбасында тәрбиеленетін балаларға (әлеуметтік қолдау)
|
1
|
тірек-қозғалыс аппаратында физикалық ақаулары бар адамдарға (қозғалыс бұзылыстары)
|
0
|
жергілікті қоғамға бейімделу қиын балаларға арналған (әлеуметтік бейнелер)
|
1
|
көру қабілеті бұзылған адамдарға (тифлоақпараттық құралдар)
|
1
|
сөйлеу қабілеті бұзылған адамдарға (дауыс құралдары)
|
V2
|
Көру қабілеті нашар адамдарға арналған көмекші құралдар
|
0
|
жұмсақ педагогикалық режим
|
1
|
мәтінді сөйлеу шығысымен сканерлеу
|
1
|
брайль дисплейлері мен принтерлер
|
0
|
кохлеарлық имплантаттар
|
0
|
аяққа қондырылған тышқандар
|
0
|
кітап айналдыратын құрылғылар
|
1
|
экраннан оқу құралдары
|
V2
|
Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға көмекші құралдар
|
0
|
брайль дисплейлері мен принтерлер
|
1
|
басын қадағалау, көз бағыты
|
0
|
экраннан оқу құралдары
|
1
|
аяққа қондырылған тышқандар
|
0
|
экраннан оқу құралдары
|
0
|
кохлеарлық имплантаттар
|
1
|
кітап айналдыратын құрылғылар
|
V2
|
Инклюзивті мектеп жағдайында келесі міндетті шарттарды сақтау :
|
0
|
физикалық немесе психикалық кемістіктерді тегін медициналық, психологиялық-педагогикалық түзету
|
1
|
ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушының проксимальды даму аймағына сәйкес білім беру мақсаттарын анықтау
|
0
|
арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты орналастыру
|
0
|
арнайы білім беру ұйымдарында тегін білім алу
|
1
|
ерекше білімді қажет ететін оқушыны мектептен тыс іс-шараларға қосу
|
0
|
мемлекеттік білім беру ұйымдарында конкурстық негізде тегін кәсіптік білім беру
|
0
|
алған біліміне және (немесе) кәсіптік даярлығына сәйкес оқуды аяқтағаннан кейін жұмысқа орналасу
|
1
|
оқушыны қолдау үшін отбасының әлеуетін пайдалану
|
V2
|
Ерекше қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау мақсаттары
білім беру қажеттіліктері
|
0
|
ресурстық орталыққа анықтау
|
0
|
білім беру қажеттіліктерін бағалау
|
1
|
студенттердің қысқа мерзімді мақсаттар мен нәтижелерге жетуін талдау
оқу бағдарламасына сәйкес оқыту
|
1
|
оқу процесін ұйымдастыруға түзетулер енгізу
|
0
|
оқыту бағдарламасының түрін анықтау
|
0
|
оқушылардың қызығушылықтарын анықтау
|
0
|
қысқа мерзімді жоспар құру
|
V2
|
Бағалаудың оқушының дамуына әсер ету функциялары
|
0
|
жазалау
|
0
|
ұйымдастыру
|
1
|
бағдарлау
|
1
|
ынталандырушы
|
0
|
бейімделгіш
|
0
|
перспективалы
|
0
|
өтемдік
|
V2
|
Инклюзивті білім беру жағдайында бағалау жүйесін жетілдіру үшін қажет, тиімді іс-әрекеттер:
|
0
|
медициналық көрсеткіштердің динамикасын көрсету
|
0
|
баланы басқа білім беру ұйымына орналастыру мүмкіндігін қамтамасыз ету
|
1
|
оқу материалын қаншалықты табысты меңгергенін анықтауға мүмкіндік береді
|
1
|
оқушылардың танымдық іс-әрекеттің әртүрлі салаларындағы жетістіктерінің динамикасын көрсету
|
0
|
мұғалімнің бағалау мүмкіндігі
|
0
|
үйде оқытуды анықтау мүмкіндігі
|
1
|
оқушылардың өзін-өзі бағалауын ынталандыратын, дамытатын және көтермелейтін механизмге негізделуі керек
|
V2
|
ЮНЕСКО ұсыныстары бойынша инклюзивті сыныптарда сабақты жоспарлау үшін маңызды компоненттер
|
0
|
жоспарлау және стратегиялық дамуды қолдау
|
0
|
көмекші құралдар немесе графика
|
1
|
мазмұны – ұлттық білім беру бағдарламасында анықталған пәнге бейімделген
|
1
|
физикалық (пәндік) ортаны, оқу ортасын және психоәлеуметтік ортаны қамтиды
|
0
|
ішкі бақылауды және қиындықтарды жеңу дағдыларын дамыту
|
0
|
мақсаттар мен міндеттерді нығайту
|
1
|
қалай оқытуға негізделген оқытудың мазмұнын көрсету
|
0
|
мақсаттары мен міндеттері айқын бірлескен оқу топтары
|
V2
|
Білім беру жағдайында оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды бағалаудың негізгі құзыреттілік принциптері
|
0
|
ақпараттық жариялылық
|
0
|
педагогикалық жетекшілік
|
1
|
ассимиляция деңгейлерін саралау
|
0
|
оқушының қызығушылықтарын ескеру
|
1
|
бағалауды жекелендіру
|
0
|
оқытудың коррекциялық бағыттылығы
|
1
|
бағалаудың объективтілігі
|
V2
|
Тілдік пәндер бойынша ерекше қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлерінің негізі іс-әрекеттерінің түрлері
|
0
|
Оқиға
|
0
|
Әңгіме
|
1
|
тыңдау
|
1
|
сөйлеу тілі
|
0
|
Сұхбат
|
0
|
Әңгіме
|
1
|
оқу
|
1
|
хат
|
3 уровень
3-уровень
V1
|
Инклюзивті білім беру – білім алуда ерекше қажеттіліктері бар балаларды қоса алғанда, барлық оқушылар үшін тең мүмкіндіктер мен білім алу қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған білім беру тәсілі. Инклюзивті білім берудің мақсаттары мен міндеттері әрбір оқушының өз әлеуетін дамытып, қол жеткізе алатын инклюзивті ортаны құруға бағытталған.
Инклюзивті білім берудің мақсаттары: Барлық студенттерге сапалы білім алу үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету. Әрбір оқушы басқалармен бірге оқып, дами алатын кедергісіз орта жасаңыз . Әртүрлі қабілеттері мен қажеттіліктері бар студенттердің әлеуметтік инклюзиясы мен өзара әрекеттесуіне ықпал ету. Оқушыларды сыйластыққа, айырмашылықтарға төзімділікке, сонымен қатар топта жұмыс істей білуге тәрбиелеу. Барлық оқушылардың білімі мен жетістіктерін арттыру.
Инклюзивті білім берудің міндеттері:
Әрбір оқушының, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың қажеттіліктерін анықтау және бағалау.
Әрбір оқушының қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, жеке білім беру бағдарламалары мен тәсілдерін әзірлеу.
Білім беру ресурстары мен қызметтерінің барлық студенттер үшін қолжетімді болуын қамтамасыз ету.
Оқушылардың ерекше қажеттіліктеріне қарамастан өзара әрекеттесетін және бірге оқи алатын инклюзивті орта құру.
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерге олардың табысты оқуына және дамуына мүмкіндік беру үшін қолдау көрсету және тұру.
Педагогтарды және басқа да мамандарды қажеттіліктері мен қабілеттері әртүрлі студенттермен тиімді жұмыс істеуге үйрету.
Инклюзивті білім беруді қолдау және барлық оқушылар үшін жағымды орта құру үшін ата-аналармен және қоғамдастықпен бірлесіп жұмыс жасаңыз.
Инклюзивті білім берудің мақсаттары мен міндеттері барлық студенттерге инклюзивті білім беру ортасында өз әлеуетін дамыту және қол жеткізу үшін тең мүмкіндіктер мен қолдау жасауға бағытталған.
1. Әрбір адамға дене, интеллектуалдық, әлеуметтік, эмоционалдық, тілдік және басқа да ерекшеліктеріне қарамастан білім беру ұйымдарында оқуға мүмкіндік берілетін білім беру нысаны
A. орта білім
B. кәсіптік білім
C. арнайы білімі бар
D. және инклюзивті білім беру
E. жоғары оқу орнынан кейінгі білім
2. Ерекше білім беруді қажет ететін баланы қалыпты дамып келе жатқан құрдастарымен бір білім беру ортасына қосуды көздейтін инклюзив, яғни «инклюзивті білім беру» дегеніміз:
A. топтық интеграция
B. білім беру интеграциясы
C. коммуникация
D. алып тастау
E. сегрегация
3. Инклюзивті білім беруді ұйымдастырудың негізгі принциптері ... құрудың негізі болып табылады.
A. жеке және кәсіби өмірлік маңызды мәселелерді шешуге қажетті жағдайлар
B. оқушылардың әлі қалыптаспаған қызығушылықтары мен қабілеттерін ашу мүмкіндіктері
C. Трансформацияланатын орта
D. әрбір оқушы өз әлеуетін іске асыра алатын және жетістікке жете алатын әділ және қолдаушы білім беру ортасы.
E. дамып келе жатқан тұлғаның әлеммен қарым-қатынасының жалпы жүйесіндегі білім беру ортасы
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2-D, 3-E
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
1
|
1-D, 2-B, 3-D
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Инклюзивті көзқарас адамдардың айырмашылықтарына, оның ішінде белгілі бір модельде мүгедектік деп түсінілетін айырмашылықтарға деген көзқарасты өзгертуге негізделген. Мұны медициналық және әлеуметтік модельдерді салыстыру арқылы көрсетуге болады, олардың әрқайсысы өз көзқарасы бойынша тұтастай алғанда инклюзивті процестің сақталуына әсер етеді.
Медициналық модель мүгедектікті баланың денсаулығының бұзылуының болуы арқылы анықтайды. Медициналық үлгідегі негізгі қызмет медициналық араласу, терапия және арнайы оңалту және оңалту шаралары арқылы бұзылуларды азайту болып табылады.
Әлеуметтік модельде мүгедектер де мүмкіндігі шектеулі адамдар болып табылады, бірақ олар қоғамда бар физикалық, ұйымдастырушылық немесе көзқарастық кедергілер, алдын ала пікірлер мен стереотиптер салдарынан мүгедек болып табылады. Әлеуметтік модель барлық балалардың теңдігін және барлығына білім алу үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді, сондықтан кедергілерді жою үшін мектептер мен білім беру мекемелері өзгеріп, барлығына тең құқықтар мен мүмкіндіктерді қамтамасыз ету керек.
1. Мүмкіндігі шектеулі бала (балалар) :
А. Белгiленген тәртiппен расталған туа біткен, тұқым қуалайтын, жүре пайда болған аурулар немесе жарақаттардың салдарынан олардың өмiр сүру қабiлетi шектелген дене және (немесе) психикалық кемiстiктерi бар он сегiз жасқа толмаған бала (балалар)
B. Тиісті деңгейдегі білім мен қосымша білім алу үшін ерекше жағдайларға тұрақты немесе уақытша мұқтаждықты бастан кешіретін бала (балалар)
C. Адам психикасының дамуында және (немесе) жұмысында уақытша немесе тұрақты мүгедек бала (балалар)
D. ерте араласу және әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу қолдауы болмаған кезде дене және (немесе) психикалық дамудың артта қалу ықтималдығы жоғары үш жасқа дейінгі бала (балалар)
E. Белгіленген тәртіппен расталған туа біткен, тұқым қуалайтын, жүре пайда болған аурулар немесе жарақаттар салдарынан мінез-құлық және эмоционалдық ақаулары бар балалар
2. Медициналық үлгі шеңберіндегі мамандардың негізгі қызметі
A. әлеуметтік бейімделу және педагогикалық әдістермен оңалту
B. бейімделу ортасына ерте қосылу
C. Медициналық араласу арқылы бұзылуларды азайту
D. Мүгедектерге коммуникативті дағдыларды үйрету
E бірлескен жұмысқа және қарым-қатынас орнатуға әртүрлі мамандарды тарту
3. Инклюзивті, инклюзивті білім беру саясатының негіздемесі
A. адаптивті модель
B. клиникалық модель
C. медициналық үлгі
D. әлеуметтік-педагогикалық модель
E. реабилитация моделі
|
0
|
1- C , 2- D , 3- E
|
0
|
1- C , 2- B , 3- A
|
0
|
1- A , 2- E , 3- D
|
1
|
1- A , 2- C , 3- D
|
0
|
1- D , 2- B , 3- A
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі адамдарды қоғамға біріктірудің алғашқы әрекеттері Скандинавия елдерінде , АҚШ пен Жапонияда қатар жүргізілді . 1970 жылдары Скандинавияда мүгедектерге «күнделікті өмір сүруге және қарапайым қоғамдағыларға барынша жақын жағдайларда өмір сүруге» мүмкіндік беретін «қалпына келтіру» принципі қабылданды . Сол уақыттан бастап нормативтік-құқықтық актілерді әзірлеу және енгізу мүмкіндігі шектеулі адамдардың білім алу мүмкіндіктерін кеңейте бастады. 1994 жылы ЮНЕСКО- ның қамқорлығымен Саламанкада ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған білім беру жөніндегі дүниежүзілік конференция өтті , оның нәтижесінде инклюзивті білім беру қағидасы жарияланды және халықаралық тәжірибеге «инклюзив» термині енгізілді . Ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған білім беру саласындағы қағидаттар, саясаттар мен тәжірибелердің қабылданған декларациясы инклюзияның бірінші принциптерін белгіледі .
1. «Нормалау» принципінің негізі
A. ерте түзету және қолдау табыстың кілті болып табылады
B. еңбекке баулу және бейімдеу
C. әрбір оқушының қажеттіліктерін ескеру қажеттілігі
D. ерекше қажеттіліктері бар бала - бұл әр түрлі түрлерді меңгеруге қабілетті, дамып келе жатқан адам
E. әркім өзінің білім беру бағдарламасын таңдауға құқылы
2. Ұлыбританияда білім туралы заңның (1981 ж.) қабылдануына жол берілді
A. Арнайы мектептердегі оқушылар санын қысқарту, мүгедектік туралы барлық нозологиялық түсініктерді жою
B. мүмкіндігі шектеулі балалар білім беру ұйымын тұрғылықты жері бойынша таңдайды
C. білім беру қажеттіліктерін бағалау құралдарын әзірлеу
D. оқу үдерісіне көмекші технологияларды енгізу
E. арнайы білім беру жүйесін ажырату
3. «Ерекше қажеттіліктері бар тұлғаларға арналған білім беру саласындағы принциптер, саясат және тәжірибелер туралы» Саламан Декларациясы қағидатты жариялады.
A. ерте түзетушілік қолдаудың қажеттілігі
B. әрбір баланың білім алуға негізгі құқығы бар және білімнің қолайлы деңгейін алу және қолдау мүмкіндігі болуы керек
C. қоғам мүгедектердің құқықтарын мойындауы және мүмкіндігінше қалыпты жағдайға жақын өмір сүру жағдайларын қамтамасыз етуі керек
D.2006 жылы
|
1
|
1- D , 2- A , 3- B
|
0
|
1- A , 2- D , 3- C
|
0
|
1- B , 2- E , 3- A
|
0
|
1- B , 2- D , 3- E
|
0
|
1- E , 2- C , 3- A
|
V1
|
2000 жылы Дакарда өткен Дүниежүзілік білім форумы балалар топтарын білім беруден шеттету мәселесін жоюды жариялады және әрбір баланың негізгі сапалы білімге қол жеткізуі керек деген идеяға негізделген «Баршаға арналған халықаралық білім» (EFA) қозғалысын бастады. . Бұл мектептерде және негізгі білім беру жүйесінде балалардың білім алуға мүмкіндік беретін және осыған ықпал ететін ортаны құру қажеттілігіне әкеледі. Мұндай орта балаларды қамтитын, тиімді және мейірімді, сау және қауіпсіз болуы керек. Мұндай балалар үшін қолайлы оқу орталарын құру – мектептердің қолжетімділігін арттыру және сапасын арттыру жөніндегі әлемдік күш-жігердің маңызды бөлігі. Ақырында, 2006 жылы 13 желтоқсанда БҰҰ Бас Ассамблеясы Мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияны бекітті. Конвенцияның әрбір бабы кемсітушіліктен қорғауға және мүгедектердің қоғамға қосылуын қамтамасыз етуге бағытталған. 24-бап мүгедектердің білім алу құқығын осы құқықты барлық деңгейде инклюзивті білім беру арқылы қамтамасыз етумен тікелей байланыстырады .
1. Қазақстан Республикасының Мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияны ратификациялаған және оған Факультативтік хаттамаға қол қойған жыл
A. _ 2002
B. _ 2015
C. _ 1995
D. _ 2021
E. _ 1994 жыл
2. 1994 жылы Испанияда өткен ерекше қажеттіліктері бар адамдарға білім беру жөніндегі дүниежүзілік конференцияда
A.«Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарды оқытудағы қағидалар, саясаттар мен тәжірибелердің Саламан декларациясы»
B.Ақыл-ойы кем адамдардың құқықтарының декларациясы
C.Білім беру іс-әрекетінің тұжырымдамасы ( Дакар Жақтау жұмыс үшін Әрекет )
D.Мүгедектердің құқықтары туралы конвенция
E.Нормализация ұғымына
3. Инклюзивті білім беру бойынша Дакар әрекетінің негізі
A. мүмкіндігі шектеулі балаларды кәдімгі білім беру мекемесіне белсенді қамту және қатысу
B. ерекше қажеттіліктері бар балаларды оқыту үшін де, олардың құрдастарымен қарым-қатынасы үшін де қажетті адекватты жағдайларды қамтамасыз етеді
балалардың барлық санаттарының білім беру қажеттіліктерін жүзеге асыру үшін жағдай жасау .
D. мүгедектерді бір-бірінен бөлуге қарсылық
E. физикалық жағдайына қарамастан әрбір жеке тұлғаның ерекше құндылығы мен бірегейлігін мойындау және мүмкіндігі шектеулі балалар үшін олардың табысты әлеуметтенуін қамтамасыз ететін ерекше жағдайлар жасауға назар аудару.
.
|
1
|
1-В, 2-А, 3-Е
|
0
|
1-C, 2- A , 3- D
|
0
|
1-A, 2-E, 3-D
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1-E, 2- C , 3-B
|
V1
|
Білім беру саясатының негізгі қағидасы әрбір баланың жеке мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, сапалы білім алуға тең құқықтарды қамтамасыз етуді көздейді. Заңнамалық актілерге сәйкес ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білім берудің барлық деңгейіне қолжетімділігі кеңейтілді, бұл олардың қоғамға одан әрі интеграциялануының негізгі және міндетті шарттарының бірі болып табылады. Бұл білім беру ұйымдары мен мұғалімдерден жалпы білім беру ұйымдарында әрбір балаға құндылықтық көзқарасты түсінуде көрсетілген инклюзивті білім беру ортасын құруға әртүрлі дайындықты талап етеді.
1. «Дамуында бір немесе басқа ауытқуы бар баланы бір мектепалды даярлық топтары мен сыныптарында қалыпты дамып келе жатқан балалармен тең дәрежеде оқыту...»
тұрақты толық интеграция
тұрақты толық емес интеграция
тұрақты ішінара интеграция
уақытша интеграция
ішінара интеграция
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы инклюзивті сыныпта оқыту кезінде сізде келісім болуы керек:
ерекше білім беру қажеттілігі бар баланың ата-аналары (заңды өкілдері), қалыпты дамып келе жатқан сыныптастарының ата-аналары, сондай-ақ оқушылардың өздері.
ерекше білім беру қажеттілігі бар баланың ата-аналары (заңды өкілдері);
ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың ата-аналары (заңды өкілдері) және қалыпты дамып келе жатқан сыныптастарының ата-аналары;
қалыпты дамып келе жатқан сыныптастарының ата-аналары
студенттердің өздері
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау функцияларын беруді көздейтін инклюзивті білім беруді дамыту мәселелерін шешу үшін өзара әрекеттестік моделі – бұл...
ассоциация
ресурстық орталық
аутсорсинг
қолдау көрсету
әлеуметтену
|
1
|
1 - A , 2- B , 3-B
|
0
|
1- A , 2- D , 3- B
|
0
|
1- B , 2- C , 3- A
|
0
|
1- D , 2- E , 3- C
|
0
|
1- B , 2- A , 3- E
|
V1
|
білім беру ұйымының инклюзивті кеңістігінде білім алушылардың ерекше білім беру қажеттіліктеріне байланысты арнайы жағдайлар жасалуы тиіс. Әрбір ұйым дизонтогенездің кез келген нұсқасы бар балаға сапалы білім беруді ұйымдастыру үшін қажеттінің барлығына ие болуға міндетті . Дегенмен, әртүрлі бұзылыстары бар балаларға арналған арнайы орналастыру орындары айтарлықтай өзгереді және оларды бұзылу түріне байланысты қарастырған жөн.
1. Тірек-қозғалыс аппараты бұзылған балалардың ( ТМҚ) ерекше білім беру қажеттіліктері :
А.олардың қозғалыс бұзылыстары мен психикалық даму бұзылыстарының ерекшелігі
B. оқу және жазу дағдыларын дамыту
C. интеллектуалдық әрекеттің алғы шарттарын жетілдіруде (зейін, көру, есту, тактильді қабылдау, есте сақтау және т.б.)
D. ұсақ және жалпы моториканы, көз-қолды үйлестіруді дамыту
Сөйлеуді есту-көру арқылы қабылдауды үйрету кезінде Е
2. Психикалық дамуы тежелген студенттер келесі ерекше білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыруы керек:
А. Медициналық ұсыныстарға сәйкес оқу қызметін реттеуде және ортопедиялық режимді сақтауда.
Кеңістікті бағдарлау дағдыларын дамытуда В
C. сөздік-логикалық ойлауды және ауызша есте сақтауды жетілдіруде
D. тұрақты когнитивтік мотивацияны қалыптастыру құралы ретінде танымдық белсенділікті ынталандыруда
E.әлеуметтік құзыреттілігін, ең алдымен қарым-қатынасын қалыптастыру
3. Сөйлеу қабілеті бұзылған оқушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері:
А. тұрақты когнитивті мотивацияны қалыптастыру құралы ретінде танымдық белсенділікке ынталандыру
В.оқу процесінде вербальды және вербалды емес қарым-қатынасты меңгеру, әсіресе сөйлеу тілі дамуы төмен балалар үшін
C. оқу қызметін медициналық ұсыныстарға сәйкес реттеу және ортопедиялық режимді сақтау
D. адекватты көрнекі бейнелерді жасау
E.ұтқырлық және өзін-өзі күту қиындықтары бар адамдарға көмекші қызметтерді көрсету .
|
1
|
1-A, 2-D, 3-B
|
0
|
1-D, 2-A, 3-E
|
0
|
1-C, 2-B, 3-A
|
0
|
1- B , 2-E, 3-C
|
0
|
1-A, 2- C , 3-D
|
V1
|
Қарастырылып отырған топтағы студенттердің ерекше білім беру қажеттіліктерінің бірі мамандар тобының (психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог, жаттығу терапиясының нұсқаушысы, дәрігер және т.б.) және мұғалімдердің арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуі болып табылады. Мамандардың өзара іс-қимылы бағытталуы керек
даму проблемаларын еңсерудің жалпы тәсілдерін әзірлеу және енгізу және
ерекше қажеттіліктері бар оқушыны оқыту, оның отбасына көмек көрсетуді ұйымдастыру, сондай-ақ сыныпта осы студенттермен күнделікті жұмыс істейтін мұғалімдер. Арнайы педагог ерекше білім беру қажеттіліктері бар мектеп оқушыларымен түзету жұмыстарын жүргізеді, оның мақсаты оқу қызметін жүзеге асыруда және білім, білік, дағдыларды меңгеруде белгілі бір қиындықтар тудыратын функциялардың бұзылуының салдарын жою болып табылады.
1. Есту қабілеті бұзылған оқушылармен жұмыс жасағанда арнайы мұғалім де өз күш-жігерін мыналарды дамытуға бағыттайды:
есту арқылы қабылдау, сөйлеу тілі, коммуникативті қызмет
көру-қозғалыс үйлестіру және моторика, коммуникативті функцияларды дамыту
визуалды қабылдау, кеңістікті бағдарлау, әлеуметтік және күнделікті бағдарлау
танымдық белсенділігін, кеңістікте бағдарлануын дамыту
мектеп оқушыларының ауызша және жазбаша сөйлеуі, байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту
2. Логопед мұғалімнің негізгі міндеттері кемшіліктерді жою болып табылады :
визуалды қабылдау, кеңістікті бағдарлау, әлеуметтік және күнделікті бағдарлау
есту арқылы қабылдау, сөйлеу тілі, коммуникативті қызмет
мектеп оқушыларының ауызша және жазбаша сөйлеуі, байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту
көру-қозғалыс үйлестіру және моторика, коммуникативті функцияларды дамыту
танымдық белсенділігін, кеңістікте бағдарлануын дамыту
3. Көру қабілеті бұзылған оқушыларды дамыту қажет:
мектеп оқушыларының ауызша және жазбаша сөйлеуі, байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту
визуалды қабылдау, кеңістікті бағдарлау, әлеуметтік және күнделікті бағдарлау
көру-қозғалыс үйлестіру және моторика, коммуникативті функцияларды дамыту
есту арқылы қабылдау, сөйлеу тілі, коммуникативті қызмет
танымдық белсенділігін, кеңістікте бағдарлануын дамыту
|
1
|
1-A, 2- C , 3-D
|
0
|
1-E, 2-B, 3- А
|
0
|
1-C, 2-B, 3-E
|
0
|
1-D, 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2-E, 3-D
|
V1
|
Нұсқаулық-әдістемелік хат
Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидаларына
ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2022 жылғы 12 қаңтардағы № 4 «Білім беру және білім беру ұйымдарында білім беру ұйымдарында білім алуда қиындықтар туғызатын білім беру ұйымдарында білім беру және білім беру ұйымдарында білім алуда қиындықтар туғызатын балаларды оқыту қағидаларын бекіту туралы» бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады. арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау». Жеке тұлғалардың (балалардың) ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау мектепке дейінгі ұйымдарда және орта білім беру ұйымдарында және психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияларда (бұдан әрі – ПМПК) жүзеге асырылады . Нұсқаулық-әдістемелік хат ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауға негізделген көмек пен қызмет түрлерін (ерекше оқыту жағдайларын) реттейді :
Оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгерту
Бейімделген және жеке оқу бағдарламалары бойынша оқыту кезінде оқыту нәтижелерін бағалаудың әдістері мен критерийлерін өзгерту ұсынылады.
Оқытудың вариативті, арнайы және альтернативті технологияларын, әдістері мен әдістерін, оның ішінде қолданбалы мінез-құлық талдауының принциптеріне негізделген әдістерін пайдалану.
Оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендерді, жұмыс дәптерін таңдау, жеке оқу материалдарын дайындау ұсынылған оқу жоспарының мазмұнына және қолданылатын оқыту әдістеріне сәйкес жүзеге асырылады.
Арнайы педагогикалық-психологиялық көмек
Оқытушы көмекшісінің жеке қолдауы
Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарында арнайы психологиялық-педагогикалық көмек
Мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту және тәрбиелеу
Кедергісіз орта құру
Оқу орнын бейімдеу
Компенсаторлық және техникалық құралдардың қажеттілігі.
Әлеуметтік педагогтың көмегі мүмкіндігі шектеулі балалар мен аз қамтылған және әлеуметтік қауіп тобындағы отбасы балаларына ұсынылады.13. Жеке көмекші қызметі .
1. Арнайы педагогикалық-психологиялық көмекті арнайы педагог (олигофренопедагог) ұсынады:
A. есту қабілеті бұзылған балалар;
B. ақыл-ойы бұзылған, психикалық дамуы тежелген балалар;
C. көру қабілеті бұзылған балалар;
D. қарым-қатынас және әлеуметтік өзара әрекеттесу бұзылыстары, мінез-құлық бұзылыстары бар балалар;
E. сөйлеу тілі бұзылған балалар
2. Студенттерге мұғалім көмекшісінің жеке көмегін алу ұсынылатын мінез-құлық бұзылыстарының көріністері
A. өздік жұмыс кезінде мұғалімді қабылдау немесе түсіну қиындықтары B. Эмоциялық тұрақсыздық пен зейіннің жетіспеушілігі;
C. қарым-қатынас пен әлеуметтік өзара әрекеттестіктің бұзылуы, мінез-құлық бұзылыстары; сабақта өзін-өзі ұйымдастыру және өзін-өзі бақылау қиындықтары.
D. баланың көру, есту немесе сөйлеу қабілетінің бұзылуына байланысты сыныптағы нұсқауларды орындай алмауы.
E. құрбыларымен қарым-қатынас орнатудағы қиындықтар, топтардан аулақ болу
3. Балаларға жеке көмекші қызметі ұсынылады
А.жергілікті қоғамға бейімделу қиындығы бар
В. педагогикалық немқұрайлылықпен
С.мүмкіндігі шектеулі
D.оқытудың ерекше қиындықтары бар
E. гиперактивтілік және зейіннің жетіспеушілігімен
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2-D, 3-E
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
1
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Оқу қиындықтарының сипаты мен ауырлығына байланысты студентте бір немесе бірнеше арнайы білім беру қажеттіліктері болуы мүмкін. Студенттер білім алудың кез келген кезеңінде ерекше білім беру қажеттіліктеріне ие болуы мүмкін.
Арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау – анықталған оқу қиындықтары, олардың туындау себептері мен механизмдері негізінде білім алушыға білім беру процесінде қолдау көрсетудің түрлерін, нысандарын және көлемін анықтау. Қажеттіліктерді бағалау, студенттерді қолдау сияқты, қолдаудың қарқындылығын арттыру бағытында да, оны азайту бағытында да бір деңгейдегі қолдаудан екінші деңгейдегі қолдауға көшу мүмкіндігімен деңгейге негізделген .
1.Оқушының қажеттіліктері мен қолдауын бағалаудың бірінші деңгейі. Бағалау және қолдау тікелей көрсетіледі
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандар тобы (психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог).
мұғалім
психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация мамандары (ПМПК)
білім беру ұйымының әкімшілігі
әлеуметтік және медициналық ұйымдардың өкілдері
1. Студенттің қажеттіліктері мен қолдауын бағалаудың екінші деңгейі. Қажеттіліктерді бағалау жүргізіледі
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандар тобы (психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог).
білім беру ұйымының әкімшілігі
психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация (ПМПК) мамандары.
Сынып жетекшісі
әлеуметтік және медициналық ұйымдардың өкілдері
3. Студенттің қажеттіліктерін бағалау мен қолдаудың үшінші деңгейі Студенттің қажеттіліктерін бағалау анықталады.
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандар тобы (психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог).
білім беру ұйымының әкімшілігі
әлеуметтік және медициналық ұйымдардың өкілдері
психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация (ПМПК) мамандары.
Сынып жетекшісі
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
1
|
1-B, 2- A , 3- D
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Қарастырылып отырған топтағы студенттердің ерекше білім беру қажеттіліктерінің бірі мамандар тобының (психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог, жаттығу терапиясының нұсқаушысы, дәрігер және т.б.) және мұғалімдердің арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуі болып табылады. Мамандардың өзара іс-қимылы бағытталуы керек
даму проблемаларын еңсерудің жалпы тәсілдерін әзірлеу және енгізу және
ерекше қажеттіліктері бар оқушыны оқыту, оның отбасына көмек көрсетуді ұйымдастыру, сондай-ақ сыныпта осы студенттермен күнделікті жұмыс істейтін мұғалімдер. Арнайы педагог ерекше білім беру қажеттіліктері бар мектеп оқушыларымен түзету жұмыстарын жүргізеді, оның мақсаты оқу қызметін жүзеге асыруда және білім, білік, дағдыларды меңгеруде белгілі бір қиындықтар тудыратын функциялардың бұзылуының салдарын жою болып табылады.
1. Есту қабілеті бұзылған оқушыларға арнайы педагогикалық қолдау көрсетіледі
саңыраулар мұғалімі
тифлопедагог
логопед
мұғалім көмекшісі
олигофренопедагог
2. Логопед мұғалімнің негізгі міндеттері кемшіліктерді жою болып табылады :
визуалды қабылдау, кеңістікті бағдарлау, әлеуметтік және күнделікті бағдарлау
есту арқылы қабылдау, сөйлеу тілі, коммуникативті қызмет
мектеп оқушыларының ауызша және жазбаша сөйлеуі, байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту
көру-қозғалыс үйлестіру және моторика, коммуникативті функцияларды дамыту
танымдық белсенділігін, кеңістікте бағдарлануын дамыту
3. Көру қабілеті бұзылған оқушыларды дамыту қажет:
мектеп оқушыларының ауызша және жазбаша сөйлеуі, байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту
визуалды қабылдау, кеңістікті бағдарлау, әлеуметтік және күнделікті бағдарлау
көру-қозғалыс үйлестіру және моторика, коммуникативті функцияларды дамыту
есту арқылы қабылдау, сөйлеу тілі, коммуникативті қызмет
танымдық белсенділігін, кеңістікте бағдарлануын дамыту
|
1
|
1-A, 2- C , 3- B
|
0
|
1-B, 2- A , 3- D
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Инклюзивті білім беру дамытылуда – мектепке дейінгі және орта білім алу, дамуындағы ауытқуларды түзету және әлеуметтік бейімделу, балалардың барлық санаттары үшін сапалы білімге тең қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін ерекше жағдайлар жасалуда: денсаулығында ақауы барлар (мүмкіндігі шектеулі, мүгедек балалар); қоғамда әлеуметтік бейімделуде қиындықтар ( девиантты мінез-құлықпен, әлеуметтік-экономикалық және әлеуметтік-психологиялық статусы төмен). Мигранттардың, оралмандардың , босқындардың отбасыларынан (6 мыңнан астам мигрант балалар , оның ішінде 889 мектеп жасына дейінгі балалар және 5358 мектеп жасындағы балалар, 24725 оралмандар ( оралмандар )), мектептері жоқ 1523 елді мекенде тұратын 27363 бала. мигранттардың, оралмандардың , ұлттық азшылықтардың балалары. Республика Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың білім алуға конституциялық құқығын қамтамасыз етеді.
1. Қазақстанның ерекше білім беруді қажет ететін балалардың құқықтарын қорғау саласындағы мемлекеттік саясаты мыналарға бағытталған:
әлеуметтік және құқықтық кепілдіктер беру арқылы балалардың өмір сүру сапасын жақсарту
балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын жетілдіру
өмірлік қиын жағдайға тап болған балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі кешенді шаралар жүйесін қалыптастыру
жеке ерекшеліктерге қарамастан барлығының білім алу құқығын қамтамасыз ету
мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық-медициналық-педагогикалық консультативтік көмек көрсету
2. Босқындар мен мәжбүрлі көшіп келген балалардың білім алуға және мүдделерін қорғауға құқықтары нормативтік құқықтық актілерде бекітілген.
Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты (бастауыш, негізгі орта және орта)
«Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу қолдауы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Әлеуметтік қызметтер туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Неке және отбасы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
3. Оралмандарға, этникалық қазақтарға және олардың отбасы мүшелеріне көрсетілетін мемлекеттік қолдау шаралары кепілдік береді
«Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Халықтың көші-қоны туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы.
«Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу қолдауы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2-D, 3-E
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
1
|
1- C , 2- E , 3- B
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Оқу пәні бойынша оқу жетістіктерінің анықталған деңгейін (қазіргі білім деңгейі, жақын даму аймағы, білімдегі олқылық) ескере отырып және студенттің танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктерін ескере отырып, мұғалім мен арнайы оқытушы Типтік оқу жоспарын ( бағдарлама мәтінімен жұмыс):
- Үлгілік бағдарламада студенттің жақын даму аймағында орналасқан және оларға жақын білім беру мақсаттарын қалдыру;
- қажет болған жағдайда бағдарламаның білім беру мақсаттары нақтыланады, қысқартылады, жеңілдетіледі, оның құрамдас бөліктеріне бөлінеді (бір бағдарламалық мақсат екі немесе үш болып жасалады. Осыған сәйкес оқыту кезең-кезеңімен жүргізіледі.);
- кейбір мақсаттар берілген жарты жылдықтан (тоқсан) келесі жартыжылдыққа (тоқсанға) ауысуы мүмкін, егер студент оларға қол жеткізуге дайын болмаса;
- бағдарламада білім алушыда анықталған болса, оқытудың алдыңғы кезеңіндегі олқылықтарды толтыруға бағытталған мақсаттар кіреді.
1. Белгілі бір қиындықтар интеллекті бұзылмаған студенттерде байқалады және жеке білім беру дағдыларын меңгеруде көрінеді:
жазу және оқу (дисграфия, дислексия,)
жазу, оқу немесе арифметика (дисграфия, дислексия, дискалькулия)
жалпы дағдылар
интеллектуалдық дағдылар
қарым-қатынас дағдылары
2. Жалпы сөйлеу тілі дамымаған 3-деңгейдегі оқушыларды мектептегі қолдау қызметі логопедиялық сабақтарға (мектептегі сөйлеу орталығы) жібереді:
фонетикалық-фонематикалық дамымауы, жазбаша сөйлеудің бұзылуы (дисграфия, дислексия).
жазбаша сөйлеудің бұзылуы (дисграфия, дислексия).
Жазу және есту қабілетінің бұзылуы
Оқу және сөйлеудің бұзылуы
фонетикалық-семантикалық дамымауы
3. Логопедпен кеңес алу қажеттілігін ата-аналар немесе мұғалімдер анықтайды
психологиялық-педагогикалық қолдау қызметі
әкімшілік
логопед өз бетінше анықтайды
Ата-аналар
PMPC
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2-D, 3-E
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
1
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Екінші және үшінші топтағы (ЭЫДҰ) ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыларға мектептің психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің шешімі негізінде психолог пен логопедтің көмегін көрсетуге болады. Бұл ауызша және жазбаша сөйлеуінде жеңіл бұзылыстары бар, эмоционалдық және мінез-құлық проблемалары бар, ПМПК-да тексеруді қажет етпейтін студенттер.
Логопедке жүгінудің негізгі көрсеткіші оқу бағдарламасын меңгерудегі қиындықтар, ауызша немесе жазбаша сөйлеудегі бар кемшіліктер табысты оқуға кедергі келтіретін кезде. Бағдарламаның ассимиляциясына әсер етпейтін (мысалы, дыбыстарды дұрыс айту) болмашы сөйлеу кемістігі бар (бала оқуда табысты) оқушылар консультативтік негізде мектеп логопедіне жіберіледі.
1. Қысқартылған бағдарламалар бойынша қарапайым сыныпта оқитын ерекше білім беру қажеттілігі бар мектеп оқушылары:
бүкіл сыныппен бірдей оқулықтар
арнайы оқулықтар
үлкейтілген шрифті бар кітаптар
оқуға арналған компьютерлік бағдарламалар
таңбаларды қолданатын оқулықтар
2. Көру қабілеті бұзылған мектеп оқушылары пайдаланады:
үлкен шрифті бар көшірме кітапшалары және т.б.;
таңбаларды қолданатын оқу құралдары (ым-ишара тілі);
үлкен шрифті бар кітаптар; зағиптарға арналған брайль қарпімен басылған оқу құралдары; рельефтік сызбалар, схемалар, арнайы макеттер;
тақырыптары бар бейне материалдар; компьютерлік оқу бағдарламалары және т.б.;
бүкіл сыныппен бірдей оқулықтар
3. Есту қабілеті бұзылған студенттер пайдаланады:
үлкен шрифті бар көшірме кітапшалары және т.б.;
үлкен шрифті бар кітаптар; зағиптарға арналған брайль қарпімен басылған оқу құралдары; рельефтік сызбалар, схемалар, арнайы макеттер;
тақырыптары бар бейне материалдар; компьютерлік оқу бағдарламалары және т.б.;
таңбаларды қолданатын оқу құралдары (ым-ишара тілі);
бүкіл сыныппен бірдей оқулықтар
|
1
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2- A , 3- D
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Сабақта сәтті оқуына кедергі келтіретін эмоционалдық, мінез-құлық және қарым-қатынас проблемалары бар студенттерге психологиялық көмек көрсетіледі. Сабақтардың жиілігі мен ұзақтығын психолог дербес анықтайды. Психологпен сабақты тоқтатудың негізі студенттің белгілі бір эмоционалдық және мінез-құлық ерекшеліктерін сақтаса да, сабақтағы оқу жұмысына сәтті бейімделуі болып табылады. Сабақта бейімделуге және бағдарламаны меңгеруге кедергі келтірмейтін эмоционалдық және мінез-құлық ерекшеліктері бар студенттерге кеңестік көмек көрсетіледі. Ата-аналармен немесе мұғалімдермен консультациялар бір рет немесе тұрақты негізде (аптасына, айына, тоқсанына бір рет) берілуі мүмкін.
1. Психологтың аутист балалармен коррекциялық жұмысының негізгі бағыты :
сезім мен қабылдауды, көру-қозғалыс координациясын дамыту
баланы жарақаттандыратын жағдайларда өзін-өзі бақылау дағдыларын жаттықтыру
балаларға өзін-өзі реттеу және өзін-өзі бақылау әдістерін үйрету
балаңызға бұлшықет пен эмоционалды кернеуді жеңілдету жолдарын үйрету
тәуелсіздікке тәрбиелеу
2. Аутист балалардың психикалық функцияларының дамуы елеулі бұрмалануларға ие:
бастауыш мектеп жасынан бастап
мектепке дейінгі жастан
сәби кезінен
жасөспірім кезінен
ерте балалық шақтан
3. Аутизм спектрі бұзылған және мінез-құлық бұзылыстары бар балаларға қолдау көрсету ұсынылады:
олигофренопедагог
саңыраулар мұғалімі
көмекші мұғалім
әлеуметтік мұғалім
клиникалық психолог
|
1
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-B, 2-D, 3-E
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V1
|
Аутизм жеке синдром ретінде 20 ғасырдың ортасында анықталды, сонымен бірге оны жеңуге бағытталған алғашқы әдістер пайда бола бастады. 20 ғасырдың аяғында аутизмнің атипті түрлерімен ауыратын балалар санының өсуімен ұқсас белгілері бар бұзылулар тобын біріктіретін аутизм спектрінің бұзылуы (ASD) термині кең тарады . Аутизм – әлеуметтік, коммуникациялық және сөйлеу функцияларының бұзылуымен, сондай-ақ атипикалық қызығушылықтар мен мінез-құлықтардың болуымен сипатталатын даму патологиясының ауыр түрі. ASD 3 жастан 5 жасқа дейін айқын көрінеді. Бұған дейін көріністер жойылады және нашар сараланады . Кейінірек (әсіресе 10 жылдан кейін) симптомдар тегістеледі немесе қандай да бір клиникалық формаға айналады және баланың әлеуметтік қабілетсіздігі бірінші орынға шығады.
1. Балалық аутизмнің диагностикалық категориялары
балалық аутизм, атипті аутизм, Каннер синдромы
Каннер және Аспергер синдромы
балалық аутизм, атипті аутизм, Аспергер синдромы
Каннер синдромы
Ерте балалық аутизм және ASD
2. Аутизмді диагностикалаудың негізгі клиникалық белгісін анықтаңыз:
сөйлеудің болмауы
стереотиптік мінез-құлық
қозғалыстағы мазасыздық
тежеу
шамадан тыс сөйлегіштік
3. Аутизм спектрі бұзылған баланың жалпы білім беру процесіне енгізілгендегі білім беру қажеттіліктері
сенсорлық жайлы және эмоционалды тегіс, сабақтың және бүкіл мектеп өмірінің жағымды атмосферасы
оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін бейімдеу
ақпаратты берудің әртүрлі әдістері (тактильді-моторлы, дыбыстық, жарықтық)
естімейтін мұғалімдерге педагогикалық қолдау көрсету
түрлі іс-шараларға қосу
|
1
|
1- A , 2- B , 3- A
|
0
|
1-B, 2- A , 3- D
|
0
|
1-C, 2-E, 3-A
|
0
|
1- B , 2- A , 3-C
|
0
|
1- B , 2- C , 3-D
|
V 1
|
Мүмкіндігі шектеулі баланы оқу-тәрбие процесінде психологиялық-педагогикалық қолдаудың негізгі мақсаты – білім беру ұйымында арнайы жасалған психологиялық-педагогикалық жағдайда оқушылардың тиісті жалпы білім беру бағдарламаларын меңгеру, даму ауытқуларын түзету, психологиялық дамыту .
Мүмкіндігі шектеулі оқушыларды психологиялық-педагогикалық қолдаудың міндеттері:
1.Баланың психологиялық даму ерекшеліктерін бақылау.
2.Оқушылардың жас және жеке мүмкіндіктері шеңберінде жан-жақты дамуына жағдай жасау.
3.Оқуында қиындықтары бар және дамуында ақауы бар балаларға көмек көрсету үшін арнайы жағдай жасау.
1. Мүмкіндігі шектеулі баланы оқу-тәрбие процесінде психологиялық-педагогикалық қолдаудың мақсаты ... болып табылады .
А) тиісті жалпы білім беру бағдарламаларын меңгеру
В ) баланың психологиялық даму ерекшеліктерін бақылау
С ) оқушылардың жас және жеке мүмкіндіктері шеңберінде жан-жақты дамуына жағдай жасау
D ) оқуда қиындықтары бар және дамуында ақауы бар балаларға көмек көрсету үшін арнайы жағдай жасау
E ) тиісті құжаттаманы дайындау
2. Психологиялық -педагогикалық қолдаудың міндеті :
A) ПМПК өтпеген балаларды анықтау
B ) Оқушылардың жас және жеке мүмкіндіктері шеңберінде жан-жақты дамуына жағдай жасау
C ) Оқуда қиындықтары бар және дамуында ақауы бар балаларға көмектесу үшін арнайы жағдай жасау
D ) Баланың психологиялық даму ерекшеліктерін бақылау
E ) Мүмкіндігі шектеулі баланың оқу траекториясын өзгерту бойынша сарапшылық тапсырмалар
3. Білім алу үшін қажетті арнайы шарттарды анықтау
A) Әлеуметтік бейімделу
B ) жеке оңалту бағдарламасы
C ) Оқу қиындықтарының диагностикасы
D ) педагогикалық қамтамасыз ету
E ) арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау
|
|
1
|
1- C , 2- E , 3-E
|
|
0
|
1- A , 2- B , 3-C
|
|
0
|
1- D , 2- B , 3-A
|
|
0
|
1- E , 2- A , 3- C
|
|
0
|
1- A , 2- C , 3-D
|
|
V1
|
Білім берудегі әмбебап дизайн да цифрлық материалдарды қолданумен шектелмейді немесе мүмкіндігі шектеулі оқушыларға бейімделген оқулықтар. Әмбебап дизайн принциптерін қолдана отырып, сабақты дайындаудағы негізгі міндет - студенттерге тапсырмалардың әртүрлі түрлерін және әртүрлі әдістерді таңдау, ойлау мүмкіндігін беру. материалдарды ұсыну, бағалау әдістері мен формалары, қарқыны жұмыс, опциялар және қолдаудың әртүрлі деңгейлері.
Әмбебап оқытуды жобалаудың белгісі және критерийі .
A) ақпаратты берудің көптеген нысандары , өзара әрекеттесу және мотивация
C) әртүрлі табиғат, өзара әрекеттесу және мотивация
С) көп шешім
D) ақпаратты қамтамасыз етудің көптеген нысандары
Е) барлық жауаптар дұрыс
2. Бастапқыда «әмбебап дизайн» термині сәулет пен инженерияда қол жетімді, кедергісіз , инклюзивті ортаны белгілеу үшін қолданылды. әртүрлі мүгедектер үшін қолайлы (тірек-қимыл аппаратының аурулары аппарат, көру және т.б.). Сәйкестікті мақсаттармен және тұрақты дамумен салыстырыңыз .
А) денсаулық пен амандық
C) ресурстарға қол жеткізудегі барлық адамдардың теңдігі .
C) сапалы білім
D) ашық қоғам
E) теңсіздікті азайту
Оқушыларды сабақтың тақырыбы қызықтырмаған кездегі әмбебап дизайн бойынша мұғалімнің әрекеті .
А) Сыныптағы іс-әрекетті таңдауға жағдай жасау, бірлесе оқу мүмкіндіктерін кеңейту, сәйкес күрделілік деңгейіндегі оқу тапсырмаларын қамтамасыз ету
B) Тақырып пен студент өмірі арасында сәйкес байланыс орнату, студенттерге тақырыптың немесе дағдылардың практикалық қолданылуын көрсету, оқушылардың қызығушылықтарына қатысты мысалдарды пайдалану
C) Қатысу нұсқаларын ұсыну, қатысуды күтуде икемді болу, құрдастар немесе шағын топтар арасында қатысуды ынталандыру
D ) мұғалім икемді тәсілдерге назар аударды, осылайша студенттер не үйренгенін көрсете алады және студенттердің оқу бағдарламасына қол жеткізуін қамтамасыз етеді .
E ) мұғалім оқушылардың қажеттіліктерін түсінеді, оқу процесіне икемді әдістерді енгізеді , оқушыларға әртүрлі қолдау көрсетеді
|
1
|
1-А, 2-Б, 3-Б
|
0
|
1-В, 2-С, 3-А
|
0
|
1-D, 2-A, 3-C
|
0
|
1-C, 2-D, 3-E
|
0
|
1-E, 2-E, 3-D
|
V1
|
Оқытудың әмбебап дизайны сияқты, бағалау да «көп құралдар» арқылы ұсынылуы мүмкін. Бағалаудың ең маңызды факторы - құрылымның - сыналатын нәрсенің - өзгермейтіндігі. Егер құрылым нақты анықталған болса, Мүмкіндігі шектеулі балалар үшін қолжетімді бағалауды ұйымдастыруға болады .
көптеген әдістерінің ішінде көру қабілеті бұзылған студент қажет
А) құрастырылған сабақ жоспары
C) барлығына бірдей оқу материалдарын қолдану
C) күндізгі оқу әрекетін анық бейнелейтін суреттері бар кесте
D) материалды оқу кезінде дыбысты күшейтуді қолдану
E) тактильді ақпаратқа қол жеткізу
2. Инклюзивті білім беруге арналған әмбебап дизайн дизайн тұжырымдамасына негізделген :
А) бейімделгіш
В) конструктивті
C) психологиялық
D) педагогикалық
E) әлеуметтік
3 . Әмбебап дизайнда есту қабілеті нашар студенттерге арналған оқу материалының әртүрлі презентациялары ұсынылады.
A) объектілер немесе сызбалар (фотосуреттер, нақты сызықтардың сызбалары, дерексіз көрнекі бейнелер
B) Қоршаған ортаға бейімделу:
C) Уақытқа қатысты орналастыру
D) мәтінді дыбысқа бөлуге арналған бағдарламалық қамтамасыз ету
E) объектілерді түрту, тактильді графика
|
1
|
1-E, 2-D, 3-A
|
0
|
1-В, 2-С, 3-Б
|
0
|
1-D, 2-B, 3-C
|
0
|
1-C, 2-D, 3-E
|
0
|
1-A, 2-E, 3-D
|
V1
|
Сабақты жоспарлау мұғалімдерге сабақтар топтамасы кімге жоспарланғанын, нені оқыту керектігін және қандай бағалау әдісін қолдану керектігін түсінуге көмектеседі.
Қысқа мерзімді жоспарға сабақ мақсаттары, сабақ мақсаттары, қолданылатын құрал-жабдықтар және жоспар кіреді. Тәрбие жұмысын сауатты жоспарлағанда ғана мұғалім оқу-тәрбие процесін дұрыс ұйымдастыра алады, өз уақытын ұтымды есептей алады, оқу бағдарламаларының талаптарын ескере отырып, оқулықтарды, әртүрлі оқу және көрнекі құралдарды ұтымды пайдалана алады, бұл оқушылардың барлығын дерлік оқытуға барынша тартуға мүмкіндік береді. сыныпты оқу-тәрбие процесінде өз жұмысының нәтижелерін болжау және есепке алу.
Әрине, жақсы нәтижеге жету үшін оқушылардың үлгерімін ата-аналарымен талқылау қажет.
Дәстүр бойынша сабақ «оқушылардың тұрақты құрамымен тәрбие жұмысы жүзеге асырылатын тұтас, толық, уақытпен шектелген оқу процесі» ретінде анықталады.
1. Инклюзивті ортадағы сабақ жоспарын сыныптағы оқушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен олардың жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, мектептің психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің ұсыныстары негізінде мұғалім жасайды - бұл
А) қысқа мерзімді жоспар
B ) орта мерзімді жоспар
C ) жеке білім беру бағыты
D ) оқудың тәрбиелік жоспары
E ) ұзақ мерзімді жоспар
2. Сабақтың ішкі құрылымы – бұл
А) ерекше білім беруді қажет ететін оқушылармен мұғалімнің тәрбие жұмысын жоспарлау
B ) оқушылардың білім, білік, дағдылары қалыптасатын оқу тапсырмаларының жүйесі
C ) оқу материалдарын оқушылардың қажеттіліктеріне бейімдеу
D ) әрекеттердің өзгеруі
E ) орта мерзімді жоспарлауды сақтау
3. Қысқа мерзімді оқыту мақсаттарының көп деңгейлі жүйесін құрайтын күтілетін нәтижелерді әзірлеу негізінде:
А) педагогикалық процесті оңтайландыру тұжырымдамасы Ю.К. Бабанский
B ) сезімтал кезеңдердің теориясы
C ) проксимальды даму аймағы туралы ілім Л.С. Выготоский
D ) құзыреттілікке негізделген тәсіл
E ) Блум таксономиясы
|
0
|
1-A, 2-C, 3-D
|
0
|
1-А, 2-Б, 3-С
|
0
|
1-D, 2-B, 3-A
|
0
|
1-Е, 2-А, 3-С
|
1
|
1-A, 2-B, 3-E
|
V1
|
Практикалық жұмыс барысында инклюзивтік тәжірибені жүзеге асыратын мұғалімдер сабақта әртүрлі бағдарламалар бойынша жұмыс істеудің қажеттілігін көрмейді, өйткені бұл балаларды біртұтас оқу процесіне қосуға ықпал етпейді, сонымен қатар дайындық пен сабақта қосымша қиындықтар туғызады . мұғалімдердің сабақ өткізуі. Ең бастысы, мұғалімнің оқыту бағдарламасын кез келген ерекше білім беру қажеттіліктері бар, оның ішінде зияткерлік қажеттіліктері жоғары оқушылар өз мүмкіндіктерін тиісті деңгейде және барынша іске асыра алатындай етіп құруы маңызды . Оқуда қиындықтары бар балалар үшін мұғалімдер жалпы білім беретін мектептің оқу бағдарламасымен сәйкес келетін тақырыптар бойынша арнайы мектеп бағдарламасының мазмұнына сүйене отырып, әрбір сабаққа жеке мақсаттар мен міндеттерді белгілейді. Осылайша, біртұтас тақырыптық жоспарлау арқылы мұғалім оқушыларға әртүрлі мақсаттар мен міндеттер қояды, олар кейіннен жүзеге асырылады, бақыланады және қол жеткізілген нәтиже бекітіледі.
1. Инклюзивті білім беруді тігінен де, көлденеңінен де білім мен дағдыны кезең-кезеңімен арттыру арқылы бағдарламаларды құру принципін жүзеге асыру (тақырып бойынша және сынып бойынша дағдылардың күрделілігін арттыру)
А) пән мазмұнын құрастыру кезіндегі бұралу принципі
B ) түзетуші мазмұндық бағдар принципі
C ) педагогикалық оптимизм принципі
D ) педагогикалық реабилитация принципі
E ) пәннің ғылыми мазмұндық принципі
2. Жеке оқу жоспары
А) Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты негізінде оқушының жеке мүмкіндіктерін ескере отырып құрастырылған оқу бағдарламасы
В ) ақыл-ой кемістігі бар оқушының жеке мүмкіндіктеріне бейімделген оқу бағдарламасы
C ) белгілі бір педагогикалық жүйе жағдайында оқу-тәрбие процесінің мазмұнын құрудың түрі мен әдістерін реттейтін құжат
D ) білім, білік, дағдының мазмұны мен көлемін анықтайтын оқыту жүйесі шеңберінде жасалған құжат
E ) мүгедектерді оқытуға бейімделген және қажет болған жағдайда осы адамдардың дамуындағы ауытқуларды түзетуді және әлеуметтік бейімделуді қамтамасыз ететін бағдарлама
3. Оқу процесін дараландыру, оқушы тұлғасын үйлесімді қалыптастыру және жан-жақты дамыту, оның психикалық және дене дамуының жеке ерекшеліктерін, қажеттіліктері мен мінез-құлық мотивтерін ескере отырып, потенциалды мүмкіндіктерін ескере отырып, оның шығармашылық қабілеттерін толық ашу - бұл болып табылады
А) сараланған тәсіл
B ) белсенділік тәсілі
C ) тұлғаға бағытталған көзқарас
D ) коммуникативті тәсіл
E ) құзыреттілікке негізделген тәсіл
|
1
|
1-А, 2-Б, 3-С
|
0
|
1-А, 2-Б, 3-С
|
0
|
1-D, 2-B, 3-A
|
0
|
1-Е, 2-А, 3-С
|
0
|
1-A, 2-B, 3-E
|
V1
|
Мұғалімнің өзі оқушылардың қабілеттері мен білім деңгейін анықтап, соған сәйкес оларға тапсырмалар беріп, оларды «күшті» және « әлсіз» оқушыларға ажырата отырып, ол оқушыға белгілі бір мәртебені, оның позициясын қояды. сынып. Бұл орынды өзгерту, мәртебеңізді өзгерту, жоғары деңгейге өту мүмкіндігі толығымен мұғалімге байланысты. Бұл жағдайда студентке пассивті рөл беріледі - мұғалімнің еркін орындаушы. Мұғалімнің жеке ерекшеліктерін ескеруі, оқу-тәрбие үрдісін жоспарлауы, нәтижелерін бағалауы оқушының өз еркін білдіріп, оқу әрекетінің субъектісіне айналуына мүмкіндік бермейді. Бұл қайшылықты тұжырымдамалық деңгейде де, технологиялық деңгейде де шешу керек. Бұл қарама-қайшылықты шешу үшін баланың жеке ерекшеліктері ескерілген «жеке көзқарас» ұғымы мен «оқытуды даралау» ұғымы арасындағы айырмашылық енгізіледі.
1. Оқу процесінде баланың субъективті позициясын барынша жүзеге асыру үшін білім беру жағдайларын ұйымдастыру
A) дизайн
В ) даралау
C ) дифференциация
D ) бейімделу
E ) модификация
2. Оқыту үдерісі үшін маңызы бар қандай да бір ортақ қасиеттердің бар-жоғын есепке ала отырып құрылған оқушылар тобымен мұғалім жұмыс жасайтын оқу процесін ұйымдастыру формасы.
А) сараланған нұсқау
B ) жобалық оқыту
C ) бағдарламаланған оқыту
D ) тереңдетілген оқыту
E ) модульдік оқыту
3. Оқу процесін дараландыру, оқушы тұлғасын үйлесімді қалыптастыру және жан-жақты дамыту, оның психикалық және дене дамуының жеке ерекшеліктерін, қажеттіліктері мен мінез-құлық мотивтерін ескере отырып, потенциалды мүмкіндіктерін ескере отырып, оның шығармашылық қабілеттерін толық ашу - бұл болып табылады
А) сараланған тәсіл
B ) белсенділік тәсілі
C ) тұлғаға бағытталған көзқарас
D ) коммуникативті тәсіл
E ) құзыреттілікке негізделген тәсіл
|
1
|
1-В, 2-А, 3-С
|
0
|
1-А, 2-Б, 3-С
|
0
|
1-D, 2-B, 3-A
|
0
|
1-Е, 2-А, 3-С
|
0
|
1-A, 2-B, 3-E
|
V1
|
Тәрбиелік қажеттілік
Оқулықтарды, оқу-әдістемелік құралдарды таңдау, жеке оқу материалдарын дайындау. Арнайы оқулықтар мен оқу құралдарын, жеке оқу-дидактикалық материалдарды пайдалану қажеттілігі туралы шешімді мұғалім мен психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің мамандары студенттің көмекке мұқтаждығын ұжымдық талқылау нәтижесінде қабылдайды. Арнайы оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдар ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылар оқытылатын оқу жоспары мен білім беру бағдарламаларындағы өзгерістерді ескере отырып таңдалады. Қысқартылған бағдарламалар бойынша кәдімгі сыныпта оқитын ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылар сыныптың қалған бөлігі сияқты бірдей оқулықтарды пайдаланады. Дамуында кемістігі бар балаларға арналған жалпы сыныпта арнайы оқулықтар, жұмыс дәптерлері және басқа оқу материалдары пайдаланылуы тиіс.
1. Оқушыларға арналған жалпы сыныпта оқулықтар мен үлкен баспалы кітаптар қолданылады
A) Оқудағы қиындықтармен
B ) дислексиямен
C ) көру қабілеті нашар
D ) дисграфиямен
E ) психикалық дамуы тежелген
2. Инклюзивті білім беру жағдайында білім алушылар үшін Мемлекеттік білім беру стандарттарынан өзгеше түпнұсқа мазмұны бар оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер пайдаланылады .
А) психикалық дамуы тежелген
B ) Ақыл-ой кемістігі бар
C ) Сөйлеу бұзылыстарымен
D ) есту қабілетінің бұзылуымен
E ) мінез-құлық бұзылыстарымен
3. Есту қабілеті бұзылған оқушыларға кәдімгі сыныпта білім алуы тәрбиелік қажеттілік болып табылады.
А) үлкен шрифтпен жазылған көшірме дәптерлері
В ) рельефтік сызбалар, сызбалар
C ) үлкен шрифті бар оқулықтар
D ) түпнұсқа оқу материалдары
E ) таңбаларды қолданатын оқыту құралдары (ым-ишара тілі)
|
1
|
1-C, 2-B, 3-E
|
0
|
1-А, 2-Б, 3-С
|
0
|
1-D, 2-B, 3-A
|
0
|
1-Е, 2-А, 3-С
|
0
|
1-A, 2-B, 3-E
|
V 1
|
Қосылу жағдайында жетістіктерді бағалау технологиялары.
Бағалау пәні – қол жеткізген білім беру нәтижелері де, оларға қол жеткізу процесі де, сондай-ақ әрбір оқушының өзінің оқу үрдісінің ерекшеліктерін сезінуінің өлшемі. Бұл жағдайда интегралды бағалаумен қатар (мысалы, портфолио , презентациялар, көрмелер және т. , мысалы, есептеу дағдыларын дамыту , оқудың мәнерлілігі, досын тыңдай білу, сұрақ құрастыру және қою және т.б.), сонымен қатар оқушылардың өзін-өзі бағалауы мен өзін-өзі талдауы. Ағымдағы бағалау нысанын таңдау оқыту кезеңімен, жалпы және жеке оқу мақсаттарымен, нақты оқу мақсаттарымен, ақпарат алу мақсатымен анықталады.
Педагог педагог психологпен бірге бүкіл сыныппен жұмыс істеу стратегиясын ойластырады, онда балалар тек нәтижені, оқу өнімінің сапасын ғана емес, процесті – күш-жігер дәрежесін, белсенділігін, дәрежесін бағалауға үйренеді. топтық жұмысқа қатысу, «өзінен жоғары» өсу.
1. Инклюзивті білім берудегі бақылау функциясы, ол жеке оқушының білім деңгейін анықтауды, жаңа материалды меңгеруге дайындық деңгейін анықтауды көздейді.
A) диагностикалық
B ) ынталандырушы-мотивациялық
C ) диагностикалық және түзетуші
D ) дамытушылық-білімділік
E ) тәрбиелік
2. Инклюзивті сыныпта оқыту үдерісіндегі бақылаудың (тексеру және бағалау) дидактикалық принципі оқытудың барлық кезеңдерінде бақылауды жүзеге асыру қажеттілігінен туындайды.
А) жан-жақтылық
В ) жүйелі
C ) дифференциация
D ) хабардарлық
E ) сабақтастық
3. Критериалды бағалау принципі білімнің, қабілеттердің, дағдылардың, құндылықтардың, құзыреттердің мақсаттары мен оқыту нәтижелеріне сәйкестігін көрсетеді.
A) күш
B ) сенімділік
C ) жарамдылық
D ) гудвилл
E ) сәйкестік
|
|
1
|
1- A, 2- B , 3- E
|
|
0
|
1- A , 2- B , 3-C
|
|
0
|
1- D , 2- B , 3-A
|
|
0
|
1- E , 2- A , 3- C
|
|
0
|
1- A , 2- B , 3-E
|
|
V1
|
Критериалды бағалау жүйесінің әдістемелік негізі В.П.Беспальконың критериалды оқыту технологиясы болып табылады . Оның критериалды бағалау теориясының негізгі ережелері дәстүрлі білім беру үдерісінде оқу жағдайларының параметрлері әрқашанда бекітілген (оқу уақыты барлығына бірдей, ақпаратты беру әдісі және т.б.) және оқу нәтижелері өзгермеген күйінде қалады. Американдық психологтар әзірлеген ережелерді негізге ала отырып, Дж. Кэролл мен Б.Блум оқу нәтижелерін тұрақты, бекітілген параметр ретінде көрсету қажет деп есептесе, В.П.Беспалько бағалау жүйесін әзірлеуге көзқарастарды өзгертуге тырысты. Бұл жағдайда американдық психологтардың теориясы бойынша барлық оқушылар берілген критерий нәтижесіне жету үшін басқа оқу жағдайларының параметрлері өзгереді. Осы тәсілдің негізінде критериалды оқыту технологиясы жасалды, оны толық меңгеру технологиясы деп те атайды, өйткені оның бастапқы нүктесі барлық оқушылардың қажетті оқу материалын меңгере алатындығы туралы тұжырым болып табылады. Ол үшін білім беру стандарттарына сәйкес келетін нақты оқыту критерийлерін әзірлеу қажет. Барлық мектеп пәндері бойынша ұсынылатын стандарттар меңгерудің нақты критерийлерін әзірлеуге негіз болады.
Оқушылардың оқу материалын меңгеру деңгейлеріне сәйкес оқу жетістіктерін бағалау критерийлері ретінде ұсынылған Б.Блум
А) тану, есте сақтау, түсіну, қолдану
B ) сипаттау, салыстыру, жіктеу, түрлендіру, модельдеу,
C ) ажырату, есте сақтау, түсіну, қарапайым дағдылар мен дағдылар
D ) ұғымды жаңғырту, ұғымды тану, ұғымды қолдану, ұғымдар жүйесін жаңғырту
E ) білу, түсіну, қолдану, талдау, синтез, бағалау
2. Оқушылардың оқу жетістіктерінің қанағаттанарлық ( рецептивтік-репродуктивті ) деңгейіне сәйкес келетін бағалау көрсеткіші
А) ауыспалы жағдайларда тапсырманы орындау қиындығы; тапсырмаларды өз бетінше орындауға ұмтылу, оның салдары аяқталмау
B ) оқу материалын жеткілікті түрде жаңғырту; типтік жағдайларда үлгі бойынша тапсырманы орындау дағдыларын меңгеру
C ) мазмұнын түсінбей репродуктивті деңгейде оқу материалын механикалық меңгеру, жетекші сұрақтарға сүйене отырып кенет қайта жаңғырту
D ) зерттелетін объектіні тану, терминдермен олардың мағынасын меңгермей жұмыс істеу, модельдеу тапсырмаларын орындау (модель негізінде), берілген орындау алгоритмін өзгерген жағдайда қолдана алмау
E ) зерттеу объектісіне қызығушылықтың болмауы, құбылыстың мәнін түсінуге ұмтылудың болмауы
3. Көрсеткіш ретінде «оқу материалын мазмұнын түсінбей репродуктивті деңгейде механикалық меңгеру, жетекші сұрақтар негізінде оны күрт жаңғырту; алған білімдерін практикада қолдана алмау» оқушылардың оқу жетістіктерінің деңгейіне сәйкес келеді
А) төмен (рецептивтік)
B ) орташа (репродуктивті-продуктивті)
C ) жеткілікті (өнімді)
D ) қанағаттанарлық ( рецептивтік-репродуктивті )
E ) жоғары (өнімді шығармашылық/
|
|
1
|
1- E , 2- D , 3- B
|
|
0
|
1- A , 2- B , 3-C
|
|
0
|
1- D , 2- B , 3-A
|
|
0
|
1- E , 2- A , 3- C
|
|
0
|
1- A , 2- B , 3-E
|
|
V1
|
Мүмкіндігі шектеулі балалардың мәселелеріне үлкен қызығушылықтың арқасында инклюзивті білім беру бүкіл әлемде қарқынды дамып келеді. Қазақстанда инклюзивті білім беру мемлекеттің білім беру саясатының перспективалы бағыты болып табылады, сондықтан барлық жерде инклюзивті білім беруді енгізу тетіктерін әзірлеу маңызды болып отыр . Қазіргі уақытта Қазақстанда белгілі үлгілер қалыптасып, инклюзивті білім беру жүйесін құру тәжірибесі жинақталған.
1. «Білім туралы» Заңның «Жалпы ережелер» 1-тарауында 1-баптың 19-3-тармағында ұғым берілген: «ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдар (балалар) -
Денсаулығына байланысты білім алуда тұрақты немесе уақытша қиындықтарға тап болған және қосымша білім берудің арнайы, жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын қажет ететін А.
V. интеллектісі бұзылмаған, есту және көру қабілеті бұзылған;
C. тірек-қимыл аппаратының бұзылуымен
D. психикалық дамуы тежелген
E. сөйлеу патологиясы бар
2. Қазақстанда инклюзивті білім беру қазіргі уақытта тек ұғыммен түсіндіріледі және сәйкестендіріледі
A.дамуында ауытқуы бар және дамуында ауытқу қаупі бар балалар
B.денсаулығына байланысты білім алуда тұрақты немесе уақытша қиындықтарға тап болған адамдар
қосымша білім берудің арнайы, жалпы білім беретін бағдарламаларын қажет ететін тұлғалар
D. «оқытпайтын балалар»
E. «дамуында кемістігі бар балалар немесе дамуында ауытқуы бар балалар» (Мүгедектілік ).
3.Қазақстанда оңалтудың әлеуметтік моделіне бағытталған ұйымдардың ұйымдық-технологиялық негіздері әзірленді:
A.арнайы « жабық » оқу орындары мектеп -интернат
B.қайырымдылық ұйымдары , инклюзивті қолдау кеңселері
C. тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды оқыту мектебі
D.оңалту орталығы (РҚ), психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті (ППК), психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар (ПМПК)
Е. оқу орындары _
|
|
1
|
1-A, 2-E, 3-D
|
|
0
|
1-D, 2- A , 3- Б
|
|
0
|
1-C, 2-B, 3-A
|
|
0
|
1-E, 2-D, 3-C
|
|
0
|
1- B , 2- C , 3-E
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
