Ж. К. Макишев, Ю. В. Румянцев, М. М. Альменбаев



бет1/7
Дата20.05.2022
өлшемі1.11 Mb.
#458275
  1   2   3   4   5   6   7
мұнай өнімдері өрт қауіпсіздігі кітап

Ж.К. МАКИШЕВ, Ю.В.РУМЯНЦЕВ, М.М.АЛЬМЕНБАЕВ, А.Н. ТОЛТАЕВ




ШАРУАШЫЛЫҚ ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ ӨРТ ҚАУІПСІЗДІГІ


Мұнай өнімдерін төгу-құю құрылғыларының өрт қауіпсіздігі


Төгу-құю теміржол эстакадаларының негізгі құрылыстарына: құю және төгу құрылғыларымен жабдықталған эстакадалар (бір жақты және екі жақты), жүк, тазалау және ауа-вакуумдық коллекторлар, жинағыштар, мазут пен майларға арналған аралық резервуарлар, мұнай өнімдерін есепке алу тораптары жатады. Бұдан басқа, темір жол ағызу-құю эстакадаларының құрамына жылыту аспаптарын көтеру және құюға, сондай-ақ вагон- цистерналарды темір жол төсемі бойымен жылжытуға арналған механикаландыру құралдары енгізіледі.
Темір жол құю-құю эстакадаларында мұнай өнімдерін құю құю құюды шектегіштермен, сондай-ақ механикаландыру құралдарымен жабдықталған автоматтандырылған құрылғылар жүйесі бойынша жүзеге асырылуы тиіс.
Төгу-құю эстакадалары темір жолдың тікелей көлденең учаскесінде орналасуы тиіс.
Толассыз өтуге арналған темір жол жолдарында эстакадаларды көздеуге жол берілмейді.
Эстакадалардың 1,5% - ға дейінгі еңісте орналасуы тиісті негіздемеде рұқсат етіледі. Ағызып құю СКГ теміржол эстакадалары үшін 2,5%-дан аспайтын еңіске жол беріледі.
III санаттағы қоймаларда бір жағынан ағызу-құю құрылғыларымен жабдықталған ағызу-құю эстакадаларын жолдың қисық учаскелерінде радиусы кемінде 200 м орналастыруға рұқсат етіледі.
Төгу-құю эстакадалары орналасқан темір жолдардың вагон- цистерналарды эстакададан екі жаққа шығаруды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін параллель басып озу жолына шығуы тиіс.
Егер жұмыс істеп тұрған эстакадаларды қайта жаңарту кезінде вагон- цистерналарды эстакадалардан екі жаққа шығаруды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін параллель басып озу жолына шығу құрылғысы мүмкін болмаса, онда тұйық темір жол жолының ұзындығын эстакаданың шетінен бастап тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың төгу - құю эстакадаларына арналған тіреуіш брусқа дейін кемінде 30 м және СКГ төгу-
құю эстакадаларына арналған 20 м-ге ұлғайту керек. Бұл ретте бруста цистерналарды бүркуге арналған арқаны бар шығыр орнатылуы тиіс.
Бірнеше темір жол эстакадаларын жобалау кезінде, әдетте, параллель жол әрбір эстакада үшін көзделуі тиіс. Бір басып озу жолына екі көрші эстакададан артық емес тұйық етіп, оны эстакадалардың арасында орналастыру шартымен біріктіруге рұқсат етіледі.
Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың, сондай-ақ сұйылтылған көмірсутекті газдардың құю теміржол эстакадасының әрбір төгу жолының бойында төгу-құю эстакадасының шеткі рельсінен кемінде 20 м қашықтықта орналасуы тиіс өрт жолы көзделуі тиіс.
Өрт сөндіру жолдары жабық жағдайдағы шлагбауммен жабдықталуы
тиіс.
Ішкі автомобиль жолдарының жоспарлау белгісі темір жол және
автомобиль ағызу-құю эстакадаларының іргелес аумағының жоспарлау белгісінен кемінде 0,3 м жоғары болуы тиіс.
Параллель жолдарда орналасқан көрші ағызу-құю эстакадаларының жақын темір жолдарының осьтері арасындағы қашықтық 30 м кем болмауы тиіс.
Локомотивтердің қозғалысы көзделетін кәсіпорынның темір жол жолының шеткі рельсінен ағызу-құю эстакадасы бар жақын жолдың шеткі рельсіне дейінгі арақашықтық, егер құйылатын немесе құйылатын тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар буының тұтану температурасы 120°С төмен болса, кемінде 20 м және егер будың тұтану температурасы 120°С және одан жоғары болса, кемінде 10 м болуы тиіс.
Локомотивтің құю эстакадалары арқылы өтуіне жол берілмейді. Тұрғын үй, қоғамдық, әкімшілік-тұрмыстық, қойма үй-жайларына,
орман алқаптарына, сондай-ақ СКГ-ның жұмыс істеуіне байланысты төгу- құю теміржол эстакадасы бар объектінің құрамына кірмейтін Өндірістік ғимараттарға дейінгі ең аз қашықтық 300 м-ден кем болмауы тиіс.
Құйма темір жол эстакадасының төгу габариттері соңғы аумақтың ұзындығы мен енімен анықталады.
Төгу-құю теміржол эстакадалары қалқаның астында немесе ғимаратта орналасқан кезде аумақтың ені мен ұзындығы қалқа немесе ғимараттың құрылыс конструкцияларымен анықталады.
Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды тасымалдау бойынша құю эстакадасымен төгілген аумақ темір жол аймағында күшейтілген су өткізбейтін қатты жабыны болуы тиіс.
Қатты жабын бетоннан жасалуы тиіс. Темір жолдардың астында: а) негізінде-темірбетон плиталар;
б) плиталардың үстімен - рельстер бекітілетін ағаш (сондай-ақ темір- бетон) шпалдар.
Шпалды бекіту үшін олардың арасында шпалдың барлық ұзындығына қалыңдығы 100 мм бетон қабаты төселеді.
Төгу-құю эстакадалары аумағының қатты жабыны науалар жағына қарай кемінде 2 % еңістігімен жобалануы тиіс, олар өз кезегінде, бір-бірінен
30 м аспайтын қашықтықта орналасқан жинау құдықтарына 0,5% еңістігі болуы тиіс.
Қатты жабын биіктігі 200 мм ернеумен қоршалуы тиіс.
Толып жатқан жүк көтергіш сөрелеріндегі баспалдақтар жанбайтын материалдардан жасалуы керек және тіректердің ұзындығы бойында бір- бірінен 100 м қашықтықта орналасуы керек. Баспалдақтардың ені кемінде 0,7 м және көлбеу бұрышы 45 ° аспауы керек.
Дренаж эстакадалары үшін ені кемінде 1 м болатын бетон жамылғысы бар жаяу жүргіншілерге арналған жолдар қарастырылуы керек.Жаяу жүргіншілерге арналған жолдар әр шұңқырдың ұштарына арналған.
Жаяу жүргіншілер жолдарының теміржол жолдарымен қиылысында рельстің бастары бар деңгейге дейін еденді үздіксіз қамтамасыз ету қажет.
Ыдысқа қызмет көрсету платформасынан ыдысқа өту ұшқыннан қорғайтын кеңейтілген металл табақтан жасалған жүріс жолдары, жұмыс палубалары арқылы болуы керек.
Жүргінші жолдарының дизайны мен қозғалысы ыдыс қазандығының жоғарғы генератрицасы бойынша ағызу және құю жұмысшыларының қажеттілігін болдырмауы керек.
Жұмыс істемейтін күйдегі өтпелі көпірлер ғимараттардың жуықтау өлшемінен жақын болмауы керек және бос тұрған күйде бекітуге арналған құрылғылармен жабдықталған.
Өткізу жолдары мен жүріс жолдарының платформалары биіктігі кемінде 1 м болатын тұтқалармен, сондай-ақ биіктігі кемінде 140 мм болатын қатты жағымен жабдықталуы керек.
Екі тиеу сөресін параллель орналастырған кезде және олардың арасында жүретін теміржол жолдары, сондай-ақ үш және одан көп жол өтпелері болса, олардың арасында жаяу жүргіншілер көпірлері болуы керек.
Толық жабылатын көпірлер үшін көпірлер олардың бір шетінен салынады, бұл техникалық қызмет көрсететін персоналды көшірулау үшін ыңғайлы, сорғылардың, басқару бөлмелерінің, үй-жайлардың және т.б.
Ашық дренажды жүктеу эстакадалары үшін, мүмкін болған жағдайда, көпірлер төселуі, әдетте, олардың ұштарынан бірдей орналасуы керек.
Көпірдің ұзындығы екі экстремалды немесе оған іргелес параллельді тіректердің өтуін қамтамасыз етуі керек.


Мұнай және мұнай өнімдерін сақтау кезіндегі өрт қауіпсіздігі


Мұнай өнеркәсібінің дамуы біршама көлемде мұнай мен оған негізделген өнімдерді сақтау қажеттілігін тудырды. Қазақстан үшін бұл кезең 19-шы ғасырда, алғашқы мұнайды сақтау қоймалары салынған кезде басталды. Олар тереңдігі 4-5 метр болатын сарайлар немесе сазды шұңқырлар еді. Топыраққа мұнайдың ағуын азайту үшін сазды топырақтарда
шұңқырлар жасалды немесе арнайы тас төселген шатырлармен жабылған жер асты цистерналары жасалды.
Ұзақ уақыт бойы майды сақтау әдісі өзгермеді, бірақ мұнай өнімдеріне деген сұраныстың өсуімен, сақтаудың қол жетімді әдістерінің кемшіліктері айқын болды: түтін түрінде мазмұнның жоғалуы, қабырғалардың біртіндеп жойылуы және олардың жеткіліксіз тығыздығы. Тастан металлға дейін. Кейіннен олар тойтармалардан дәнекерлеуге ауыстырылды, пайдаланылған болаттардың құрамы сапалы түрде өзгерді, бірақ осы уақытқа дейін 19 ғасырда қаланған ыдысты жобалау негіздері өзекті болып қала береді. Жекелеп жоспарланбаған және жеке жоспарланбаған мұнай базаларын салудың орнына біз мұнай қоймасы үшін күрделі кешендердің құрылысына көштік, мұнда ыдыс күрделі жүйенің құрамдас бөлігі болып табылады [7].


Мұнайды сақтау ыдыстарының жіктелуі


Қазіргі уақытта мұнай және мұнай өнімдерін сақтауға арналған резервуарлық жабдық өте кең таралған және мұнай өндіру мен мұнай өңдеудің барлық кезеңдерінде бар. Резервуарлар тікелей мұнай кен орнында, қайта айдау жөніндегі аралық станцияларда, мұнай өңдеу кәсіпорындарында және мұнай-химия кәсіпорындарында, сондай-ақ мұнай өнімдерінің авариялық төгілуі орындарында орнатылады. Мұнай өнімдерінің құрамы, химиялық және физикалық қасиеттері кезеңге байланысты өзгеруі мүмкін болғандықтан, бұл әр түрлі конструкциялы және мақсаттағы резервуарларды қолдануды талап етеді.
Мұнай өнімдерін сақтауға арналған резервуарларды жіктеу негізгі конструкциялық материал, шатырдың және т. б. конструкциясы сияқты әртүрлі өлшемдер бойынша жүргізілуі мүмкін. Осы құрылымдар арасындағы негізгі айырмашылықтарды көрсететін ең көп таралған жіктеулердің ішінен мыналарды бөлуге болады.
Резервуардың жергілікті жерде орналасуына байланысты жер үсті; жартылай жер асты; жер асты; су асты түрлері бөлінеді (3.3-сурет):





Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет