2016-2018 жылдарға арналған облыстық бюджеттің негізгі параметрлері бойынша қысқаша ақпарат (облыс әкімдігінің 2016 жылғы 18 наурыздағы №71 қаулысы бойынша нақтыланған бюджет )
Қазақстан Республикасында мынадай деңгейдегі бюджеттер: республикалық бюджет; облыстық бюджет, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттері; аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджеті бекітіледі, атқарылады және дербес болып табылады.
Облыс бюджеті өз араларында өзара өтелетін операциялар ескерілместен, облыстық бюджетті, аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджетін біріктіретін орталықтандырылған ақша қоры болып табылады.
Облыстық бюджет – бұл айқындалған түсiмдер есебiнен қалыптастырылатын және жергiлiктi мемлекеттiк органдарының мiндеттерi мен функцияларын қаржылай қамтамасыз етуге және тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiкте мемлекеттiк саясатты iске асыруға арналған орталықтандырылған ақша қоры облыстық бюджет, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерi болып табылады.
Облыстық бюджет облыстық мәслихат шешімімен бекітіледі
2010 жылдан бастап облыстық бюджет үш жылдық кезеңге
қалыптастырылады және бекітіледі
Облыстық бюджет құрылымы
Кірістер
|
Шығыстар
|
түсімдер
|
Шығындар
|
1) салықтық түсімдер
|
1) жалпы сипаттағы мемлекеттік функциялар
|
2) салықтық емес түсімдер
|
2) қорғаныс, қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік
|
3) негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер
|
3) білім беру
|
4) трансферттер түсімі
|
4) денсаулық сақтау
|
|
5) әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру
|
|
6) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық
|
|
7) мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістік
|
|
8) агроөнеркәсіптік кешен, су, орман шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары
|
|
9) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі
|
|
9-1) энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру
|
|
10) көлік және коммуникациялар
|
|
11) экономикалық қызметті реттеу
|
|
12) өзге де бағыттар
|
бюджеттік кредиттерді өтеу сомасы
|
бюджеттік кредиттер
|
мемлекеттің қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер
|
қаржы активтерін сатып алу
|
қарыздар
|
қарыздарды өтеу
|
«2016-2018 жылдарға арналған облыстық бюджет туралы» облыстық мәслихаттың шешімі 2016-2020 жылдарға арналған макроэкономикалық көрсеткіштердің базалық болжамы негізінде қалыптастырылып, 2015 жылдың 9 желтоқсанында №44/351-V бекітілді. «2016-2018 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» ҚР заңын қабылдануына байланысты ОҚО мәслихатының шешімімен өзгертулер мен толықтырулар енгізілді.
1-кесте
2016-2018 жылдарға арналған облыстық бюджеттің
негізгі параметрлері
1. Бюджетаралық қатынастар:
1) республикалық және облыстық бюджеттердiң, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерiнiң арасында: трансферттермен, бюджеттiк кредиттермен;
2) облыстық және аудандық (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттер арасында: трансферттермен, бюджеттiк кредиттермен, кiрiстердi бөлу нормативтерiмен реттеледi.
млн. теңге
Көрсеткіштер
|
2016 жыл
|
2017 жыл
|
2018 жыл
|
Түсімдер
|
458 551,6
|
312 603,8
|
325 953,7
|
Кірістер, оның ішінде:
|
443 283,7
|
307 963,2
|
319 693,7
|
Салықтық түсімдер
|
12 537,6
|
19 867,5
|
21 787,6
|
Салықтық емес түсімдер
|
505,1
|
221,2
|
205,9
|
Капиталмен операциялардан түсетін кірістер
|
4,0
|
4,0
|
4,0
|
Трансферттерден түсетін түсімдер, оның ішінде:
|
430 237,1
|
287 870,5
|
297 696,2
|
Субвенциялар
|
255 819,6
|
282 945,0
|
292 581,6
|
Бюджеттік кредиттерді өтеу
|
555,5
|
1 796,2
|
3 299,0
|
Қарыздардың түсімі
|
12 791,4
|
2 844,5
|
2 961,0
|
Шығыстар
|
458 551,6
|
312 603,8
|
325 953,7
|
Шығындар, оның ішінде:
|
445 095,3
|
307 887,5
|
319 618,0
|
Бюджеттік кредиттер
|
12 791,4
|
2 844,5
|
2 961,0
|
Қарыздарды өтеу
|
664,9
|
1 871,9
|
3 374,7
|
Облыстық бюджет кірістерінің құрылымы
График 1
2-кесте
Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) 2016-2018 жылдарға арналған бюджеттік трансферттер және кредиттер
Субвенциялар – жоғары деңгейдегі бюджеттен төменгі деңгейдегі бюджеттерге берiлетiн жалпы сипаттағы трансферттер
млн. теңге
Көрсеткіштер
|
2016 жыл
|
2017 жыл
|
2018 жыл
|
Субвенциялар
|
88 121,9
|
89 627,3
|
91 650,4
|
Нысаналы трансферттер және кредиттер
|
164 578,2
|
87 199,2
|
91 555,6
|
Жалпы сипаттағы трансферттер бюджеттiң әрбiр деңгейi үшiн мемлекеттiк кепiлдендiрiлген қызмет көрсетулердi ұсыну үшiн өңiрлердiң бюджеттiк қамтамасыз етiлу деңгейiн теңестiруге және тең фискалдық мүмкiндiктердi қамтамасыз етуге бағытталған.
Нысаналы трансферттердi және бюджеттiк кредиттерді нысаналы мақсатына сәйкес қана пайдаланады.
Кiрiстердi бөлу нормативi - бұл әртүрлi деңгейлердегi бюджеттер арасында кiрiс түрлерiн бөлудiң проценттiк арақатынасы.
Салалар бойынша облыстық бюджет шығыстары:
График 2
2015 жыл
өлшем бірлігі пайызбен
График 3
2016 жыл
өлшем бірлігі пайызбен
Облыстық бюджеттің ең үлкен еншiнiң көрcетiлген салаларынан әлеуметтiк блокқа дәл келедi. 2015 жылы әлеуметтік блок шығындары 44,5% құраса, 2016 жылы 41,8% мөлшерінде шығындарды бағыттау жоспарлануда.
Әлеуметтік сала шығындарына дәстүр бойынша бiлiм, денсаулық сақтау, әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамсыздандыру, мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңiстiктер салаларының шығындары кіреді.
3-кесте
2013-2016 жылдардағы негізгі әлеуметтік көрсеткіштер
Ең төменгi күнкөрiс деңгейi – бұл бiр кiсiге қажеттi ең төменгi ақшалай табыс, ең төменгi тұтыну қоржынының құнына тең.
теңге
Көрсеткіштер
|
2013 ж.
|
2014 ж.
|
2015 ж.
|
2016 ж.
|
Күн көріс минимумы
|
18 660
|
19 966
|
21 364
|
2
АЕК – бұл зейнетақылар, оқу құралы және басқа төлеулердi есептеу үшiн ҚР қолданылатын көрсеткiш, сонымен бiрге айыппұл санкцияларының қолдануы, тағы басқа төлемдердiң салықтарының есептеуi үшiн.
2 859
|
Зейнетақының ең төмен мөлшері
|
19 066
|
21 736
|
23 692
|
25 824
|
Базалық зейнетақы
|
9 330
|
10 450
|
11 182
|
11 965
|
Жалақының ең төмен мөлшері
|
18 660
|
19 966
|
21 364
|
22 859
|
йлық есеп көрсеткіші (АЕК)
|
1 731
|
1 852
|
1 928
|
2 121
|
Әлеуметтік салаға арналған облыстық бюджет шығыстары
График 4
Әлеуметтік салаға шығындардың ең үлкен еншiсiн денсаулық сақтауды құрайды: 2016 жылда – 47,2%, 2017 жылда – 35,1%, 2018 жылда – 37,0%.
4-кесте
Денсаулық сақтау бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
74 989,2
|
87 724,4
|
30 933,3
|
33 042,3
|
Кең бейiндi ауруханалар
|
542,7
|
621,0
|
562,6
|
582,6
|
Халықтың денсаулығын қорғау
|
1 653,2
|
1 745,7
|
1 764,5
|
1 869,1
|
Мамандырылған медициналық көмек
|
19 172,2
|
22 578,3
|
10 570,8
|
10 862,4
|
Емханалар
|
43 811,4
|
51 005,8
|
8 150,4
|
8 617,8
|
Денсаулық сақтау объектілерін салу және реконструкциялау
|
3 013,5
|
4 463,5
|
5 798 ,8
|
6 954,8
|
Өзге де шығыстар
|
6 796,2
|
7 310,2
|
4 086,1
|
4 155,6
|
Көлем бойынша бұдан әрi әлеуметтік сала шығындардың үлесі білім беру шығындары болып табылады: 2016 жылда – 41,6%, 2017 жылда – 43,2%, 2018 жылда – 39,8%.
5-кесте
Білім беру бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
72 138,4
|
77 479.5
|
38 215,2
|
35 793,2
|
Мектепке дейінгі тәрбие ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету
|
19 247,5
|
25 381.9
|
2 174,8
|
2 891,8
|
Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру
|
10 793,7
|
10 548.8
|
7 742,8
|
7 984,8
|
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру
|
10 465,0
|
13 901,4
|
9 629,3
|
9 982,4
|
Мамандарды қайта даярлау және біліктіліктерін арттыру
|
904,9
|
320,4
|
323,1
|
343,3
|
Білім беру объектілерін салу және реконструкциялау
|
24 062,5
|
22 328.6
|
17 372,2
|
13 588,6
|
Өзге де шығыстар
|
6 664,8
|
4 998,4
|
973,0
|
1002,3
|
Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру шығындарына (әлеуметтік сала шығындардың үлесінен) 2016 жылда – 4,6%, 2017 жылда – 6,5%, 2018 жылда – 7,2% құрайды.
6-кесте
Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
8 255,2
|
8 510,5
|
5 727,7
|
6 402,2
|
Әлеуметтік қамсыздандыру
|
3 426,6
|
3 871,1
|
4 654,0
|
5 261,7
|
Әлеуметтік көмек
|
2 560,9
|
920,1
|
868,3
|
929,1
|
Өзге де шығыстар
|
2 267,6
|
3 719,3
|
205,3
|
211,4
|
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңiстiк шығындарына (әлеуметтік сала шығындардың үлесінен) 2016 жылда – 6,6%, 2017 жылда – 15,1%, 2018 жылда – 16,1% құрайды.
7-кесте
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңiстiк бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
14 483,3
|
12 234.4
|
13 702,2
|
14 780,8
|
Мәдениет саласындағы қызмет
|
3 367,4
|
2 635,0
|
3 200,2
|
3 722,0
|
Спорт
|
9 191,2
|
7 460,0
|
8 595,0
|
9 060,4
|
Ақпараттық кеңістік
|
1 836,5
|
1 556,4
|
1 396,0
|
1 460,7
|
Туризм
|
37,2
|
151,1
|
78,5
|
78,5
|
Өзге де шығыстар
|
51,0
|
431,9
|
432,5
|
459,1
|
Облыстық бюджеттің жалпы шығындарының үлесінен тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және отын-энергетика жүйесін дамытуға шығындарына 2016 жылда –11%, 2017 жылда –16,8%, 2018 жылда –16,5% құрайды.
8-кесте
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және отын-энергетика жүйесін дамытуға бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
38 974,9
|
49 151,2
|
55 035,2
|
55 472,7
|
Тұрғын үй шаруашылығы
|
14 850,0
|
17 571,6
|
6500,0
|
6 416,3
|
Коммуналдық шаруашылық
|
9 366,7
|
13 130,2
|
29 740,3
|
31 869,6
|
Елді-мекендерді абаттандыру
|
52,9
|
266,2
|
|
|
Отын-энергетика жүйесін дамытуға
|
14 705,3
|
18 183,2
|
18 794,9
|
17 186,8
|
Соңғы жылдары ауыл шаруашылығына аса көңіл бөлінуде (жалпы шығындардың үлесінен) : 2016 жылда –6,8%, 2017 жылда –8,9%, 2018 жылда –8,6% құрайды.
9-кесте
Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
31 820,2
|
30 176,0
|
27 335,4
|
27 558,3
|
Ауыл шаруашылығы
|
23 789,6
|
24 394,1
|
26 067,3
|
26 248,7
|
Су шаруашылығы
|
4 356,7
|
3 995,7
|
68,1
|
68,1
|
Орман шаруашылығы
|
682,8
|
755,8
|
666,7
|
695,5
|
Қоршаған ортаны қорғау
|
980,9
|
720,3
|
382,0
|
392,4
|
Жер қатынастары
|
88,0
|
120,6
|
54,3
|
56,6
|
Өзге де шығыстар
|
1922,2
|
189,5
|
97,0
|
97,0
|
Көлік және коммуникация шығындары (жалпы шығындардың үлесінен): 2016 жылда –5,4%, 2017 жылда –6,6%, 2018 жылда –9,0% құрайды.
10-кесте
Көлік және коммуникация бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Барлығы шығыстар:
|
13 550,2
|
24 207,2
|
20 516,8
|
28 882,3
|
Автомобиль көлігі
|
13 155,2
|
20 339,0
|
20 287,4
|
28 650,7
|
Өзге де шығыстар
|
395,0
|
3 868,2
|
229,4
|
231,6
|
*) Облыстық бюджеттің 2017-2018 жылдар аралығындағы шығындары тиісті жылдардағы республикалық бюджеттен бөлінетін ағымдағы трансферттерді қоспағандағы шығындарын құрап отыр.
Бюджетаралық қатынастыр
Облыстың және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) арасындағы бюджеттік қатынастарын негізгі реттеуші құрал, бұл трансферттер болып табылады. Бюджет деңгейлері арасындағы трансферттер: жалпы сипаттағы трансферттерге, ағымдағы нысаналы трансферттерге, нысаналы даму трансферттерiне бөлiнедi.
Бюджет субвенциялары жалпы сипаттағы трансферттер болып табылады. Субвенциялар - бұл республикалық немесе облыстық бюджеттерде бекiтiлген сома шегінде жоғары тұрған бюджеттерден төмен тұрған бюджеттерге берiлетiн трансферттер.
Жалпы сипаттағы трансферттердiң көлемі: облыстық мәслихаттың шешiмiмен - облыстық бюджет пен аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттерiнiң арасында жылдар бойынша бөліне отырып, үш жылдық кезеңге белгiленедi.
Сонымен қатар, «Облыстық бюджет және аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттерінің арасындағы 2014-2016 жылдарға арналған жалпы сипаттағы трансферттер көлемі туралы» 2013 жылғы 10 желтоқсандағы №21/173-V облыстық мәслихат шешімімен жалпы сипаттағы трансферттердің көлемі бекітілді. Оның ішінде: 2014 жылға – 89 418,5 млн. теңге, 2015 жылға –87 675,5 млн. теңге, 2016 жылға – 88 121,9 млн. теңге.
11-кесте
Аудандарға (облыстық маңызы бар қалаларға) қаралған трансферттер мен кредиттер бойынша 2015-2018 жылдарға арналған шығыстары
|
|
|
|
млн.теңге
|
Іс-шаралардың атауы
|
2015 жыл
|
2016 жыл
|
2017* жыл
|
2018* жыл
|
Трансферттер мен кредиттерга барлығы қаралған:
|
204 339,7
|
252 700,1
|
176 826,5
|
183 206,0
|
Нысаналы трансферттер мен кредиттер
|
116 664,3
|
164 578,2
|
87 199,2
|
91 555,6
|
оның ішінде:
|
|
|
|
|
республикалық бюджет
|
53 130,7
|
99 632,2
|
7 770,0
|
8 075,6
|
облыстық бюджет
|
63 533,6
|
64 946,0
|
79 429,2
|
83 479,9
|
Субвенциялар
|
87 675,5
|
88 121,9
|
89 627,3
|
91 650,4
|
График 5
2013-2018 жылдарғы арналған субвенциялар
Достарыңызбен бөлісу: |