Жұмыс бағдарламасы «Балқымаларды пештен тыс өңдеу»

Жұмыс бағдарламасы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.2/06

Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

Павлодар

Мамандық бойынша элективтік пәндер каталогы негізінде әзірленген пәннің жұмыс бағдарламасын бекіту парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.1/08

БЕКІТЕМІН

___________Н.Э. Пфейфер

200_ж. «___»____________

Құрастырушылар: аға оқытушы, магистр Кенбеилова С.Ж.,

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

«Балқымаларды пештен тыс өңдеу» пәні бойынша

(қолы)
Факультеттің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған «Металлургия, көлік және машина жасау» 200_ж. «_____»______________ №____хаттама

ОӘК төрағасы ___________ Ж. Е. Ахметов
КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы _________ Т.Т. Тоқтағанов 200_ж. «____»_____________

(қолы) (күні)
Жжәқб құпталды

ЖжӘҚБ бастығы __________А.А. Варакута 200_ж. «____»_____________

(қолы) (күні)

1 Пәннің міндеті және мақсаты

1. 
   Пәнді оқытудың мақсаты
   

– студенттерге қортпаларды пештен тыс өндеу технологиясы, теориясы, қортпаларды өңдеу жолдары, олардың тиімділігі, технологиялық ерекшеліктері, даму бағыттары жайлы білім беру.

2. 
   Пәнді оқытудың міндеті
   

– пештен тыс өңдеудің негізгі жолдарымен, олардың қолдану аясымен, қортпаларды өңдеудің негізгі бағыттарымен танысу керек.

3. 
   Пәнді оқу нәтижесінде тәлімгер білуі керек:
   

– пештен тыс өндеу кезінде өтетін негізгі физико-химиялық үрдістерді;

– пештен тыс өндеу үрдісінің технологиялық негізін;

– пештен тыс өндеу үшін қолданылатын құрал-жабдықтарды.

4. 
   Пәнді оқу нәтижесінде тәлімгер істей білуі керек:
   

– қажетті пештен тыс өндеу әдісін таңдай білу;

– пештен тыс өндеуді сапалы өткізу үшін қажетті жағдайды анықтау.
2 Пререквизиттер
Химия, қолданбалы механика, материалтану және конструкциялық материалдар технологиясы.

3 Пәннің мазмұны

Пәннің тақырыптық жоспары

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№ р/с	Тақырып атауы	Сағат саны
		Дәріс	Тәж	ОӨЖ
1	2	3	4	6
1	Пештен тыс өндеудің мақсаты және әдістері.	2	2	4
2	Балқымаларды инертті газбен үрлеу.	4	4	10
3	Балқымаларды вакуумді өңдеу.	6		16
4	Балқымаларды ұнтақ тәрізді материалдармен өңдеу.	4		10
5	Балқымаларды пештен тыс өндеудің аралас әдісі.	4	9	10
6	Болатты үздіксіз таратақұю машиналарында пештен тыс өндеу	4		10
7	Болатты таратақұю кезінде екінші ретті тотығуға жол бермеу.	2		10
8	Көміртегісі ультро төмен болат өндіру.	2		10
9	Пештен тыс өндеу және экология мәселесі. Болат балқыту өндірісінің даму тенденциясы.	2		10
Барлығы		30	15	90

3.2 Теоретикалық курстың мазмұны

1-тақырып. Балқымаларды пештен тыс өндеудің мақсаты және әдістері.

Үрлеу технологиясы және құрал-жабдықтар. Ванна гидродинамикасы. Үрлеудің болат сапасына әсері. Үрлеу кезінде металл бетін қорғау. Аргон-оттегілі тазарту.

Вакуумдаудың физико-химиялық үрдісі. Шөміш ішінде вакуумдау. Ағымда вакуумдау. Порциалды вакуумдау. Циркуляциялық вакуумдау. Тотықта вакуумдау. Вакууммен пульсациялық өңдеу.

4 тақырып. Балқымаларды ұнтақ тәрізді материалдармен өңдеу.

Жалпы шарттар. Болатты пештен тыс өндеуге арналған агрегаттар. Қолданылатын отқа төзімді материалдар. Өңдеудің технологиялық сұлбасы. Түсті металлдар қоспасын жою. Тұрақты токтағы пештен тыс өндеу агрегаттары. Шойын және болатты. пештен тыс өндеу кешенді технологиясы.

Аралық шөміштің рөлі. Металлемес қоспаларды сүзгілеу. Аралық шөміштердің сыйымдылығы және құрылымы. Аралық шөміштердегі қождармен флюстар. Металлды газдармен үрлеу. Металлды үздіксіз вакуумдау. Металл температурасын реттеу. Шөміште және кристаллизаторда сұйық металлға әсер етудің арнаулы әдістері.

Металлмен ауаның әсерлесуі. Металлды екінші ретті тотығудан ауамен қорғаудың әдістері. Металлдың қож және шегенмен әрекеттесуі.

Көміртегісі ультро төмен және жаңа класты болат. Конструкционды болат өндіру. Тат баспайтын болат өндіру.

Пештен тыс өндеу және экология мәселесі. Үздіксіз құю кезіндегі болат балқыту өндірісінің даму тенденциясы.

Газ көлемін анықтау.

Металл емес кірінділер көлемін анықтау.

Төртхлорды цирконийді магниетермиялық әдіспен қалпына келуін есептеу.

Сүзгі өлшемдерін есептеу.

Тазарту өлшемдерін есептеу.

Қыздыруға кеткен энергияны есептеу.

Вакуум жүйесіндегі сорғылардың өнімділігін есептеу.

Десульфурация өлшемін анықтау.

Болатты пештен тыс өндеу кезінде металл емес кірінділер көлемін және құрамын есептеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 164 - 172 ]

2 тақырып – Шөміште болатты аргонмен үрлеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 350 - 363]

3 тақырып – Конвертерлік үрдістер.

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 363 - 376 ]

4 тақырып – Шөміште болатты вакуумдеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 201 - 269 ]

5 тақырып – Металл үрдісіндегі вакуумдеу үрдісі .

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 269 - 348 ]

6 тақырып – Ағында болатты газсыздандыру.

Ұсынылатын әдебиеттер: [4,б. 172-201 ]

7 тақырып – ұнтақтармен болатты өңдеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [15,б. 115-150 ]

8 тақырып – Болатты пештен тыс өңдеудің комбинирленген әдістері.

Ұсынылатын әдебиеттер: [15,б. 150-181 ]

9 тақырып – Үздіксіз құю машиналарында болатты пештен тыс өңдеудің. Құю кезінде болатты қайтадан тотықтыруды болдырмау.

Ұсынылатын әдебиеттер: [15,б. 181-216 ]

10 тақырып – Өте төмен көміртегі құрамды болат өндірісі.

Ұсынылатын әдебиеттер: [15,б. 216-224 ]

11 тақырып – Шөміш-пеш агрегатында болат өндіру.

Ұсынылатын әдебиеттер: [17,б. 5-300 ]

Мамандықтың жұмыс бабындағы оқу жоспарынан үзінді көшірме

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.1/10

1. 
   Разливка черных металлов. Власов Н.Н., Король В.В., Радя В.С.: Справочное издание. – 2-е изд. – М.: Металлургия, 1987. – 272 с.
   
2. 
   Таскарина А.Ж., Быков П.О. Балқымаларды пештен тыс өндеу. Пәннің оқуға арналған әдістемелік нұсқаулықтар / құраст. А.Ж. Таскарина, П.О. Быков. – Павлодар: Кереку, 2008. – 40 б.
   
3. 
   Быков П.О. Внепечная обработка расплавов. Методические указания по изучению дисциплины / Сост. Быков П.О. – Павлодар: ПГУ им. С. Торайгырова, 2006. – 41 с.
   
4. 
   Кнюппель Г. Раскисление и вакуумная обработка стали: Основы и технология ковшовой металлургии. – М.: Металлургия, 1984. – 413 с.
   
5. 
   Волович М.И. и др. Горячее моделирование процесса продувки металла. Учебное пособие. – Новокузнецк, 1989. – 71 с.
   
6. 
   Лузгин В.П., Казаков С.В. Металлургия стали. Внепечная обработка. Учебное пособие. – М.: МИСиС, 2003. – 47 с.
   
7. 
   Инкин С.В., Мазалов И.Ф., Пикунов М.В., Тен Э.Б. Шуголь Б.М. Инженерные расчеты по теории литейных процессов. Под ред. Шуголя Б.М. – Алма-Ата: Рауан, 1991. – 224 с.
   
8. 
   Рафинирование металлов синтетическими шлаками/ Воинов С.Г., Шалимов А.Г., Косой Л.Ф. – М.: Металлургия, 1964. – 277 с.
   
9. 
   Фомин Б.А. Металлургия вторичного алюминия: Учебное пособие для вузов. – М.: Экомет, 2004. – 240 с.
   
10. 
    Машиностроение. Энциклопедия в 40 томах. Том IV-5 Машины и агрегаты металлургического производства. – М.: Машиностроение, 2004 –
    

11. 
    Бигеев А.М. Металлургия стали. Учебное пособие. – М.: Металлургия, 1977. – 440 с.
    
12. 
    Жмойдин Г.И., Чаттерджи А.К. Шлаки для рафинирования металла: Динамика свойств системы CaO-Al₂O₃-CaF₂ – М.: Металлургия, 1986. – 295 с.
    
13. 
    Грачев В.А., Расулов С.А. Металлургия литейного производства. Учебное пособие. Т.: Укитувчи, 1987. – 304 с.
    
14. 
    Воздвиженский В.М., Грачев В.А., Спасский В.В. Литейные сплавы и технология их плавки в машиностроении. - М.: Машиностроение, 1984. – 432 с.
    
15. 
    Внепечная обработка стали: учебник для вузов. Поволоцкий Д.Я., Кудрин В.А., Вишкарев А.Ф. – М.: МИСИС, 1995. – 256 с.
    
16. 
    Физико–химические расчеты электросталеплавильных процессов: уч. пособие для вузов / Григорян В.А., Стомахин А.Я., Пономаренко А.Г. и др. – М.: Металлургия, 1989. – 288 с.
    
17. 
    Дюдкин Д.А. Производство стали на агрегате ковш-печь. – Донецк : ООО «Юго-Восток, Лтд», 2003. – 300 с.
    
18. 
    Пикунов М.В. Плавка металлов, кристаллизация сплавов, затвердевание отливок: учебное пособие для вузов. – М. : МИСиС, 2005. –
    

19. 
    Костиков В.И., Варенков А.Н. Промышленная и экологическая безопасность металлургических производств. – М. : Экомет, 2006. – 392 с.
    
20. 
    Кудрин В.А. Теория и технология производства стали: учебник для вузов. – М. : Мир, ООО «Издательство АСТ», 2003. – 528 с.
    
21. 
    Металлургия: Учебник для вузов / Коротич В.И., Набойченко С.С., Сотников А.И., Грачев С.В., Фурман Е.А., Ляшков В.Б. – Екатеринбург: УГТУ, 2001. – 395 с.