ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
МСЖ құжат 3 деңгейлі
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18.21.1.2/01-2014
|
ПОӘК
«Дендрология» пәнінен оқытушыларға арналған жұмыс бағдарламасы
|
Басылым №_________
|
5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық»
мамандығына арналған
«ДЕНДРОЛОГИЯ»
пәнінің
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2014
Алғы сөз -
Құрастырған
«Агротехнология және орман ресурстары» кафедрасының доцент қ.а. Джаманова Г.И., оқытушы Мусаханова А.С.
«___ » 2014 жыл
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ:
2.1. «Агротехнология және орман ресурстары» кафедрасының мәжілісінде.
Хаттама « » 2014 жыл, №_1_
Кафедра меңгерушісі ________Есенгулова Н.Ж.
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде
Хаттама « » 2014 жыл, №_1_
Төраға ______ Джаманова Г.И.
-
БЕКІТЕМІН:
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды
Хаттама « » 2014 жыл, №_1_
ОӘК төрағасы __________ Искакова Г.К.
4 №1 басылым «_18_» _09_2013ж. ОРНЫНА ЕНГІЗІЛГЕН
Мазмұны
1 Қолданылу саласы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәннің (модулдің) мазмұны.
5 Студенттің өздік жұмысы үшін тақырыптардың тізімі
6 Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
7 Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық» мамандығының студенттеріне арналған «Дендрология» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің құрамына кіретін оқытушыларға арналған пәннің бағдарламасы.
2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
«Дендрология» пәнінің оқытушыларға арналған бағдарламасы пәннің оқу барысын ұйымдастыру ретін келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес орнатады:
- Жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты;
- 5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық» мамандығының типтік оқу жоспары;
- 5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық» мамандығы бойынша элективті пәндер каталогі;
- 5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық» мамандығы бойынша бакалавр дайындау үшін, «Дендрология» пәнінің оқу бағдарламасы;
- 5В080700 «Орман ресурстары және орманшылық» мамандығы бойынша оқу жұмыс жоспары;
- «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу және рәсімдеуге қойылатын ортақ талаптар» ТБС 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты;
- «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны және құрылымы» ҚП 042-1.01-2014 Құжаттық процедура.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
«Дендрология» пәні – ағаш өсімдіктерін зерттейтін ғылым. Дендрология ағаш өсімдіктерінің сыртқы құрылысын, туыстығын, биологиялық және экологиялық ерекшелігін, бір тұқымның шаруашылықта пайдалану мүмкіндігін зерттейді. Дендрология жайлы мағұлматтар біздің табиғи ормандардың өнімділігін жоғарлату және құрамын арттыру, қорғаныштық орман жолақтарын құруда, тау баурайларын күшейту бойынша шаруашылық міндеттердің дұрыс шешімін табуға көмектеседі; олар орман бақтарын, саябақтар, қалалық отырғызуларды құруда әртүрлі ағаш өсімдіктерін қолдануда қызмет етеді.
3.2 Пәннің мақсаты:
Орман бақтарын, саябақтар, қалалық отырғызуларды құруда әртүрлі ағаш өсімдіктерін қолдануда қызмет ететін орман шаруашылығы ісі мамандарын кәсіби дайындау.
3.3 Пәнді оқытудың негізгі мақсаты:
Пәннің негізгі мақсаты – қорғаныштық ормандарды құруда, қаланы және қала маңын көгалдандыруда қолданылатын ағаш және бұталы өсімдіктер түрлерін зерттеу.
3.4 Пәнді оқудың нәтижелері:
Пәнді игеру нәтижесінде студент білуі керек:
-
Қазақстан және ТМД аумағында өсетін ағаш өсімдіктерінің орман түзуші түрлерін білу;
-
Қазақстанға әкелінетін ағаш өсімдіктерінің орман түзуші түрлерін білу;
-
ағаш өсімдіктерінің морфологиясы және биологиясы жөнінде отандық және шетелдік ғылыми жетістіктерді білу;
-
фенологиялық бақылаудың әдістемесін білу;
-
республиканың табиғи аймақтарындағы ағаш және бұталы өсімдік түрлерінің жағдайына баға бере білу;
-
ағаш өсімдіктері түрлерін оның экологиясына сәйкес таңдау жүргізе білу;
-
«Қызыл кітапқа» енген ағаш өсімдіктерінің түрлерін сақтау шараларын қолдана білу.
3.5 Курстың пререквизиттері:
3.6 Курстың постреквизиттері:
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
Кесте 1
Курс
|
Семестр
|
Кредит
|
Дәріс
|
Тәжірибелік сағат
|
Зертхана сағат
|
БОӨЖ
|
БӨЖ
|
Барлығы
|
Қорытынды бақылау түрі
|
2
|
3
|
3
|
15
|
15
|
15
|
22,5
|
67,5
|
135
|
емтихан
|
4 ОҚУ ПӘНІНІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
Кесте 2
Тақырыптың атауы және мазмұны
|
Сағаттар саны
|
1
|
2
|
Дәріс сабақтары
|
Модуль 1. Ағаш өсімдіктерінің дамуының биология және экологиялық негіздері
|
1.1 Ағаш өсiмдiктерiн өмiрлiк пiшiндері
|
1
|
1.2 Ағаш өсiмдiктерiнің экологиялық негiздері
|
1
|
1.3 Ботаникалық түрі және оның аймағы
|
1
|
1.4 Ағаш өсімдіктерінің интродукциясы және оның Қазақстанға маңызы
|
1
|
Модуль 2. Жалаңаш тұқымдылар және жабық тұқымдылар бөлімінің жалпы сипаттамасы
|
2.1 Жалаңаш тұқымдылар бөлімінің ерекшеліктері және шолу сипаттамасы
|
1
|
2.2 Қазақстан және ТМД елдерінің басты орман түзушілері.
|
1
|
2.3 Жабық тұқымдылардың филогенетикалық байланыстарының жалпы сұлбасы.
|
1
|
2.4 Қазақстан және ТМД ормандарының маңызды жапырақты формациялар түзушілерін құрайтын туыстық және тұқымдық өсімдіктердің сипаттамасы.
|
1
|
Модуль 3. Қазақстан және басқа елдердегі ағаш өсімдіктерінің сипаттамасы және филогенетикалық жүйесі
|
3.1 Қазақстанның ұсақшоқылы ормандары.
|
1
|
3.2 Тугалық ормандар және оның негізгі ағаш түрлері
|
1
|
3.3 Қазақстанның солтүстiк облыстарындағы шоқ ормандар
|
1
|
3.4 Ертістің ленталы ормандары
|
1
|
3.5 Жайылма, таежды ормандар
|
1
|
3.6 Орман шаруашылығы, далалық және қорғаныштық орман дамыту үшін ағашты жерсіндіру аса перспективті
|
1
|
3.7 «Қызыл кітапқа» енген ағаш өсімдіктері және оларды қорғау және күзетуде ұсынылатын шаралар.
|
1
|
Жиыны
|
15
|
Зертханалық сабақтар
|
Модуль 1. Ағаш өсімдіктерінің дамуының биологиялық және экологиялық негіздері
|
1.1 Жалаңаш тұқымды өсімдіктер сипаттамасы. Қарағай тұқымдасының жиі таралған түрлерінің салыстырмалы сипаттамасы.
|
1
|
1.2 Самырсын, шырша, жалған тсуга туыстығын ұсынушылардың морфологиялық ерекшелігін зерттеу. Қарағай және балқарағай тұқымдастарының негізгі ұсынушыларын зерттеу.
|
1
|
1.3 Сауырағаш –Cupressaceae және тис–Taxaceae түрлерін негізгі ұсынушыларды зерттеу. Сауырағаш – Cupressaceae тұқымдасы түрлерін зерттеу.
|
1
|
1.4 Тис–Taxaceae тұқымдасы түрлерін зерттеу. Ағаш түрлері жапырақтарының морфологиялық сипаттамасы.
|
1
|
1.5 Ағаш түрлері өркендерінің морфологиялық сипаттамасы. Ағаш түрлерінің тамыр жүйесінің морфологиялық сипаттамасы.
|
1
|
1.6 Ағаш түрлерінің діңдерінің морфологиялық сипаттамасы. Ағаш түрлерінің тұқымы, жаңғағы, жемісінің морфологиялық сипаттамасы.
|
1
|
Модуль 2. Жалаңаш тұқымдылар және жабық тұқымдылар бөлімінің жалпы сипаттамасы
|
2.1 Қайың, Жаңғақ, Шамшат, Шегіршін, Жөке тұқымдастарын жапырақсыз күйінде өркені және бүршігі бойынша сүрек түрлерін анықтау.
|
1
|
2.2 Үйеңкі, Тал, Раушангүлділер, Бөріжидек, Алабота, тұқымдастарын жапырақсыз күйінде өркені және бүршігі бойынша ағаш түрлерін анықтау.
|
1
|
2.3 Тұт және зәйтүн ағашы, Жаңғақты, Бөріқарақат, Қызыл тал, Жиде тұқымдастарын жапырақсыз күйінде өркені және бүршігі бойынша ағаш түрлерін анықтау.
|
1
|
2.4 Бұршақ, Қарақұмық, Жыңғыл тұқымдастарын жапырақсыз күйінде өркені және бүршігі бойынша ағаш түрлерін анықтау.
|
1
|
Модуль 3. Қазақстан және басқа елдердегі ағаш өсімдіктерінің сипаттамасы және филогенетикалық жүйесі
|
3.1 Кипарис, Қарағай тұқымдастарын қылқанына, тұқымына, бүршігіне қарап қылқанды тұқымдастарды анықтау.
|
1
|
3.2 Қайың, Жаңғақ, Шамшат, Шегіршін, Жөке, Үйеңкі, Тал, Тұт ағашы тұқымдастарын жемісіне және тұқымына қарап жапырақты түрлерін анықтау.
|
1
|
3.3 Жаңғақты, Бөріқарақат, Қызыл тал, Жиде, Қарлыған, Зәйтүн, Раушангүлділер тұқымдастарын жемісіне және тұқымына қарап жапырақты түрлерін анықтау.
|
1
|
3.4 Бөріжидек, Алабота, Бұршақ, Қарақұмық, Жыңғыл тұқымдастарын жемісіне және тұқымына қарап жапырақты түрлерін анықтау.
|
1
|
3.5 Ағаш және бұталы ағаш түрлерін жапырақсыз жағдайда анықтау.
|
1
|
Жиыны
|
15
|
Тәжірибелік сабақтар
|
Модуль 1. Ағаш өсімдіктерінің дамуының биологиялық және экологиялық негіздері
|
1.1 Тал –Ulmaceae тұқымдасының кей түрлерін зерттеу
|
1
|
1.2 Шамшат–Fagaceae тұқымдасының негізгі түрлерін зерттеу.
|
1
|
1.3 Қайың – Betulaceae тұқымдасының негізгі түрлерін зерттеу.
|
1
|
1.4 Семейства Жаңғақты – Juglandaceae тұқымдасының кей түрлерін зерттеу
|
1
|
1.5 Талды – Salicaceae және Тал –Salix тұқымдасының негізгі түрлерінің салыстырмалы айырмашылықтары.
|
1
|
Модуль 2. Жалаңаш тұқымдылар және жабық тұқымдылар бөлімінің жалпы сипаттамасы
|
2.1 Терек–Populus тобының негізгі түрлерін зерттеу
|
1
|
2.2 Жөке– Тilіасeae тұқымдасының кей түрлерін зерттеу
|
1
|
2.3 Раушангүлділер –Rosaceae және Бұршақ –Fabaceae тұқымдастарының бірнеше түрлерін зерттеу. Бобовые – Fabáceae тұқымдасының кей түрлерін зерттеу.
|
1
|
2. Үйеңкі –Aceraceae және Кәдімгі ат талшын – Hippocastanaceae тұқымдастарының бірнеше түрлерін зерттеу.
|
1
|
2.5 Кәдімгі ат талшын – Hppocastanáceae тұқымдастары
|
1
|
2.6 Зәйтүн -Oleaceae тұқымдасының кей түрлерін зерттеу.
|
1
|
Модуль 3. Қазақстан және басқа елдердегі ағаш өсімдіктерінің сипаттамасы және филогенетикалық жүйесі
|
3.1 Жайылма, таежды ормандар
|
1
|
3.2 Ағаш өсімдіктерінің әсемдік пішіні және сұрыптары.
|
1
|
3.3 Көгалдандыру, қорғаныштық орман өсіру, орман шаруашылығындағы экзотикалық түрлер.
|
1
|
3.4 Қазақстанның солтүстік облыстарындағы тікенекті ормандар. Ертіс жанындағы ленталы ормандары.
|
1
|
Жиыны
|
15
|
5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
5.1 . Жапырақты тұқымдас Шегіршін туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.2. Жапырақты тұқымдас Раушангүлділер туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.3. Жапырақты тұқымдас Шамшат туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.4. Жапырақты тұқымдас Тал туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.5. Жапырақты тұқымдас Алабота туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.6. Жапырақты тұқымдас Зәйтүнділер туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.7. Жапырақты тұқымдас Бұршақ туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.8. Жапырақты тұқымдас Үйеңкі туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.9. Жапырақты тұқымдас Жиде туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.10. Жапырақты тұқымдас Қарағай туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.11. Жапырақты тұқымдас Сауырағаш туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.12. Жапырақты тұқымдас Гингко туыстығын қабығы бойынша анықтау.
5.13.Сүректі түрлерді Алабота туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.14. Сүректі түрлерді Қарақұмық туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.15. Сүректі түрлерді Қайың туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.16. Сүректі түрлерді Жаңғақты туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.17. Сүректі түрлерді Тұт ағашы туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.18. Сүректі түрлерді Рут туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.19. Сүректі түрлерді Үйеңкі туыстығын сүрегі бойынша анықтау
5.20. Гербарлық материалды жинау және дайындау.
5.21. Университет аумағындағы дендробақтан гербарлы материалды жинау және дайындау.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ
Кесте 3
Оқулық, оқу-әдістемелік анықтамалықтың атаулары
|
Дана саны
|
Білім алушылар саны
|
Қамтамасыз ету пайызы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1.Дендрология /Абаимов В.Ф. - 2009
|
6
|
5
|
100
|
2.Сәндік өсімдік шаруашылығы. Древоводство /Соколова, Т.А. - 2010
|
5
|
5
|
100
|
|
|
|
|
7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Дендрология /Абаимов В.Ф. – 2009.
7.1.2 Декоративное растениеводство. Древоводство /Соколова, Т.А. – 2010.
-
Декоративное растениеводство. Цветоводство /Соколова, Т.А. – 2011.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Гроздов Б.В. – Дендрология. – М., Лесная промышленность, 1962, 320с.
7.2.2 Деревья и кустарники СССР (под редакцией профессора С.Я.Соколова), т.1,2,3.-М; Л., АН СССР.
-
Жизнь растений. Т.4-6, - М., Просвещение,1988.
-
Мушегян А.М. Деревья и кустарники Казахстана. Кайнар, Алма
Ата, часть-1 - 1992, часть-2 – 1996.
-
Бессчетнов П.П., Мальцев С.Н. – Редкие и ценные растения
Казахстана. – Алма-Ата. Кайнар, 1981, 224с.
-
Колесников А.И. Декоративная дендрология. – М., Лесная
промышленность, 1994, 703с.
-
Бруно П. Кремер. Деревья. – М., «Астрель», 2002.
-
Богданов П.Л. Дендрология (учебник). – М., Лесная промышленность,
1974.
-
Ботаника /Әметов Ә.Ә. – 2000.
-
Декоративное растениеводство. Цветоводство /Соколова, Т.А. – 2011.
-
Дикие плодовые растения Казахстана /Джангалиев А. – 2001.
-
Летняя полевая практика по ботанике /Гуленкова М.А. – 1976.
Достарыңызбен бөлісу: |