Лекция: 15 сағат Лаб раб: 15 сағат СӨЖ: 30 сағат обсөЖ: 30 сағат Барлық сағат саны: 90 сағат

М:М бейнелеу

5-суретте мұндай берілгендер элементі ӨНІМ НӨМІРІ және ЖАБДЫҚТАУШЫ (жеткізіп беруші).

 

V- лекция.

1. Ассоциация.

2. Ассоциация типтері.

 

Пайдаланатын әдебиеттер:

1. Сергей Каратыгин. Access 2000 на примерах. Москва, 2000.

2. Абдуллина В. З., Балапанов Е. Қ., Бөрібаев Б. Access жүйесімен жұмыс істеу. Алматы, ЖТИ 2005

3. C. В. Симонович “Информатика – базовый курс”, 1-е издание. Санкт-Петербург “Пресс”, 2002 г.

4. Дж. Куртер. А. Маркви. “MICROSOFT OFFICE 2000”. Санкт-Петербург, 2000

5. 
   MS Access-тің компьютердегі анықтамалығы.
   

5. 
   М. Қ. Байжұманов, Л. К. Жапсарбаева. “Информатика”. Астана, 2004 ж.
   
6. 
   Р. Т. Қадырбаева. “Microsoft Access 2000”. Шымкент, 1999ж.
   
7. 
   Алан Нейбауер “Access 97 для занятых”. Санкт-Петербург “Питер”, 1997г.
   

 

Лекцияның мәтіні:

Бейнелеу берілгендер элементінің байланысқан жұптары арасындағы екі нақты байланысты сипаттайды. Берілгендер элементінің байланысқан жұптары арасындағы біржақты байланысты ассоциация көмегімен беруге болады. Байланысқан элементтер жұптары арасындағы екі нақты анықталған ассоциация бейнелеуді білдіреді.

Берілгендер элементінің өзара байланысы біржақты ассоциация көмегімен, кейде бейнелеу көмегімен анықталады. Берілгендер элементін құрылымдау процесінде бұл ерекшеліктерді енгізу керек. Мысалы, бір пайдаланушы үшін инверсті ассоциацияның сипатының мәні болмауы мүмкін, және оның ерекше таңдалуы басқа пайдалану мыналардың нақты ақпараттық қажеттіліктерімен қайшылыққа әкелуі мүмкін. Ассоциация (төменде көрсеткеніміздей) кілт-атрибут байланысын анықтау үшін де қолданылады, өйткені көп жағдайларда атрибуттан кілттерге қарай байланыс анықталмайды. Сондықтан төменде сипатталған жобалау процедуралары бейнелеу көмегімен болатын байланыстан гөрі ассоциация көмегімен болатын байланыстарды анықтауға бағытталған.

Ассоциацияның үш типі бар: 1 типі ассоциация (қарапайым), М типі (күрделі), С типі (шартты).

1 типті ассоциация (қарапайым)

Берілгендер элементінің біреуіне бағытталан байланыс бір тек бір ғана берілгендер элементін белгілейді. (идентифицирует). Идентификация бір мәнді болады және функционалдық тәуелділікті анықтайды.

1-типті ассоциация мысалы 6 – суретте келтірілген.

6- сурет

М типті ассоциация (күрделі)

Берілгендер элементінің бағытталған байланыс берілгендер элементінің белгілі бір санын (ноль, біреу немесе бірнеше) белгілейді. (идентифицируы).

7- сутет. М типті ассоциация (күрделі)

 

VI- лекция.

(1 сағат)

1. Идентификация.

1. Сергей Каратыгин. Access 2000 на примерах. Москва, 2000.

2. Абдуллина В. З., Балапанов Е. Қ., Бөрібаев Б. Access жүйесімен жұмыс істеу. Алматы, ЖТИ 2005

3. C. В. Симонович “Информатика – базовый курс”, 1-е издание. Санкт-Петербург “Пресс”, 2002 г.

4. Дж. Куртер. А. Маркви. “MICROSOFT OFFICE 2000”. Санкт-Петербург, 2000

5. 
   MS Access-тің компьютердегі анықтамалығы.
   

5. 
   М. Қ. Байжұманов, Л. К. Жапсарбаева. “Информатика”. Астана, 2004 ж.
   
6. 
   Р. Т. Қадырбаева. “Microsoft Access 2000”. Шымкент, 1999ж.
   
7. 
   Алан Нейбауер “Access 97 для занятых”. Санкт-Петербург “Питер”, 1997г.
   

 

Лекцияның мәтіні:

Идентификация біржақты болады және көп мәнді байланысты береді. 7- суретте БӨЛІМ НӨМІРІ МЕН ҚЫЗМЕТКЕР НӨМІРІ ЖӘНЕ ӨНІМ НӨМІРІ МЕН ЖЕТКІЗІП БЕРУШІ берілгендер элементтері арасындағы М типті ассоциация мысалдары келтірілген.

С типті ассоциация (шартты)

Берілгендер элементінің бірінен бағытталған байланысқа сәйкес болатын берілгендер элементтері болмауы мүмкін, бірақ егер бар болса, онда берілгендер элементінің біреуіне ғана қатысты болады. Егер бар болса идентификация бір жақты болады.

Қыз-

меткер

номірі

төсегі

8-сурет С типті ассоциация.

8 – суретте ҚЫЗМЕТКЕР НӨММІРІ МЕН ҚЫЗМЕТТЕН БОСАТУ УАҚЫТЫ ЖӘНЕ АУРУХАНА МЕН АУРУ деген берілгендер элементі үшін С типті ассоциацияның мысалы келтірілген. Қызметкер берілген бөлімнен қызметтен босауы немесе босамауы мүмкін, егер қызметтен босаса, онда қызметтен босау уақыты біреу ғана болады. Аурухана төсегінде ауру жату не жатпау мүмкін, егер жатса, онда төсекте міндетті түрде бір ғана ауру жатады.