«0701000 – Геологиялық түсіру, пайдалы қазбалар кен орындарын іздеу мен барлау» мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білім берудің үлгілік білім беретін оқу бағдарламалары

Қазақ тілінің синтаксисі. Мамандық бойынша тілді дамыту. Мемлекеттік тілде іс-қағаздарын жүргізу іскерлігі. Қазақстан Республикасының іс-қағаздарының нормативті құжаттарын білу. Аударма (сөздікпен) техникасы, кәсіптік қарым-қатынас. Орыс тілінің синтаксисі. Кәсіптік лексика. Орыс тіліндегі техникалық кітаптармен жұмыс жүргізу. Мамандық бойынша сөздіктерді пайдалану. Тілді дамыту және кәсіптік қарым-қатынас жасау.

-кәсіптік қарым-қатынас мөлшерінде қажетті қазақ (орыс) тілдерін білу.

- салада қолданатын терминологияны қолданып құжаттарды оқи, сөйлесе алу керек.

БҚ 2

БҚ 4

Дыбыстарды дұрыс айту бойынша жұмыс жүргізу; таныстыратын және оқып білетін оқу; лексикалық материал; сөзжасам; Аффисті сөзжасам; конверсия –сөзжасам тәсілі ретінде; грамматикалық материал; жай сөйлемнің құрылысы; сабақтас құрмалас сөйлемнің құрылысы; сөйлеу; тыңдап түсіну; аудиториядан тыс өз бетімен оқу.

- шетел тілін, кәсіптік және әлеуметтік бағыттағы мәтіндерді, сөздікпен оқу үшін қажетті, лексикалық (1200- 1400 бірлік) және грамматикалық деңгейде игеру.

-тұрмыстық және кәсіптік деңгейде сөйлесе алу керек

Білімдер:

- тұрмыстық және кәсіби деңгейде әңгімелесе білу.

БҚ 2

БҚ 4

Қазақстан 40-жылдардың ІІ-жартысы мен 80-жылдардың І-ші жартысында; Қайта құру кезеңі; Қазақстан – егеменді мемлекет; Қазақстанынң әлемдік аренаға шығуы. Қазақстан Конституциясы – демократия мен Республика тәуелсіздігінің кепілі.

-негізгі тарихи деректерді, оқиғаларды, тарихи және қазіргі заманғы Қазақстан қайраткерлерінің есімдерін білу.

БҚ 2

БҚ 4

БҚ 6

Дене тәрбиесінің маманды дайындаудағы рөлі, оның салауатты өмір салтын қалыптастыру, дене тәрбиесінің әлеуметтік-биологиялық және психо-физиологиялық негіздері; спорттық өзін-өзі жетілдірудің негіздері, кәсіби-қолданбалы физикалық дайындық.

-салауатты өмір салтының негізгі құрамдарын білу.

-спортпен шұғылдану, физикалық белсенділікті жүйелі түрде қолдай алу керек.

БҚ 2

БҚ 4

БҚ 6

Масштабтар; план және карта; карталардың номенклатурасы; желіні қадау және өлшеу;

Теодолиттік суретке түсіру; ниверлеу; тахеометрикалық суретке түсіру; мензуалды суретке түсіру; аудандарды анықтау; көз мөлшермен суретке түсіру; аэрофототүсіру және фотограмметрия; маркшейдер ісінің негіздері.

- карталар, сызбалар, масштабтарды,

- өлшеу нәтижелерінің дәлдігін бағалауды,

әр түрлі суретке түсіру міндеттерінің мәнін білу.

-теодолитті, ниверлі суретке түсіре алу керек (нәтижелерді өңдеу).

БҚ 8

Негізгі шартты белгілерді қолдану және орындау; әр түрлі сипатты шартты белгілерді игеру; геологиялық сипатты шартты белгілер және оларды игеру; баспа тұпнұсқалы пландар мен карталарды сызудың қазіргі заманғы әдістері.

- геологиялық карталар үшін әр түрлі мазмұнды шартты белгілерді сызуға қойылатын талаптарды білу.

- әр түрлі міндетті геологиялық карталарды рәсімдеу.

КҚ 2.1.4

Ғаламдық кеңістіктегі Жер; Жердің геодезиялық және физикалық сипаттамасы; жер қыртысы; онық құрылысы және құрамы; геологиялық үрдістер мен жер қыртысының эволюциясы

- геохронологиялық және стратиграфиялық шәкілдерді, Жер қыртысы дамуының негізгі ерекшелікткрін,

геологиялық зерттеулердің негізгі түрлері мен әдістерін білу.

Іскерліктер:

- геологиялық карталарда жыныстар жатысының жасын, генезисін және жағдайларын анықтай алу;

- диагностикалық белгілері бойынша ең көп таралған жыныстарды тудыратын минералдар мен тау жыныстарын анықтай алу,

- геологиялық және тектоникалық карталарда қатпарлы және платформалы аймақтарын анықтай алу керек.

БҚ 7

КҚ 2.3.1

КҚ 2.5.7

Палеонтология негіздері; палеонтология негіздері және жануарлар мен өсімдіктер әлемінің жүйелеу негіздері; қазбалар қалдықтарының құжаты; тарихи-геологиялық қайта құру әдістері; стратиграфия және геохронология, фациональды талдау негіздері; тектоникалық қозғалыстардың негізгі әдістерін оқып білу; геотектоникалық талдау туралы түсінік. Докембриядағы Жердің даму тарихы, палеозойлық, мезозойлық және кайнозондық; Қазақстан геологиясы.

- ең көп таралған қазбалар тобын, флора мне фаунасын, оларды жетекшілік ететін формалары мне диагностикалық себебтерін, жердің даму тарихын, шеқарасын, бедерін, Қазақстанның негізгі құрылымдарын, тектоникасын білу.

- жыныстардың жасын анықтай алу және қазба қалдықтарын құжаттай алу керек.

Кристалдық заттардың қасиеттері және оның құрылысының негіздері;

минералдар: олардың құрамы, қасиеттері, пайда болуы және зерттеудің негізгі әдістері; минералдардың топтастырылуы; парагенетикалық байланыстар. Петрография: тау жыныстарын зерттеудің негізгі әдістері; магматикалық жыныстар және олардың топтастырылуы; метаморфикалық жыныстар; шөгінді жыныстардың негізгі типтерінің сипаттамасы, олардың қасиеттері, текстура мен құрылымдарының ерекшеліктері;

негізгі жыныстар түрлерінің топтастырылуы мен сипаттамасы.

-минералдардың әр түрлілігін, физикалық қасиеттерін, морфологиясын, минералдардың пайда болу үрдістерін, минералдар топтарын, тау жыныстарының пайда болу жағдайларын білу.

-минералдарды, табиғи жағдайлардағы және үлгілердегі тау жыныстарды анықтау.

КҚ 2.2.2

КҚ 2.2.11

КҚ 2.4.1

КҚ 2.4.4

КҚ 2.5.5

КҚ 2.6.12

Еңбек заңнамасы туралы жалпы мәлімет. Геологиялық барлау кәсіпорындарында еңбекті қорғау бойынша жұмыс пен тұрақты бақылауды ұйымдастыру. Еңбек жағдайларын талдау, травматизм мен кәсіптік аурулардың себебтері. Өнеркәсіптік санитария. Өрт қауіпсіздігінің негіздері мен өртті сөндірудің техникалық құралдары. Өнеркәсіптік экология.

-ҚР Заңдарын және еңбек туралы заңнамалық актларды, еңбек пен демалысты ұйымдастырудың формалары мен әдістерін, әр түрлі жабдықтармен жұмыс істегенде қауіпсіздік техникасына қойылатын жалпы талаптарды, өндірістік санитария ережелерін, жеке қорғаныс құралдарын білу.

-әр түрлі жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыра алу, әр түрлі апаттық жағдайларда алғашқы көмекті көрсете алу, қауіпсіздік техника норма ережелерінің орындалуын бақылау.

БҚ 2

КҚ 2.1.6

КҚ 2.5.6

КҚ 2.6.6

- негізгі кеннің пайда болу алғышарттарын, әр түрлі кенорындардың пайда болудың геологиялық жағдайларын білу.

- кеннің заттық құрамы мен кендегі негізгі өндірістік минералдарды анықтай алу, геологиялық карталар мен қимадағы кенорындарды оқи алу керек.

КҚ 2.1.10

КҚ 2.2.2

КҚ 2.3.1

КҚ 2.4.4

КҚ 2.5.4

Пайдалы қазбалар кенорындарын іздеу мен барлаудың теориялық негіздерінің негізгі түсініктері; кенорындарының іздеу алғышарттары мен белгілері; іздеу жұмыстар кезеңінде геологиялық міндеттер мен әдістері және олардың шешуі; болжамдық ресурстар, оларды есептеу; берілген іздеулер бойынша кенорындарды бағалау. Пайдалы қазбалар кенорындарын барлау; барлау кезеңдері; олардың геологиялық міндеттері мен шешу әдістері; барлаудың техникалық құралдары және барлау жүйелері; әр түрлі өндірістік топтар кенорындарын баралу; пайдалы қазбалар кенорындарын сынамалау: іздеу, суретке түсіру мен барлау жұмыстарының геологиялық құжаттары:барланған қорларды есептеу: қорларды есептеудің негізгі тәсілдері; өндірістік геолого-экономикалық кенорындарды бағалау туралы жалпы мәліметтер; барлауға дейін, эксплуатационды барлау және пайдаланғанда пайдалы қазбалар кенорындарын оқып білу; тау-кен кәсіптерінде геологиялық қызметтер міндеттері.

- іздеу мен барлау жұмыстарының негізгі принциптерін, әр кезеңдердегі міндеттерді, іздеу алғышарттарын және белгілерін, кенорындарды оқып білудің негізгі әдістерін білу.

- тығындау жұмыстарының жобаларын құра алу, іздеудің ең тиімді әдістерін дәлелдей алу керек.

БҚ 2

КҚ 2.1.4

КҚ 2.1.10

КҚ 2.1.11

КҚ 2.1.12

КҚ 2.2.6

КҚ 2.2.8

КҚ 2.2.11

КҚ 2.3.2

КҚ 2.3.6

КҚ 2.3.9

КҚ 2.3.15

КҚ 2.4.1

КҚ 2.5.1

КҚ 2.5.3

КҚ 2.5.10

КҚ 2.6.4

КҚ 2.6.7

Теодолиттік жұмыстар, ниверлі жұмыстар, тахеометриялық суретке түсіру, есептерді рәсімдеу.

- өлшеу жұмыстарын жүргізе алу, барлық жұмыстардың түрлері бойынша дала журналын өңдей және толтыра алу керек.

- геодезиялық аспаптарды жұмысқа дайындау және кескіндерді бөлуді өткізу.

БК 2

КҚ 2.1.10

Практика аймағының геологиялық құрылымы мен тірек қималарын зерттеу, тау жыныстарының, минералдардың, фауна мен флораның эталондық

коллекцияларын зерттеу; маршруттық түсірілімдерді іске асыруға арналған аспаптар мен құралдар; далалық зерттеулер, далалық бақылаулар материалдарын ағымдағы камералдық өңдеу; камералдық кезең.

-төрттік және тасты жыныстардың негізгі қасиеттерін, олардың құжаттар ережелерін білу.

- жергілікті жерде карта бойынша бағдарлай білу.

КҚ 2.2.8

КҚ 2.4.9

КҚ 2.5.4

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, лагерьдің ұймдастыру, әр түрлі берілген сынамаларды алу, түпшайма сынамаларды өңдеу, терең емес тау қазбаларын қолмен үңгілеу, жер беті мен жер асты су көздерінің параметрлерін өлшеу, биохимиялық сынамаларды байыту, шымтезекті шоғырларды зондлау, дала құралдар жабдықтарын тасымалдау, тиеу

- ұсақ беткі қазбаларды тазалай алу, ұсақ ұңғымаларды бұрғылай алу, зертханалық талдауға сынамаларды дайындай алу керек.

-далалық жағдайлардағы жұмыстар

БК 2

БК 5

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, лагерьдің ұймдастыру. Жуу, науашалараға, жуып-шаятын аспаптардағы шөміштерге майлы түпшайма сынамаларын жеткізу немесе дән көлемі 0,5-1 мм болғандағы 90 % аспайтын түпшайма пайдалы минералдарын шығуын қамтамасыз етілуін қондыру, дала құралдар жабдықтарын тасымалдау, тиеу, дала лагерін жою.

- белгіленген деңгейге дейін науашаларға түпшайма сынамаларын жеткізу, құмнан шлихты бөлу үшін қажетті су жылдамдығын сақтай алу керек.

БК 2

БК 5

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, лагерьдің ұймдастыру.

Тау қазбаларындағы сызатты, шпурлы сынамаларды алу, тау жыныстарын контурлау және тесу,

Шпурларды бұрғылау, сызаттарды кесу, сөрелерді бекіту және жылжыту, сынама алушыларды жұмысқа дайындау, олардың техникалық қызмет көрсетілуі, тереңдігі 1500 м дейін су айдынындағы бұл сынамаларды алу, дала құралдар жабдықтарын тасымалдау, тиеу, дала лагерін жою.

- әр түрлі жағдайларда барлық сынама түрлерін алу, сынамаларды, балғаларды және перфораторларға қызмет көрсету, зат белгісін қою, буып-түйу, зертханаға тапсыра алу керек.

-әртүрлі геологиялық сынамаларды іріктеу.

БҚ 2

БҚ 5

КҚ 2.3.15

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, шағыстырылған электр сәулесінде, иммерсионды сүйықтық көмегімен көзбен болжап шикізаттың жарамсыздығын анықтау және аралау, «Экстра» пьезокварц сортын, қолмен шикізаттағы бағалы және кварцеоптикалық тастарды байыту, иноаймақты, пьезооптикалық шикізатты өлшеу, жыныстардың еритін құрамдарын химиялық уландыру көмегімен араласқан жыныстардан кристалдарды және сеппелерді алу, бағалы шикізаттың қалдықтарын есептеу, байытылған шикізатты сорттау және оны сақтауға тапсыру.

- әр түрлі геологиялық жағдайларда нақтылы сорттарды байыта алу, қалдықтарға есеп бере алу керек.

- минералдармен және тау жыныстарымен жүргізілетін жұмыстар.

БҚ 2

БҚ 5

КҚ 2.4.15

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, лагерьдің ұймдастыру.

Алтын аралас топырақта сынамалар алу және анықтау, ұсақ немесе орташа үгілген тау жыныстарға мүмкін потенциалды іздеулнрді жүргізу, аллювиальды ұсақ тау жыныстарының құрылымын оқып білу, ең көп металдар концентрация орындарын анықтау, драж әдісімен сынама алу және орының анықтау, дала құралдар жабдықтарын тасымалдау, тиеу, дала лагерін жою.

- жыныстардың заттық құрамдарына байланысты жуып-шаятын және жеткізу аспаптары мен қондырғыларына технологиялық тәртіпті жүргізе алу, сынамаларды алу, буып-түю, затбелгілеу мен сақтай алу керек.

- ұсақ тау жынысты кен орындарындғы жұмыстар.

БҚ 2

БҚ 5

КҚ 2.5.13

Жұмысты ұйымдастыру, аспаптрады, құралдарды, жабдықтарды тексеру, лагерьдің ұймдастыру.

Тау қазбаларын үңгілеудің технологиясымен таныстыру,

шойбалғалармен, перфораторлармен жұмыс істеу, мотобұрғыларымен және колмен ұсақ ұңғымаларды бұрғылау, сортты шикізаттың сыртқы белгілерін анықтау, үңгілеу кезінде жыныстар мен минералдарды анықтау, есепті рәсімдеу, дала құралдар жабдықтарын тасымалдау, тиеу, дала лагерін жою.

- жабдықты пайдалану ережелері мен жағдайын бақылай алу, оны тау қазбаларын үңгілеу үшін пайдалана алу керек.

БҚ 2

БҚ 5

- технологиялық үрдіске қатысу, дала жұмыстарының

нәтижелерін рәсімдей алу, есеп құрастыруға қатыса алу.

Дағдылар:

-таңдалған мамандық бойынша жұмыстар

БҚ 2

БҚ 5

БҚ 8