Махамбет А. Қ. Справочное издание

─ 741 ─
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ БЛОК энергоблок power unit
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАУ энергоснабжение delivery of energy, 
power supply
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚОНДЫРҒЫ энергоустановка power plant
гидростатикалық ~ гидростатическая ~ hydrostatic power plant
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ СЫЙЫМДЫЛЫҚ энергоемкость power input
ЭНТАЛЬПИЯ энтальпия enthalpy
ЭНТРОПИЯ энтропия entropy
ЭОЗОЙЛЫҚ эозойский геол. Eozoic
ЭОКЕМБРИЙ эокембрий геол. Eocambrian
ЭОПАЛЕОЗОЙЛЫҚ эопалеозойский геол. Eopaleozoic
ЭОЦЕН эоцен геол. Eocene
ЭПИГЕОСИНКЛИНАЛДЫ эпигеосинклинальный epigeosynclinal
ЭПИМЕТАМОРФИЗМ эпиметаморфизм epimetamorphism
ЭПИПАРАКЛАЗ эпипараклаз overthrust
ЭПИЦЕНТР эпицентр epicenter
ЭПИЦИКЛ эпицикл epicycle
ЭПОКСИДТЕР эпоксиды epoxides 
ЭПОКСИ ҚОСУ эпоксисоединение ероху compound 
ЭПЮРА эпюра curve, diagram
иілетін сəттердің ~-сы / ~ изгибающих моментов bending moment diagram 
ЭРГАЗЛИФТ эргазлифт air-gas lift 
ЭРЛИФТ эрлифт air lift 
ЭСТАКАДА эстакада pier, rack, trestle (work)
автономды ~ автономная ~ individual pier
бір жағынан құятын ~ наливная односторонняя ~ single-service rack
біріктіретін (жағалауды бұрғылау мұнарасымен біріктіретін) ~ соедини-
тельная ~ (соединяющая берег с буровыми) connecting pier
діңгектік ~ свайная ~ pilework, pile trestle
екі жақтан құятын ~ наливная двухсторонняя ~ double-service rack
жүк артатын ~ погрузочная ~ loading rack
жүк түсіретін ~ разгрузочная ~ unloading rack
құятын ~ наливная ~ loading [service] rack
металл ~ металлическая ~ metal pier, metal trestle
мұнай құятын ~ нефтеналивная ~ oil-loading rack
мұнайды құятын-төгетін ~ сливноналивная нефтяная ~ oil cargo pier
темірбетонды ~ железобетонная ~ reinforced concrete pier
теміржолда құятын ~ наливная железнодорожная ~ tank car load ing rack
теңіз ~-сы / морская ~ offshore [sea] pier
төгетін ~ сливная ~ discharge jetty
ЭСТУАРИЙ (өзеннің сағасы) эстуарий (устье реки) estuary 
ЭТАН этан ethane 
ЭТАНОЛ этанол ethanol 
ЭТИЛ этил ethyl 

─ 742 ─
ЭТИЛДЕУ этилировать ethylate 
ЭТИЛЕН этилен ethylene 
ЭТИЛЦЕЛЛЮЛОЗА этилцеллюлоза ethyl cellulose 
ЭФИР эфир хим. ether; ester 
ЭФФУЗИЯ эффузия effusion 
газдың ~-сы / ~ газа gas effusion
ЭХОГРАММА эхограмма echogram
ЭХО-ДАБЫЛ эхо-сигнал echo signal
ЭХОЗОНД эхозонд echosounder
ЭХОЛОТ эхолот echo [acoustic] sounder, sonic depth fi nder 
пневматикалық ~ пневматический ~ pneumofathometer
ЭХОЛОТПЕН СҮЗУ эхолотирование echo [acoustic] sounding
Ю
ЮПИТЕР Jupiter Юпитер 
ЮРИСПРУДЕНЦИЯ (ҚҰҚЫҚТАНУ) jurispruden ce, science of law юри-
спруденция 
ЮРИСТ (ЗАҢГЕР) lawyer юрист
Я
ЯҒНИ id est (that is) то есть (т.е.) 
ЯДРО nucleus ядро 
ЯКУТ Yakut якут 
ЯРД (ҰЗЫНДЫҚ БІРЛІГІ) Ярд (единица длины) Yard
ЯС яс jar, jarring device 
айналдырып бұрғылауға арналған ~ / ~ для вращательного бурения rotary jar 
бұраушы ұрып түсiргiш ~ крутильный отбойный ~ torque jar
бұрғылау ~-ы / бурильный ~ drilling jar
гидравликалық ~ гидравлический ~ hydraulic jar
екі жақты əсер ету ~-ы / ~ двойного действия double-acting jar
жер бетіндегі ~ наземный ~ surface jar
құбыр кескішке арналған ~ / ~ для труборезок casing cutter jar
қысқа жүрісті ~ короткоходовой ~ short-stroke jar, jarhead
механикалық ~ механический ~ mechanical jar
пакердің жиналымына арналған ~ / ~ для съема пакера packer retrieving jar
ұзын жүрісті ~ длинноходовой ~ long-stroke jar
ұрып түсiргiш ~ отбойный ~ bumper jar
ұстағыш ~ ловильный ~ fi shing jar
ЯХТА yacht яхта

─ 743 ─
СИ жүйесінің бірліктері мен шетелдерде қолданылатын 
бірліктердің өзара қатынасының КЕСТЕСІ
Мөлшер
Атауы
Белгіленуі
СИ бірліктеріндегі 
еселеу мен олардың 
бөлiктерінің мəні
CИ,SI
жүйесі
Басқа
жүйелер
1
2
3
4
5
Ұзындық
метр
заңды миль (АҚШ)
ярд
фут
дюйм
м, m
mile, mi (US)
yd
ft
in,»
1
1,60934 км
914,4 мм 
30,48 см 
25,4 мм
Аудан
шаршы метр
шаршы миль 
(США)
акр
шаршы ярд
шаршы фут
шаршы дюйм
м
2
,
m
2
mi
2
(US)
ac
yd
2
ft
2 
in
2
1 
2,58999 км
2 
4046,86 м
2 
0,836127 
м
2 
929,030 см
2 
645,16 мм
2
Көлем, 
сыйым-
дылық
текше метр
литр
акр-фут
текше ярд
текше фут
текше дюйм
мұнай баррелі 
(АҚШ)
құрғақ баррель 
(АҚШ)
галлон 
(Ұлыбритания)
сұйықтық галлон 
(АҚШ)
құрғақ галлон 
(АҚШ)
м
3
,
m
3
л 
ac-ft
yd
3
ft
3
in
3
bbl (US)
bbldry (US)
gal (UK)
gal(US)
gal diy (US)
1 
1дм
3
= 1·10
-3
м
3
1233,48 м
3
0,764555 
м
3
28,3169 дм
3
16,3871 см
3
158,987 
дм
3
115,627 дм
3
4,54609 дм
3
3,78541 
дм
3
4,40488 дм
3
Масса 
(салмақ)
килограмм
тонна
грамм
фунт
ұзын тонна 
(Ұлыбритан)
қысқа тонна (АҚШ)
кг, kg
т
г
lb 
ton (UK) (2240 lb) 
ton( US) (2000 lb)
1
1000 кг
1·10
-3 
кг
0,453592 кг
1,01605 т
0,907185 т
Тығыздық
шаршы метрге шақ 
килограмм 
шаршы метрге шақ 
тонна 
шаршы 
сантиметрге шақ 
грамм 
шаршы футқа шақ 
фунт 
галлонға шақ фунт
кг/м
3
, kg/
m
3
т/м
3
=г/см
3
lb/ft
3 
lb/ gal 
1 
1000кг/м
3
16,0185 кг/м
3
119,829 кг/м
3
Газды 
сұйықты
фактор
шаршы метр 
шаршы метрге 
шаршы фут 
баррелге
м
3
/ м
3
t
3
/bbl
1 
0,17811 м
3
/м
3

─ 744 ─
Күш, салмақ
ньютон
килограмм-күш 
тонна-күш 
(АҚШ) 
фунт-күш
H, N
кгс
tonf (US) 
lbf
1 
9,80665 Н 8,89644 кН 
4,44822 Н
Қысым
механикалық
кернеу
паскаль
килограмм-күш
шаршы 
сантиметрге
(техникалық
атмосфера)
фунт-күш
шаршы дюймге
фунт-күш шаршы 
футқа
су бағанасының 
футы 
су бағанасының 
дюймі 
сынап бағанасының 
дюймі 
Па, Ра
кгс/см
2
(техн.атм) 
бар 
lbf/in
2
, 
(psi) 
lbf/ft
2 
ftH
2
0 
inH
2
0
inHg
1 Н/м
2
9,80665·10
4
Па
1·10
5
Па 6,89476·10
4
Па
47,8803 Па 2,98907 
кПа 249,089 Па
3,38639 кПа
Үстіртін 
керіліс 
метрге шақ ньютон 
метрге шақ 
килограмм-күш 
футқа шақ фунт-
күш 
Н/м, N/m
кгс/м 
lbf/ft
1 
9,80665 Н/м
1,45939 Н/м
Қуат
ватт
килограмм-күш – 
секунд метрге 
ат күші 
фунт-күш – секунд 
футқа
B
T
,W
кгс·м/с 
а.к.
(hp)
lbf·ft/s
1 Н-м/с 
9,80665 Вт 735,4988 
Вт
1,35582 Вт
Жұмыс, 
энергия, 
жылу саны 
джоуль
килограмм-күш-
метр
ат күші-
киловатт 
сағат-
фунт сағат-күш-фут
калория
Д
Ж
,J
кгс·м
л.с·ч (hp·h)
кВт·ч
lbf·ft
кал (cal) 
1Н-м
9,80665 Дж
2,64780·10
6
Дж
3,6·10
6
Дж
1,35582 Дж
4,19680 Дж
Динами-
калық 
тұтқырлық
паскаль-секунд 
пуаз
шаршы фунтқа шақ 
фунт-күш-секунд 
Па·с
П (Р) 
lbf-s/ ft
2
1 
1·10
-1 
Па·с
47,8803 Па·с 
Кинема-
ти калық 
тұтқырлық
секундқа шақ 
шаршы метр 
стокс
секундқа шақ 
шаршы фут 
м
2
/с
Ст
ft
2
/s
1
10
-4
м
2
/с
929,030 см
2
/с
Темпера тура
Кельвин 
градусы
Цельсий 
градусы
Фаренгейт 
градусы Ренкин 
градусы
К
К
°С 
°Ғ
°R
°С+273,15 
°R/1,8
(°Ғ-32)/1,8 
К-273,15 1,8°С+32
°Ғ+459,69

─ 745 ─
Жылудың 
меншікті 
саны 
килограммға шақ 
джоуль фунтқа 
шақ жылудың 
британдық бірлігі 
текше футқа 
шақ жылудың 
британдық бірлігі
Дж/кг
Btu/lb 
Btu/ft
3
2,32601кДж/кг
37,2589 кДж/м
3
Меншікті 
жылу 
сыйымды-
лығы
Кельвиннің 
килограмм-
градусына шақ 
джоуль 
Фаренгейттің 
фунт-градусына 
шақ жылудың 
британдық бірлігі
Дж/ 
(кг-К)
Btu/lb °F
4,1868 кДж/ 
(кг-К)
Жылу-
өткізгіштік
Фаренгейттің фут-
градусына шақ 
сағаттық жылудың 
британдық бірлігі 
Btu/(hft-°F)
1,73073 
Вт/(м-К)
Еселiлiк, 
алыстық
Атауы
Белгiленуі
Еселiлiк, 
алыстық
Атауы
Белгiленуі
10
12
тера 
Т
10
-1
деци 
д
10
9
гига
Г
10
-2
санти
с
10
6
мега
М
10
-3
милли
м
10
3
кило
к
10
-6
микро
мк
10
2
гекто
г
10
-9
нано
н
10
дека
да
10
-12
пико
п

─ 746 ─

жүктеу/скачать 2.77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: