Металлургия кафедрасы

Пән тақырыптарының мазмұны

Халық шаруашылығындағы металлургияның орны. Қазақстанның қара және түсті металлургиясы. Қазақстан Республикасындағы металлургияның даму бағыттары.

Металл өндірісі көлеміндегі металлургия өнеркәсібінің үлес салмағы мен түрлері. Металлургия өндірісінлегі механикалық жабдықтардың түрлері. Технологиялық үрдістерінің дамуына байланысты жабдықтарға қойылатын талаптар мен жұмыс істеу жағдайлары.
2 Тақырып. Домнада балқытуға керекті материалдарды дайындауға қажетті машиналар

Агломерациялық зауыттардағы машиналардың құрылымы мен агрегаттары. Барабанды араластырғыштар мен шихтаны кесектегіштер. Барабанды араластырғыштар мен кесектегіштерді есептеу. Барабан берілісінің қуатын есептеу. Шұңғылды кесектегіштер. Агломерациялы машиналар. Агломерациялық машиналардың түрлері мен конструкциялары. Агломерациялық машиналардың шихталары мен төсеніш қоректендіргіштері.

Домна көтергішіне шикізаттарды беруге арналған машиналар мен механизмдер. Домна пеші. Домна пешін қоректендіргіш терезесіне шикізат әперетін машина құрылысы. Скипті көтергіш. Көлбеу көпір. Скипті лебедка. Скипті көтергішті есептеу. Колошникті құрылымның машиналары мен механизмдері. Екіконусты қоректендіргіш құрылғы. Қабылдағыш шұңғыл және шихтаны бөлгіш. Құйма аулаларының құрылымы.

Болат балқытудағы өңдеуге қара металлдарды қалдығын дайындауға қажетті машиналар мен агрегаттар. Қалдықтарды өңдедің әдістері жөнінде жалпы мағлұматтар. Миксерлі бөлу құрылғылары. Миксердің қажеттілігі. Миксерді бұру механизмі.

Оттегілі конвертордың және тораптарының құрылымы. Қара және түсті металлургиядағы оттегілі конвертордың конструкциясы. Берілістер. Конверторды буру механизмі мен оны есептеу.

Электр пештері мен олардың құрылымы. Электр пешін еңкейту құрылғылары. Шатырды бұру механизмі, шатырды көтеру механизмінің электроқозғағыштарының қуатын есептеу. Электродтарды қозғау механизмі.

Мартен пеші, оның тағайындалуы және құрылымы. Мартен пештерінің клапандарын ашу механизмдері. Қоректендіру машиналары. Хоботты тербеу механизмі. Машинаны қозғау механизмі. Механизмдерді есептеу.

Күйдіру агрегаттары. Қайнап тұрған қабатта күйдіру. Пештің құрылымы мен конструкциясы және техникалық сипаттамалары. Балқыту жабдықтары. Жалпы мағлұматтар. Сұйық ваннадағы пештер. Кентермиялық пештер. Тағайындалуы. Конструкциясы және техникалық сипаттамалары. Сұйық металдарды домалату жабдықтары. Шойын тасымалдағыштар. Қож тасымалдағыштар. Винтті механизмі бар қож тасымалдағыштар. Қож тасымалдағыштың тұрақтылығы.

Механикаландырылған металл құйғыштар және олардың түрлері. Ленталы құю машиналары. Олардың құрылымы және берілістерінің есептері. Тербелмелі құю машиналары. Мысты. Цинкті және қорғасынды тербелмелі машиналарда құю әдістері. Металды үздіксіз құю.

Қорғасындағы қайтарма пештер. Бөлшектеу котелдары. Мысты бөлшектеудегі отты анодты пеш. Анодты пештің бұрылу механизмін есептеу. Электролиздеу мен сілтілеуге қажетті жабдықтар. Электрлі бөлшектеу. Алюминий, цинк және никельді электролиздеу. Сілтілеу. Сораптар мен аппараттар. Аэросепараторлар.

Металлургиядағы газды тазалау. Газ тазалаудың тиімділігі. Шаң камералары мен инерциялы шаңсорғыштар. Циклондар. Циклондардың негізгі өлшемдерін таңдау мен есептеу әдістері. Газды ылғалды тазалау. Скрубберлер. Құбырлар. Вентурлар. Жеңді сүзбелер. Сілку механизмін есептеу. Құрғақ және ылғалды электросүзгіштер.

Сирек металдар мен жартылайөткізгіштерді алуға қажетті машиналар. Жалпы мағлұматтар. Ректификацияға қажетті машиналар. Сутегімен қалыптастыру аппараттары. Аймақты балқытуға арналған жабдықтар. Күкірқышқылды цехтар жабдықтары. Шаю бөлімінің жабдықтары. Контакт бөлімінің жабдықтары. Контактылы аппараттар. Кептіру-абсорбциялау бөлімдері.

Тәжірибелік сабақтардың тізімі мен мазмұны

1 Тәжірибелік жұмыс. Барабанды араластырғыштар мен кесектегіштер. Барабанды араластырғыштың берілісінің қуатын есептеу. Агломерациялы конвейерлі машиналар.Түрлері, конструкциялары және берілістерінің есебі.

Жұмыс мақсаты: барабанды араластырғыштың берілісінің қуатын есептеу.

3) Тақырып. Домна өндірісінің машиналары мен агрегаттары.

2 Тәжірибелік жұмыс. Домнадағы скипті көтергіш. Скипті көтергішті есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

Жұмыс мақсаты: скипті көтергішті есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

4) Тақырып. Болат балқытудағы өңдеуге материалдарды дайындауға қажетті машиналар мен агрегаттар.

3 Тәжірибелік жұмыс. Электропештердің конструкциясы мен механизмдері.Электропештің бұрылу механизмін есептеу. Электропештердің шатырының көтерілу және бұрылу механимінің қозғағышының қуатын анықтау.

Жұмыс мақсаты: электропештердің шатырының көтерілу және бұрылу механимінің қозғағышының қуатын анықтау.

5) Тақырып. Оттегі-конвертор цехының машиналары мен агрегаттары.

4 Тәжірибелік жұмыс. Миксер бөлімшесінің құрылымы. Стационарлы миксер құрылымы. Миксердің бұру механизмінің берілісін есептеу.

Жұмыс мақсаты: миксердің бұру механизмінің берілісін есептеу.

6) Тақырып. Электроболат балқыту цехтарының машиналары мен агрегаттары.

5 Тәжірибелік жұмыс. Электрдоғалы пештерді есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

Жұмыс мақсаты: электрдоғалы пештерді есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

8) Тақырып. Күйдіру пештері. Балқыту жабдықтары.

6 Тәжірибелік жұмыс. Күйдіру пештерін есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

Жұмыс мақсаты: күйдіру пештерін есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

9) Тақырып Құю құрылғылары.

7 Тәжірибелік жұмыс. Құю құрылғыларын есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

Жұмыс мақсаты: құю құрылғыларын есептеу, конструкциялары және техникалық сипаттамалары.

Әдебиет

1. Целиков А.И., Полухин П.И. и др. Машины и агрегаты металлургических заводов, М.: Металлургия, 1978 т.1, 415с., т.2, 328с.

2. Притыкин Д.П. Механическое оборудование заводов цветной металлургии, ч.1и 2. М.: Металлургия, 1988, 392с.

3. Притыкин Д.П. Надежность, ремонт и монтаж металлургического оборудования, М.: Металлургия, 1986, 365 с.

4. Басов А.И. Механическое оборудование обогатительных фабрик заводов тяжелых цветных металлов. – М.: Металлургия, 1987, 578с.

5. Основы металлургии т.7 Технологическое оборудование предприятий цветной металлургии М.: Металлургия, 1975, 1008с.

6. Гребеник В.И. и др. Расчеты металлургических машин и механизмов. – Киев: Вища школа, 1988, 488с.

7. Кружков В.А. Металлургические подъемно-транспортные машины – М.: Металлургия, 1989, 464с.

8. Кохан Л.С., Навроцкий А.Г. Механическое оборудование цехов по производству цветных металлов – М.: Металлургия, 1985 –330с.

9. Ширенко Н.С. Механическое оборудование доменных цехов– М.: Металлургия, 1975.-478с.

10. Иванченко Ф.И., Павленко В.А. Механическое оборудование сталеплавильных цехов – М.: Металлургия, 1986-326с.

11. Сапко А.И. Механическое и подъемно-транспортное оборудование электрометаллургических цехов –М.: Металлургия, 1978, 326с.

12. Аксенов П.Н. Оборудование литейных цехов – М.: Машиностроение, 1988, 386с.

13. Басов А.И., Ельцев Ф.П. Справочник механика заводов цветной металлургии – М.: Металлургия, 1981, 496с.