Методические указания ф со пгу 18. 1/05 бекітемін қэф деканы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

пәнді оқуға арналған

«Шетелдерде экономиканы мемлекеттік реттеу» пәні бойынша

050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығының студенттері үшін

Павлодар

БЕКІТЕМІН

_________________Т.Я. Эрназаров

200_ж. «___»_________________

Құрастырушы: аға оқытушы Кожикова А.А.

пәнді оқуға арналған

050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығының студенттері үшін

Кафедра мәжілісінде ұсынылды

200_ж. «__»_______№___хаттама

200_ж. «__»_______№___хаттама

1. 
   ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
   

«Шетелдерде экономиканы мемлекеттік реттеу» курсын оқу мемлекеттік реттеудин қағидалары, ұйымдастыруы, әдіснамасы, мәні туралы білімдерді студенттерге игеруге көмектеседі.

«Шетелдерде экономиканы мемлекеттік реттеу» пәнінің оқу процесіндегі мақсаты экономиканы реформалаудың тереңдеу жағдайында экономикалық процесті реттеу аймағындағы практикалық іскерлікке қажетті білімге, дағдыға, біліктілікке шетелдердің тәжірибе негізінде болашақ экономист-менеджерлерді оқыту болып табылады.

«Шетелдерде экономиканы мемлекеттік реттеу» курсын оқу үшін келесі әдебиет ұсынылады:

1 Сабденов О. Экономическая политика переходного периода на рубеже XXI века. - Алматы: Казахстан, 1997.- 368с.

2 Реформирование экономики Казахстана: проблемы и их решение/Под ред. М.Б.Кенжегузина.- Алматы: ИЭ МН-АН РК, 1997.-352 с.

3 Буднин В.С. и др. Опыт перехода восточноевропейских стран к рыночной экономике. - Киев, 1992.

4 Сансызбаева Г.Н. Государственное регулирование экономики Алматы: МО и РИК РК, 1994.- 107 с.

5 Столяров И.И. Государственное регулирование рыночной экономики. — Москва, 2001 г.

6 Стровский Л.Е. Внешнеэкономическая деятельность предприятий. М.: ЮНИТИ, 2001 г.

7 Грачев Ю.Н. Внешнеэкономическая деятельность. Организация и техника внешнеторговых операций. - М.:Интел-Синтез, 2000 г.

8 Сберегаев Н.А. Внешнеэкономическая деятельность • предприятий. Учебное пособие. М.: Колос. 2001 г.

9 Есентугелов А. Трансформации экономики Казахстана-рыночная экономика, реформы, экономическая политика (в 3-х томах). Алматы.: 2002 г.

10 Стровский Л.Е. Внешнеэкономическая деятельность предприятий, М.: Юнити, 1996.

11Стровский Л.Е. Внешнеэкономическая деятельность предприятий, М.: Юнити, 1999.

12 Стровский Л.Е. Внешнеэкономическая деятельность предприятий, М.: Юнити, 2000

13 Назарбаев Н.А. «На пороге XXI века». – Алматы, 1996 г.

14 Программа действий Правительства Республики Казахстан на 1998–2000 годы.

15 Региональный статежегодник Казахстана 1995 – 1998 г.г. Статсборник., Агентство РК по статистике. – Алматы 1999г.

16 Социально – экономическое положение РК за янв–дек 1999г. Агентство РК по статистике. – Алматы 2000г.

17 Мамыров Н.К., Ихданов Ж.О. «Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана: теория, опыт, проблемы». – Алматы «Экономика», 1998г.

18 Есентугелов А.Е. "Долгосрочная стратегия развития экономики и размещения производительных сил Республики Казахстан" //Аль–Пари № 3 – 4, 2000г., С. 24 – 26

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет:

Экономиканы мемлекеттік реттеудің ғылыми-теориялық астарына. Мемлекеттің экономикаға араласуы туралы белгілі шетел экономистерінің пікірлеріне. Экономиканы мемлекеттік реттеудің кейнстік теориясының рөліне. Неокейнстік теория.

Экономиканы реттеудің жалпыәлемдік тәжірибесінің қазіргі кезеңі және жеке елдер топтарындағы оның ерекшеліктеріне.

Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі тетіктері мен әдістері (құралдары) және олардың жекелеген елдердегі басымдылықтарына. Шетелдерде фискалдық және монетарлық саясатты негіздеуде және жүзеге асыруда қолданылатын әдістерине.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

- Экономиканы мемлекеттік реттеуінің қажеттілігін аңықтайтын факторлерді;

- ЭМР субъектілері және олардың әлеуметтік-экономикалық, шаруашылық қызығушылықтары;

істей білуге тиісті:

- Экономикаға әсер ететін тура және қосымша әдістерін айыра білуге.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3,6.)
2.2 Нарықтық экономикасы дамыған елдердегі жалпы экономикалық және стратегиялық жоспарлау

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет:

Шетел мемлекеттерінде экономиканың дамуын индикативтік жоспарлаудың методологиялық негіздері мен функцияларына. Жекелеген елдердегі әлеуметтік-экономикалық даму жоспарларын жасау органдарына. Нарық экономикасы дамыған елдердегі жалпы экономикалық және стратегиялық жоспарлау тәжірибесіне.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

- Шетел мемлекеттерінде экономиканың дамуын индикативтік жоспарлаудың методологиялық негіздері мен функцияларын;

- Нарық экономикасы дамыған елдердегі жалпы экономикалық және стратегиялық жоспарлау тәжірибесін;

істей білуге тиісті:

- Жекелеген елдердегі әлеуметтік-экономикалық даму жоспарларын жасау органдарын айыра білу.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3, 4, 5, 6)
2.3 Шетелдердегі мемлекеттік кәсіпкелік тәжірибесі

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет:

Мемлекеттік кәсіпкерліктің объективті қажеттілігіне. Шетелдерде мемлекеттік меншікті басқарудың қазіргі бағыттарына. Шетелдердегі мемлекеттік сектордың мөлшеріне. Мемлекеттік кәсіпкерліктің тиімділігіне. Мемлекеттік кәсіпкерліктің ұйымдық-құқықтық нысандарына. АҚШ-тағы, Ұлыбританиядағы, Франциядағы, ФРГ-дағы, Италиядағы, Жапониядағы және басқа елдердегі мемлекеттік кәсіпкерлігіне.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

- Мемлекеттік кәсіпкерліктің объективті қажеттілігін;

- Мемлекеттік кәсіпкерліктің ұйымдық-құқықтық нысандарын;

істей білуге тиісті:

- Шетелдерде мемлекеттік меншікті басқарудың қазіргі бағыттарын анықтауға.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3, 4, 5, 6)
2.4 Экономиканың өнеркәсіп және инфрақұрылым сфераларының дамуын реттеу жөніндегі шетел тәжірибесі

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет: Өнеркәсіп өндірісінің даму ерекшеліктері мен басымдылық бағыттарына. Дамыған елдердегі мемлекеттің индустриялық саясатын қалыптастыру тәжірибесі және оны жүзеге асырудың негізгі әдістеріне. Шетелдерде өндірістік инфрақұрылымды дамытудағы мемлекеттің реттеушілік рөліне.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

білуге тиісті:

- Өнеркәсіп өндірісінің даму ерекшеліктері мен басымдылық бағыттарын;

- Дамыған елдердегі мемлекеттің индустриялық саясатын қалыптастыру тәжірибесі және оны жүзеге асырудың негізгі әдістерін;

істей білуге тиісті:

- Шетелдерде өндірістік инфрақұрылымды дамытудағы мемлекеттің реттеушілік рөлін анықтауға.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3,6)
2.5 Экономиканың аграрлық секторын болжау мен жоспарлаудың шетелдік тәжірибесі

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет: Батыс Еуропа мен Оңтүстік-шығыс Азияда ауыл шаруашылығын болжау мен жоспарлау ерекшеліктеріне. Шығыс Еуропа елдерінде агроөнеркәсіп кешенін болжау әдістеріне. Азық-түлік қорларын қалыптастырудағы Еуропалық Одақ пен басқа елдер тәжірибесіне.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

білуге тиісті:

- Еуропа мен Оңтүстік-шығыс Азияда ауыл шаруашылығын болжау мен жоспарлау ерекшеліктерін;

- Шығыс Еуропа елдерінде агроөнеркәсіп кешенін болжау әдістерін;

істей білуге тиісті:

- Азық-түлік қорларын қалыптастырудағы Еуропалық Одақ пен басқа елдер тәжірибесін талдауға.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3,6, 8, 9)
2.6 Шетелдердегі баға мен баға белгілеуді мемлекеттік реттеу

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет: Экономиканың мемлекеттік секторы дамыған елдерде бағаны мемлекеттік реттеуіне. Еуропа мен Азияның жекелеген елдерінде бағаны мемлекеттік реттеу тәжірибесіне. Баға реттеу органдарына. Жекелеген елдердегі өнімдер мен қызметтер бағаларының мемлекет қадағалайтындарының үлес салмағына.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

білуге тиісті:

- жекелеген елдерінде бағаны мемлекеттік реттеу тәжірибесін;

- Баға реттеу органдарын;

істей білуге тиісті:

- Жекелеген елдердегі өнімдер мен қызметтер бағаларының мемлекет қадағалайтындарының үлес салмағын айыра білуге.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3,6, 8)
2.7 Жекелеген елдерде халықты жұмыспен қамтуды мемлекеттік реттеу

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет: АҚШ-та халықты жұмыспен қамтуды мемлекеттік реттеуіне. Осы іс-әрекеттің Жапониядағы ерекшеліктеріне. Жекелеген елдерде халықты жұмыспен қамтудың деңгейін арттыру үшін іске асырылатын мемлекеттік шаралар жүйесіне. Кедейшілік мәселелері және оны шешудің белгілі жолдарына.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

білуге тиісті:

- Шетелдерде халықты жұмыспен қамтуды мемлекеттік реттеуін;

- Жекелеген елдерде халықты жұмыспен қамтудың деңгейін арттыру үшін іске асырылатын мемлекеттік шаралар жүйесін;

істей білуге тиісті:

- Кедейшілік мәселелері және оны шешудің белгілі жолдарын талдай білуге.

Бұл тақырыпқа қатысты сұрақтар, мұна әдебиетте ұсынылған (1,2,3,6, 7, 8, 9)
2.8 Шетелдерде аймақтық дамуды мемлекеттік реттеу

Бұл тақырыпты оқу барысында келесіге назар аударуға қажет: Шетелдерде мемлекеттің аймақтық саясат қалыптасуының тәжірибесі және оны жүзеге асыру әдістеріне. Жекелеген елдердегі муниципалитеттер рөліне. Батыс Еуропа елдерінде аймақтық реттеу ерекшеліктеріне. Еуропа Одағында аймақтақ саясаттың қалыптасуына.

АҚШ-та, Канадада, Жапонияда аймақтық даму ерекшеліктері. Қытайда, Үндістанда, Латын Америкасы мен Африка елдеріндегі аймақтық саясат және оны жүзеге асыру шаралары.

Бұл тақырыпты оқу нәтижесінде студенттер

- Батыс Еуропа елдерінде аймақтық реттеу ерекшеліктерін;

- Шетелдерде мемлекеттің аймақтық саясат қалыптасуының тәжірибесі және оны жүзеге асыру әдістерін;

істей білуге тиісті:

- АҚШ-та, Канадада, Жапонияда аймақтық даму ерекшеліктерін аңықтай білуге.