Картодиаграмма тәсілі
Карта бетіндегі территориялық бөліктің белгілі бір статистикалық
көрсеткішінің жалпы мөлшерін диаграмма көмегімен көрсететін карта.
Бұлар карта бетінде құрылып шығатын диаграммалық сызбалар.
Құбылыстардың жер танабында (аудан, облыс, ел бойынша)
орналасу жағдайлары және олардың абсолюттік шамалары диаграммалық
шартты белгілердің (бағаналар, шаршылар, дөңгелектер) пішіндерімен
кескінделеді. Мысалы, пайдаланылатын жерлердің картодиаграмма-
ларының шаршылармен топталуы. Сырттай картодиаграммалар
таңбалауларға ұқсайды. Бірақ таңбалаулар құбылыстардың пункте
(«нүктеге») орай, ал диаграммалық пішіндер картадағы жер танабына
қатысты орнықтырылады.
11-сурет. Картодиаграмма тәсілі
Картограмма тәсілі
Карта белгілі бір экономикалық, әлеуметтік құбылыстардың
қарқындылығы. К-ға түсірілген территориялық бөліктің жене
аудандары бойынша көрсететін карта. Белгілі бір аумаққа қатысты
статистикалық деректердің диаграммалар не суреттер арқылы
графикалық бейнеленеді.
Картограммалар картада әдетте статистикалық көрсеткіштерді
бейнелегенде қолданылады. Яғни халықтық санын, ауыл шаруашылығында,
орман шаруашылығын аудандастырғанда қолданылады. Картограммалар
сапалық фонға өте ұқсаса болып келеді. Бірақ олардан ерекшелігі –
сапалық фон белгілі бір ауданды аудандастырғанда қолданылса,
картограммалар басқару аудандарында қолданылады.
112
12-сурет. Картограмма тәсілі
Бақылау сұрақтары:
Тақырыптық карта белгілерінің қандай тәсілдері бар? Оларды
қолданудың маңыздылығы?
Топонимикалық карталарда қандай тәсіл жиі қолданылады?
Достарыңызбен бөлісу: |