Асқазан сөлінің т ұз қышқылы.
А сқазан сөлінің тұз қышқылы келесі функцияларды орындайды:
-
ақуыздардың денатурациясын тудырады
-
пепсиногенді белсендіреді
-
пепсиннің әрекеті үшін оңтайлы рН жасайды
-
бактерицидтік әсері бар
-
пилорикалық сфинктердің жұмысын реттейді.
Т ұз қышқылы Н+ және С І иондарынан синтезделеді -негізінен асқазан түбінің аймағында орналасқан асқазан
бездерінің жасушаларында. Т ұз қышқылының түзілу процесі аэробты болып табылады; жасушаларында
митохондриялардың жеткілікті саны бар,сондықтан тотығу процестері қарқынды жүреді.С утегі протондары
митохондрия матрицасында жүретін карбоангидразды реакция арқылы үнемі түзіледі:
С О2 +Н2ОН2С О3Н+ +НС Оз-бикарбонат аниондары С І-иондарының орнына плазмаға бөлінеді.С онымен
қатар, сутегі протондарының түзілуіне кальций иондары белсенді қатысады, олар жасушалардың
митохондрияларына енеді, онда олар тотығу фосфорлануын ажыратады, тұз қышқылының түзілуіндегі
кальций иондарының үлкен рөлі де бар,олар 16 суббірліктен тұратын H+,K+-ATP-Azu арнайы ферментін
белсендіреді, олардың бірі кальций байланыстыратын ақуыз – кальмодулин (өзі). К альций иондарымен
байланысқан кезде ол өзінің конформациясын өзгертеді,нәтижесінде оның бетінде Н+,С І – және К + иондары
үшін 3 сайт ашылады,соның арқасында н+ және С І иондарының қабық жасушаларынан бөлек тасымалдануы
қамтамасыз етіледіасқазанның люмені, онда NSI ферментативті емес синтезі жүреді. Бұл NSI түзілуіне
тікелей жасушалардың ішінде жол бермейді; сонымен қатар калий иондары жасушадан тыс сұйықтықтан
жасушаның ішіне енгізіледі
А қуыздардың қорытылуы
Г идролазалар
класына
жататын
протеолитикалық
ферменттер катализденеді. Олар пептидтік байланысты
гидролиздейді:
Протеолитикалық ферменттер 2 топқа бөлінеді:
Э НДОПЕ ПТ ИДА ЗА ЛА Р
Э К ЗОПЕ ПТ ИДА ЗА ЛА Р
К аталитикалық Орталықтың құрылымы бойынша
4
класс ажыратылады:
1.
С ерин протеазалары
2.
Цистеин
3.
К арбоксил (аспартат)
4.
Металлопротеазалар–гистидин, глутамат, металл
иондары-Zn++(карбоксиполипептидаза)
Протеазалар сол аминқышқылдарының R –ын таниды,
пептидтің түзілуіне қатысатын топтық байланыстарды
Э ндопептидазалар ішкі пептидтік байланыстарды бұзады және белсенді емес түрде шығарылады:
• Пепсиноген
• Трипсиноген
• Х имотрипсиноген
• Проэластаза
• Прокарбоксиполипептидаза А және В
Э кзопептидазалар соңғы аминқышқылдарын гидролиздейді:
N –-
аминополипептидаза
С соңы-карбоксиполипептидаза
П ротеолитикалық
ферменттер
жоғары
субстрат
ерекшелігіне
ие
және
белгілі
бір
аминқышқылдары түзетін байланыстарды ыдыратады. С ондықтан әмбебап протеолитикалық
фермент жоқ.
Э ндопептидазаларды белсендіру 2 кезеңде жүреді:
1.
Ішінара протеолиз: бұл кезеңде пептид ингибиторы бөлінеді
2.
Аутокатализ - түзілген белсенді фермент белсенді күйге өтуді
катализдейді.
|