Он төртінші тақырып. Internet желісінің Ұйымдастырылуы. Дәрістің мән-мәтіні

ОН ТӨРТІНШІ ТАҚЫРЫП.  

INTERNET ЖЕЛІСІНІҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ.  

  

Дәрістің мән-мәтіні  

  

Мақсаты: Интернет желісінің Ұйымдастырылуын қарастыру.  

  

Дәріс жоспары:  

1. 

DHCP хаттамасы.  

2. 

DHCP архитектурасы.  

3. 

Microsoft DHCP Server.  

  

Негізгі түсініктер: DHCP хаттамасы, DHCP архитектурасы, Microsoft 

DHCP Server.  

  

Тақырыптың  мазмҰны.  DHCP  компьютерлерге  IP  –  мекен-жайды 

автоматты  түрде  тағайындайды.  БҰл  TCP/IP-ді  қолмен  баптаумен 

байланысты қиындықтарды болдыртпауға мүмкіндік береді.  

DHCP – бастапқы жүктеу хаттамасының кеңеюі (ВООТР), ол дискісіз 

клиенттерге TCP/IP-ді автоматты түрде баптауға және  жүктеуге мүмкіндік 

береді. DHCP компьютерлер-клиенттерге IP – мекен-жайларды автоматты 

түрде  беру  жолымен  TCP/IP  параметрлерін  бӨлуді  басқару  мен 

орталықтандыру үшін қызмет етеді. Сонымен қатар оны пайдалану TCP/IP-

ді қолмен баптаумен байланысты бірнеше мәселелерді шешуге мүмкіндік 

береді.  

Әр  DHCP-қолданушы  жүктелген  кезде    DHCP-серверден  ақпарат 

сұрайды,  жүйе  асты  маскасын  және  кейбір  басқа  деректерді  сұрайды.  

Соңғыларға  шлюздің  үнсіз  жағдайдағы  мекен-жайы,    DNS  және  WINS 

серверлер мекенжайлары сұралады.   

  

  

  

46-сурет – DHCP-клиент пен DHCP-сервердің Өзара әсерлесуі  

  

DHCP сервері ІР – мекен-жайды бӨлуге сұраныс қабылдаған кезде, ол 

ІР  –  мекен-жай  туралы  ақпаратты  кӨптеген  ақпараттар  ішінен  кӨрсетеді 

және  оны  DHCP  қолданушысына  Ұсынады.  Егер  қолданушы  осы 

деректерді  қабылдаса,  DHCP-сервер    қолданушыға  ІР  –  мекен-жайды 

белгілі бір уақыт аралығына береді.   

TCP/IP-ді    DHCP  арқылы  өңдеу.  DHCP-ді    TCP/IP  автоматты  түрде 

Өңдеу дегеніміз ІР-мекен-жайлар туралы желі администраторынан ақпарат 

алу қажеттілігі ендігі кезде туындамайды.   

DHCP  қызметі  DHCP  қолданушыларына  барлық  қажетті  ақпаратты 

Ұсынып отырады. DHCP қолдану кӨптеген кӨзге кӨрінбейтін мәселелерді 

шешуге  мүмкіндік  береді.  DНСР-сервермен  белгіленетін  TCP/IP 

параметрлері жӨніндегі ақпарат мыналардан тұрады:  

 

қолданушы компьютерінің желілік адаптерінің IP – мекен-жайлары;  

•IP  –  мекен-жайда  желі  мекен-жайын  түйін  мекен-жайдан    айыруға 

мүмкіндік беретін желі асты маскалары;  

• 

шлюздердің  үндемеген  қалпында  бір  байланыс  сегментінің  басқа 

желіге берілуі;  

• 

клиенттерге  жіберілетін  қосымша  параметрлер  DHCP  (IP  –  мекен-

жайлар DNS- немесе WINS-серверлер, клиент қолдана алатын).  

DHCP-клиент 

баптауы 

тӨрт 

кезеңде 

орындалады. 

Егер 

компьютерлерде  бірнеше  желілік  адаптерлер  орнатылса,  онда  әрбір 

адаптердің  баптауын  жекежеке  орындайды.  Әрбір  адаптерге  бірегей  IP  – 

мекен-жай  беріледі.  Барлық  DHCP  байланыстары  UDP  хаттамалары 

арқылы орындалады.  

КӨптеген  DHCP  хабарламалары  кең.  Егер  DHCP-клиенті  DHCP 

серверімен  Өшірілген  желі  арқылы  байланысса,  онда  IP-маршруттаушы 

кең  DHCP  хабарламаларын    құруы  керек.  DHCP  конфигурация  фазалары 

кестеде кӨрсетілген.  

  

DHCP-клиентінің тӨрт фазалы баптауы  

Фаза  

Сипатталуы  

Сервер іздеуі  

(IP lease discover)  

Клиент 

шектелген 

нҰсқаға 

ат 

береді 

де  

DHCPсерверінің  орналасуы  жайлы  кең  таралған 

сұранысын жібереді және IP – мекен-жайлары туралы  

ақпараттарды сұрайды  

Жалға беруді Ұсыну  

 (IP lease otter)  

Клиенттің нақты конфигурациясы бар барлық 

DHCPсерверлері оған Ұсыныс жасайды.  

Жалға беруді сұрастыру 

(IP lease request)   

Бірінші 

қабылдаған 

Ұсыныстан 

клиент 

IP-

мекенджайының  ақпараттарын  сақтап  калып,  ол 

қабылдаған  Ұсынысқа  IP  –  мекен-жайдың  оған 

бӨлінуін сұрап, кең таралған хабарлама жібереді.  

Жалға беруді қолдау  

 (IP  

lease  

acknowledgment)  

DHCP-сервер,  Ұсыныс  жасаған  хабарламаға  жауап 

береді,  ал  қалған  серверлер  Өздерінің  Ұсыныстарын 

алып кетеді. Клиентке IP – мекен-жай беріліп,  

 

бекітілуге жіберіледі. Клиент ат беруді аяқтайды және 

TCP/IP.  Автоматты  баптаудың  аяқталу  үдерісі 

бойынша    клиент  басқа  желідегі  IP  дҰрыс  жҰмыс 

жүргізу  үшін    TCP/IP  барлық  қызметтері  мен 

утилиттерін қолдана алады.   

  

Ipconfig  –  командалық  жолдың  утилиті,  ол  желілік  компьютердегі  IP 

стегінің  ағымдағы  параметрін  орнатады.  Ол  барлық  интерфейстер 

параметрлерінің есептемесін кӨрсете алады, оның ішінде ГВС-минипорты, 

мысалы, Өшірілген қызметке арналған немесе VPN қосылу үшін.   

  

  

  

47-сурет – Ipconfig /All бұйрығымен берілетін есептеме  

  

Жүйелерде,  DHCP  жҰмыс  істейтін,  Ipconfig  бұйрығы  жиі 

қолданылады.  Ол  DHCP  конфигурациясында  TCP/IP-дің  қандай 

параметрлерінің мағынасын анықтайды.   

Windows  2000  DHCP-сервердің  DNS  аймағында  кез  келген  клиент 

үшін динамикалық жаңартулар жүргізуге болады. БҰл жағдайда клиенттер 

DNS  динамикалық  жаңартулар  хаттамаларын  қабылдап,  "IP  –  мекен-

жай/аты"(DNSсервер аймағында сақталады) ақпараттарын Өңдей алады.  

DHCP  клиенттің  IP  –  мекен-жайының  баптауларына  мықты 

автоматикалық  механизмді  қамтамасыз  еткенімен,  таяу  уақытқа  дейін 

DHCP DNS қызметі клиенттің DNS-жазбаларына жаңартулар жасаған жоқ, 

оның ішінде DNSсерверде сақталатын "IР – мекен-жай/аты" мен "аты/IР – 

мекен-жайларға"  жаңартулар  жүргізген  жоқ.  Егер  DHCP  DNS  байланыса 

алмаса,  онда  DHCPклиент  жайлы,  DNS  қолдайтын  ақпараттар,  керексіз 

болып  қалады.  Мысалы,  DHCP-серверден  клиент  IP  –  мекен-жай  алады, 

бірақ  DNS  жазбалары,  ағымдағы  IP  –  мекен-жай  оқылмайды,  сонымен 

қатар  жаңа  IP  –  мекен-жайды  толық домендік  атта  (fully  qualified  domain 

name, FQDN) құруға мүмкіндік болмайды.  

Windows 2000 DHCP-серверлері және   клиенттері DNS-та байланыса 

алады, егер сервер динамикалық жүйенің домендік атының (Dynamic DNS, 

DDNS)  жаңартылуын  орнатса.    DNS  Windows  2000  қызметінде 

динамикалық  жаңару  орнатылған.  DHCP-сервер  Windows  2000  DNS-

серверде  тіркелуден  Өтіп,  (А)  мекен-жайы  қорларының  жазбаларын 

жаңартып, DDNS жаңартулар хаттамасы арқылы (PTR) жазба қорларының 

кӨрсеткіштерін Өзінің DHCPклиентіне орнатуы мүмкін. А типінің тіркелуі 

мен  жазбаларының  мүмкіндіктері  және  PTR  типінің  жазбалары  DHCP-

серверге,  DNS  клиентінің тіркеуіне  проксисервер  ретінде  әсер  етеді,  оны 

Windows  95  пен  Windows  NT  4.0  қолданады.  DHCP-серверлері  Windows 

2000  және басқа клиенттерді ажырата алады. Қосымша баптау коды DHCP 

(Option Code 81) FQDN клиентті DHCP-серверге қайта қалпына келтіруіне 

рҰқсат етеді. Егер мүндай мүмкіндік болса, онда   

DHCP-сервер 

динамикалық  жаңартулар  хаттамасы  арқылы  DNS 

модификациялық  жазбалар  ресурсын  динамикалық  түрде  жаңартады. 

Сонымен,  DHCP-клиенттердің  DHCP  сұраныстарында  Option  Code  81-ді 

серверге жібереміз.