ОҚО, Арыс ауданы, Задария елдімекені Арыс қалалық білім бөліміне қарасты С. Адамбеков атындағы орта мектебі



Дата29.06.2016
өлшемі155.5 Kb.
#165713
ОҚО, Арыс ауданы, Задария елдімекені
Арыс қалалық білім бөліміне қарасты
С.Адамбеков атындағы орта мектебі

9 сыныптарға арналған

Паскаль тілінде оқу құралындағы кейбір есептердің шығарылуы

Авторы:

С.Адамбеков атындағы жалпы орта мектебі
Информатика пәні мұғалімі Иса Балзия Темірханқызы

Кіріспе
«Информатика және есептеуіш техника негіздері » пән ретінде іргелі ғылымның бір саласы ғана емес, қазіргі уақыттағы заман талабына сай пән ретінде маңызы зор.

Осы ғылымның бір түсінігі алгоритмдеу мен програмалау болып табылғандықтан,

жалпы білім беретін 9 сыныпқа арналған «Информатика және есептеуіш техника негіздері» оқулықтағы / авторлары: Бөрібаев.Б, Нақысбеков .Б, Мадиярова.Г. 2005ж/ тапсырмалардың шешілуін, яғни Паскал тіліндегі бағдарламаларын жас мамандарға және Паскаль тілінде бағдарлама құруды оқып үйренушілерге комекші құрал ретінде ұсынылады.



І.Бөлім

Сызықтық алгоритмдерді бағдарламалау


№1

Бірінші оқушы бір сағатта М себет, 2-оқушы К себет, 3 оқушы l себет алма жинаса, олар t сағатта қанша алма жинайды?

№1 /74 бет/

program e1_174bet;

var m,k,l,t,ba : integer;

begin

Writeln('m,k,l,t мәндерiн енгiз');



read (m,k,l,t);

Ba:=t*(m+k+l);

Writeln (t,' сағатта , барлык алма ',ba,' себет ');

end.



№2

1-есептің шартын пайдалана отырып, 1 оқушы х, 2 оқушы у, 3 оқушы Z сағат жұмыс атқарғанда , олар қанша алма жинайтынын есептеу

№2 /74 бет//

program e274bet;

var m,k,l : integer; x,y,z,ba : real;

begin

writeln('m,k,l мәндерiн енгiз');



read(m,k,l);

writeln('x,y,z мәндерiн енгiз');

read(x,y,z);

Ba:=x*m+y*k+z*l;

writeln(' жиналган барлык алма ',ba:4:2,' себет ');

end.






№3

Бір шәйнек жасауға Р г, табақша жасауға С г, кесе жасауға К г дайын масса керек. Ал дана шәйнек, 0,5 А дана табақша және 0,2 А дана кесе жасауға қанша дайын масса керек?

№4 /74 бет/

program e39c74bet;

var p,c,k,a : integer; ap,ac,ak,ba : real;

begin

writeln('p,c,k мәнiн енгiз');



read(p,c,k);

writeln('a мәнiн енгiз');

read(a);

ap:=a*p; ac:=0.5*a*c; ak:=0.2*a*k;

writeln(a,' шайнек жасауға ',ap:4:2,' дайын масса керек');

writeln (0.5* a:4:2,' табакша жасауға ',ac:4:2,' дайын масса керек');

writeln(0.2* a:4:2,' кесе жасауға ',ak:4:2,' дайын масса керек');

Ba:=ap+ac+ak;

writeln(' барлык қажеттi дайын масса ',ba:6:2);

end.



№4

Қызы 8 , ал шешесі 38 жаста болса, қанша жылдан соң шешесі қызынан үш есе үлкен болады?

№7 /74 бет//

program e5-74bet;

var k,sh,j,i: integer;

begin

k:=8; sh:=38;



writeln('жылдар санын енгiз');

read (i);

writeln((sh+i)/(k+i));

writeln('sh жасы k-нан 3 есе үлкен болу керек!');

write('jauabi=',i);

end.






№5

Доп жер бетінен 10 м биіктіктен 20 м/с жылдамдықпен вертикаль жоғары лақтырылды. 3 с уақыттан соң доп жерден қандай қашықтықта болады?

№15 /74 бет/

program esep15bet72;

сonst q=9.8;

var t, h0,v0:integer;h,ht:real;

begin


v0:=20;t:=3;h0:=10;

ht:=v0*t-q*sqr(t)/2;

h:=h0+ht;

writeln('bіiktigi- ',h:6:3);

end.


№6

Дүкенші алғашқы сатып алушыға матаның 25 пайыз, 2 алушыға сол матаның қалғанының 30 пайызын, ал 3 алушыға одан қалған матаның 40 пайызын сатқан болса, онда дүкенде сол матаның қанша пайыз қалған?

№10 /74 бет//

program es10_74bet;

var m,ba,ea,ya,dk: real;

begin

m:=100;


ba:=m*0.25;

ea:=(m-ba)*0.3;

ya:= (m-(ba+ea))*0.4;

dk:=m-(ba+ea+ya);

writeln('дүкенде калган мата-',dk:4:2);

end.





ІІ бөлім

Тармақталу алгоритмдерін бағдарламалалау


№7

Берілген сөз тіркесіндегі «е» және «о» әріптерінің санын анықтайтын және осы әріптің қасйсысы көп екенін анықтайтын бағдарлама құру




program es;

var a: string;I,e,o:integer;

begin

writeln(a); readln(a);



e:=0;o:=0;

for i:=1 to length(a) do

begin

if copy (a,i,1)='e' then e:=e+1;



if copy(a,i,1)='o' then o:=o+1;

end;


writeln ('e=',e);

writeln('o=',o);

if e>o then writeln ('e aripkop=',e) else writeln('o aripkop=' o);

end.



№8

Берілген мәтіндегі таңдалған әріптерді өшіруге арналған бағдарлама құру

№10 /74 бет//

program es;

var a: string;I:integer;

begin

writeln(a); readln(a);



for i:=1 to length(a) do

begin


if copy (a,i,1)='d' then delete (a,i,1);

end;


writeln (a);

end.


№9

Адамның берілген жасына қарап, оның жас бала , оқушы, жұмыс істейтін жаста, зейнеткер екендігін анықтау/таңдау командасы арқылы/

№ 10 /103 бет/

program es1;

var jac:integer;

begin

writeln ('jacin engizy');



readln (jac);

write (jac:4);case jac of

0..5:writeln (' jac bala');

6..16:writeln(' okyshi');

17..63:writeln(' jymicker');

64..100:writeln(' zeinetker')

else writeln ('backa jagdai karactirilmaidi');

end; writeln;end.




№10

Мектеп бағасы санмен белгіленген. Оның аты бар екенін ескеріп жазылған бағаның мәні бойынша атын анықтау




program es;

var baga:integer;

begin

writeln ('bagacin engizy');



readln (baga);

write (baga:4);case baga of

5:writeln (' ote jakci');

4:writeln(' jakci');

3:writeln(' orta');

2:writeln(' hashar')

else writeln ('backa jagdai karactirilmaidi');

end; writeln;end.






ІІІ БӨЛІМ

Циклдік алгоритмдерді программалау


№11

Р натурал сан болғанда , ар өрнегін есептеутін бағдарлама құру

№1 / 102 бет/

program es;

var a,s:real;p,i:integer;

begin

writeln('a,p engiz');



readln(a,p); i:=1;s:=1;

while i<=p do

begin

s:=s*a;


writeln (s:8:5);

i:=i+1;


end;

writeln(s:8:5 );end.




№12

1+1/2+1/3+... 1/n , n>=2 өрнектің мәнін табыңыз.

№2 /101 бет//

program es;

var y,s:real;x,n:integer;

begin

writeln ('n engiz');



readln(n);

x:=1;S:=0;

while x<=n do

begin


y:=1/x; s:=s+y; x:=x+1;

end; writeln(s:4:2);end.







№13

Берілген санның барлық бөлгіштерін өсу тәртібімен реттеп жазып шығатын бағдарлама құру

№3 / 102 бет/

program es;

var i,j,n:integer;

begin

writeln('N engiz');



read(n);

for i:=1 to n do

if n mod (i)=0 then write(i:3);

end.


№14

Екі қапшыққа күріш салынған.Біріншісінің массасы m кг, ал екіншісінікі n кг. Осы қаптардың массасын және қайсысының ауыр екенін анықтаңыз

№4 /102 бет//

program es;

var m,n:integer;

begin

writeln('m,n engiz');



readln(m,n);

if m>n then writeln ('maccasi auir,m=',m)

else writeln ('maccasi auir ,n=',n);

end.


№15

Қадақпен берілген массаны (1-50 қадақ аралығын) кг –ға түрлендіру . /1 қадақ = 0,4 кг /

№6 /102 бет//

program es;
var s,k:real;n:integer;

begin


k:=0.4;

for n:=1 to 5 do

begin

s:=n*k;


writeln (n:5,'kd*0.4',k:5,'=',s:5:1,'kg');

end;end.


№16


1 ден 100 ге дейінгі тақ сандардың және жұп сандардың қосындыларын табыңыз

№10 / 102 бет/

program es;

var st,sj,i:integer;

begin

st:=0;sj:=0;



for i:=1 to 100 do

begin


if i mod 2=0 then sj:=sj+i else st:=st+i

end;


writeln ('tak can kocindi=',st);

writeln ('jup can kocindi=',sj);

end.


№17

1 ден бастап өзіміз көрсеткен бүтін санына дейінгі натурал сандарды және олардың квадраттарын экранға шығару

№11 /102 бет//

program es;

var s,i,j : integer;

begin

writeln('j engiz');



readln(j); for i:=1 to j do

begin


s:=sqr(i);

writeln (i,'kbadrati=',s);end; end.



№18

(2а+4)/(4а+5) өрнегінің a= 1,2,...,100 болғандағы мәндер кестесін жасайтын бағдарлама құру;

№16 /102 бет//

program es;

var a,s:real;

begin

a:=1;S:=0;



while a<=100 do

begin


s:=(2*a+4)/(4*a+5); writeln (s:8:5);

a:=a+1; end; writeln(s:8:5 );end





19


1,1,2,3,5,8,13,21,34, ... Берілген n санына дейінгі барлық Фибоначи сандарын анықтау

№14 / 102 бет/

program es;

var i,f1,f2:integer;

begin

f1:=1;f2:=1;



writeln('F1=1');

writeln('F2=1');

for i:=3 to 12 do

begin


writeln('F',i,'=',F(i-2)+F(i-1));

end;end


№20

1-ден 100 ге дейінгі барлық натурал сандарды және олардың қазақша жазылуын экранға төмендегідей етіп шығаруға бағдарлама құру:

1: бір


2: екі

3: үш


№23 /102 бет//

program es;

label 10;

var i,n:integer; c,so,st: real;

begin


10: writeln('N engiz');

read(n);

if n<1 or n>99 then 10:

B:='bir' ;

e:='eki';

y:='ysh';

tor:='tort';

v:='bes';

a:='alti';

j:='jeti';

s:='segiz';

t:='togiz';

o:='on';

j1:='jirma';

o1:='otiz';

k1:='kirik';

e1:='elu';

a1:='alpis';

j2:='jetpis';

s1:='seksen';

t1:='toksan';

for i:=1 to 10 do

begin

writeln(i,' - shi sandi engiz'); read(c);



if c>0 then so:= so+c else st:=st+c;

if abs(so)>abs(st) then writeln('kozindilar ylkeni',so:5:1)

else writeln('kozindilar ylkeni',st:5:1)

end;end.




21


Жұмысшының жұмыс аптасындағы сағат санын анықтау;





program e_1;

type day =( manday, tusday, uednesday, thersday, triday, Sunday);

var d: day; t: real;

begin


t:=0;

for d:=manday to triday do

if d< triday then t:= t+8.25 else

t:=t+8;


writeln;

writeln ('gymis aptacinin yzactigi',t:6:2,'cagat');

end.



IV БӨЛІМ

СИМВОЛДЫҚ МӘЛІМЕТТЕРМЕН ЖҰМЫС


№22

Берілген сөз тіркесінен «а» символының санын анықтау

№8 /121 бет/

program es2;

var a:string[25]; i,j:integer;

begin

writeln ('a engizy');



readln(a);

j:=0;


for i:=1 to length(a) do

begin


if copy(a,i,1)= 'a' then j:=j+1;

end;


writeln (j);

end.



№23

Берілген сөз тіркесіндегі бос орынды үтірмен алмастыруды анықтау

№9 /121 бет//

program es2;

var a:string[25]; i,j:integer;

begin

writeln ('a engizy');



readln(a);

j:=0;


for i:=1 to length(a) do

begin


if copy(a,i,1)= ' ' then a[i]:=','

end;


writeln (a);

end.





№24

Берілген сөз тіркесінен бос орындар арқылы неше сөзден тұратынын анықтау

№11 /121 бет/

program es2;

var a:string[25]; i,j,k:integer;

begin

writeln ('a engizy');



readln(a);

j:=0;k:=0 ;

for i:=1 to length(a) do

begin


if copy(a,i,1)= ' ' then j:=j+1

end; k:= j+1;

writeln (k);

end.


№25

Берілген мәтіннен өзің қалап алған сөз қанша рет кездесетінін анықтау

№5 /121 бет//

program es5;

var a,b:string; i,k:integer;

begin

writeln ('Негизги мaтиндi engiz');



readln(a);

writeln ('Iзделiнетiн мaтиндi engiz');

readln(b);

if length(a) < length(b) then exit;

k:=0;

for i:=1 to length(a)-length(b)+1 do



if copy(a,i,length(b))=b then k:=k+1;

writeln (k);

end.


V БӨЛІМ

ЖИЫМ


№26

Х жиымының элементтерінің арифметикалық орташасын анықтау

№1 /133 бет/

program es5;

var x:array [1..5] of integer;

i,s,n:integer;

begin


writeln('candi engiz');

for i:=1 to 5 do read (x[i]);

for i:=1 to 5 do s:=s+(x[i]);

writeln('kosindi=',s);

writeln('arif ortaci=',s/5:4:2);

end.


№27

Екі өлшемді 5х4 массив берілген. Екінші жолдың бойынан ең кіші элементті анықтау.




program es5;

 var a:array[1..5,1..4] of integer;

     min:integer;      i,j:integer;

 begin


      for i:=1 to 5 do

      for j:=1 to 4 do

      read(a[i,j]);       min:=a[2,1];       for j:=2 to 4 do

      if a[2,j]

      write(min:8);

 end.




Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет