Оқу жылғы оқу-тәрбие үрдісін психологиялық қамтамасыз ету жұмыстарының сараптама принципі

Жоғары білімді, Арқалық педагогикалық институты, филология факультеті, Атырау педагогикалық институты, педагогика және психология бөлімі. Жантанушы болып жұмыс істегеніме 7 жыл.

• 
  Оқушылардың психикалық және әлеуметтік жағдайын сақтауға бағытталған кәсіби қызметін жүзеге асырады;
  
• 
  болашақ кәсібіне бейінділігін анықтауға бағытталған жұмыстар жүргізеді;
  
• 
  оқушылардың жеке басы мен әлеуметтік мәселелеріне арналған педагогикалық ұжымын бағдарлау мақсатында психология- педагогикалық қорытынды шығарады;
  
• 
  дарынды және үлгірмейтін оқушылармен іс- шаралар ұйымдастырады;
  
• 
  педагогтердің, ата-аналардың, әлеуметтік педагогтің құзырын жоғарылату үшін, психологияны практикада қолдану мәселелері бойынша педагогтерге кеңес береді;
  
• 
  Әр түрлі бейінді мақсатта психологиялық диагностика жасайды, ауытқу дәрежесін анықтайды, психо- педагогикалық түзету жасайды.
  

«Психологиялық саулықтың негізгі ортасын құру – баланың рухани өсуіне оның жанының жайлы болуына психологиялық – педагогикалық жағдай жасау, оқушылар мен мұғалемдердің шығармашылық қабілетінің ашылуына көмектесу»

• 
  психологиялық – педагогикалық зертеулер жүргізу арқылы
  

интеллектілі дамуына ықпал ету

• 
  психологиялық сақтандыру кеңестерін, диагностикалық сараптамалар жасау.
  

Оқушыларды мектепке бейімдеуде 5-9 қыркүйек аралығында «Мектеп өміріне енгізу» топтық сабақ қыркүйектің алғашқы он күндігінде өтті. Онда оқушылар мектеп өмірімен, кабинеттермен және мектеп алаңымен танысады. Сонымен қатар мектепте өзін қалай ұстау, мектеп ережесімен танысады. Балабақша мен мектептің қандай айырмашылығы бар екендігін түсінді. 1-сынып оқушыларымен суретті тест алынып, оның нәтижесінде оқушының мінез-құлқын және оқушының сабаққа қызығушылығын, мектепке келгендегі көңіл күйін танып білеміз. Сынып жетекшілерінің сынып оқушыларымен қарым-қатынасы жақсы деңгейде, оқушылар сабаққа көтеріңкі көңіл күймен келеді, сынып жетекшілерін ата-аналарынан кейінгі екінші орынға қояды, жақсы көреді.Оқушылармен жеке, топпен, жалпылама жұмыс жасайды. Бірінші сынып оқушыларының мектеп ережесін қабылдауы төмендегідей көрсеткіш көрсетті.

Оқушыларды бақылау мақсатында сауат ашу, математика, тіл дамыту сабақтарына қатысып, нәтижесінде : оқушылардың оқу жылдамдығы 1 «а» сыныбы бойынша өте жоғары - 7 оқушы (35%) жақсы- 6 оқушы (30%),орташа- 7 оқушы ( 35%), ал 1 «б» сыныбы бойынша өте жоғары- 8 оқушы (38%), жақсы- 9( 42,8%) оқушы,орташа- 4 оқушы (19%). Бірінші сынып оқушыларының есептеу, сандарды бір-біріне қосу,азайту дағдылары өте жақсы дамыған. Сонымен қатар оқушылардың эмоциялық жағдайын бақылағанда төмендегідей нәтиже көрсетті.

Бастауыш сынып оқушыларының орта мектеп жасына өтудегі психологиялық диагностика, біріншіден педагогикалық бақылаумен өткізіледі. Алдын-ала сабақтарға кіріп, оқушылардың сабаққа деген зейінділігін, ойлау , қабылдау , есте сақтау қабілеттерінің деңгейін бақылау болып табылады. Бастауыш сынып оқушылары қайтадан жаңа әлеуметтік жағдайға үйренеді, жаңа сынып жетекшісі, пән мұғалімдері, жаңа пән. Әр мұғалім өз талабын қояды. Бұл кез бастапқы жеткіншек шақ, бала ағзасында физиологиялық өзгерістер өтіп, ол да із қалтырады. Ең алдымен оқушылардың оқу әрекетінің мотивациясы анықталады.

Сынып оқушыларымен «5-ші сынып дегеніміз не?», «Мен және біз» , «Біздің мұғалімдер» атты тақырыптар да психологиялық тренингтер өтілді .Онда оқушылар өздерінің жас ерекшеліктеріне қарай нені білу керек екендігін білді. 5- сыныптың бастауыш сыныптан қандай айырмашылықтары бар екндігі туралы ойларын ортаға салды. Ата-аналармен «Баланың бас ұстазы- ата-ана» атты дөңгелек үстел өтті. Онда ата-аналарға балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты қандай өзгерістер болатындығы жөнінде кеңестер берілді. Оқушылардың 5-сыныпқа бейімделуі жөніндеата-аналардан сауалнама алынып, нәтижесінде ата-аналардың 50 пайызы балаларға көмектесе алмайтыны анықталып, қосымша сабақтар керек екендігі жөнінде ұсыныс жасады. 5-сыныптың бейімделуі қалыпты жағдайда өтуде.

2. Адил, Мерей, Диас, Нұрлан, Нұрсұлтан, Дархан осы оқушылармен жеке жұмыстар жүргізу

Қатынасқан оқушылар саны: 36

1. Сыйлаймын- 100 %

2. Ақылын тыңдаймын- 100 %

3. Үлкен адамдарға құрмет көрсету керек- 95 %

4. Мұғалім маған білім береді- 85 %

5-сынып оқушыларының ортаңғы буынға бейімделуі жақсы, яғни оқу-тәрбие үрдісінде жақсы көрсеткіштер көрсетті. 5-сынып ата-аналарымен бірге «Бала –біздің болашағымыз», «Баланың бас ұстазы-ата-ана»атты дөңгелек үстел өтілді. Онда ата-аналар баласымен және мұғаліммен қандай қарым-қатынаста болу керек екендігі жөнінде түсінік беріліп, қиындық тудыратын мәселелер жөнінде әртүрлі жағдаяттар шешілді. Ата-аналарға психологиялық кеңестер берілді. Сонымен бірге баласы туралы бірнеше мәліметтер алды.

Бастауыш сынып оқушыларымен «Сенімді дос»психологиялық ойын (3-4 сынып), «Тамыры-ұлттық» танымдық ғылыми ойын (1-2 сынып) және үзіліс кезінде «Шеңбер құрып тұрыңдар», «Келіңдер ойнайық» ойындар өткізілді.Бастауыш сынып оқушыларымен психологиялық ойындар, анкета, сауалнама өткізу өте қызықты әрі көңілді, өткені оқушылар тапсырылған тапсырманы дер кезінде қуана, қызыға орындайды.

4- сынып оқушыларын орта буынға бейімдеудегі алдын- ала жүргізілген

жұмыстар туралы анықтама. Сәуір 2013ж

Қатынасқандар саны: 4 «А» - 15 оқушы

4 «Б»- 17 оқушы

1.Саған мектеп ұнай ма ?

2.Сен мектепке қуанышпен барасың ба, әлде үйде қалғың келе ме ?

3.Егер мұғалім мектепке ертең барлығыңның келуің шарт емес, келгісі келетін

оқушылар келсін десе, сен сабаққа келесің бе, әлде үйде қаласың ба ?

4. Кейбір сабақтың болмай қалуы саған ұнай ма ?

5. Сен үй тапсырмасын бермегенді қалайсың ба ?

6. Сен сабақта үзілістің көп болғанын қалайсың ба ?

7. Сен ата- анаңа мектеп жайлы көп айтасың ба ?

8. Саған мұғалімнің қатал болғаны ұнайды ма ?

9. Сенің сыныпта достарың көп пе ?

10. Сыныптастарың саған ұнайды ма ?