Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»
Синусоидалды тербелістер генераторлары
жүктеу/скачать 6.25 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дыбыстық жиілік
| 12.1. Синусоидалды тербелістер генераторлары
Синусоидалды тербелістер генераторлары өлшеу құралдары үшін екі түрде орындалады: дабылдар генераторлары (ДГ) және стандарттық дабылдар генераторлары (СДГ). Кейінгісінің жиілік тұрақтылығы мен тербеліс формаларының ең жоғарғы көрсеткіші бар, бірақ амплитуда бойынша ДГ қарағанда аз деңгейді көрсетеді. Дабылдар генераторларының Г3 таңбасы, ал стандарттық генераторлардың Г4 таңбасы бар. Синусоидалды дабылдардың ДГ және СДГ түріндегі өлшеу генераторларының жалпылама құрылымдық сызбасы 12.2-суреттегі сызбада көрсетілген. 12.2, а-суретте дабыл генераторының құрылымды сызбасы, ал 12.2, б суретте стандарттық дабылдар генераторы көрсетілген. Параметр U(f) кернеудің тербеліс жиілігін көрсетеді. Амплитуда теңгерімі мен фаза шарттары орындалатын LC- генераторларында жиілік негізінен тербеліс контурының резонансымен анықталады, бұл мысалы, 12.3, а суретте көрсетілген. 12.3, а және б суреттерінде U(f) — кернеудің жиілік тербілісі; Z 1 және Z — кешендік кедергілер. Тербелістер жиілігі (12.7) LC-генераторына кварцты тұрақты жиілікті генераторлар жатады. Бұл тұрақтандыру әдісі кварцты резантордың LC – контур орнына қолданылуға негізделген, ол жиіліктің тұрақсыздығын 10 -7 (тудырылған Δf = 1 МГц-тен Δf = 0,1 ГЦ ауытқу жиілігі ) дейін төмендетеді. Кварцты резонатор дегеніміз белгілі кварцтұтқышта орналасқан белгілі мөлшердегі, қырлары тиісті үлгіде кристалл осіне бағытталған жіңішке тікбұрышты пластина. 205 12.2-сурет. Синусоидалды дабылдардың өлшеу генераторларының жалпылама құрылымдық сызбалары: а — Д Г т ү р і ; б — С Д Г т ү р і . Кварцтың тура және кері пьезоэлекрлік әсерлері бар (пьезоәсерлер). Тура пьезоәсер кварц пластинасының механикалық қысылуы немесе созылу кезінде пайда болады және оған элекр зарядттарының қарама-қарсы қырының пайда болуы себеп болады. Бірақ LC-генераторлардың барлық түрлері өлшеу техникасында шектеулі қолданыс табады, өйткені олардың жиілігі кең аралыққа қиын ауысады, ал төмен жиілікте тым үлкен көлемді индуктивтік және сыйымдылық талап етіледі. Синусоидалды тербелістердің өлшеу генераторларында ЛС- тізбектері - әдетте Вин көпірі қолданылады(12.3-сурет, б), ол дабыл фазасын 180° жылжытуға арналған. Бұнда генратор сызбасы күшейткіш базасында құрылады, оның кең диапазонда берілістің жиілік коэффициент К заттық көлем болып табылады, ал фазалық жылжу ф = 2п Вин көпірі және каскадтағы күшейткішінде дабыл түрленуі есебінен қатамасыз етіледі. 206 (12.5) шартты орындау үшін, оң КБ тізбегін беру коэффициенті заттық шама болуы қажет. 12.3, б суреттегі сызбадан көріп отырғанымыздай, К кб коэффициенті келесідей қатынасты құрайды: мұндағы Z 1 және Z — кешенді кедергілер; Осы қатынастардың жай түрлендіргеннен кейін келесідей формуланы аламыз: К ОС шамасы заттық болады, қашан Демек, синусоидалық тербелістің жиілігі Мұнда параметр К ОС - 1/3, а К - 3. 12.3-сурет. Құрылымдық сызбалар: а — LC-генератор; б — RC-генератор 207 о Автогенераторлардың нақты сызбаларында күшейту коэффициенті үлкен К күшейткіші қолданылады, ал оның жиілігін тұрақтандыру үшін оны ОС қосымша теріс тізбегімен қаусырады. Генераторлардың дыбыстық сипаттамалары. Дыбыстық жиілік жүктеу/скачать 6.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|